Ga in voor- of nazomer
Bouwvak nog steeds
struikelblok voor
47
Onderwijs gaat spreiden
TaSqM&él
VAKANTIESPREIDING
Dit jaar extra druk
hoogseizoen
f
Deze pagina wordt u aangeboden door:
Toeristische organisaties:
VOLWAARDIG PRODUKT
TOERISTISCH BEDRIJFSLEVEN
OOK BUITEN HOOGSEIZOEN
Vermoeide automobilisten, die de drukte op de wegen tot
hier zit, weten toch vaak geen uitweg als het om hun
vakantie gaat. Ze minnen de stilte, maar gaan in het
hoogseizoen op stap. In de barre drukte. Omdat het niet
anders kan (zeggen ze). Maar is dat zo?
Naar rust en stilte smachtende ouderparen met school
gaande kinderen doen dikwijls niet anders. Ze storten
zich hijgend en zuchtend in het massale gewriemel.
Omdat het niet anders kan (zeggen ze). Maar is dat zo?
Drukte mijden
Dat het niet anders kan, is niet
altijd zo. Hierom niet:
1Zelfs in die topdagen, wan
neer veel blanke toppen der
vaderlandse duinen zwart zijn
van ons mensenkinderen, biedt
ook Nederland nog volop ruimte
en rust. In minder bekende maar
daarom niet minder mooie ge
bieden, waarover veel VVV's en
de ANWB-kantoren alle verdere
inlichtingen geven. Rustpunten
in Nederland, zoals bijvoorbeeld
de Peel met daarin dat sombere,
boeiende fotogenieke natuur
reservaat De Groote Peel. Zoals
delen van Noord-Limburg. Zoals
het pastorale Groningen met zijn
bruisende hoofdstad, zijn lage
lege rijpe landerijen, zijn kapi
tale boerderijen en borgen en een
orgie van bos rond Ter Apel.
Inderdaad, bij dat bejaarde
hoogst bezienswaardige klooster.
En zo heeft elke provincie ook in
het hoogseizoen rust en ruimte te
koop. Offertes om goed in de
gaten te houden!
2. Niettemin: velen van ons hou
den het toch liever op de be
kende toeristenplaatsen en -ge
bieden en dan wordt de zaak
natuurlijk wat moeilijker.
Hoewel: stel dat u behoort tot
het leger van werknemers uit de
bouw- en nevenbedrijven. In dat
geval bestaat de mogelijkheid
om, in overleg met de werk
gever, per bedrijf (dus collec
tief) buiten de zomervakantie de
bloemetjes buiten te zetten. Zo
lang de vakantie maar valt in
het tijdvak 1 mei -1 oktober en
het om een aaneengesloten perio
de gaat.
3. Niet iedereen weet verder dat
het wettelijk is toegestaan om
leerplichtige en gedeeltelijk leer
plichtige kinderen van 6 tot en
met 16 jaar tien dagen per jaar te
laten verzuimen. Dat gebeurt dan
om "gewichtige redenen" met
uiteraard toestemming van
schoolhoofd, directeur of rector.
Zo'n gewichtige reden kan de
vroege vakantie van vader zijn.
Voordelen
Wie de vakantiepiek mijdt zit
trouwens dit jaar extra op rozen.
Dat komt door de invoering van
de zomertijd. Daardoor is het nu
's avonds een uur langer licht.
Andere belangrijke pluspunten
in het voor- en naseizoen zijn:
meer ruimte en rust op de
campings
meer mogelijkheden om een
appartement of bungalow te
huren, of een kamer te be
machtigen in hotel of pension
minder gedrang en gedram op
de autowegen, waar het nu
vaak heel wat minder druk is
dan in de kokende topdagen
meer rust en dus meer ont
spanning op de terrasjes, waar
de obers meer tijd voor u heb
ben
ook meer rust in de parken, de
zwembaden of op het strand
ook meer rust' in de trein, de
autobus of (soms) het vliegtuig
in de nazomer hogere tempe
raturen van het zwemwater
dikwijls aanzienlijk lagere
prijzen.
Vlak vooral dat laatste niet uit!
De voor- en najaarsaanbie
dingen, waarover de VVV's u
inlichten, zijn vaak voordelig.
Wie (bijvoorbeeld) pas in okto
ber in eigen land er op uittrekt,
doet dat vaak voor een prikje in
een feërieke omgeving. Oktober
is immers de maand, waarin de
bossen kleur bekennen en het
goede weer er soms nog een aar
dig schepje bovenop doet.
Kortom: ga, als u niet aan
schoolgaande kinderen en/of
collectieve bedrijfsvakanties bent
gebonden, in de voor- of na
zomer met vakantie. Mijd de
vakantiepiek!
mm
éi,*
Het hoogseizoen: uren wachten op de boot naar Texel
Het vakantiehoogseizoen zal dit jaar extra druk worden.
De schoolvakanties in ons land en de Duitse deelstaat
Noord-Rijn-Westfalen vallen vrijwel samen in de laatste
drie weken van juli. Ook zullen dan in heel ons land de
bouw- en nevenbedrijven collectief sluiten. In het hoogsei
zoen zullen ca 2,5 miljoen Nederlanders en ca 200.000 Duit
sers tegelijk op vakantie gaan. Vooral van 2 juli tot en met
23 juli zal het extra druk worden op onze wegen, op de
verblijfsaccommodaties en in onze natuur- en recreatiege
bieden.
Niet aan schoolgaande kinderen en/of collectieve bedrijfs
vakanties gebonden vakantiegangers doen er goed aan vóór
18 juni of na 13 augustus met vakantie te gaan.
Vooral kampeerders en caravanners kunnen ook dit jaar
nog de vakantiepiek mijden, door buiten de drukke tijd met
vakantie te gaan!
De bouwvak is er opnieuw de oorzaak van dat we ook dit
jaar nog met een eigenlijk onverantwoorde en onnodige
drukke vakantieperiode te maken krijgen. De kwart mil
joen Nederlandse bouwvakarbeiders zullen bijna allemaal
tegelijk met vakantie gaan van 2 tot en met 23 juli. Als
men van een rustige, veilige en niet al te dure vakantie wil
genieten, is het dus zaak deze periode te mijden.
Overigens lijkt de vakantietoe
komst van de bouwvakkers wat
rooskleuriger te worden. Moge
lijk volgend jaar al zullen ze niet
meer allemaal tegelijk met va
kantie behoeven te gaan.
Staatssecretaris Th. Hazekamp
(van Economische Zaken) heeft
daarvan onlangs in Den Bosch
gewag gemaakt. Hij zei dat de
regering de collectieve bedrijfs
vakanties wil afschaffen of ver
zachten. En zo'n opmerking
komt natuurlijk niet uit de lucht
vallen. Achter de schermen blijkt
inderdaad tussen vertegenwoor
digers van werkgevers en werk
nemers in de bouw over spreiding
van de bouwvakvakanties te wor
den gesproken. Het gaat hier om
een regionale spreiding, zoals
andere bedrijfstakken als metaal
en textiel, die ook al kennen.
Als het doorgaat zullen de bouw
vakkers uit het Noorden eerder
of later dan hun collega's uit het
Zuiden en Westen met vakantie
gaan en zullen ze die bij een
vakantie in Limburg of Zand-
voort nog (of weer) aan het werk
kunnen zien.
De werkgevers zouden wel be
reid zijn aan zo'n regionale sprei
ding mee te werken. Maar de
bonden van werknemers gaat het
nog niet ver genoeg. Zij willen
dat ook de bouwvakkers volledig
vrij zullen worden in het vast
stellen van hun vakantie. Vol
gens de werkgevers is dat be-
drijfstechnisch en -economisch
niet mogelijk, omdat de bouw
werken dan gedurende een lange
periode onderbezet zullen zijn.
Dispensatieregeling
In theorie bestaat er voor bouw
vakkers nu al de mogelijkheid
buiten de collectieve regeling om
vakantie te nemen. Per onderne
ming kan dispensatie worden ge
vraagd om buiten de collectieve
vakantieperiode te sluiten.
Werknemers en werkgevers
moeten het daar dan wel over
eens worden natuurlijk en bin
nen één onderneming moeten alle
werknemers zich dan ook naar
zo'n afwijkende vakantieperiode
schikken. In de praktijk wordt
van deze zogenaamde "dispen-
1. Algemene Nederlandse Vereniging van VVV's,
Postbus 98 Hilversum. Tel. 035 - 48541
2. Kon. Ned. Toeristenbond ANWB, Wassenaarseweg220
Den Haag. Telefoon 070 - 264426.
3. Nationaal bureau voor Toerisme, Bezuidenhoutseweg 2.
Den Haag. Telefoon 070 - 814191
4. Stichting Recreatie, Kerkhofl. 1 la» Den Haag.
Tel. 070 - 467400.
satieregeling" weinig gebruik
gemaakt. Vorig jaar slechts door
ongeveer 250 ondernemingen,
samen met niet meer dan 1200
werknemers. In werkgevers
kringen wordt daaruit afgeleid
dat de behoefte om eerder of
later met vakantie te gaan bij de
werknemers niet zo groot is.
Bonden van werknemers wijten
het echter aan onwil en tegen
werking van de kant van de on
dernemers, voor wie een vakan
tie buiten de vastgestelde bouw
vakvakantie om vaak problemen
geeft. Als men in de bouwvak
vakantie immers weer werkt, zijn
nog wel de meeste toeleverings
bedrijven dicht.
Behoefte?
Men kan zich natuurlijk afvragen
of er aan vakantiespreiding wel
zö'n grote behoefte bestaat.
De werkgevers in de bouw bij
voorbeeld wijzen daarvoor op
een onderzoek van enige jaren
geleden, waaruit blijkt dat veer
tig procent van de bouwvakkers
helemaal niet zo ongelukkig is
met het bestaande systeem van de
collectieve vakantie. Die vinden
het kennelijk wel gemakkelijk als
de vakantie door anderen wordt
vastgesteld. Uit andere onder
zoeken blijkt bovendien dat grote
groepen helemaal niet zo'n be
zwaar hebben tegen de massali
teit in hun vakantie. Drukke
campings vinden ze wel gezellig.
Het is echter zeer de vraag of
deze groep zich wel realiseert, dat
de vakantiepiek behalve tot ge
vaarlijke situaties op wegen ook
leidt tot een beperkte mogelijk
heid een plaatsje te krijgen op de
meest gewenste vakantieplaats en
bovendien tot hogere prijzen.
Niet alleen bouwvak
Overigens zorgen niet alleen
bouwvakarbeiders voor die
vakantiepiek. Een kwart miljoen
bouwvakkers die elk nog eens ge
middeld twee gezinsleden mee
nemen, betekentslechts" drie
kwart miljoen vakantiegangers.
Maar aan de bouw zitten veel
neven- en toeleverende bedrijven
gekoppeld. En daarbuiten zijn er
natuurlijk nog ettelijke miljoe
nen, die weliswaar in theorie
vrij zijn het tijdstip van hun va
kantie te bepalen, maar toch nog
wel rekening moeten houden met
de wensen van collega's en het
bedrijf. En wat dan nog te den
ken van die grote groep die hele
maal vrij is om te gaan en te
staan waar en wanneer ze wil en
toch samen met de bouwvakkers
naar de campings op de Veluwe
trekt?
Op grond daarvan is een verdere
spreiding van de vakanties uiterst
zinvol. Een regionale spreiding
van de bouwvakvakantie is daar
aan een tijdelijke bijdrage. De
piek van drie weken zal worden
afgevlakt en minimaal over acht
weken worden uitgesmeerd. Op
lange termijn is die regionale
spreiding echter geen oplossing.
Behalve dat de vrijheid van het
individu om zelf zijn vakantie te
bepalen voorop dient te staan,
zal de piek weer groter worden
als zoals wordt verwacht de
vakanties langer zullen worden
en het aantal mensen dat met
vakantie gaat groter. Het is dus
noodzakelijk om te blijven zoe
ken naar mogelijkheden om de
piek te mijden.
Misschien kunt U er voor dit en
j volgend jaar rekening mee houden!
De Algemene Nederlandse
Vereniging van VVV's, de
Koninklijke Nederlandse
Toeristenbond ANWB, het
Nationaal Bureau voor Toe
risme en de Stichting Re
creatie hebben in een open
brief aan het toeristische be
drijfsleven gevraagd om de
vakantiegangers ook in de
vóór- en nézomer een vol
waardig toeristisch produkt
te bieden. De brief is mede
ondertekend door het Bedrijf
schap Horeca en RECRON,
Organisatie recreatie-onder
nemers Nederland.
"In de praktijk komt dit er
op neer", zo schrijven de zes
organisaties, "dat de kam
peer- en bungalowbedrijven
vóór half juni de kampwinkel
hebben geopend, het zwem
bad verwarmd is, de kantine
de hele dag in bedrijf is, at-
tractiepunten en beziens
waardigheden zijn openge
steld, busdiensten met vol
doende frequentie rijden en
vaartochten mogelijk zijn.
Zonder medewerking van het onderwijs zou er van va
kantiespreiding weinig terecht komen. Het feit, dat al
leen al in de leeftijdsgroep tot 12 jaar ruim twee miljoen
kinderen op school zitten (kleuter-, lager- en buitenge
woon onderwijs) maakt duidelijk, dat honderdduizenden
gezinnen afhankelijk zijn van de schoolvakanties.
In onderwijskringen heeft men
daar oog voor gehad. Sedert en
kele jaren bestaat er de afspraak,
dat kleuter- en lagere scholen niet
meer tegelijk in het hele land
dicht gaan, maar op gespreide
data.
Het schema, dat destijds uitge
dokterd werd door de commissie
"Vakantiespreiding bedrijfs
leven en onderwijs" (welke door
het ministerie van Sociale Zaken
in het leven werd geroepen en
waarin behalve de Stichting Re
creatie ook het bedrijfsleven, de
onderwijsorganisaties en enkele
departementen zijn vertegen
woordigd), voorziet in een ver
deling van ons land in drie re
gio's. In elk van die regio's zo
werd afgesproken zouden de
scholen op een telkens één week
verspringende datum met vakan
tie gaan. In de praktijk beteken
de dit, dat de aanvankelijke va
kantiepiek gespreid kan worden
over een periode van acht weken.
Mager effect
De gedachte daarachter leek even
logisch als aardig. Maar het
effect ervan was niettemin lang
zo groot niet als verwacht. Be
langrijke oorzaak daarvan: het
niet meerouleren van de scholen
voor het voortgezet onderwijs.
Met als gevolg, dat in veel ge
zinnen, waar men kinderen op
zowel de lagere school als bij het
voortgezet onderwijs had, pro
blemen ontstonden.
Die deden zich met name voor in
de grote steden en het zuiden van
het land. Reden, waarom juist
daar veel kleuter- en lagere
scholen zich onttrokken aan de
afspraak (in totaal doet een klei
ne 30 procent van de scholen nog
steeds niet mee).
Maar aan die kortsluiting lijkt
straks een eind te gaan komen,
nu de minister van Onderwijs een
advies van dezelfde "Commissie
Vakantiespreiding" om ook het
voortgezet onderwijs in het
schema te laten meedraaien,
heeft aangenomen.
Dit betekent, dat bij wijze van
proef in de zomer van volgend
jaar de vakanties van het voort
gezet onderwijs volledig zullen
worden aangepast aan die van de
andere scholen.
Ook voor deze scholen is een ver
deling in drie regio's gemaakt
(dezelfde als die bij de kleuter
en lagere scholen). Enig verschil'
met het bestaande schema is, dat
voor het voortgezet onderwijs
slechts twee vakantieperioden
(elk van acht weken) zullen gel
den. Op die uitzondering stond
een deel van de onderwijswereld
omdat door een verder terug
schuiven van de vakantiedata (en
dat zou het geval zijn wanneer
de vakanties in drie perioden
werden gesplitst) het schooljaar
bekort zou worden. En: als ge
volg daarvan ook de examens
vervroegd zouden moeten
worden. Dat laatste vond men
uit onderwijskundig oogpunt on
verantwoord.
Nog maar proef
Overigens gaat het hier voorlopig
nog maar om een proef.
Waarschijnlijk zal pas over drie
jaar kunnen worden uitgemaakt
of er mee moet worden doorge
gaan. En: of naleving van de af
spraak verplicht moet worden
gesteld.
Dal laatste staat nu te gebeuren
bij het kleuter- en lager onder
wijs. Minister van Kemenade
heeft nog juist voor de val van
het kabinet zijn ontwerp van Wet
op het basisonderwijs kunnen
indienen, dat het ministerie in
st^at stelt de vakantiedata
"dwingend" voor te schrijven.
Maar ook zonder die verplichting
rekent men er in onderwijs
kringen op, dat de nieuwe rege
ling zeker in die zin effect zal
hebben, dat het percentage
scholen, dat tot nu toe niet wilde
meedoen, aanzienlijk kleiner zal
worden als ook het voortgezet
onderwijs gaat meedoen.
Wensen
Zijn dan ook meteen alle school
vakantieproblemen uit de wereld
en alle wensen vervuld?
"Nee", zegt de heer D. G. Bijl,
bestuurslid van de alle onderwijs
organisaties overkoepelende
Nederlandse Federatie van
Onderwijsvakorganisaties en
algemeen secretaris van de
Protestants Christelijke Onder
wijsvakorganisatie. "Wensen en
plannen blijven er altijd".
Als voorbeeld noemt hij het drie
jaar geleden aan de^minister (nog
steeds niet beantwoorde) verzoek
een beperkte commissie aan te
stellen, die .zou moeten bezien of
de perioden van de schoolvakan
ties (alle vakanties: dus ook de
Kerst-, Paas- en Herfstvakantie)
wel evenwichtig op elkaar zijn
afgestemd.
Een andere vraag: zou het niet
zinvol zijn het schooljaar in
plaats van augustus-september te
laten beginnen op 1 januari?
Dat zou als voordeel hebben, dat
de examens aan het eind van het
kalenderjaar kunnen worden af
genomen en men dus meer moge
lijkheden voor spreiding van de
zomervakanties zou krijgen.
Taken
En voor de heel lange termijn:
moeten we op den duur niet
komen tot een systeem, dat het
de leerling mogelijk maakt zélf
zijn vakantie te bepalen? De heer
Bijl: het idee lijkt zo gek nog
niet, als je er van uit ga^t, dat de
lessen niet langer meer klassicaal
worden gegeven en gewerkt
wordt met taken. Op het ogen
blik is zo'n systeem nog zuiver
theoretisch omdat op de meeste
scholen nog in klasseverband
wordt gewerkt.
De komende nieuwe school
biedt veel meer mogelijkheden
voor individueel onderwijs. En
als het zóver is, dan zeg ik:
"daar zouden we best eens op
kunnen studeren".
Onderwerp van studie vindt hij
ook de vraag hoe de leerplichtwet
ten aanzien van de vakanties
moet worden geïnterpreteerd.
In artikel 14 van deze wet staat,
dat ouders "om gewichtige re
denen" (dit ter beoordeling van
de schoolleiding) hun kinderen
maximaal tien dagen per jaar
mogen laten verzuimen. Of tot
die "gewichtige redenen" ook de
vakantie van de ouders gerekend
mag worden, is nog steeds een
vraag. De Stichting Recreatie
vindt van wel, minister van
Kemenade zegt "nee" en onder
schoolhoofden wordt er verschil
lend over gedacht. "Het is",
aldus de heer Bijl, "zinvol hier
over eens diep te gaan nadenken
en duidelijke afspraken te
maken. Samen met al die andere
punten is er nog genoeg werk aan
de winkel. Over het onderwerp
vakantie zijn we nog lang niet
uitgepraat.
