Bakken, braden, grilleren, koken, stoven, sudderen....
■■i - u -
Er zijn talloze manieren
om vlees smakelijk te bereiden
Goede fietsverlichting
js geen overbodige luxe
in donkere maanden
t
c
Stadsblad J?
HET NIEUWE STADSBLAD - PAGINA 53 WOENSDAG 25 OKTOBER 1978
mua HM mm mm JSL H
Sinds jaar en dag hebben wij
Nederlanders gezworen bij twee ma
nieren van vleesbereiden: in vooral
graag ruim boter bakken of heel zacht
jes, liefst op een ouderwets petroleum
stelletje sudderen.
HET SPIT
Van beide niets dan goeds er gaat
weinig boven een in bruine boter drij
vende sappige Hollandse kogelbiefstuk
of een van malsheid uit elkaar vallend
sudderlapje in een geurige bruine jus.
Maar we zijn toch wel wat verder gaan
kijken dan onze brave sudderpan en de
belangrijkste ontdekking van de laat
ste jaren is de barbecue geweest.
Wij voelen ons dan heerlijk exotisch en
ook wel een beetje oermensachtig als
we boven het, dank zij veel zorg en
moeite en ook wel wat lelijke woorden,
eindelijk gloeiend houtskoolvuurtje in
het achtertuinte onze saté of worstjes
roosteren.
Dat is dan leuk, maar op dit gebied
valt meer te beleven, en ons aardige
barbecuetje steekt wel even af, bij de
roestervuren, die Griekse families 'met
Pasen aanrichten. Men zou dan eens
op Cyprus het Troödos-gebergte moe
ten ingaan. Al vroeg in de morgen zijn
van wijd en zijd de Griekse fmailies
met autootjes volgeladen met familie
en lamsvlees de wouden ingetrokken.
En waar maar een aangenaam plekje is
aan een murmelend beekje wordt een
vuur aangelegd. Het vlees wordt in
brokken aan grote braadspitten gere
gen, rijkelijk bestrooid met verse wilde
tijm en vooral oregano, die men onder
weg heeft geplukt. En als dan uit het
gebergte een verrukkelijke geur ten he
mel stijgt van al die roosterende fami
lies, en je komt als vreemdeling toeval
lig langs, wordt je overal uitgenodigd:
..Kathiste. ga zitten, maak het u ge
makkelijk", en voor je het weet heb je
in de ene hand een druipend stuk vet
schapevlees en in de andere een glas
wijn.
Ook de herders op Sardinië weten er
raad mee. Enkele jaren geleden op
trektocht door de Barbagia, het Sar-
dijnse binnenland, kwamen we in de
bergen terecht bij een jaarmarkt van
veeboeren. Midden in de bergwei wa
ren een aantal vuren aangelegd, en om
elk vuur in een kring stokken in de
grond geplant. Aan deze stokken was
van alles geregen waarin een ordente
lijk schaap te ontleden is: bout, rib
stuk, schouder, lever, nieren, maar ook
een in tweeën gespleten kop en de dar
men keürig om een stok heen gewik
keld.
Tijdens het braden ging er een mand
rond met een kan wijn om van tijd tot
tijd het vlees te besprenkelen. Ook hier
was de gastvrijheid groot. In geïmpro
viseerde tenten moesten we op een kis
tje gaan zitten en kregen als hogelijk
gewaardeerde gasten het allerlekkerste
aangeboden: de knapperig gebraden
ingewanden, met daarbij de donkerge
le, loodzware sardijnse wijn, waarvan
de tweede slok naar het hoofd stijgt en
de derde in de benen zakt, maar die
welde broodnodige moed geeft om aan
schapekoppen en -ingewanden te be
ginnen.^
DROGEN
De oudste manier om vlees te bewaren
is drogen. De Bosjesmannen en Hot-
tentotten wisten en weten daarvan: zij
hangen stukken jachtbuit te drogen.
Zuid-Afrikaners noemen dat
„biltong". Maar zover hoeven we niet
van huis. In de Egyptische bazaar van
Instanboel.opdemarkt van Athene en
Thessaloniki koopt men „pastirme" of
„pastrame": gekruid gedroogd rund
vlees, dat verrukkelijk smaakt in flin-
dunne plakjes gesneden als borrelhap
je of met verse vijgen of meloen als
voorgerecht.
Waarschijnlijk stamt het uit de Kau-
kasus, want om vlees goed te drogen
moet men koude, droge lucht hebben.
In Armenië wrijft men het te drogen
vlees in met fenegriek, een nogal
doordringend geurende specerij, maar
in Turkije gebruikt men tegenwoordig
meestal paprika.
Ook de Alpenvolkeren kenden deze
manier van vlees drogen in koude
berglucht: het Biind nerflei sch uit
Graubünden.
Oorspronkelijk was dit alleen voor de
bergboeren, die op die manier hun
jachtbuit van gemzevlees conserveer
den. Later gebruikte men geitevlees en
tegenwoordig meestal rundvlees. Het is
een hogelijk gewaardeerde delicatesse
geworden, duur en luxueus.
KUIL
Misschien is roosteren boven de gloed
van open vuur wei de oudste manier
van vlees bereiden, maar helemaal ze
ker is dit toch niet.
Wellicht is nog primitiever het berei
den van vlees in een kuil. Het geeft wel
te denken, dat men in Mexico het bra
den in een kuil met een oud Indiaans
woord „barbacoa" noemt, waar onze
barbecue van afgeleid zou kunnen zijn.
Men graaft hiervoor een kuil in de
grond, daarin legt men stenen en op
deze stenen wordt een vuur gestookt.
Als dit is uitgebrand en de kuil en de
stenen gloeiend neet zijn bekleedt men
de kuil met bladeren van een cactus
soort om geur te geven en daarop ko
men stukken vlees in bananenbladeren
gewikkeld, soms ook wel een heel
speen varkentje.
Men vult de kuil weer op met aarde en
laat het vlees zo'n zes tot acht uur
zachtjes braden, waarbij het smeltend
mals wordt.
Het is merkwaardig, hoe mensen die
geen enkel contact met elkaar hebben
en in totaal verschillende uithoeken
van de wereld wonen, toch vaak op
hetzelfde idee komen. Want dit braden
in een kuil bestaat ook elders. Op Ta
hiti braadt men speenvarkens met
kookbananen in bananenbladeren ge
wikkeld in een kuil.
En op de Fidji-eilanden gebruikte men
deze methode ook voor zendelingen.
Men vergal echter bij één bepaalde
zendeling Baker genaamd, hem eerst
zijn laarzen uit te trekken. Vandaar
dat hier nog steeds de uitdrukking be
staat: zo taai ais de laarzen van Baker.
Het Nieuwe
Juist voor de donkere maanden
moet ook de verlichting van de fiets
goed in orde zijn. Het is niet voor
niets dat Veilig Verkeer Nederland
juist in deze maanden een aktie
voert voor beter zichtbaar zijn in
het verkeer. Fietsers zijn op de weg
vaak „duistere" figuren en dat kan
fataal zijn.
Zowel voor- als achterlicht moeten
perfekt in orde zijn. Kontroleer
daarom of de bedrading geen breu
ken vertoont, of de aansluitpunten
niet verroest of vervuild zijn en of
de dynamo in de goede stand staat.
De lampjes moeten het natuurlijk
ook doen en het is goed steeds een
reservelampje voor zowel voor- als
achterlicht bij de hand te hebben.
Kijk na of het wettelijk voorgeschre
ven witte achterspatbord (reflekte-
rend geel mag ook) geen verfje no
dig heeft. Dat is in vele gevallen
geen overbodige luxe.
RODE REFLEKTOR
Ingaande 1 november 1979 moet
iedere fiets in Nederland voorzien
zijn van een extra, grote rode reflek-
tor. Dat duurt dus nog een jaar,
maar het is aan te raden om reeds
nu deze voorziening te treffen.
In de eerste plaats omdat zo'n extra
reflektor voor luttele guldens de vei
ligheid in het verkeer vergroot en
daarnaast omdat u anders de kans
loopt straks lang te moeten wachten
om zo'n reflektor te pakken te krij
gen omdat vlak voor de invoerings
datum de vraag ontstellend groot zal
zijn.
Kijk bij aankoop wel of de reflektor
voorzien is van het wettelijk voorge
schreven keurmerk NL. Wie een
beetje handig is kan zelf zo'n reflek
tor op de fiets monteren. De fietsen
maker zal dat ook graag voor u
doen, maar hij moet hiervoor na
tuurlijk wel zijn tijd in rekening
brengen. De reflektor moet worden
aangebracht in de ruimte tussen
spatbord en bagagedrager. Bij fiet
sen zonder bagagedrager moet de
reflektor op het spatbord worden
aangebracht.
Voor racefietsen die geen spatbord
hebben is een speciale s-vormige
beugel in de handel gebracht om de
reflektor aan de staande vorkbuizen
tussen zadel en achterwiel te beves
tigen. Eveneens ingaande 1 novem
ber 1979 moeten alle fietsen voor
zien zijn van reflekterende pedalen.
MEER MAATREGELEN
VOOR UW VEILIGHEID
Afgezien van een goede verlichting,
de rode reflektor en reflekterende
pedalen, kunt u nog meer maatrege
len nemen om uw veiligheid als fiet-
Iedere fietser een „lichtend" voorbeeld.
ser te vergroten, gericht op het beter
zichtbaar zijn in het donker, bij
mist, regen of sneeuw.
Om het zicht van opzij te vergroten
kunt u reflekterende schijfjes aan
de spaken van de beide wielen be
vestigen of het frame van reflekte-
rend plaklint voorzien. Ook over de
kleding een enkele opmerking.
Met donkere kleding bent u op de
fiets minder zichtbaar. Op goed ver
lichte wegen telt dat niet zo zwaar,
maar wel op niet of slecht verlichte
wegen. Het is daarom belangrijk om
kleding van lichte kleur te dragen.
De kleur van fietsregenkleding die
tegenwoordig volop in de handel is,
is hierop meestal afgestemd en is
soms reflekterend.
Wie wat aandacht aan de fiets en de
kleding besteedt en zich extra nauw
keurig aan de verkeersvoorschriften
houdt, kan met een gerust hart ook
in de donkere wintermaanden op de
fiets stappen. En dat is nodig want
de fiets kunnen wij dan ook niet
missen.
OP FIETS
ALCOHOLVRIJ
Verder zijn veel fietsers er niet van
op de hoogte dat de alcoholbepaling
in de huidige verkeerswetgeving ook
op fietsers van toepassing is.
Dat bleek weer onlangs toen bij een
alcoholcontrole ook fietsers moesten
worden geverbaliseerd. Ook fietsers
mogen met een teveel aan alcohol in
hun bloed niet rijden. De oude leuze
„geen alcohol bij snelverkeer" moet
wat dit betreft dus een uitbreiding
ondergaan: „ook niet bij langzaam
verkeer".
Te koop gevr.: piano of
vleugel. Tel. 010-255195.
Nette heer zoekt kost
huis of kamer met gebr. van
keuken. Br. ond. nr. 948
bur. v.d. blad.
Alleenst. vrouw 43
jaar, zoekt heer met auto,
ong. 45-50 jaar. Br. ond. nr.
950, bur. v.d. blad.
Te koop: Austin Glider
1300 GT, 1974, 32.000 km.,
Ie eig„ 3450,—. Tel. 010-
666674.'
Huisje te huur ge
vraagd: liefst in Gorze, over
name geen bezwaar. Tel.
711753.
Mantels, rokken, ja
ponnen, eet. Korter maken,
ritsen in pantalons, tevens
zakken inzetten en che
misch reinigen. Heinsbroek,
Fr. Halsplein 2, Schiedam.
Tel. 267090.
Te koop: electr. orgel,
Thomas Transistor, vr.pr.
f 1 100.—. Tel. 703033.
Te koop gevraagd:
Bouquet reeks, Suske
Wiske, Jasmijn, Witte Ra
ven en strips. Tel. 712017.
Te koop: 7 weken oude
Bouviers, met stamboom.
Tel. 701014.
Jonge man 43 jaar
zoekt kennismaking met al
leenstaande vrouw 40 45
jaar. Br. ond. nr. 945 bur.
v.d. blad.
Te koop gevraagd: hele
inboedels oud en modern,
goede bankstellen, kasten,
schilderijen, sieraden. Bel of
kom langs. Archimedestraat
I0B. Tel. 265515.
