I Wilton viert 125 jarig
I bestaan zeer eenvoudig
T. J
HmHHP
M
HET NIEUWE STADSBLAD - PAGINA 9 - VRIJDAG 2 FEBRUARI 1979
Wilton's fitterij en koperslagerij op de werf te Schiedam in 1928.
HlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllMlllllllllllllllllllllllllillllMIIIIIHIIII^
Til 11111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 11111111111111111111111111111111111111111111111 IIIIIIIIIIIII
Per 15 december 1950 werd zijn neef
Wilton Fijenoord B.V. te Schiedam bestaat 125 jaar. Hoewel het nu geen
tijd is om dit uitgebreid en feestelijk te gedenken, wil de direktie dit feit
niet onopgemerkt voorbij laten gaan. Wilton Fijenoord is niet zómaar een
werf.
7 Januari 1954 is een belangrijke da
tum voor Bartel Wilton, „den ouden
Bart" zoals men hem noemde. Hij is
de geschiedenis ingegaan als de ei
genaar van het smederijtje aan de
Baanstraat. Moeder Wilton zorgde
dat het huishouden boven de zaak
goed draaide. Moeder Wilton was
een zakelijke vrouw, met hart voor
hun smederijtje, het kasgeld en de
lonen van de knechten. Hun gezin
breidde zich uit tot 12 kinderen. In
1875 waren er al 35 „knechten" in
dienst. Hoofdzaak waren toen al
scheepskarweien voor nieuwe sche
pen op de verschillende werven aan
de boven-Maas. De stoomvaart was
toen pas in opkomst, aan een zeil
schip had men nog de handen vol.
Het loon van een volwassen werk
man bedroeg toen 12,— per week.
Voor een enkele was 13.20 wegge
legd. De bazen kregen wat meer.
Bartel Wilton kende zijn mensen
toen nog bij naam. Hij kon weieens
uitvaren, maar aan de andere kant
was hij goedhartig en vooral recht
vaardig.
Van de zeilvaart overschakelen naar
de stoomvaart, een kleine machine
met fan en stoomhamer kopen, die
meteen dienst deed als waswaterke
tel voor de wasvrouwen in de buurt,
de voorloper van de waterstoke
rijen.
Het smederijtje groeide geheel uit
zijn jasje. Een paar huizen werden
erbij getrokken. Een bankwerke-
rijtje en een draaierij werden inge
richt. Draai-, boor- en schaafbanken
werken aangeschaft, maar de
scheepsreparatie eisten wel zorg.
Vooral die van de boten op Venlo.
Bartel Wilton waagde in 1876 de gok
legde beslag als onderverhuurder op
een stuk land bij de toenmalige Al
gemene Sleephelling Sociëteit, gele
gen achter het exercitieterrein van
de schutterij aan de Westzeedijk.
Een terrein groot 110 x 70 meter,
Huurprijs 1000,per jaar.
De grondslag was gelegd voor een
scheepswerf. Vakinzicht ontbrak
Bartel Wilton. Maar dat werd opge
lost door in 1887 P. van Affaire uit
Slikkerveer aan te trekken. In dat
jaar liet hij ook een gerieflijker wo
ning bouwen voor zijn gezin nabij
de Koningshaven.
Vermeldenswaard de bouw van zijn
sleepbootje die „Jacob" werd ge
doopt De zonen kwamen in het be
drijf; oudste zoon Bart, zoon John
Henry, Willy en Jan. Het bedrijf
werd omgezet in de N.V. Machinefa
briek voorheen onder de firma B.
Wilton. Later weer gereorganiseerd
in de N.V. Wilton's machinefabriek
en scheepswerf. Bartel Wilton sr.
overleed op 24 september 1898. Zijn
vrouw 'twee jaar later. De twee
zoons waren toen al twee jaar direk-
teur en ze beloofden op het sterfbed
van hun vader dat de andere vier
broers met hun 26-ste jaar in het be
drijf zouden worden opgenomen.
Vandaar altijd het gezegde Wilton is
een familiebedrijf, al gaat dat nu
niet meer op. De heer A. Nolen was
architect van de nieuwbouw in 1898.
Later zou hij ook de scheepsbouw-
loods in Schiedam zetten. Het 68 ha
grote terrein h 3,80 per vierkante
meter aan de Maas.
HARMONIE EN
BEDRIJFSSCHOOL
Prof. dr. P. J. Bouman schreef in
1954 het Gedenkboek Wilton Fije
noord, een ware documentaire over
deze werf, waarbij in 1924 de grond
slag werd gelegd voor de tegenwoor
dige bedrijfsschool. Van de Harmo
nie van W.F. was toen al sprake.
De fusie waarover in het contract op
29 januari uitvoerig werd gesproken
kreeg zijn beslag per 1 januari 1930.
Toen bestond de direktie uit de
heren ir. J. J. Wilton, J. D. Wilton, W
Wilton, mr. Q. J. Terpstra, C. HL Te-
schmacherirA. de Kanter en irJ.
H. H. Verloop.
Om nu met grote stappen door dit
boek te gaan: op 29 juni 1934 over
leed ir. J. H. Wilton. Broer Bart was
al commissaris geworden en broer
J. D. Wilton nam ontslag. Alleen
broer Willy bleef nog over, naar
wiens naam nog een speciaal fonds
op deze werf bestaat.
Bart Wilton in een vergadering van
aandeelhouders benoemd. Ir. Bartel
Wilton, kleinzoon van de oprichter
van het bedrijf. In 1913 geboren en
in 1940 in het bezit van o.a. van het
diploma werktuigkundig ingenieur
aan de Technische School te Delft,
als bedrijfsleider begonnen op deze
werf. Willy Wilton was 50 jaar werk
zaam, Bartel Wilton zette er twee
jaar geleden een punt achter. Ge
vraagd naar zijn mening over de
fraaie dubbele herinneringstegel ter
gelegenheid van het 125-jarig be
staan van Wilton-Fijenoord zegt hij
vanuit zijn woonplaats Driebergen- gevelsteen uit de smederij van de voorouders Wilton aan de Goudse
Rijssenburg: Wagenstraat te Rotterdam.
„Ik vind het een heel leuk idee.
Mijn oom Willy kreeg destijds bij
rifa 25-iarig jubileum een enorme Manus van Vliet, de public rela- plateel laten maken, maar we wil-
Delfts-blauwe tegel Ik had niet ge- tionman van Wilton Fijenoord zegt: den het erg eenvoudig houden.
Haeht dat men nog aandacht aan dit «Het idee is van de direktie. Uit Hiermede is nu een ideale oplossing
125-iarig bestaan van de werf beste- «"in schooltijd heeft een dergelijke gevonden. Twee tegels in een lijst
den zouT De tijden lenen er zich niet tegel toen indruk op me gemaakt, die de werf van 1854 en 1978 uit-
voor Maar ik vind het wél leuk". L^ver had ik een exemplaar van beelden».
En zo ziet de herinneringstegel, twee tegels in een houten lijst gevat, eruit
ter herinnering aan 125 jaar Wilton Fijenoord.
Wilton's hal virnrhoutte werking met als opdracht betimmering en meube- stoomboot „James" die vele jaren in gebruik is geweest,
len voor het SS Statendam in 1928.
