2 tlm 11 maart
AMSTERDAM
Motorisering
Zeewaardig
Natuur
Voor motorkruisers zijn staal
en polyester dé bouwmaterialen
Waarschijnlijk nergens ter wereld
zal men zo'n bonte verscheidenheid
van motorjachten aantreffen als op,
de Nederlandse vaarwateren. In
een druk weekend zien we bij slui
zen en bruggen jachten in alle for
maten, modellen en vervaardigd uit
verschillende bouwmaterialen.
Soms kan men nog zo'n fraai en
slank vooroorlogs exemplaar, spot
naam „tram", bewonderen, zo dege
lijk gebouwd, dat het nu nog een
nostalgisch pronkstuk vormt.
Na de tweede wereldoorloq kwamen
vooral de stalen knikspant schepen
in zwang, in een vormgeving, die
sindsdien weinig aan verandering
onderhevig is geweest, omdat deze
het maximum aan binnenruimte
biedt.
Een dergelijk schip werd voor velen
bereikbaar financieel gezien - omdat
de rompen relatief goedkoop kun
nen worden gebouwd, (Jaarhij een
z.g. „ontwikkelbare" romp bezitten;
dit betekent dat het schip gelast kan
worden uit één of meerdere staal
platen zonder duur in de vorm klop
pen. Resultaat: weinig arbeidsuren
en vrijwel geen materiaalverlies.
De stalen rompen waren bij uitstek
geschikt om door amateurs afge
bouwd te worden, alweer een bespa
ring van vele kostbare manuren.
Ook nu is de stalen motorkruiser in
ons land nog zeer populair. De op
komst van het polyester bracht ook
de serieproduktie van motorkrui
sers in het nieuwe bouwmateriaal
met zich mee. De lijnen werden
vrijer, men ging que ontwerp meer
afwijken van het geijkte patroon.
Op de grotere jachten zien we meer
en meer een tweede stuurstand,
soms in de vorm van een „flying
bridge" meestal geplaatst op het dak
van de stuursalon. Een spectacu
laire uitkijk ook voor de medeopva
renden. De „flying bridge" werd
naar alle waarschijnlijkheid voor
het eerst gebruikt door de eigenaar
van snelle motorboten, die in de wa
teren langs de westkust van de
U.S.A. de vissport, o.a. op tonijn,
beoefenen.
De meest functionele opbouwvorm-
De Nidd V24 is een robunst gebouwde gezinsboot, geschikt voor de vaart op
vrijwel aüe binnenwateren en ook de Waddenzee. Prijs compleet met Volvo 25
PK dieselmotor/ 47.000,De importeur van dit Noorse scheepje is IDO b.v.
uit Hendrik Ido Ambacht.
geving is in Nederland nog altijd die
met een qesloten stuurhuis. Deze in
deling geeft immers de meeste be
schutting tegen ons nogal wispeltu
rige klinaat. Op motorkruisers va
naf ongeveer 7 meter lengte treft
men heel vaak een achterkajuit aan,
meestal ingericht als eigenaarshut.
De moderne motorkruiser is van
alle denkbare gemakken voorzien:
elektrische verlichting, komplete toi
letruimten (vaak met douche), goed
geoutilleerde kombuizen, water
voorziening, verwarming etc.
De veiligheid aan boord is zeker ge-
dient met de installatie van bijvoor
beeld gasdetectors en automatische
lenspompen.
Wat de motorisering betreft is de
keuze in de loop der jaren steeds
ruimer geworden.
Hoewel de benzinemotoren die mo
menteel in de handel zijn bij goed
gebruik voldoende veiligheid garan
deren. zwicht de Nederlandse koper
in vrijwel alle gevallen voor een die
selbinnenboord, vooral met het oog
op minimalisering van het brandge
vaar.
Ontwerpen
De ontwerpers van motorjachten
kan in het algemeen bepaald geen
ontwerpvervlakking in de schoenen
worden geschoven.
Integendeel, in allerlei bouwmate
rialen worden nu schepen gepresen
teerd in afwijkende en efficiënte
rompvormen.
Al geruime tijd worden in polyester
Snekke modellen gebouwd, scheep
jes die hun basisvormen ontlenen
aan de visvaartuiqen die voor de
Scandinavische kusten opereren.
Ook de motorkotter en de trawler
stonden model voor nieuwe ontwer
pen; nostalgische vormen, die een
snaar in het gemoed van de waters
porter treffen.
De Europese jachtbouwers - en ze
ker de Nederlandse hebben deze
trend onderkend en de aspirant-ko
per kan in deze sector dan ook
keuze maken uit een vrij ruim aan
bod. Weer volop in de belangstelling
en eigenlijk nooit van het waters
porttoneel verdwenen, zijn de oer-
hollandse motorvletten, kenbaar
aan hun ronde oplopende bolle kop,
getooid met een leguaan en kabela
ring rondom.
Op de HISWA is zelfs al een vletmo-
del in aluminium gebouwd te zien.
Een aparte categorie vormen de
trailerbare dagkruisers, die dankzij
inventieve interieurindelingen een
zeer degelijk comfort bieden.
De trend naar het bevaren van groot
water, die men algemeen kan be
speuren uit zich ook in het aanbod
van snelle zeewaardige kruisers.
Scheepstypen met veel vermogen,
die we voorheen voornamelijk aan
troffen in Amerikaanse en mediter
rane wateren.
Wie graag het kustzellen beoefent kan zich bijvoorbeeld deze Dart catamaran
aanschaffen voor ongeveer 8,5 mille. Importeur van deze Engelse scheepies is
de firma Mulder in Zaandam.
Zeilen of varen met een motorboot
op het IJselmeer en de Waddenzee:
is dat slechts weggelegd voor de
stoere mannen, die geen zee te hoog
gaat? Of voor de durfals, die maar
al te graag bereid zijn voor extra
spanning en opwinding ook extra
risico te nemen? Geen sprake van
natuurlijk. Het pleziervaren op zee -
om gemakshalve onder die noemer
het IJsselmeer en het Waddenge
bied maar aan te geven - is mogelijk
voor elke watersporter, die zijn
sport serieus beoefent en die op dit
punt voldoende kundig is.
Het varen op deze ruime wateren is
bovendien niet alleen een sport voor
mannen, zoals volstrekt ten on
rechte wel eens wordt beweerd. Zei
lend of tuffend zwerven over die
grote watervlakten kan voortreffe
lijk in gezinsverband gebeuren. Dui
zenden families hebben dat reeds er
varen en zó de smaak van deze vorm
van watersportbeoefening te pak
ken gekregen dat men hen waar
schijnlijk nooit tegenkomt op de Ka-
gerplassen of het Sneekermeer. Dat
is overigens een goede zaak met het
oog op een wenselijke spreiding van
de watersport.
Ruim water
In het spoor, of beter gezegd in het
kielzdg, van al die op ruim water va
rende gezinnen zullen nog vele, zeer
vele zeilers en motorbootvaarders
volgen. Het wijde water geeft im
mers extra avontuur en puur vaar-
genot. Het zal zonder twijfel een
steeds sterker wordende aantrek
kingskracht uitoefenen op de wa
tersporters, jong en oud.
Per slot van rekening is er zo langza
merhand een categorie pleziervaar-
ders ontstaan, die wat is uitgekeken
op poelen en plassen en die wel eens
wat anders en verder wil.
Niet ontkend kan worden dat er ver
scheidene zeilers zijn, die het in de
vakantiemaandan te druk op de bin
nenwateren vinden en om die rede
nen zee kiezen. Maar wat de motie
ven dan ook allemaal mogen zijn,
duidelijk is wel dat er een sterk toe
nemende belangstelling bestaat voor
het varen op open water.
Wat dat betreft verkeert de Neder
landse watersporter met een IJssel
meer en Waddenzee onder handbe
reik in een bevoorrechte positie.
Alleen al het IJsselmeer biedt gewei-
Wijde water van Waddenzee en
IJsselmeer bij velen zeer geliefd
dige mogelijkheden. Zelfs op prach
tige dagen in het hartje van het sei
zoen kan men er naar hartelust va
ren zonder letterlijk of figuurlijk in
het vaarwater van een medewaters
porter te komen. Dit prachtige stuk
water met zijn dito havenplaatsen is
voor de recreatie te water dan ook
van een niet te onderschatten belang
en zal een nog veel grotere betekenis
krijgen gezien de geschetste toe-,
name van de watersport. Met het
oog op die belangrijke recreatieve
funktie komt het hopelijk nooit tot
een inpoldering van de Marker
waard.
Ruimte is er dus volop op het IJssel
meer. Maar het vinden van een lig
plaats voor de boot in een jachtha
ven aan de kust is niet altijd eenvou
dig. In verschillende plaatsen ron
dom het IJsselmeer komen echter
nieuwe havens of bestaan plannen
daartoe. En hier en daar is het de
bedoeling bestaande havens uit te
breiden. In elk geval is het op het
ogenblik niet zo dat de watersporter,
die ergens aan de IJsselmeerkust
een plekje voor zijn boot zoekt,
overal nul op het rekest kriiet.
De Waddenzee is eigenlijk een
hoofdstuk apart. Dat water heeft
Van de West-Duitse MetzelerfabHeken (vooral bekend van hun autobanden) b
er een achttal kwaliteit* opblaasboten op de Hlswa te zien. Het merk wordt In
ons land vertegenwoordigd door Rubber Import Amsterdam.
een geheel ander karakter en stelt
ook heel andere (zwaardere) eisen
aan de pleziervaarder. In dit „ge
bied" heeft men immers te maken
met de eeuwigdurende werking van
eb en vloed, met het stromende, le
vende water, dat het varen een stuk
extra bekoring geeft. Vooral met het
tij mee kan men hier prachtig varen.
Het is met de tijtafel en stroomatlas
er bij haast altijd zo uit te kienen dat
er wat men noemt optimaal van de
stroom geprofiteerd kan worden.
Een vaarvakantie in het Waddenge
bied geeft dan ook een summum
aan vaarplezier. Behalve van het va
ren kan men er trouwens ook genie
ten van het bijzondere karakter van
dit unieke water en zijn kostelijke
eilanden.
Voor het overige moet men er wel
rekening mee houden dat de havens
van de Waddeneilanden in de va-
kantietijd doorgaans boordevol lig
gen en dat er op Vlieland of Schier
monnikoog zelfs geen ligplaatsje is.
Maar tot nog toe hebben er zich
nooit ernstige moeilijkheden voorge
daan en kwam vrijwel iedereen
waar hij maar wilde wezen. (Op
Vlieland wordt op het ogenblik ge
werkt aan de aanleg van een jacht
haven, die voornamelijk voor bezoe
kende jachten is bedoeld. Deze voor
ziening wordt wellicht nog dit jaar
voltooid en zal in elk geval met in
gang van seizoen 1980 in gebruik
kunnen worden genomen.)
Het staat als een paal boven water
dat de Waddenzee evenals het IJs
selmeer hoe langer hoe meer water
sporters zal trekken. Dat zal milieu
beschermers mogelijk verontrus
tend in de oren klinken. Zij laten
namelijk wel eens blijken dat zij de
watersport - naast allerlei zaken als
watervervuiling, gas en olieborin
gen, industrievestiging en inpolde
ringen - een bedreiging vinden van
het karakter en de natuur van het
Waddengebied.
Voor die ongerustheid is echter geen
reden. De watersport heeft zelf alle
belang bij een ongeschonden Wad
denzee en staat daarom op dit punt
achter de milieubeschermers.
Mensen met liefde voor de natuur -
en dat zijn zeker negenennegentig
van de honderd watersporters zul
len zeker het hunne doen om allerlei
verstoringen te voorkomen en
kwetsbare plaatsen te ontzien. Zij
laten zich met hun schepen - al is dat
wegens onbekendheid met de situa
tie wel eens of vaker gebeurd helaas
- niet droogvallen op de platen, die
tot het domein van de met uitsterven
bedreigde zeehonden behoren.
Een zekere voorlichting op dit punt
is wele geboden. Maar duidelijk is
dat over het geheel genomen de wa
tersport zich absoluut wil houden
aan de uitgangspunten van het rap
port Watersport op de Waddenzee.
Dat rapport werd samengesteld
door de ANWB, de Landelijke Ver
eniging tot Behoud van de Wadden
zee, het Koninklijk Nederlands Wa
tersport Verbond en de Stichting
Natuur en Milieu.
Niet uit het oog mag worden verlo
ren dat verreweg de meeste waters
porters op de Waddenzee zeilers
zijn. Zij glijden met hun scheepjes
geluidloos door het gebied en wagen
het nauwelijks om zelfs maar buiten
de bebakende geulen te komen. Van
enige verstoring is dan totaal geen
sprake, ook niet als er nog meer zeil
schepen op de Waddenzee komen.
Men kan het zelfs toejuichen dat er
meer watersporters naar de Wad
denzee komen.
Zij kunnen daar immers naar harte
lust genieten van een uniek stuk na
tuur en daaraan de rust ontlenen,
die zij voor de rest van het jaar wel
licht zo bitter nodig hebben. En als
iedereen zich dan aan de regels
houdt zal de natuur niets van de wa
tersport te duchten hebben.