HET NIEUWE STADSBLAD - PAGINA 40 - WOENSDAG 15 FEBRUARI 1978
De neerzethal van de CCWS; inmense oppervlakte en nog ruimte voor de show
Westland 19NU.
licht naar beneden schijnt. Kunstlicht,
namaakzon, het eigen solarium van de
sla, die bij afwezigheid van natuurlijk
licht met kunstlicht werkt, een vinding
van enkele jaren geleden.
Op de Bloemenveiling in Honselersdijk
heeft de NTS haar kantoor. NTS staat
voor Nederlandse vereniging van Tuin
bouw Studiegroepen. Secretaris is er
Arie van der Lee, die me vertelt: ,,Je
hebt in de tuinbouw drie verschillende
organisaties. De afzetorganisatie, dat
zijn dan de veilingen. De standsorgani
saties CBTB, LTB en de Hollandse
Maatschappij voor Landbouw, dat zijn
de vakbonden zegmaar, die het sociale
aspect voor hun rekening nemen. En
dan heb je de studiegroepen, waarin de
tuinders onderling, gespecialiseerd
naar de teelt, hun ervaringen ui
twisselen".
NAAR VEILING ZUID
Met Arie van der Lee, geboren en geto
gen Westlander, tuinbouwscholen
doorlopen, op weg naar Veiling
Westland Zuid in 's Gravenzande. On
derweg vertelt hij: ,,Het is algemeen
bekend, dat hoewel het vorig jaar niet
ongunstig was in de prijsvorming het
toch minder was dan in het jaar daar
voor, maar dat Westland Zuid er toch
nog bovenuit stak".
Noemt een STER-spot, waarin een vi
taminedrankje als bittere noodzaak
werd aangeprezen in de winter, omdat
er dan geen verse groenten op de markt
zouden zijn. Dat was natuurlijk tegen
het zere been van de veilingen, die zich
gepersonifieerd in het Centraal Bureau
voor de Tuinbouwveilingen, verzette
tegen die kreten. En er via de rechter
ook gelijk in kregen.
Eenmaal in veiling Westland-Zuid
blijkt, het is nu begin februari, dat de
veilingen inderdaad gelijk hebben ge
kregen. Enorme stapels sla in eendere
karronnen dozen, kleurig rood wit
blauw en het woord Holland erop,
staan klaar om in een tariler geladen te
worden.
Veilingmeester N. Zeelenberg: „Door
de reclame dachten de mensen, dat er
helemaal niets was aan verse aanvoer.
Dat is misleidend, want het was er
wel".
POLY-SLA
En nu we het toch over sla hebben. We
zagen ze net in kartonnen dozen klaar
staan. Iedere krop sla in een apart
plastiazakje. En dat toch, terwijl ik me
herinner, dat er houten veilingkisten
waren, oude krant onderin, sla erin.
Voorzitter Zeelenberg: „Ja er is wel het
een en ander veranderd.
Toen het er eenmaal inkwam, de poly-
sla (en dat is dan sla in een poly-plastic
zakje) stortte de handel zich er op. Je
kreeg hier de verpakkingsindustrie, die
de aangevoerde sla in de zakjes deed en
dan in de dozen. Je begrijpt wel, dat
dat een extra behandeling van het ge
was was. En vooral de jonge sla, was
daar niet altijd sterk genoeg voor. Met
als gevolg, dat er in de winkels in
Duitsland bijvoorbeeld, of in de Scan
dinavische landen, veel gekneusde sla
aankwam. Bepaald geen reclame voor
de Westlandse producten".
„Vooral in de winter was het een han
deling te veel. Toen is er via het Cen
traal Bureau een aktie op touw gezet
en het is zover gekomen, aan een pe
riode van zeg maar drie vier jaar, dat
de sla op de tuin al gelijk in het zakje
wordt gedaan. In de doos en meteen
klaar. In het begin bestond daar na
tuurlijk wel wat weerstand tegen. Zoals
met alles. Dat moet je overwinnen.
Aanvankelijk betekende het voor de
tuinder natuurlijk meer werk. Maar nu
ziet iedereen de voordelen er toch wel
van in".
Nu is het zo, dat men wel werkt met de
zogeheten poly-verpakking, maar dat
de tuinder niet verplicht is het zo aan
te voeren. De praktijk leert nu, dat
iedereen meedoet. Met natuurlijk het
voordeel, dat de veilingkisten, die trou
wens inmiddels ook zijn vervangen
door plastic groentebakken, niet leeg
terug vervoerd behoeven te worden.
Voorzitter Zeelenberg: „Door die ver
pakking hebben we onze naam, die we
mede door de concurrentie van onder
andere Zuid Frankrijk, aan het verlie
zen waren, weer terug gewonnen".
ROZEN
Op weg weer. Nu naar een rozenkwe-
ker. We rijden over nog smallere wegen
tussen de kassen door. Passeren een
oude veiling, nu in gebruik bij een
kruidenier. De veiling Zwartedijk. Ik
laat me vertellen, dat er in het
Westland vroeger twaalf veilingen wa
ren. Nu nog maar drie. Westland
Noord, de grootste van Europa, die in
Poeldijk staat. Westland Zuid, waar we
zojuist waren en Westerlee. Plus dan
nog de bloemenveiling in Honselers
dijk.
Het was Hans Dekker, die de plannen
voor de veilingfusies ontworpen heeft
en het behoeft geen betoog, dat niet
iedere tuinder meteen stond te juichen
toen de veilingbesturen met fusieplan
nen op de proppen kwamen. Maar nu,
de fusies speelden zo in de jaren '60-
'70. Er kwam heel wat voor kijken.
Vroeger bracht men de produkten met
veilingschuiten („Westlanders") naar
de veiling. Veel tuinbouwbedrijven wa
ren alleen per boot bereikbaar. Boten,
die dan op de veiling naar binnen wer
den gevaren. Toen de veilingen fuseer
den en de aanvoer natuurlijk veel gro
ter werd, moesten veel bedrijven
ontsloten worden. Er kwamen meer
wegen. De bedrijven stegen daardoor
in waarde. Hans Dekker was de man,
die dat indertijd allemaal wel voorzien
had. En op tijd. Want het gevolg is, dat
de veilingkosten op dit moment relatief
erg laag zijn. Het aanbod is geconcen
treerd, de koper kan in grotere hoe
veelheden kopen, een grotere service
dus voor de klant.
Het rozenbedrijf van Bram van Marre-
wijk. Voorzitter van de LTB in Maasl
and, tien jaar geleden nog tomaten-
kweker. Toen overgestapt op rozen.
Omdat hij ging uitbreiden. Hij: „Ik
dacht toen, ik weet niet wat de toe
komst brengt, dus ik ga op die grond,
die ik er toen bij kreeg, een goeie kas
opzetten. Toen stond die kas er, toen
was ie zo duur geworden dat ik erir
moest gaan telen, dat volledig rende
ment op zou gaan brengen. Toen heb
ik voor de rozen gekozen. Overgegaan
van de groente op de bloemen".
Dan lachend: „Ik zat indertijd nog in
het veilingbestuur van de groentevei
ling en daar heb ik mezelf in weggesa
neerd, omdat ik geen groente meer
kweekte".
Arbeidskundig betekende het een gro
te omschakeling. Rozen, Piet de Jong
vertelde het zonet al, zijn erg arbeid
sintensief. Dat weet Bram van Marre-
wijk ook. Hij: „Je moet goed gemoti
veerd personeel hebben. Het is vaak
ook weekendwerk".
Op het bedrijf van Van Marrewijk
werken efThans acht. Er staan in zijn
kassen sonia's, baccarats en red succes,
een vrij nieuwe soort. „Omwille de
concurrentie. Als je maar één soort
hebt en de concurrentie wordt daarin
erg groot, zit je".
In een apart kamertje staat de trots
van het bedrijf. De computer. Via het
drukken op de juiste knoppen geeft
deze computer alle gewenste informa
tie, regelt de temperatuur, regelt het
water geven, regelt eigenlijk alles. De
computer heeft ook op de tuin zhi in
trede gedaan. De tuinder van nu is een
moderne manager geworden.
Kopers In de veilingbanken. Het kloppend hart van het Wesdand.
In de hoek van Zuid Holland, begrenst door de lijn Den Haag, Delft, Vlaardingen
ligt het Westland. Niet voor niets de Glazen Stad genoemd. Of ook wel De Tuin
van Europa.
Want op school leer je al, dat Westland en tuinbouw eigenlijk twee niet te schei
den grootheden zijn.
Van 16 tot en met 19 maart is er in de veiling CCWS in Honselersdijk een grootse
presentatie, die luistert naar de naam Westland 19NU. Anderhalfjaar geleden
ongeveer, in september 1976 was er ook zo'n tentoonstelling en er kwamen toen
60.000 mensen naar kijken.
Nu de show dit jaar nog groter is, men
benut 10.000 vierkante meter van de
immense veilinghallen, verwacht men
zeker 100.000 bezoekers. Op deze
Westland 19NU wil men eens laten
zien waartoe het Westland in staat is.
Het wordt een groots opgezette bloe
men, fruit-en groenteshow, de produc
ten van het Westland, de trots van het
Westland.
Ik heb eens iemand horen zeggen: „Als
de komkommers mooier zijn dan de
vrouwen, dan kun je er zeker van zijn,
dat je in het Westland bent". Of dat
een compliment is voor de komkom
mers, of een doodgewone rotopmer-
king van een niet Westlander weet ik
niet.
Wél zijn we eens een dagje naar dat
Westland getrokken om te gaan zien
hoe het daar. in de tuin van Europa,
toegaat. Om u eens een kijkje te gun
nen achter de schermen van glas. de
kassen, de warenhuizen, de stapels vei-
linukisten in de fusthallcn van de vei
lingen. Achter de schermen van de ke
telhuizen, en achter het dashbord van
de Merscedessen en BMW's, want ook
dat is het Westland.
En het hele wonderlijke is dan, dat je
tot de ontdekking komt, dat de tuinder
van nu, zeg maar 19NU, een moderne
manager is. Een man, die grote bedra
gen investeert in de teelt van produc
ten, waarvan het helemaal niet zeker is
wat de opbrengst ervan straks zal zijn.
Een onzekerheidsfactor, waar menig
producent van pakweg waspoeder,
voor zou terugschikken.
Laat ik u mogen vertellen hoe zo'n
dagje Westland verkoopt. Een kennis
making met het Westland anno 19NU,
waar u straks op de show in de CCWS
nog nader kennis mee kunt maken.
Het regent, wanneer we met de auto
over de toch eigenlijk wel smalle twee-
baansweg het Westland inrijden. Van
uit Delft, waar de Delftsche Groente
veiling allang geen veiling meer is,
maar een drietal groothandels huis
vest. Het regent nog, wanneer we na
een kwartier Westerlee bereiken, waar
wél geveild wordt. Grote vrachtwagens
van DISKO of van Van Spronsen wer
pen grote plassen water over je voor
ruit, wanneer ze je tegemoet komen.
Daar gaan ze weer, denk je dan en je
weet, dat er in die wagens de groente
zit, die die morgen geveild is. Nu op
weg naar frau Muller in Oberhausen.
De voorzitter yan de veiling Westland
Zuid, N. Zeelenberg, zal me later ver
tellen, dat toch zeker 80% van de pro
ducten naar het buitenland gaan.
Ik rij nu over een nog engere driebaans
weg. Gelukkig hier en daar met duide
lijke lijnen, zodat je niet op een baan
van een tegenligger verzeild kunt ra
ken. Door de regen is het een beetje
donker geworden. Langs de weg zie je
kassen; warenhuizen noemen ze dat
hier, heb je vroeger geleerd. Er brandt
licht. Niet zomaar licht. Nee, om de zo
veel meter hangt er een lamp aan het
dak van de kas, die een gericht oranje
