0
PAASDATUM
BEREKENEN
WE MAKEN EEN
MOBIELE VAN
UITGEBLAZEN EIEREN
6 x EEN El ANDERS
U KUNT HET ZELF:
ten. Bindt 2 gelijke stukken garen
aan de uiteinden van het ijzerdraad
en vier stukjes garen aan de uitein
den van de korte stukjes ijzerdraad.
Maak de twee korte stukken ijzer
draad vast in het midden van de
lange stukken garen.
HET OPHANGEN
BREEK een cotailprikkertje door
midden en kerf met een mesje een
inkeping in het houtje. Wikkel hier
omheen de uiteinden van uw draadje
en knoop het vast. Duw nu voorzich
tig het stukje hout in het gaatje van
een ei en het kan hangen. Als al uw
eieren hangen is uw mobiele klaar.
Wikkel het garen aan de bovenkant
rond een haakje en hang het aan het
plafond.
RITA DE JONG
ALS u eens iets anders wilt doen
met pasen dan eieren in een mandje
leggen, maak dan eens een paasmo-
biele. Het is geen makkelijk karwei.
Maar het is wel erg decoratief, vooral
als u de eieren bont beschildert.
HET UITBLAZEN
U weet misschien niet precies hoe
je eieren moet uitblazen. Maar het is
echt niet zo moeilijk, het moet echter
wel voorzichtig gebeuren. Want als u
te hard drukt zijn ze zo stuk.
Prik met een naald twee gaatjes in
het ei, een bovenin een een onder
aan. U moet de naald al draaiende
voorzichtig door de schaal duwen.
Maak nu het gaatje iets groter door
wat schilvertjes weg te halen. Dan
blaast u in het ei zodat u het struif op
kunt vangen in een schaaltje. Spoel
de eieren goed schoon onder een
warme kraan en laat ze goed drogen
zodat u ze kunt beschilderen.
De struif kunt u wellicht gebrui
ken voor een omelet of een ander
gerecht.
HOE GAAN WE TE WERK
NEEM 7 uitgeblazen en gekleurde
eieren. 1 Stuk ijzerdraad van 25 cm
en twee stukken ijzerdraad van 15
cm, ijzergaren en cocktailprikkertjes.
Leg alle delen op tafel om ze in
elkaar te zetten. Bindt een stukje
ijzergaren vast in het midden van het
langste stuk ijzerdraad. Laat 'n stuk
garen aan de bovenkant overschie-
ZOLANG we nog geen vaste of semi-vaste datum voor paaszondag
hebben ingevoerd, zal het voor velen jaarlijks een verrassing blijven
te vernemen op welke datum Pasen nu weer valt. De meesten nemen
daarvan pas kennis als kort voor Kerstmis de nieuwe jaarkalenders
in de brievenbus vallen.
Wie niet van dat soort verrassingen houdt, leze verder: hier volgt
een methode om de datum van Pasen zelf te berekenen. Ze is afkom
stig van de beroemde Duitse wiskundige Karl Friedrich Gauss
(1777 - 1855), die al op school zo'n kei in de reken- en wiskunde was,
dat een leraar van hem moet hebben gezegd: "Ik kan hem niets meer
leren de jongen weet meer dan ik."
INGEWIKKELDE BEREKENING
VANOUDS geldt voor de bepaling
van de paasdatum de regel dat
Pasen zal vallen op de eerste zondag
na de eerste volle maan na het begin
van de lente. Correcter uitgedrukt:
Als paaslunatie geldt de periode die
begint met de nieuwe maan waarvan
de veertiende dag op of na de 21ste
maart valt; de eerste zondag na die
veertiende dag is paaszondag.
Nu is het met de schijngestalten
van de maan een ingewikkelde zaak,
want de periode die de maan nodig
heeft om terug te keren tot dezelfde
schijngestalte, duurt 29 dagen, 12
uren, 44 minuten en bijna 3 secon
den. En dan is dan nog maar een ge
middelde waarde, als gevolg van een
groot aantal onregelmatigheden in
de beweging van de maan.
Probeert u die periode van (afge
rond) 29'/2 dag af te passen op het
zonnejaar dan blijkt, dat dat niet kan.
Het zonnejaar bevat geen heel aantal
van deze z.g. synodische maanom-
lopen.
JAARKALENDER 1978
JANUARI
FEBRUARI
MAART
1 2 3 4 S
5 6 7 6 9
9 10 11 12 13
M
2 9 16 23 30
6 13 20 27
6 13 20 27
U
3 10 17 24 31
7 14 21 28
7 14 21 28
W
4 11 10 25
1 8 15 22
1 8 15 22 29
u
5 12 19 26
2 9 16 23
2 9 16 23 30
V
6 13 2CT27
3 10 17 24
3 10 17 24 31
7 14 21 28
4 11 18 25
4 11 18 25
l
1 8 15 22 29
5 12 19 26
5 12 19 26
APRIL
MEI
JUNI
13 14 15 16 17
18 19 20 21 22
22 23 24 25 26
M
3 10 17 24
1 8 15 22 29
5 12 19 26
4 11 18 25
2 9 16 23 30
6 13 20 27
W
5 12 19 26
3 10 17 24 31
7 14 21 28
n
6 13 20 27
4 11 18 25
1 8 15 22 29
V
7 14 21 28
5 12 19 26
2 9 16 23 30
7
1 8 15 22 29
6 13 20 27
3 10 17 24
L
2 9 16 23 30
7 14 21 28
4 11 18 25
JULI
AUGUSTUS
SEPTEMBER
26 27 28 29 30 31
31 32 3 3 34 35
35 36 37 38 39
M
3 10 17 24 31
7 14 21 28
4 11 18 25
0
4 11 18 25
1 8 15 22 29
5 12 19 26
w
5 12 19 26
2 9 16 23 30
6 13 20 27
D
6 1320 27
3 10 17 24 31
7 14 21 28
V
7 14 21 28
4 11 10 25
1 8 15 22 29
t 8 15 22 29
5 12 19 26
2 9 16 23 30
l
2 9 16 23 30
6 13 20 27
3 10 17 24
OKTOBER
NOVEMBER
DECEMBER
39 40 41 42 43 44
44 45 46 47 46
46 49 50 51 52
M
2 9 16 23 30
6 13 20 27
4 11 10 25
I)
3 10 17 24 31
7 14 21 28
5 12 19 26
W
4 11 10 25
1 8 15 22 29
6 13 20 27
0
5 12 19 26
2 9 16 23 30
7 14 21 28
V
6 13 20 27
3 10 17 24
1 8 15 22 29
7
7 14 21 28
4 11 18 25
2 9 16 23 30
Z
1 0 15 22 29
5 12 19 26
3 10 17 24 31
MAANJAREN
AL VAN OUDE TIJDEN af is een
aanpassingssysteem in gebruik ge
weest, waarbij men rekende in
"maanjaren" met maanden van af
wisselend 29 en 30 dagen. De gemid
delde waarde van de maan-maand
komt daardoor heel dicht in de buurt
van de werkelijke te liggen.
Maar omdat twaalf van die maan
maanden maar 354 dagen tellen,
moet er cfm de zoveel jaar een gehele
extra-maand worden ingelast, willen
we de afwijking met het zonnejaar
niet steeds groter laten worden.
Al in de oudheid is berekend,, dat
zo'n extra-maand zeven keer in de
negentien jaar moest worden inge
last; dan liep de zaak aardig gelijk.
De fout bleek dan nog slechts 1 uur
en 29 minuten te bedragen, een fout
die pas na 308 jaar oploopt tot een
gehele dag. Maar grofweg geldt dus
dat negentien jaren even lang duren
als 235 maan-maanden.
Wie nu met werkelijk wiskundige
en sterrekundige gestrengheid te
werk wil gaan bij het berekenen van
de paasdatum, moet de tabellen met
"gulden getallen" en "zondagslet
ters" raadplegen die men bijvoor
beeld kan vinden in een goede
encyclopedie.
EENVOUDIGER
MAAR er is ook een simpeler
methode.-Deze hebben we te danken
aan de hierboven genoemde Gauss.
Dat de formule in een paar gevallen
niet opgaat doordat Pasen in die
gevallen toch een week vroeger valt
dan men uit de berekening zou
afleiden, laten we nu maar buiten be
schouwing. (Die uitzondering vormen
de jaren 1954 en 1981).
Dan geldt, voor de periode tussen
de jaren 1900 en 2099, dat we uitgaan
van twee getallen, m en n. Voor deze
periode hebben ze de waarden m
24, n 5.
Nu begint het rekenwerk. Het jaar
tal waarin we de paasdatum willen
yinden, delen we $erst door 4, vervol
gens door 7 en tenslotte door 19. Het
DE meest bekende en traditionele manier om eieren te eten met
Pasen is ze te koken eventueel te beschilderen en dan te nuttigen.
Uw "paasei" kan ook wel op een leukere en ipeer smakelijke wijze
gegeten worden. Hieronder een zestal suggesties om uw paas-eier-
gerecht te laten pronken op uw paasdis. De hoeveelheden zijn voor
4 personen.
BROOD-EI ER-BOOTJE
U NEEMT vier puntbroodjes. Snij
er voorzichtig de bovenkant af en hol
het tyoodje helemaal uit. Besmeet
deze broodjes van binnen met boter
en zet ze even in de oven. Vergeet de
kapjes niet. Bak vier plakken bacon
bros en verkruimel ze. Doe in elk
broodbootje eenzelfde hoeveelheid
bacon. Breek vier eiren in een kom en
klop deze los met peper en zout.
Schenk in elk broodbootje een even
redige hoeveelheid van dit eiermeng-
sel. Zet ze in de oven en laat het eier
mengsel stevig worden. Nu nog de
kapjes op de bootjes en dan nog
even de oven in.
PITTIG-BROOD-EIER-BOOTJE
BEREID de puntbroodjes voor
zoals boven beschreven. Kook 4
eieren hard en snij ze in kleine stuk
jes. Klop 1/8 slagroom stijf en ver
meng dit met een blikje zalm, de
zalm moet zeer fijn gemaakt zijn. Hak
een augurk uit het zuur in kleine stuk
jes en doe dit met twee lepels toma
tenketchup door het mengsel. Doe
de klein gesneden eieren erbij en vul
er de broodbootjes mee. Serveer ze
op een bed van sla geflankeerd door
schijfjes tomaat en augurk.
AARDAPPELEIERKOEK
BREEK vier eieren in een kom en
klop ze los. Voeg hierbij: een grote
fijn geraspte aardappel, 1 ons fijn
gesneden champignons, 50 gram
klein gesneden doorregen rookspek,
een kleine (zeer fijn gesneden) ui.
Vermeng dit alles goed door elkaar
en bak er boven een laag vuur een
smakelijke pannekoek van.
GEVULDE EIEREN
SNIJ 4 hardgekookte eieren mid
dendoor en verwijder het geel. Ver
meng dit eigeel met 50 gram tot room
geroerde boter, peterselie en twee
lepels tomatenketchup. Breng het
geheel op smaak met peper en zout.
Vul de eiwitten met dit mengsel.
EIERSNACK
ROOSTER vier sneetjes brood.
Laat een plak ham warm worden in
de pan, breek hier een ei over en laat
dit langzaam gaar worden. Leg dit ei
op de geroosterde boterham. Leg
hier vier plakken tomaat op en een
plak pittige kaas. Zet dit geheel in
een warme oven en laat de kaas
smelten. Haal ze uit de oven en be
strooi het geheel met peterselie.
Direct opdienen.
BROOD/KAAS/EIEREN
VET een vuurvaste schotel in met
boter. Leg hier dakpansgewijs 8
sneden brood en kaas. Maak een
mengsel van 4 eieren en bouillon.
Maak het op smaak met peper zout
en nootmuskaat. Vermeng er een
theelepel franse mosterd door. Doe
gedurende 30 minuten in een
middelmatig warme oven.
(Nadruk Verboden)
MIEKE BUNT
gaat darbij niet om de uitkomsten,
maar om de resten. Die resten noe
men we resp. a, b en c.
De volgende berekening is: deel 19
x c m door 30 enb noem de rest d.
Deel vervolgens 2xa 4xb 6xd
doorY en noem de rest e. Het gaat nu
om die waarden d en e. Want in het
jaartal dat wij op het oog hebben, zal
nu paaszondag zallen op 22 maart
d e. Of, wat op hetzelfde neer
komt, op d april e - 9.
DIT JAAR
ALS controleerbaar voorbeeeld ne
men we het lopende jaar, waarvan
het jaartal 1978 dus gedeeld moet
worden door 4, 7 en 19. Bij deling
door 4 blijft als rest 2 over, dus a 2.
Deljng door 7 levert een rest op van 4,
dus b 4. Bij deling door 19 blijkt de
rest 2 te zijn, dus c 2.
Deze c hebben we nodig bij de vol
gende berekening; dat is de deling
(19x2 4): 30. De rest daarvan blijkt
2 te zijn dus d 2. Nu gaat het er
nog om e te vinden en wel door mid
del van de volgende deling: (2 x a
x c m door 30 en noem de rest d.
komt op 2x2 4x4 6x2 5): 7.
Ofwel 37 7 rest 2. Dus e 2.
Het gaat nu om d en e. Dus 22
maart d en e. Ofwel, 22 2 2
26 maart. Indien te tellen. We kunnen
ook zeggen: d april e - 9 en dat is. 2
april 2 4 april - 9 26 maart
Probeer het ook maar eens met
andere jaren.
(Nadruk verboden)
