Totale uitgaven 278miljoen
Tekort acht miljoen gulden
Provinciaal Verbaal
Samenstelling Pieter G. den Broeder
Geld. Het geld van de pro
vincie Zuid-Holland. Hoe
komt de provincie aan
haar geld, en waar geeft ze
het aan uit. Het provin
ciaal bestuur rekent elk
jaar uit wat de financiële
mogelijkheden zijn in het
jaar daaróp. Dit overzicht,
waarin dus de te verwach
ten inkomsten en uitgaven
staan, is de begroting. De
financiële positie van de
provincie Zuid-Holland is
bepaald niet rooskleurig.
Er is een tekort op de be
groting voor 1979 van zo'n
8 miljoen gulden.
PROVINCIEFONDS
Tot nu toe was de verdeling
van het geld uit het Provin
ciefonds: 1/3 deel in elf ge
lijke delen, 1/3 deel naar
het aantal inwoners en 1/3
deel afhankelijk van de
grootte van de provincie.
Deze verdeling was vooral
voor de provincie Zuid-
Holland zeer ongunstig.
Gelukkig heeft de Tweede
Kamer onlangs een herzie
ning van de verdeling uit
het Provinciefonds aan
vaard. De factor inwoner
tal heeft in deze nieuwe
verdeling meer gewicht ge
kregen. Voor Zuid-Hol
land, met z'n ruim drie
miljoen inwoners, niet on
belangrijk! De nieuwe ver
deelsleutel ziet er als volgt
uit: 40% naar inwonertal,
35% in elf gelijke delen,
22,5% naar oppervlakte en
2,5% naar kilometers vaar
weg.
lijkse begroting is een taak
van Provinciale Staten, die
aan het hoofd staan van de
provincie.
In Zuid-Holland bestaan
„de staten" uit 83 recht
streeks door de bevolking
gekozen mensen. De sta
tenleden die de begroting
voor 1979 vaststellen, zijn
gekozen bij de statenver
kiezingen in maart 1978.
Het is dus de eerste begro
ting voor de „nieuwe" sta
ten. Provinciale staten stel
len de begroting vast aan
de hand van een ontwerp
begroting. Die ontwerpbe
groting is een voorstel van
de gedeputeerde staten, die
het dagelijks bestuur van
de provincie vormen.
De vergaderingen waarin
Provinciale Staten over de
begroting spreken zijn voor
iedereen toegankelijk. De
staten vergaderen in het
Provinciehuis aan de Ko
ningskade in Den Haag.
Overigens: alle vergade
ringen van de staten zijn
openbaar, evenals die van
de „vaste commissies" uit
de staten. Wannéér al die
vergaderingen precies wor
den gehouden kunt u elke
maand in de krant vinden,
in advertenties van de pro
vincie. Bij het bureau voor
lichting van de provincie
zijn altijd de agenda's voor
die vergaderingen verkrijg
baar.
UITGAVEN
Terug nu naar de begro
ting 1979. Financieel ziet
de zogenaamde neutrale
posten (geld dat de provin
cie ontvangt, maar weer
door moet geven aan ande
ren. bijvoorbeeld voor het
onderhoud van wegen),
heeft de provincie Zuid-
Holland in 1979 zo'n 270
miljoen aan inkomsten om
te verdelen. Dat is 13 mil
joen gulden meer dan in
1978.
RIJKSBIJDRAGEN
De uitkering uit het Pro
vinciefonds is de grootste
inkomstenbron. Uit dit
fonds ontvangt de provin
cie een bedrag van bijna
110 miljoen, tegen
f 102,5 miljoen in 1978.
Daarbij komt nog 32
miljoen (vorig jaar f 26
miljoen) als compensatie
voor het nog niet zelf mo
gen heffen van belastingen.
Verder geeft het rijk enige
bedragen, waarvan de be
stemming-tevoren is vast
gesteld. Zo ontvangt Zuid-
Holland een uitkering van
f 80 miljoen (2 miljoen
gulden meer dan in 1978)
voor het onderhoud en de
aanleg van provinciale we
gen. Voor de provinciale
bemoeiingen op het gebied
van de luchtverontreini
ging is een rijksbijdrage te
verwachten van 12,5 mil
joen, tegen f li,3 miljoen
in 1978.
De bijdrage in de uitvoe
ring van de Bibliotheekwet
zal slechts 9,3 miljoen gul
den zijn. In 1978 verwacht
te de provincie 17 miljoen
ter beschikking te krijgen.
joen binnen te krijgen. Als
bijdrage in de kosten van
straatverlichting en ver
keerslichten wordt ruim 5
ton verwacht. De aan de
provincie te betalen onder-
houdsvergoedingen (onder
andere voor het onderhou
den van particuliere wal
kanten en uitwegen) le
veren dit begrotingsjaar
minder op: 107.000,
tegenover 140.000,in
1978. De precariorechten
en het kanaalgeld dragen
ieder met 9 ton een steentje
bij. Het heffen van leges
(voornamelijk voor het af
geven van paspoorten en
rijbewijzen) zal ruim 4,5
miljoen opleveren. Het ver
lenen van vergunningen
voor luchtverontreiniging
brengt 1,5 miljoen gulden
in het laatje, maar daar
wordt de provinciale kas
niet veel wijzer van. Deze
opbrengst moet verrekend
worden met de rijksbijdra
ge van 12,5 miljoen.
Door het begrotingstekort
in de afgelopen jaren zijn
de provinciale reserves af
genomen. De bespaarde
rente op eigen kapitaal
vermindert daardoor even
eens en levert de provincie
in 1979 „maar" 5,8 mil
joen op. De overige in
komsten, zoals huur,
pacht, verkoop van goede
ren en kostenverhaal van
diensten voor derden, ko
men samen op een bedrag
van ruim 6 miljoen gulden.
De eigen inkomsten van de
provincie bedragen geza
menlijk nog geen tiende
van de totale inkomsten.
In 1979 is iets minder geld
beschikbaar voor het geven
van subsidies. Tegenover
de ƒ44 miljoen, die in
1978 beschikbaar was,
staat nu ruim 43 miljoen
gulden. Bij het stellen van
prioriteiten kwamen be
paalde subsidieaanvragen
niet aan bod. Om in de
toekomst tekorten te kun
nen dekken bij de exploi
tatie van provinciale se
cundaire wegen wordt een
storting van 4.5 miljoen
gedaan in het egalisatie
fonds voor die wegen.
Naast een indeling in
hoofdgroepen is ook een
verdeling van uitgaven te
maken, waarbij de begro
tingsbedragen naar onder
werp zijn gerangschikt.
BESTUUR EN BEHEER
De beheers- en bestuurs-
kosten van de provincie
Z=id-Holland bedragen in
totaal 57 miljoen. Daar
van wordt 11,6 miljoen
gulden gebruikt voor be
stuurlijke en juridische za
ken. De vergoeding van
ruim een ton aan de sta
tenfracties en de bijna 2
miljoen voor de rampenbe-
strijdingsactiviteiten zijn
hierin begrepen. Het voor-
lichtingswerk kost de pro
vincie in 1979 ruim één
miljoen gulden. Het con
troleren van de financiële
handelingen van de Zuid-
hollandse gemeenten is be
groot op 3,75 miljoen.
Het bijhouden van een ar
chief en een
documentatiecent-.um
HHHHHHHIlHlllllIHnHlllinHIIHIIIIIIIIlllllllllllllllllllllllllllllllllIHHIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIllllliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiHiiiiMiiiiiiiiiinuillllll
Financiële positie
Zuid-Holland verre
van rooskleurig
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllHllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
TEKORT
De uitgaven van de provin
cie Zuid-Holland in 1979
zijn geraamd op totaal
f 278 miljoen. Bij het op
stellen van de begroting
had men uitgerekend dat
de inkomsten 3,65 mil
joen lager zouden zijn dan
het uitgeventotaal. Er zou
dus een „gat" van 3,65
miljoen in de begroting
overblijven. Bij het opstel
len van de begroting was
de provincie ervan uitge
gaan dat ze ruim ƒ114
miljoen uit het Provincie
fonds zou ontvangen. Hoe
hoog de inkomsten van het
Provinciefonds zijn hangt
af van de belastingopb
rengsten van het rijk. Hoe
hoger die belastingopb
rengsten, des te meer geld
komt er in het Provincie
fonds. En des te hoger zijn
dus de uitkeringen aan de
provincies. De staatssecre
taris van binnenlandse za
ken belast met onder
andere het financiële toe
zicht op de provincies
heeft echter laten weten
dat Zuid-Holland voor
1979 geen 114 miljoen
zal ontvangen, maar
f 109,6 miljoen. Dat bete
kende een extra tegenvaller
van 4,4 miljoen, waar
door het tekort op de pro
vinciale begroting is toege
nomen tot 8 miljoen. Om
dat gat te kunnen opvullen
moet méér uit de algemene
reserve pot van de provincie
worden geput en zijn extra
bezuinigingen door te voe
ren, zodat het tekort zou
uitkomen op 5,5 miljoen.
VASTSTELLEN BEGRO
TING
Het vaststellen van de jaar-
het er voor de provincie
Zuid-Holland de komende
jaren niet al te rooskleurig
uit. Laten we eens bekijken
waar de provincie haar
geld zoal aan uitgeeft. We
kunnen hier natuurlijk niet
alles opnoemen wat de
provincie doet en waar ze
dus geld voor nodig heeft.
(U kunt dat overigens wel
vinden in de begroting zelf,
die u in het Provinciehuis
kunt inzien, lenen of
kopen). Maar de belang
rijkste taken noemen we
hier wel.
Het provinciaal bestuur
heeft te maken met een
toenemend aantal bejaar
den. En met de volksge
zondheid in het algemeen.
Er moeten bijvoorbeeld per
gebied voldoende zieken
huisbedden en dergelijke
beschikbaar zijn.
De recreatie is in een ver
stedelijkte provincie als
Zuid-Holland ook erg bel
angrijk. Voor de recreatie
worden grote gebieden in
gericht en onderhouden.
En dan is er niet te verge
ten het milieu, een terrein
waar de provincie de ko
mende jaren met steeds
meer nieuwe wetten en ta
ken te maken zal krijgen.
Voorts heeft de provincie
heel wat te regelen op het
gebied van de ruimtelijke
ordening, in de agrarische
sector, aan culturele za
ken, op economisch terrein
(waarbij de provincie het
accent wil leggen op de
specifieke mogelijkheden
van de regio's), op het ge
bied van verkeer en ver
voer, fietspaden, wegen en
vaarwegen. Ook de plan
nen voor gemeentelijke he
rindelingen zullen de ko
mende jaren verder worden
uitgewerkt. Afgezien van
omdat men op meer
„formatie-plaatsen" re
kende. Het rijk draagt na
melijk voor 100% bij in de
door het rijk goedgekeurde
personeelskosten. De uit
gaven voor het bibliothee
kwerk zijn voor 1979 be
groot op ƒ11,8 miljoen,
zodat de provincie zo'n
2,5 miljoen moet bijpas
sen.
Voor het Gewestelijk Or
kest verleent het rijk een
bijdrage van 652.000,
in het provinciale subsidie.
Voor 1978 was dat hoger,
namelijk 675.000,
De waterwerken hebben
ook de aandacht van het
rijk. In de bestrijdingskos-
ten van muskusratten
draagt het rijk
f 485.000,— bij. Ter be
scherming van waterstaa-
twerken in oorlogstijd wor
den extra voorzieningen
getroffen. In 1978 verleen
de het rijk hiervoor een bij
drage van 373.000,
Voor 1979 vermeldt de be
groting een lagere bijdra
ge, en wel 366.000,
De tegemoetkomingen
voor de provinciale activi
teiten op het terrein van de
Dienst Bescherming Be
volking en de civiele verde
diging zijn geraamd op
1,2 miljoen. Dit is niet
veel hoger dan bij de ra
ming voor 1978. Het rijk
deelt voor de helft in het
exploitatietekort van het
provinciale veer Maassluis-
Rozenburg. Rijk en pro
vincie zullen hierin in 1979
elk één miljoen gulden bij
dragen.
EIGEN INKOMSTEN
Aan veergelden van het
veer Maassluis-Rozenburg
verwacht men 3,7 mil-
De totale uitgaven van
Zuid-Holland voor 1979
zijn geraamd op ruim
278 miljoen. Dat is een
flinke stijging ten opzichte
van de geraamde 260
miljoen voor 1978. In 1975
kwamen de uitgaven nog
niet boven de 200 miljoen
gulden. Van het uitgaven-
totaal gaat ruim 88 mil
joen naar de sector land
wegen. Meer dan een derde
van het totale bedrag gaat
op aan salariskosten, na
melijk bijna 100 miljoen.
Hiervan moet ruim 30 mil
joen gulden aan sociale
lasten worden betaald. In
1979 komen 1678 van de
1832 personeelsleden vol
ledig voor rekening van de
provincie. Voor 1978 wa
ren dit er 1589 van de
1756. Van dg salariskosten
neemt de provinciale wa
terstaat het leeuwenaan
deel voor zijn rekening (53
miljoen gulden). Voor de
griffie staat 35 miljoen op
de begroting en de provin
ciale planologische dienst
zal ruim 13 miljoen gulden
kosten. In de loonzakjes
van de bestuurders gaat
ruim 1,5 miljoen. In to
taal 15 miljoen gulden
meer dan in 1978.
Rente en afschrijving ne
men ook een flinke hap uit
de provinciale kas, en wel
ruim 58 miljoen. Ook in
1979 komt de levering van
diverse diensten en goede
ren duurder uit dan in het
jaar ervóór. De geraamde
f 60 miljoen van 1978 zijn
omhooggebracht tot bijna
70 miljoen voor 1979.
Voor werkelijk onvoorzie
ne uitgaven is bijna één
miljoen gulden achter de
hand gehouden. De helft
hiervan is bedoeld voor
personeelsuitbreiding.
onttrekt bijna 5 miljoen
gulden aan de provinciale
kas. De huisvesting vraagt
in 1979 10,4 miljoen.
RUIMTELIJKE ORDE
NING EN MILIEU
Voor ruimtelijke ordening
trekt de provincie ruim
18 miljoen uit. Hiervan
wordt dik 8 ton besteed
aan de Provinciale Raad
voor de Ruimtelijke Orde
ning (P.R.R.O.) en de
streekcommissies. Voor
onderzoek op het gebied
van ruimtelijke ordening is
in 1979 minder geld be
schikbaar, namelijk 1,5
miljoen. Daarvan is
50.000,geraamd voor
vegetatie-kartering (onder
zoek naar het vóórkomen
van planten in een bepaald
gebied).
In eerste aanleg zou een
bedrag van 2 miljoen be
schikbaar komen voor het
stadsvernieuwingsfonds.
Door de tegenvallende in
komsten uit het Provincie
fonds moest deze raming
worden teruggebracht tot
f 1 miljoen. Overigens
heeft het ministerie van
binnenlandse zaken be
zwaar gemaakt tegen een
dergelijk fonds. De com
missie die zich bezig houdt
met de verbetering van het
woonmilieu (het project
„woning en woonmilieu")
heeft voor nieuwe taken
ruim een ton nodig.
Voor milieuvoorzieningen
is bijna 18 miljoen gulden
begroot. Aan de bestrij
ding van luchtverontreini
ging wil de provincie rond
de 14 miljoen besteden.
Dit bedrag zal naar ver
wachting voor het grootste
deel kunnen worden ge
dekt uit de rijksbijdrage en
uit de legesopbrengst van
vergunningen. De uitgaven
voor de bestrijding van wa
terverontreiniging zullen in
1979 beperkt blijven tot
bijna 330.000.De
Provinciale Raad voor de
Milieuhygiëne kost de pro-1
vincie zo'n 120.000 gulden.
Voor onderzoek op andere
gebieden van de milieuhy
giëne öeeft het provinciaal
bestuur ruim 1 miljoen
apart gehouden.
RECREATIE, NATUUR
EN LANDSCHAP
De recreatievoorzieningen
zullen de provincie ruim
7 miljoen gaan kosten.
Daarvan is 1,7 miljoen
bestemd voor recreatie-ob
jecten in eigen beheer. In
het fonds recreatieve en
landschappelijke voorzie
ningen zal 1,25 miljoen
worden gestort. De provin
ciale bijdrage aan de re
creatieschappen bedraagt
in 1979 3,3 miljoen.
De zorg voor het landschap
gaat bijna 3 miljoen gulden
kosten. De instandhouding
van het landschapsschoon
is begroot op 375.000,
Het grootste deel van dit
bedrag gaat op aan perso
neelskosten.
De Stichting „Het Zuid-
Hollands Landschap* kan
in aanmerking komen voor
een subsidie van ruim 1,5
miljoen gulden. Door fi
nanciële meevallers in de
afgelopen jaren kan de
storting uit het fonds voor
aankoop van natuurterrei
nen in 1979 beperkt blijven
tot twee ton. Naast subsi
dies uit dit fonds zijn ook
gelden gereserveerd voor
het verlenen van subsidies
voor het onderhoud van
landschappelijke beplan
tingen, riet en biezen. Het
aandeel voor landschaps
schoon en natuurbescher
ming is in totaal geraamd
op bijna 2 miljoen. De
uitgaven voor molens ho
ren daarbij. De werkingss
feer van het Moienfonds
Zuid-Holland is uitgebreid.
Voor 1979 wordt voor dit
fonds 460.000,uitge
trokken.
van delen van fietspaden.
Nieuwe investeringen zijn
daarbij onder andere die
voor fietspad 3 (Leiden-
Warmond), het gedeelte in
de Woudse polder van rij
wielpad 11. een deel van
fietspad 19, het fietspad
langs de Baanhoekspoor-
brug (F20), het rijwielpad
Geervliet-Heenvliet (F22),
het gedeelte Alphen-
Zwam merd am van het
fietspad langs de Rijn
(F34). een stukje fietspad
no. 58 (tussen Puttershoek
en 's -Gravendeel), het rij
wielpad Woubrugge-Alp-
hen aan den Rijn (F83), de
fietsverbinding
Goedereede-Goedereede
Haven (F104) en het fiets
pad tussen Woerden en
Papekop(no. 109). Ruim 3
ton wordt besteed aan de
aanleg van fietspad no. 90
bij Leidschendam en aan
een bijdrage in de hervat
ting van de veerdienst bij
De Knip.
Voor waterwegen staat een
post van 18,8 miljoen op
de begroting, tegenover
16,7 in 1978. Voor het
instandhouden van de
veerverbindingen is een
bedrag van 6 miljoen gul
den geraamd.
Aan tegemoetkomingen in
de kosten van voorzie
ningen voor het wegverkeer
is 3,7 miljoen beschik
baar. Het betreft hier on
der meer een bijdrage in
exploitatietekorten (onder
andere van de Kiltunnel),
onderzoekskosten en sub
sidies aan bepaalde instel
lingen. De algemene kos
ten voor verkeer en vervoer
sluiten de rij met een be
grotingspost van ca. 2
miljoen.
WELZIJNSZORG
LAND EN WATER
Voor economische en
agrarische zaken is in 1979
minder geld geraamd. Een
bedrag van 1,6 miljoen is
be.,
.e.. schikbaar, tegen bijna
f 3 miljoen in 1978. De
provinciale V.V.V. krijgt
daarvan 65.000,Voor
agrarische structuurverbe
tering wordt 125.000,
in een fonds gestort. In
1978 bedroeg de eerste
storting 875.000,De
algemene waterstaat kost
de provincie meer dan 9
miljoen. Dat is ruim 2 mil
joen meer dan in 1978.
Voor een verdere reorgani
satie van waterschappen en
polders is ruim 1 miljoen
achter de hand. De kosten
van het treffen van voor
zieningen tegen een even
tuele dijkdoorbraak in
oorlogstijd zijn verdubbeld
tot bijna 2,5 miljoen gul
den in 1979. Het rijk ver
goedt deze kosten overig
ens.
De overige gelden in deze
sector worden besteed aan
algemene werkzaamheden
voor waterkeringen en af
wateringswerken.
VERKEER EN VER
VOER
Het verkeer in Zuid-
Holland kost verhoudings
gewijs het meeste geld. De
landwegen spannen met
f 89 miljoen de kroon.
Veel geld is in 1979 uitge
trokken voor de aanleg en
verbetering van provinciale
wegen. Geldverslindende
projecten zijn de aanleg
van de omlegging bij!
Hoogmade (secundaire
weg 6), de ontsluitingsweg
in De Lier voor de veiling
Westerlee (sec. weg 12), de
verbetering van het Lam-
menschansplein in Leiden
(s.w.17), de aansluiting van
de Zeegerbaan en de Pa
rallelweg van secundaire
weg 25 in Alphen aan den
Rijn en de omlegging bij
Maasdam (s.w.43). De
aanleg van een busbaan bij
de spoorwegovergang in
Voorschoten komt op een
investering van
200.000.Het aan
brengen van nieuwe asfalt-
lagen op secundaire wegen
is begroot op 1,8 miljoen
gulden.
De Zuidhollandse fietspa
den moeten het doen ...e -
met een „bescheiden"
bedrag van bijna 5 mil
joen. Tot een bedrag van
ongeveer 7 miljoen zullen
in 1979 investeringen wor
den gedaan in de aanleg
Aan het welzijn van de in
woners van Zuid-Holland
besteedt het provinciaal
bestuur de grootste hoe
veelheid subsidiegeld. Ook
hier is de invloed van de
bezuinigingen merkbaar.
In 1979 is ruim 33 miljoen
gulden beschikbaar. In
1978 was dat ruim 40 mil
joen. De grootste hap,
ruim 26 miljoen, vindt
zijn weg naar instellingen
op het terrein van onder
wijs en cultuur. Bijna 12
miljoen gaat daarvan naar
de bibliotheken. Het mu
ziek- en dansonderwijs
vraagt 1 miljoen. Mu
ziek- en kooruitvoeringen
komen in aanmerking van
een deel van de 2,8 mil
joen, die daarvoor beschik
baar zijn. Voor toneelvoor
stellingen is ongeveer 2 ton
geraamd op de begroting
van 1979. Voor jeugd- en
jongerenwerk en buurt- en
opbouwwerk is in 1979
ruim 2 miljoen beschik
baar. De Provinciale Jeug
draad ontvangt een subsi
die van 3 ton. De Spor
traad moet het met een
kwart ton minder doen.
Voor vorming van jeugd in
sportorganisaties is 4 ton
apart gehouden. In het
fonds voor sportaccommo
daties gaat 450.000,
Het subsidiegeld voor de
Culturele Raad van Zuid-
Holland nadert het mil
joen. In het fonds voor
subsidies voor restauraties
van monumenten wordt in
1979 3,6 miljoen gestort.
Inclusief de uitgaven voor
molens is er voor ruim 4
miljoen in restauratiefond
sen gestort.
Om de rekening van het
Provinciaal Opbouwor-
gaan sluitend te maken is
een subsidie van
f 825.000,opzij gelegd.
Voor andere instellingen
op het terrein van de maat
schappelijke dienstverle
ning is 8,4 ton beschik
baar.
Om de achterstand van de
welzijnsvoorzieningen in
Zuid-Holland te kunnen
inlopen is een half miljoen
gulden uitgetrokken. Het
provinciaal overleg kinder
centra kan op een hogere
bijdrage rekenen, nl.
f 250.000,—voor 1979 (te
genover 132.000,in
1978). Voor regionale wel-
zijnsstichtingen is eveneens
2,5 ton geraamd.
De provinciale Raad voor
de Volksgezondheid moet
het in 1979 weer met ruim
f 1 miljoen doen. De pro
vincie wil het subsidiegeld
van 1,3 miljoen voor In-
terkruis Zuid-Holland in
1979 voortzetten.
Voor het opvangen van
verslaafden aan alcohol en
drugs zijn subsidies ge
raamd tot een bedrag van
ruim 9 ton. Voor de nazorg
van oudleerlingen van
B.L.O.- en zwakzinnige-
nonderwijs is meer dan één
ton uitgetrokken.
