PAASVIERING
SINDS DE
TWEEDE
EEUW
I
H
PAASPUZZEL MET SPREUK
i
i
1 Ay i'
Vr' -
11 r)
EEUWENLANG GEEN UNIFORMITEIT
JEZUS CHRISTUS, de zoon van God, is op de eerste dag van de
week opgestaan uit de doden. Deze overwinning op dood en graf is
voor de christelijke kerk aanleiding geworden de viering van de oud
testamentische sabbat (op de laatste dag van de week) te vervangen
door de zondagsviering (op de eerste dag van de week). Wekelijks
herdacht men op deze manier het voor de kerk van levensbelang zijn
de feit van de opstanding.
Het jaarlijkse paasfeest is al heel vroeg gevierd, voorzover bekend
in ieder geval reeds sedert het midden van de tweede eeuw. Het ging
gepaard met de bediening van de doop en werd voorafgegaan door
een kortere of langere periode van vasten.
MIDDELEEUWERS WAREN "FEESTVIERDERS"
HET VASTEN vond oorspronkelijk
slechts plaats op de vrijdag en zater
dag vóór pasen, later omvatte de vas
tentijd een hele week. sedert de vier
de eeuw 40 dagen en sedert de zesde
eeuw zelfs 70 dagen!
Voor de rooms-katholieke kerk
beginnen de vasten op aswoensdag.
dat is 40 dagen vóór witte donder
dag. De zondagen vóór pasen wor
den genoemd naar de beginwoorden
van bepaalde psalmen. De laatste
week is de zogenaamde Goede Week
of Grote Week, die begint met palm
zondag en die witte donderdag,
goede vrijdag en stille zaterdag be
vat.
Naast de herdenking van de grote
heilsfeiten zoals de geboorte, kruis
dood, opstanding en hemelvaart van
Christus en de uitstorting van de hei
lige geest, is men in de loop der
eeuwen nog tal van andere feestda
gen gaan instellen, die alleen voor
katholieken betekenis hebben. We
denken hier aan de zogenaamde hei
ligendagen. De heiligenviering is ont
staan uit de herdenking van de mar
telaren. Oorspronkelijk vereerde elke
streek zijn eigen heiligen. Pas later
werd er een meer uniforme en alge
meen geldende heiligenkalender
vastgesteld. Een eigen cyclus van
feesten ontving met name Maria, de
moeder Gods.
BIJNA 100.
HET AANTAL feestdagen, waarop
niet gewerkt mocht worden, nam in
de Middeleeuwen kolossale afmetin
gen aan. Nog in 1577 waren er bij
voorbeeld in het Franse Lyon, inclu
sief de zondagen, 99 dagen, waarop
werken was verboden! Later ging
men zich gelukkig weer enigszins be
perken en paus Urbanus VIII ver
maande de bisschoppen dat zij geen
gebruik meer zouden maken van hun
recht om nieuwe feestdagen in te
voeren.
De meest drastische maatregel
werd wel in Frankrijk genomen. Het
Concordaat (overeenkomst tussen
kerkelijke en wereldlijke macht) van
1802 bepaalde dat er slechts vier
weekdagen zouden zijn, waarop niet
gewerkt zou mogen worden: eerste
kerstdag, hemelvaartsdag, Maria-
hemelvaart en allerheiligen. In het
tijdperk van Napoleaon werd dus in
Frankrijk op tweede paas- en pink
sterdag gewoon gewerkt en dat nog
wel krachtens een overeenkomst
met de heilige stoel!
HERVORMING.
LUTHER HEEFT wel eens de ver
zuchting geslaakt dat de zondag
eigenlijk de enige feestdag zou moe
ten zijn. Hij wilde de viering van de
kerkelijke feesten geheel naar de
zondag verleggen, maar uiteindelijk
heeft het lutheranisme de viering van
bepaalde heilsfeiten, ook wanneer
die zoals pasen, kerst en pinksteren
(gedeeltelijk) op werkdagen valt, niet
afgeschaft.
In Genève behoefde Calvijn geen
felle campagne te voeren tegen een
groot aantal feestdagen. Toen hij
daar in 1536 arriveerde, onderhield
men er alleen de gewone zondag en
vierde men verder geen andere fees
ten.
Bern daarentegen kende nog
kerstdag, besnijdenis, Maria-bood-
schap en hemelvaartsdag. Nu was
Calvijn het persoonlijk wel eens met
de afschaffing van de feestdagen,
maar hij wilde er vooral geen begin
selkwestie van gemaakt zien. En
overeenkomstig dit standpunt han
delde hij. Hij preekte, als eerste
kerstdag bijvoorbeeld op een dins
dag viel, rustig over dat bijbelgedeel
te, dat aan de orde van behandeling
was. Maar de kerstprediking hield hij
op de voorafgaande of volgende
zondag.
Onze gereformeerde vaderen hiel
den zich voornamelijk aan de praktijk
van Genève. Het merkwaardige feit
deed zich echter voor, dat de burger
lijke overheid soms meer gesteld
was op handhaving van de feestda
gen dan de kerken zelf. Daarom be
paalde de nationale synode van Dor
drecht (1578), dat er op die feestda
gen, welke door de overheid gehand
haafd werden, gepreekt zou worden.
Eenheid op het stuk van de feestda
gen was echter moeilijk te verkrijgen.
Besluiten en tegenbesluiten volgden
elkaar in de 17e eeuw telkens op.
De praktijk van vandaag is dat alle
christelijke kerken zich thans plegen
te houden aan de "algemeen erken
de christelijke feestdagen", terwijl
de r.k. kerk daarnaast nog een eigen
feestkalender onderhoudt.
(Nadruk verboden)
Als u de letters uit de volgende vakjes achter elkaar zet dan krijgt u de spreuk die de oplossing van deze
puzzel is.
22 43; 1 -130-113-33-57-118-91 -165; 105 -159-126-187 -98 -201; 125 -126; 212-180-47-131 -66;
179-158-149.
a
7./, jp ,y_ - J y.
HORIZONTAAL:
1. Chr. feest; 6. roofdier; 11. overgebleven; 15. drukte; 20. wilde woudezel; 22. insekt; 23. grondsoort; 25. toer; 26. op
stand; 27. deel v.d. Bijbel; 28. Ierland; 30. bergplaats v. tekenmateriaal; 33. weekdier; 34. inhoudsmaat; 35. verwezenlij
king; 38. pers. voorn, w.; 39. schrijftafel; 42. ten name van; 43. water in Friesland; 44. bar; 46. bijwoord; 47. landtong; 48.
op geen enkele plaats; 52. boom; 53. uitstalkast; 57. gemalin van Zeus; 5.'. muziekinstrument; 60. vernis; 62. beroep;
soldatenkost; 65. praalziek; 67. noot; 68. Vr. titel; 69. ongeluksgodin; 70. paradijs; 72. rondhout; 74. zeer koud; 76. enige;
78. sukkel; 80. voorz.; 81. maand, (afk.); 82. Rijks Grens; 83. door water omgeven land; 84. noot; 85. bijwoord; 87.
briefaanhef; 89. oude lengtemaat; 90. aankomend; 91. grote bijl; 92. wildebeest; 94. beroep; 96. kameraad; 97. het
zelfde; 98. godin.der Aarde; 101. terrein; 102. voedsel; 103. Bijbels figuur; 105 dierengeluid; 106. vloeibaar worden; 109.
op een andere wijze; 112. betaalplaats; 113. gereed; 114. broeibak; 115. oppervlaktemaat; 117. en dergelijke; 118.
voertuig; 119. hoge berg; 120. steensoort; 122. pap; 123. lengtemaat; 125. lidwoord; 126. voegwoord; 128. uitgave; 129.
open plek i.h. bos; 131. gesloten; 133. nawoord; 136. niemand uitgezonderd; 138. naaml. vennootschap (Fr.); 139.
bijwoord; 140. deel v.h. gelaat; 142. eminentie; 143. piaats; 144. maanstand; 146. kleurstof; 148. hondenriem; 149 trek;
151. Neder Duits; 152 kerkgebruik; 154. oppervlaktemaat; 155. hoekpilaster; 156. boom; 158. vordering; 159 Rijks Grens;
160. voorvoegsel; 161. kledingstuk; 163. maanstand; 164. dal is; 165. vuurwapen; 166. spoedig; 168. noot; 169.
vloerbedekking; 170. familielid; 172. mestvocht; 174. tooi; 176. ledige; 179. familielid; 180. dus; 182. krachtiger; 184.
bloedgever; 186. oppervlaktemaat; 187. wolvlokje; 189. inwoner van Bali; 193. straatsteen; 195. water in Friesland; 196.
titel; 197. toneelspeler; 202. water in Friesland; 203. voorz.; 204. onbep. voorn, w.;' 206. spinneweb; 207. ontkenning;
208. grondsoort; 210. niet deelbaar door twee; 212. insekt; 213. borg;.214. grote golf; 215. wijze.
VERTICAAL:
1. doorgang; 2. voelspriet; 3. Naaml. Vennootschap (Fr.); 4. insekteneter; 5. handel; 7. ten bijdrage van; 8. land; 9. deel
v.e. trap; 10. strafwerktuig; 11. opdracht; 12. liefdesgod; 13. iemand waarom men lacht; 14. het zelfde; 15. strijkmes; 16.
zwaardwalvis; 17. ambtshalve; 18. loeder; 19. PI. in Frankrijk; 21. reeks; 24. larve v.d. meikever; 26. Spaanse uitroep; 29.
achter; 33. de oudere; 36. scheepsschade; 37. myth, figuur; 40. zalf; 41. entree; 45. dwaas; 49. knolgewas; 50. ovaal; 51.
heden; 54. noot; 55. roofvogel; 56. roofvogel; 57. vis; 59. aanwijzing; 61. woonboot; 62. heimelijk; 64. alleen zanger; 66.
lastdier; 68. heester; 69. reeds; 71waardering; 73. naamloos; 75. Greenwichtime; 77. en volgende; 78. inhoudsmaat; 79.
smaldeel; 86. bouwstijl; 88. familielid; 89. boom; 91. vrucht; 93. water in Friesland; 95. deel v.e. etmaal; 96. pers.
voorn, w.; 98. hoofddeksel; 100. voegwoord; 101. vogel; 104. bergplaats; 106. denksport; 107. smalle plank; 108. later;
1,10. roofdier; 111. kampen, vechten; 116. berg weide; 117. gelofte; 118. oppervlaktemaat; 121. met puntige uitsteeksels;
124. oppervlaktemaat; 127. zandheuvel; 129. spijltje; 130 de edelen; 132. klaagzang; 134. groente; 135. dankbaar;
137. gevoelens; 140. jong mens; 141. werkelijk; 145. hemellichaam; 147. titel; 148. boom; 150. voedsel; 153. bewoner van
Groenland; 155. tegen; 157. werk van Ibsen; 160. rivier in Frankrijk; 162. haar verliezen; 169. zitplaats; 170. voorz.; 171.
reeds; 173. afgeknotte boomstam; 175. inwoner van Israël; 177. zuurdeeg; 178. oude lengtemaat; 181. gedag zeggen;
183. rugzak; 185. Het Oosten; ï86. boom; 188. plaat; 190. denkbeeld; 191 lekkernij; 192. oud paard; 193. boksterm; 194.
beneden; 197. voertuig; 198. stek; 199. lidwoord; 200. Europeaan; 201. ogenblik; 205. Koninklijk Besluit; 206. rondhout;
209. noot; 211. familielid. -33w 3iN31 3Q x9N3da SVVHSVVd 30 =10101 X33HdS 30
"BA 'UZ laJ '603 -BJ "903 l"9'X "903 lai 103 lai "003 lap
'661 Uua 861. !jb>| Z6l Uaau '761. I'O'X £61 '|ou>t 26L le6ou i_6L laap! 061 Uuajd '881 laaqe '981 Uuauo '981 lasuBj est
luataojB 1.8L la "9ZL Iwasap 'ZZl liasjsi g/t !>(uoj; ezL le 'izi bad OZI laiaz '691- luaiEH Z91 la->as| '091 leJON "ZSL
lJUB ggi. loiu^sg egt luaia öqL Ishnb|'8H l'J| 'ZH bajs gn ipeepjapui m !pu^ OH Isaqoiua zei- l>i!!iaiua>tja -gei
la6jadsB f£t taiBaia zzi lape 'OCl lanen '631. lou Z3l laie f3L '.puefaB ijt !aje '811 Ipaa 'ZU !w|e -gu luapjuts m
!sep ou luajpeu '801 lei zGl lua^Bqos 901 !e| foi I^wa tok lua '001 Isinw 86 law '96 la-in 96 lag '06 lsaq|BB *16 !sa
'68 leuio 88 t^ailoB '98 bapB^sa '6Z l'l'H '8Z l'A'a 'ZZ l'l'O 'SZ !uia|uoue ez iHunp fz ie '69 iBuuas 89 laza 99 Tsgos >9
isiaais 29 !>pe 1.9 Idq '69 IBuueq z9 Ipuaie 99 deeiape gg Iq fg !nu tg Isdwa 09 '.shpej '67 liaB g^ :6ue6u! ff lawaio
Oh Isjsai ze JuaAe ge Ijs 'eu '63 l?IO '93 !6u!|ja6ua f3 Isu is'lsapv '61 laaj^as '81- loa zi lB>po gt qajeds
'91 l! ft laasu ei. Isojg zv bapjo u !aoj 'oi laa-O '6 laqeu '8 Ipe 'Z IBuuau g qaBa f l'V'S 'C lauuaiuB z ll-iood f
:DNISS01dO "1W0I1H3A
lueji giz baiioj fis IubjbB
'EL3 laqil '31.3 luaAauo otg bao 803 laau 'Z03 =6ej 902 !uaa>(|a >02 lal X03 lag '303 ltuB!paiuo>i Z6t I sa '961 lag
'961 baHUjM 'E61 Isaaunsg '681 =dou Z81 lajE 981 bouop f81 balais '281 :o6ja 081 lew '6Z1 laiapf! '9ZI Usis fzi Uibb
'3Z1 led ozi l||az '691 Is '891 lerp '991 luats ggi lab f91 lopa £91. :^oj f91. bajui 091 i'O'd '691 ista '8gi luap 991. latuB
ggt :ajB fgt lapj 291 i'Q'N '191 Uaa '6kl Isiai 8f 1 loBjpui 9fl Ibpi ft-t l |d £f p l ujg '2kl iu!>i 'Okl l-ie '6E1 l'V'S '8CI
luaiie '9£i lapajBu eei laoi UCI- lei) '631 I pa '831 lua '921. lap g2t l ujb) zzi Ifpq '331 Ijai '031 :d|e 611 Ijb '811 I p a zit
"bh '911 :sb>( f u IB EU IS6V( zn lsjapuB'601 Idaiiatus 901 laq got lig £01 la'301 =PiaA '101 leao '86 luuai! 'Z6 Ibblu
'96 bnassBiu f6 laouB 26 is^e f61 H b 06 la '68 i'S'l 'Z8 lBou gs Is f8 Ipuetia £8 l'O'H '38 l'ldas '18 I"! '08 la6un|>| '8Z
!a|a>tua '9Z iBizh f 1 !ej zL luapg oz laiv '69 U!S '89 Is 'Z9 lapf! '99 Isibj £9 Ipiurs 29 l>(B| 09 Ujnj '89 leiaH 'Z9 la6B|Bta
£9 Isa '29 Isua6jau '87 isau zt- ba gj- IBia ft- lag £f Iwuq '2t- laiiejajoas '6e =a6 '86 lailBSjiBaj g£ f£ l>(B|s
.soopua>)ai o£ lujjg'83 i'l'O'Z3 baojdo 92 ipj 92 bao £2 bBp'23 baöeuo 02'Bsaos gt :6uaAo'u baiuBd 9 luassg t
lONISSOldO 1VV1NOZIUOH
