24ste Hiswa-tentoonstelling
Nog steeds veel plezier
op het water te beleven
2 tlm 11 maart
De 24ste Hiswa-tentoonstelling, dieN gehouden wordt
van 2 t/m 11 maart, biedt, vooruitlopend op de opening
van het watersportseizoen van dit jaar, een uitgebreid
overzicht van wat er op het gebied van waterrekreatie,
watersport en kamperen zoal geboden wordt. Daarvoor
zorgen dit jaar 450 exposanten met produkten afkom
stig uit in totaal vijfentwintig landen.
De organisatoren hebben getracht een overzichtelijke
presentatie te bieden van bijna 1.300 vaartuigen. Naast
de overdekte expositie, waarvoor alle hallen van het
RAI-gebouw met een totale oppervlakte van 50.000 m2
in gebruik zijn, wordt nog eens circa 15.000 m2 water
en kade van de RAI-öaven en de Boerenwetering ach
ter de Amstelhal benut voor het exposeren van circa
200 vaartuigen.
Volgens een berekening van de IBM-computers, welke
tijdens de tentoonstelling voor de bezoekers als gratis
informatiebron staan opgesteld in de centrale entree
hal, bedraagt de totale waarde inklusief BTW van alle
tentoongestelde vaartuigen, inklusief kano's en roei-,
vis- of bijboten. 65 miljoen gulden.
De organisatoren verwachten circa 200.000 hezoekers.
AMSTERDAM
Bouwmaterialen
Spelevaren '79
Zeilboten te kust en te keur
In het begin van de vijftiger jaren,
toen de Nederlandse pleéiervloot
nog vrijwel uitsluitend bestond uit
stalen en houten vaartuigen werd
plotseling zij het nog enigszins
schoorvoetend - melding gemaakt
van de toepassing van „gewapend
polyester" als bouwmateriaal voor
jachten.
De aanvankelijke schroom ten op
zichte van polyester was vrij spoe
dig verdwenen omdat alras de
bouwmethoden werden geperfectio
neerd en men konspreken van een
uiterst duurzaam kunststof pro-
dukt. Gewapend polyester maakte
het mogelijk, dat jachtarchitecten
hun ontwerpen elke gewensie vorm
konden geven; vrijwel alles werd
mogelijk bij de bouw in polyester.
Comfort j.
Doordat bij de constructie van po
lyester vaartuigen spanten kunnen
worden gemist, komt meer binnen
ruimte vrij; aanzienlijk meer lee
fruimte derhalve.
De fabrikanten die de conventionele
materialen hout, staal en aluminium
- trouw bleven, gingen wel mee in
deze evolutie. Ook hun produkten
kwamen kwalitatief en constructief
op progressiever niveau te staan.
Als we de ontwikkeling van het zeil
jacht in de afgelopen decennia ana
lyseren, stuiten we onherroepelijk
op een belangrijke wijziging in sty
ling.
Door de aanhoudende vraag naar
jachten die geschikt waren voor zo
wel de toervaart als^het racen op
binnenwateren of zee, ontstond
langzamerhand het begrip „cruiser-
/racer:, een jacht dus, waarmee de
ontwerper beoogt het beste van twee
werelden te combineren: snelheid en
comfort.
In deze categorie hebben de voor
schriften van de International Offs
hore Rule (IOR( een duidelijk stem
pel gedrukt op lijnenplannen, dek-
layouts en zeilenplannen. Men ging
wetenschappelijk geprofileerde kie
len en roeren toepassen. De schepen
kregen meer vrij boord (hoogte romp
vanaf waterlijn), waardoor de op
bouwen lager werden, maar deson
danks zeer redelijke stahoogte bene-
dendeks bewaard bleef,
de trend, die we momenteel bij de
middelgrote en grote jachten signa
leren, is het z.g. „flush" dek, een vol
komen vlak, soms bolgelegen dek,
dat de opvarenden goede loop
ruimte verschaft. De masten zijn ho
ger geworden, de gieken korter.
Daardoor ontstonden die specifieke
zeilplannen met slankgesneden
grootzeilen en grote voorzeilen. Oog
merk bij dit alles is, om zo efficiënt
mogelijk te kunnen zeilen.
Daar haakt dan ook de huidige ten
dens op in, om de kuip zo in te rich
ten, dat vallen én schoten van daar
uit bediend kunnen worden. Meer
en meer wordt ook de „keerfok" toe
gepast, een verbeterde versie van de
welbekende boomfok.
Zeilen
Wat de zeilen betreft, ook hier is een
stromachtige ontwikkeling gaande.
De laatste jaren hebben we kennis
gemaakt met nieuwe soorten en mo
dellen zeilen als b.v. de booster, de
blooper, de floater, de spanker en de
starcut coupe.
Alle belangrijke zeilmakers gebrui
ken trouwens bij het bepalen van de
juiste snit van hun zeilen de compu
ter. Vrijwel alle masten en gieken,
die tegenwoordig geplaatst worden,
worden gemaakt van aluminium ex-
trusieprofielen, naar believen gea-
nodiseerd in kleuren als goed, zilver,
wit of zwart.
Houten masten en gieken zult u
waarschijnlijk alleen aantreffen op
ronde en platbodemjachten. Onder
deks heeft de jachtbouwevolutie ook
zeer merkbaar doorgewerkt. Een
kombuis is tegenwoordig een vol
waardige keukeninstallatie in een
notedop, met een hoogwaardig
kooktoestel (vaak al voorzien van
oven en/of grill). Een douche ruimte
is ook al geen zeldzaamheid meer.
Dat de aspiraties van vele waters
porters verder reiken, dan het beva
ren van binnenwater, mag opge
maakt worden uit het feit, dat vele
interieurs standaard voorzien zijn
van een kaartentafel en/of komplete
navigatiehoek.
Wie een wat groter gezin aan boord
moet huisvesten, zou kunnen den
ken aan een achterkajuit, waarin
kooiruimte voor de ouders (privacy)
is te vinden. Vaak zijn deze achter
kajuiten geheel onderdeks te berei
ken; de engelsen noemen dat het
„walkthrough" principe.
Wat de bouwmaterialen voor ple
zierjachten en specifiek voor zeil
jachten betreft: we zijn nog lang niet
aan het eind van de evolutie. Bou
wers van stalen jachten gebruiken
nieuwe methoden (zoals de multik-
nikspant-bouwwijze zonder dwarss-
panten), om hun schepen een afwik-
kelbar» huid (manuren besparend)
te geven.
Steeds hoogwaardiger worden de
staalplaatmaterialen, die tegenwoor
dig al voorgestaalstraald of corro-
siebeschermd geleverd kunnen wor
den.
Op het gebied van staalconservering
heeft men zeer grote vorderingen
gemaakt door gebruikmatig van
tweecomponentensystemen en expo-
sybehandelingen.
Diverse ontwerpers, vooral „zelf
bouwers" richten de blik op het ma
teriaal ferro-cement, een sterk ijzer
houdend betonmengsel dat allang
bekend was, het oudste voorbeeld
circa midden 19e eeuw is te vinden
in Artis, maar de laatste jaren
steeds meer verfijnd werd en daar
door beter toepasbaar in de jacht-
bouwsector. ABS, een zeer slagvaste
en betrekkelijk duurzame kunststof
soort, was al bekend in de bouw van
jachtjes en jollen tot een lengte van
circa 6 meter, maar in de toekomst
zou men ook grotere schapen van
dit materiaal kunnen bouwen.
Nog maar zeer sporadisch worden
de grondstoffen Kevlar en Carbon-
fire toegepast.
Deze kunststoffen hebben voors
hand nog niet zoveel toekomst, om
dat de kostprijs ver ligt boven die
van conventionele materialen. Ge
vormd plakhout heeft nog een
duideüjke toekomst. Vooral de
bouwpakket-schepen vervaardigd
met dit plakhout, maken het vele
watersporters met een klein budget
mogelijk, om toch via zelfbouw in
een jacht van redelijk formaat te va
ren.
Naast de vemieuwingstrend in het
zeiljachtontwerp kan men een
sterke belangstelling voor „nostalgi
sche" scheepstypen, als de traditio
nele rond- en platbodenjachten, de
stoere spitsgatters, kotter- en schoe
nermodellen constateren. Ook de
boegspriet en het z.g. spiegelhek dui
ken weer op in de hedendaagse
jachtbouw. Waarmee weer bewezen
wordt, dat de geschiedenis zich
„aangepast" herhaalt.
Het meerrompszeiljacht (multihull)
met twee (catamaran) of drie (trima
ren) rompen, heeft een fanatieke
groep aanhangers in de gehele
wereld. In Nederland is het aantal
multihull-eigenaars toenemend,
doch nog niet opzienbarend te noe
men. Wellicht komt hier weldra ver
andering in, mede door de verras
sende overwinning van de fransman
Michael Birch in de transatlantische
zeilrace „La Route du Rhum" die hij
zeer overtuigend won met de trima
ren "olympus".
„Rakker", een populair en onzinkhaar vlsbootje van Lekoplast b.v.
„De grote groei van de rekreatie-be-
hoeften gaat nog steeds door. Bij de
watersport was die groei oors
pronkelijk het meest merkbaar in de
toename van het aantal schepen en
de faciliteiten daarvoor. Sinds enige
tijd, echter, gaan zich in steeds ster
kere mate andere groeperingen met
de watersport bemoeien.
Over de hoofden van de waterspor
ters heen worden nadelen, die de re-
kreatie te water zou kunnen opleve
ren, breed uitgemeten, veelal op ge
voelsgronden, maar niet aan de
hand van exacte waarnemingen;
worden de vaarwegen voor absoluut
vol verklaard. Zelfs komen niet-
watersporters tot de konklusie dat
er voor de watersporters niet veel
plezier meer op het water zou zijn te
beleven. Over positieve uitspraken
om oplossingen te vinden voor die,
voor een belangrijk deel vermeende,
moeilijkheden hoort men niet veel."
Volgens voorzitter F. la Grouw ligt
juist hier voor de Hiswa een belang
rijke taak. Op vele manieren draagt
de Hiswa bij tot het vinden van
oplossingen voor milieuproble
men, relativeert te overtrokken uits
praken, kan daarbij gebruik maken
van onderzoekingen die daarover op
internationaal niveau gedaan zijn in
Icomia-ver band, zoals: waterveron
treiniging, geluidsoverlast door bui
tenboordmotoren, e.d. meer.
Pleziejx'
Wat de drukte op het water betreft;
natuurlijk moet toegegeven worden
dat incidenteel (op hoogtij-dagen) op
een beperkt aantal plaatsen het
heel erg druk kan zijn, maa betekent
dit dat de watersporter er geen ple
zier meer beleeft? Velen ervaren het
plezier tegenwoordig anders. Veel
meer dan vroeger zoekt men gezel
ligheid, wellicht als reaktie op het
cellulaire, eenzame leven in grote
flatgebouwen. De heer La Grouw
meent dat degenen, die van drukte
houden, hun hart kunnen ophalen,
maar dat ook de liefhebbers van
rust wel aan hun trekken kunnen
komen.
Hij zegt: „Allicht worden er, inci
denteel, ook op het water wel eens
wanklanken gehoord. Bij zo'n snelle
toename van het aantal waterspor
ters zijn er wel eens nieuwkomers
die zich niet zo direkt aan de voor
hen nieuwe omomstandigheden we
ten aan te passen. Helaas komen
ook bij watersporters wel eens
egoïsme en ongemanierdheid voor,
waarmee bepaalde lieden öet plezier
van hun medemensen schaden.
Gelukkig blijven dit incidentele ge
vallen, die vrijwel uitsluitend bij be
paalde knelpunten voorkomen.
Daaruit mogen geen algemene ver
oordelingen van de watérsporter
worden gedestilleerd.
Laten we dat veel liever positief be
naderen, b.v. door die knelpunten
op te heffen. Er is nog veel meer po
sitiefs te verrichten. De al in gebruik
zijnde rekreatiegebieden kunnen be
ter gebruikt worden. Als verbrok
kelde en verbroken verbindingen
hersteld zouden worden, komen ver
loren gegane gebieden weer be
schikbaar; nieuw ontstane gebieden
(deltawerken, randmeren, grindga-
ten langs de Maas) kunnen verder
ontwikkeld worden."
Mogelijkheden
Verder signaleerde de voorzitter de
neiging van de watersporters om
meer en meer het open water op te
zoeken.
Hij vervolgt: „De drang om er op uit
te trekken is niet te stuiten; we krij
gen immers over steeds meer vrije
tijd te beschikken en die b.v. kortere
werkdag, maar ook de zomertijd,
scheppen rekreatiemogelijkheden
op iedere werkdag. Nederland biedt
enorme mogelijkheden voor rekrea-
tie te water. Het zou onzin zijn die
niet goed te benutten en de Neder
landers te dwingen hun vakantie in
het buitenland door te brengen. Dit
klemt des te meer, omdat de druk op
onze rekreatiegebieden vanuit het
buitenland blijft aanhouden en ge
zien de E.E.G.-bepalingen ook niet te
stuiten is."
Om het genoegen, dat de rekreatie
te water biedt, nog eens duidelijk te
laten blijken, is de aktie „Speleva
ren 79" opgezet, met de bedoeling
deze tot een jaarlijks weerkerend
Pinksterevenement te doen uit
groeien.
Deze aktie, georganiseerd door de
AVRO, de Hiswa en De Telegraaf,
waarbij de Hiswa als gangmaker
heeft gefungeerd, gaat van start tij
dens deze 24e Hiswa-tentoonstelling
en vindt omstreeks september haar
hoogtepunt in de in Icomia-verband
georganiseerde verkiezing van „The
Boating Family of the Year", de
„Watersportfamilie van het jaar".
In een aparte stand (nr. 100) kan het
publiek zich over deze vrijetijdsbe
steding met de Pinksterdagen
(werkelijk elke soort boot, dus ook
kano's of roeiboten, kan meedoen)
uitgebreid laten informeren.
