ZANG- EN ORGELAVOND IN GROTE KERK
EN DE THUISBLIJVERS HADDEN ONGELIJK
PLAAT
PRAAT
Energie besparen:
een noodzaak
Schiedamse
kunstenaars
in Galerie
Seele in
Delft
I due foscari
van Verdi
Bazar voor de
bezigheidstherapie
in hal van Nolet
COMMANDANT
F. J. BERGVELT
VERLAAT HET
ZEEKADETTENKORPS
VR0UWENS00S
HOUDT EEN
THEMAOCHTEND
JAARVERGDERING
VROUWENBOND NW
HET NIEUWE STADSBLAD - PAGINA 49 WOENSDAG 12 APRIL 1978
Jammer dat de Grote Kerk vrijdag
avond niet tot de laatste plaats bezet
was op de speciale Zang- en Orgel-
avond van de Hervormde Kerk. Spijtig
moest de heer D. de Wit bekend ma
ken dat deze keer het Hervormd
Jeugdkoor „The Young Voices" het af
hadden laten weten. Waarom eigenlijk
dirigent Hans de Kruyf? Jullie hadden
hier je jonge enthousiasmerende in
breng kunnen brengen. Maar diegenen
die er wei waren presenteerden op hun
eigen wijze hun visitekaartje.
Een belevenis apart vormden weer de
vertrouwde (koper)klanken van „Har-
pe Davids". Onmisbaar geworden bij
dergelijke evenementen in deze kerk.
SUUS ROODNAT
Het bejaardenkoor „Samen Zingen"
onder leiding van mevrouw W. H. F.
Leendertz-v.d. Wel opende deze avond
met het zo bekende „Eens zal de grote
morgen" van A. Pronk en „Gij Herder
Israels" van D. Bortnianski. Beslist
knap om dit werk aan te druven. Een
een extra complimentje mag toch zeker
wel gebracht worden aan de soliste
Suus Roodnat in „Verblijdt u in Zijn
naam" van G. M. Vail.
„CON AMORE"
Het gastkoor op deze avond was de
Chr. gemengde zangvereniging „Con
Amore" uit De Lier. Heel goed vooral
hun vertolking van „Gebet" van Carl
Maria von Weber en het „Kyrie" van
Hans Boelee met orgelbegeleiding.
Ze stonden links midden in de Grote
Kerk opgesteld en oogsten een dank
baar applaus. Daar tussendoor samen
zang met orgelklanken en het trompet
geschal van „Harpe Davids". Waarna
het eigen kerkkoor van de Grote Kerk
haar opwachting maakte onder leiding
van Bart de Leeuw. Te beginnen met
de moderne spiritual „Old time re-
ligon" in de bewerking van A. van
Deursen en het „In nomine Jesu" van
J. Handdl. Deze avond stond geheel in
het teken van de Paas- en Pinkstertijd.
SAMENVOEGING
Aan de rechterkant van de kerk stel
den zich inmiddels de leden van het
Hervormd Kerkkoor Schiedam-Kethel
onder leiding van de heer H. P. de
Sterke op. Zij gaven een uitstekende
weergave van „Auflobet den Herrn al
le Heiden" van G. Ph. Telemann met
orgelbegeleiding. Waarom gaan deze
koren niet samen, merkte iemand
achter me op. Niet zo eenvoudig, lijkt
me. Want het zijn beide nogal grote
koren. Maar misschien is het 't overwe
gen wél waard!
SAMEN MET
Tezamen met ',Con Amore" zong het
Grote Kerkkoor het Paaslied van J.
v.d. Waart in de bewerking van diri
gent Bart de Leeuw: „Jezus, u loven
wij" en het zo blije „Ich Feue mich im
Herrn" van Johann Sebastiaan Bach in
de bewerking van J. Nauta.
Samenzang: „Gezang 423: „Ach blijf
met uw genade". Het Grote Kerkkoor
en ,'Con Amore" weer tezamen in
„Blessed be the God and Father" van
S. S. Wesly en tot slot het Hervormd
Kerkkoord Schiedam-Kethel met het
bekende werk van W. A. Mozart:
'.Laudate Dominum". Heel erg goed.
Datzelfde geldt voor de uitvoering van
„Prais the Lord" van R. Smart door al
le koren. Met uitzondering van '.Sa
men Zingen". Dit alles onder bezielen
de leiding van Bart de Leeuw en inlei
dend orgelspel van J. P. Bekkers.
Staande zong men als afsluiting van
deze avond vol zang en muziek „Blijf
mij nabij, wanneer het duister wordt".
Uiteraard met orgelbegeleiding en
trompetgeschal van „Harpe Davids".
In zijn dankwoord benadrukte de heer
De Wit hoeveel voorbereiding hieraan
allemaal is voorafgegaan. Hoeveel vrije
uren hieraan zijn besteed en met hoe
veel liefde men hieraan gewerkt heeft
om dit allemaal gestalte te geven. Ziet
u: daarom is het zo jammer dat die
Grote Kerk vrijdagavond niet bomvol
was!
M.W.
Het bejaardenkoor „Samen
Zingen". In gebloemde lange japon
geheel links de soliste: Suus Rood
nat.
Woensdag 19 april a.s. houdt de
UW afdeling Schiedam voor het
eerst een bazar, waar men de zelf
gemaakte werkstukken van de be
zigheidstherapie zal kunnen be
wonderen en kopen. Dit gebeurt al
lemaal in de hal van het Noletzie-
kenhuis en wel vanaf half tien tot
vier uur.
Iedereen van harte welkom, dus~
niet alleen de patiënten.
Zaterdag 15 april exposeren Gerard
Batelaan' Ankie de Bruyn, Chris van
der Velden, Cor Don, Goof Smit, Cor
Snoei, Jaap de Raat, Albeet Slot en
Ann van Veen, deel uitmakend van
S45, de Schiedamse kunstenaarsge
meenschap respectievelijk met hun
schilderijen, aquarellen, gouaches, te
keningen, wandkleden, keramiek en
gedichten in Galerie Seele aan de Oude
Delft 111 te Delft. De voorzitter van de
Culturele Raad van Zuid-Holland, de
heer H. Roelfsema zal deze expositie
om half 4openen. Dezé expositie duurt
tot 10 mei en is van woensdag tot en
met zaterdag geopend van 11 tot 6 uur,
en zondag en maandag van 1 tot 6 uur.
Op Jinsdag echter gesloten.
Commandant F. J. Bergvelt van het
zeekadetkorps „Jacob van
Heemskerck" neem t op zaterdag 22
april a.s. afscheid van het korps na een
25-jarig lidmaatschap' waarvan de
laatste 10 jaar als commandant. De re
ceptie zal 9ehouden worden aan boord
van het korpsschip de „Jan van
Gelder". Te bereiken via de poort van
de scheepswerf IHC Gusto BV, Maas
dijk 5 te Schiedam. U krijgt dan tevens
de gelegenheid kennis te maken met de
nieuwe commandant: de heer P. A. Le-
gemate, tijdens de receptie van 3 tot 5
De opara „I Due Foscari" van Giu
seppe Verdi behoort tot de minder
bekende werken uit zijn omvang
rijke oevre en is ook tevens één zij
ner kortste composities, ongeveer
tachtig minuten. Het libretto
door Piave geschreven had heel
wat voeten in de aarde en het duur
de dan ook geruime tijd voordat de
tekstdichter het geheel naar Verdi's
wensen had voltooid. De componist
had het plan opgevat het was in
het jaar 1843 een opera te schrij
ven waarmede hij een nieuwe rich
ting wilde inslaan. Na enige overwe
ging besloot Verdi Byron's verhaal
„I Due Foscari" voor zijn nieuwe
werk te gebruiken. De handeling
verhaalt van het treurige leven van
de Doge van Venetia, die door de
besluiten van de Raad van Tien zijn
drie zonen verliest; de opera is gesi
tueerd rond de verbanning en ster
ven van zijn zoon Jacopo. De in
houd is derhalve somber en gela
den, doch een kolije naar Verdi's
hand. De première van zijn nieuw
ste opera vindt plaats op 3 novem
ber 1844 in het Argentina-theater te
Rome en boekt een behoorlijk suc
ces. Dezer dagen verscheen de eer
ste stereo-opname van deze opera
op twee langspeelplaten, bij welke
set een fraai tektstboek werd ge
voegd. Onderleiding van Lamberto
Gardelli musiceert het O.R.F.
Symphonie Orkest en zingt het
O.R.F. koor (Oostenrijk). Als"zang
solisten werden voor deze bijzonde
re opname aangetrokken: Piero
Cappuccilli (de Doge Foscari), José
Carreras (zijn zoon Jacopo), Katia
Ricciarelli (Lucrezia, vrouw van Ja
copo), Samuel Ramey (Lid van de
Raad van Tien), Vincenzo Bello
(Senator en lid van de Junta), Eliza
beth Connell (Pisana, vriendin van
Lucrezia), Mieczyslaw Antoniak
(Officier van de Raad van Tien) en
Franz Handlos, als de dienaar van
de Doge.
Lamberto Gardelli laat dit werk fel
en hartstochtelijk vertolken en laat
alle muzikale aspecten volledig be
nutten. Vooral de tenor José Carre
ras creëert een smartelijke Jacopo,
welke rol hij met grote aandacht
voor elke detail neerzet. Voorts
ontdekt de toehoorder dat alle
zangpartijen in „I Due Foscari" een
optimale bezetting kregen toebe
deeld en dat het O.R.F. orkest sub
liem hierbij aansluit.
PHILIPS 6700 105
Wat energie besparen? Moeten we dan met z'n allen in het donker gaan zitten?
Misschien is dit ook uw reactie als u iets leest over energie en energie besparen.
We hebben toch geen tekort aan energie? Waarom moeten we dan besparen?
Energie is zoiets natuurlijks dat we bijna niet meer nadenken waarvoor we het ge
bruiken en over hoe het gebruiken en over hoe het leven er uit zou zien ais we het
niet meer nadenken waarvoor we het gebruiken en over hoe het leven eruit zou
zien als we het niet meer zouden hebben. Zo ver is het gelukkig nog niet, maar ais
we niet wat zuiniger gaan omspringen met onze energievoorraden zal het er wel
van komen. Deskundigen hebben uitgerekend dat in het jaar 1985 ons energie
verbruik bijna verdubbeld zal zijn en we gebruiken al zo ontzettend veel! Hier
door zullen onze natuurlijke energiebronnen zoals aardgas, aardolie en steenkool,
over een krappe 100 jaar uitgeput zijn. Dan moeten we niet met z'n allen in het
donker gaan zitten, dat zitten we gewoon met z'n allen in het donker. Tenzij er
nieuwe bronnen ontwikkeld kunnen worden. En dat kost tijd.
Niemand verwacht dat we ophouden met genieten van het gemak dat energie ons
biedt. Maar wel dat we zo zuinig mogelijk omgaan met wat we nog hebben zodat
we meer tijd krijgen om echte alternatieven te zoeken.
KERNENERGIE
Maar we hebben toch al alternatieven?
De kranten staan vol over kernenergie,
zonnehuizen enz. Hierover prof. dr. J.
D. Fast, vroeger buitengewoon hoogle
raar aan de Technische Hogeschool in
Eindhoven.
Prof. dr. Fast: „Bij het vraagstuk van
onze energievoorziening moet je het
volgende voor ogen houden: de aarde
blijft zeker nog 5 miljard jaar bewoon
baar. Beeldt men deze periode op een
tijdschaal af als een enkel jaar, dan is
ons energiekapitaal (steenkool, aard
gas, olie maar ook de voorraad uraan)
reeds in enkele seconden verbruikt.
Hiermee geef ik aan dat kernenergie,
waarvoor de brandstof immers gele
verd wordt door dat uraan, nooit de
oplossing kan zijn. Maar het grootste
probleem op langere termijn wordt
voor de kernenergie gevormd door het
afval van de kerncentrales. Bij het
splijtingsproces van uraan wordt, naast
de door ons zo gewenste energie in de
vorm van warmte, ook een grote hoe
veelheid radio-actieve stoffen gevormd.
Stoffen die slechts heel langzaam hun
radio-activiteit verliezen. Er zijn erbij
die na miljoenen jaren pas de helft van
hun radio-activiteit verloren hebben.
Hierdoor schepen wij de na ons ko
mende generaties op met verschrikke
lijke problemen, waarvoor geen rede
lijke oplossingen bestaan. Over deze
lange periodes is de aarde zeer onsta
biel; er zijn aardverschuivingen, ijstij
den komen en gaan, zeespiegels rijzen
en dalen, kortom, waar men het afval
ook bergt, het blijft de mensheid be
dreigen. Ik vind dat we deze risico's
niet mogen nemen. Zeker niet omdat
we onuitputtelijke bronnen van energie
kunnen vinden in geotermische energie
(aardwarmte), de zon, de wind, de wa
terkracht, verschil in eb en vloed en
biomassa. Over enkele „seconden"
het moet steeds herhaald worden
hebben we niets anders".
Maar wordt er dan onderzoek gedaan
naar deze alternatieven?
Professor Fast: „Er wordt wel onder
zoek gedaan, maar nog lang niet ge
noeg. De energie die geleverd wordt
door deze alternatieve bronnen is nog
altijd duurder dan die geleverd wordt
door de conventionele bronnen. Maar
men moet niet vergeten dat de huidige
energieprijs op geen stukken na een af
spiegeling is van wat energie, als
schaars goed, werkelijk zou moeten
kosten. Toch zijn er al gemeentes die
zonne-huizen bouwen, er zijn enkele
geothermische centrales in Italië en op
IJsland, er is een getijdencentrale in
Bretagne (Frankrijk) en in Zuid-
Frankrijk doet men een onderzoek met
een centrale op zonne-energie. Over
het algemeen kun je echter zeggen dat
er veel te weinig onderzoek wordt
gedaan naar de mogelijkheden van de
ze alternatieve energiebronnen. Maar
bij de huidige stand van de techniek
hebben we misschien wel een eeuw no
dig eer het zover is dat we de mensheid
op bescheiden schaal op deze manier
van energie kunnen voorzien. Des te
meer reden natuurlijk om geen geld te
verslingeren aan „Almelo" en aan
kerncentrales, maar om met alle macht
te gaan werken aan de alternatieve
bronnen. Dat schept bovendien heel
wat meer werkgelegenheid".
BESPARINGEN
Door steeds meer energie te gebruiken
vragen we bijna om invoering van ker
nenergie. Als we wat zuiniger zouden
omgaan met energie is dit misschien
niet nodig, omdat dan echte alternatie
ven gezocht kunnen worden. Hier
onder volgen wat tips, die we zonder
Donderdag 13 april wordt er weer een
thema-avond gehouden in de Vrou
wensociëteit aan de Nieuwstraat 12. Er
wordt een film vertoond met als thema:
„Er zijn van die dagen dat ik me nutte
loos voel". De film begint om 21 uur en
Woensdagmorgen 19 april a.s. houdt
het bestuur van de Vrouwenbond NVV
afdeling Schiedam haar jaarvergade
ring in het dienstencentrum „De Vier
veel moeite in huis kunnen toepassen,
zonder in het donker te gaan zitten. De
meeste energie in huis wordt gebruikt
voor verwarming (ca. 85%). Bespa
ringen hierop zijn dus het meest effec
tief.
- Gebruikt u een kamer niet? Doe de
verwarming dan uit en de deur dicht.
- Stook eens een graadje lager. De ter-
mostaat een graad lager betekent al
zo'n 6% besparing in de stookkosten.
- Gordijnen zijn erg belangrijk,
's Avonds straalt door uw raam niet al
leen licht naar buiten, maar ook
warmte. Zorg wel dat de gordijnen tus
sen het raam en de radiator hangen.
- Veel warmte gaat verloren via muren.
Overweeg eens of spouwmuur isolatie
bij u geen rendabele zaak zou zijn. U
kunt zelfs tot 666,subsidie krij
gen. Vraag eens inlichtingen hierover
bij de gemeente. Ook op electriciteit
valt nog wel het een en ander te bespa
ren.
- Lamp uit als u een kamer uitgaat.
Aan kost geltj, uit kost niets.
- Let bij de aanschaf van nieuwe appa
raten (heeft u ze echt nodig?) ook eens
op hun energieverbruik. Dit verschilt
tussen de apparaten onderling nogal,
terwijl ze hetzelfde werk doen.
- TL-verlichting is zuinige verlichting.
Een TL-lamp van 25 Watt geeft even
veel licht als een gewone lamp, maar
hij gebruikt wel 65% minder energie.
Het fabeltje dat het meer energie zou
kosten om een TL-lamp aan te doen
dan om hem te laten branden is allang
achterhaald. Uit doen dus.
- een wasprogramma zonder voorwas
gebruikt 20% minder energie. Alleen
hele vuile was heeft een voorwas nodig!
- Gebruik de waakvlam van uw fornuis
alleen tijdens het koken. Hij neemt
40% van het totale gasverbruik van uw
fornuis voor zijn rekening. Zonde,
vindt u niet? Ook autorijden kost heel
veel energie. Rustig rijden betekent
ook minder tanken. Wat denkt u van
af en toe eens een eindje fietsen? Des
kundigen hebben uitgerekend dat u
met de energie die u gebruikt voor 1
km. autorijden vele kilo's koffie kunt
malen. En probeert u eens de groenten
van het seizoen te eten. Het is veel
goedkoper en de teelt ervan kost veel
minder energie.
U ziet dat u heel eenvoudig kunt be
sparen op uw-energie,verbruik en uw
portemonnee, want het is echt een
noodzaak!
duurt ongeveer 30 minuten. Na afloop
van de film is er, behalve de moge
lijkheid om iets te gebruiken' te discus
siëren in kleine groepjes. Dé eerstvol
gende algemene vergadering valt op de
tweede maandag van de maand, dus op
8 mei a.s. bij Henny Detiger thuis: Bart
Verhallenplein 32. Iedereen is van har
te welkom, aanvang acht uur. De
Vrouwensociëteit is elke donderdag
avond geopend van 20.30 tot 0.30 uur.
Telefonische inlichtingen via 269591
en 261525. Op dondenlag 4 mei is de
sociëteit wegens Hemelvaartsdag ge
sloten.
Molens", aan de Nieuwe Damlaan en
wel om half tien.
Als er na de vergadering nog tijd over
is, wordt er nog een spelletje bingo ge
speeld. Heeft u iets vcot de rommel
markt, die op zaterdag 22 april a.s. op
de braderie in de Mgr. Nolenslaan
wordt gehouden als steun tegen de
apartheid in Zuid-Affika, geeft u dit
dan meteen even op of belt u even het
telefoonnummers van de voorzitster:
261049