foto- en filmwegwijs in nederland
mensen ontmoeten in foto's
mooie foto's ...vaak een kwestie van kontrast
de wereld bekijken door een vergrootglas
Jf:
Waarom trekt een mens er op uit? Die vraag heeft vele
antwoorden. Om er eens lekker uit te zijn bijvoorbeeld.
Of om bijzondere dingen te beleven. Of om vreemde
streken te leren kennen. Een extra reden kan zijn: om
mooie, leuke of opmerkelijke foto's of filmscènes te
kunnen maken. Vooral voor die laatste groep is er
goed nieuws: zojuist verscheen er een folder, die spe
ciaal is bestemd voor mensen, die er graag met de ka
mera op uit trekken. De titel van deze kleurrijke folder
is heel toepasselijk Foto-en-film-wegwijs in Nederland.
□D
Iemand heeft eens uitgerekend dat op 98% van de
foto's, die we met z'n allen maken, mensen worden
afgebeeld. De mens is - kun je wel zeggen - het belang
rijkste motief om te fotograferen. Niet al die foto's
zijn echter portretten. Een portret wordt zo'n foto
pas, als de mens zo wordt afgebeeld, dat we hem- of
haarzelf door dat beeld heen leren kennen. Een por
tret is - als het goed is - een mens weergeven zoals hij
is. Over de mooie maar niet zo gemakkelijke kunst
van het portret-maken gaat het zojuist verschenen
boek van René Bouillot: De Techniek van de portret
fotografie.
0
Een mens maakt in z'n leven veel foto's. De meeste
zijn bedoeld om dingen, die je hebt beleefd, vast te
leggen. De belangrijkste eis, die er aan deze foto's
wordt gesteld is: dat ze duidelijk weergeven wat er is
gebeurd. We willen graag de gezinsleden en onszelf
herkennen in leuke en kleurige foto's. Daarnaast zijn
er echter ook mensen, die er naar streven om echt
mooie foto's te maken. Prenten, die de wereld om ons
heen op een boeiende of treffende manier in beeld
brengen. Een belangrijke vuistregel voor deze foto
grafen is: zoek naar motieven met een goed kontrast.
Eigenlijk is het een wonder: in een bloem kruipt een
insekt van nog geen vijf milimeter groot. Er komt een
mens met een kamera en een speciaal vergrotend lens
je voor het objektief. Die maakt op een goed moment
een dia van die bloem. Als later de film is ontwikkeld
en de dia's worden vertoond, is dat kleine insekt een
meter groot, op het scherm zichtbaar. De kleine vleu
gels lijken nu grote doorzichtige vlakken. Dat is één
van de wonderen van de makro- of dichtbij-fotografie.
Hebt u wel eens een slipjacht de herfstflora gezien in het Sin
ger Museum in Laren (NH)? Of
de rally van de antieke stoom-
voertuigen in Drunen (N.Br.)?
Meer dan honderd tips
Dit soort onderwerpen vindt u
in dit gidsje; in totaal honderd
en dertien tips. Een bezoek aan
„Gouda bij kaarslicht" bij
voorbeeld. Of aan de „Onno
zele kinderen-optocht" in Ven-
lo en Roermond. Of de „Bolle-
tongersdag" in Bolsward. Of
gewoon „een dagje herfstkleu
ren fotograferen" in eigen om
geving.
Speciaal voor de kamera
De samenstellers van deze fol
der hebben zich echt bezig ge-
meegemaakt met een echte
„meute" van jachthonden op
het landgoed „Den Treek" bij
Amersfoort? Bent u wel eens
op de jaarlijkse ganzenmarkt
geweest in Coevorden? Hebt u
houden met de vraag, waar voor
fotografen en smalfilmers leu
ke of boeiende beelden te schie
ten zijn. Het is in een land,
waar nog veel oude gebruiken
in ere zijn, niet zo moeilijk zo'n
lijst samen te stellen.
Het hele jaar door
Een voordeel van deze folder
is ook, dat alle evenementen per
maand zijn gerangschikt, zodat
wie er bijvoorbeeld in de maand
oktober op uit wil trekken, kan
zien wat er dan voor fotoge
nieke onderwerpen zijn. Daar
naast bevat de folder ook een
kaartje van Nederland met
daarin aangegeven in welke ge
deelten er in de seizoenen iets te
doen is.
Gratis verkrijgbaar
De gids „Foto- en filmwegwijs
in Nederland" is. voorzien van
een groot aantal kleurige foto's
van toeristisch bijzondere plek
jes, bekende maar ook minder
bekende. De folder is samenge
steld door de Stichting Ama
teurfotografie in Amsterdam
in overleg met het Nationaal
Bureau voor Toerisme in Den
Haag. Als u een exemplaar van
veel bereiken en kontrasten
verzachten of versterken. De
flitser kan meer dan we vaak
denken, ook door de toepassing
van de reflex-flits.
Dat woordje „techniek" in de
titel zou er op kunnen duiden,
dat het hier om een erg tech
nisch boek gaat. Dat is een ver
keerde konklusie, want wie in
dit boek begint te lezen, ont
dekt hoe boeiend er hier wordt
geschreven over dit onderwerp.
Tweehonderdvijftig foto's
Dat komt natuurlijk vooral
door de overstelpende hoeveel
heid foto's in zwart/wit en in
kleur, die in dit boek zijn sa
mengebracht. Die foto's dienen
als toelichting op de tekst en
zijn vaak op zich bijzonder ge
slaagde voorbeelden van por
tretkunst.
Het gezicht
Vanzelfsprekend wordt in dit
boek de nadruk gelegd op het
gelaat van de mens. Verklaard
wordt hoe de uitdrukking van
een gezicht eigenlijk ontstaat,
hoe belangrijk de spieren daar
bij .zijn en hoe ook de verschil
lende gevoelens kunnen worden
uitgebeeld. De vormgeving van
een portret is belangrijk; ook
de schouders, armen en handen
kunnen in dit opzicht een be
langrijke rol spelen.
De lichtbron
Niet iedere vrijetijdsfotograaf
beschikt over een kamer met
een studioverlichting. Toch kan In een foto'een mens ontmoe-
men met één lichtbron en ook ten dan pas is een portret
met het beschikbare daglicht geslaagd.
v^» jl m*
Goede belichting en een juiste
achtergrond belangrijke
elementen voor een portret.
dit handige gidsje wilt ontvan
gen: vraag het aan uw foto/
filmadviseur, die het gratis voor
u beschikbaar heeft als een aar
dige geste voor mensen, die
er graag met de kamera op uit
willen trekken.
Twee foto's uit de folder Fo
to- en film-wegwijs in Neder
land". De eerste foto is een
hoekje van deZaanse Schans
in Koog/Zaandijk. De tweede
foto is een tegenlicht-opname
in een herfstbos bij Naarden.
pg»
NP.
*yf - fzt-
w
V
-
- V
- - Vr~' a
Een levende mens
In verdere hoofdstukken wordt
nader ingegaan op de verschil
lende soorten portretten, die er
te makgn zijn: bij daglicht of
binnenshuis, portretten van
kinderen e.d. In het slotwoord
zegt René Bouillot, dat het er
bij een portret niet om gaat al
leen maar een mens af te beel
den, maar dat een goed portret
ook moet zijn: een ontmoeting
met een levende mens.
(Het boek „De Techniek van
de portretfotografie", geschre
ven door René Bouillot is ver
schenen bij Focus-Elsevigr in
Amsterdam; het kost plm.
45,— en is verkrijgbaar bij
uw fotohandelaar.
Kontrastdat is de tegenstel
ling tussen licht en donker. Of
tussen verschillende kleuren.
Of tussen een motief en de ach
tergrond. Of tussen een speels
patroon en strakke lijnen. Een
voorbeeld van dat laatste is de
foto' van het reuzenrad, waar
een mooie en onstuimige wol
kenlucht wordt verdeeld in het
rechte lijnenspel van het bouw
sel. Door iets onder te belichten
tekenen lijnen en bakjes zich
bijna zwart af tegen de lucht.
Een dubbele kontrastwerking
dus.
Licht en donker
Dat kontrast belangrijk is, blijkt
ook uit de foto van de oude
mannen op de bank. Op zich
zelf is het niet zo'n bijzondere
foto, maar de donkergeklede
mannen vormen met elkaar een
opvallend element tegen die
lichte muur, waardoor ze stuk
voor stuk goed uitkomen. De
foto heeft daarnaast een goede
beeldopbouw, eigenlijk vooral
.door dat .zwarte raam en omdat
een van de mannen staat. Ook
dit vormt een tegenstelling, die
een foto sterker kan maken.
De achtergrond belangrijk
Ook de foto van de uitgebloei
de bloemen illustreert, dat
mooie foto's vooral te maken
hebben met het bewust nastre
ven van tegenstellingen. Een
belangrijke faktor was hier het
gebruik van een telelens, waar
door één tak scherp in beeld
kwam en de tweede onscherp,
maar ook dat is weer een kon-
Eeh speelse wolkenlucht en de
strakke lijnen van een reuzen
rad een geslaagde foto!
Donkere mannen tegen een
lichte achtergrond en één staan
de figuur naast de groep
twee tegenstellingen.
trast, dat de foto versterkt. Ook
de wazige donkere achtergrond
werkt mee aan h'et goede resul
taat. Een erg geslaagde foto,
die je kunt maken als je bewust
zoekt naar de tegenstelling, in
dit geval in de natuur om ons
heen.
Om te onthouden
Mooie foto's vooral 'n
kwestie van kontrast. Van te
genstellingen in de beeldopbouw
en de onderwerpkeus, in het
spel van zonlicht en schaduw.
Of in die van onderwerp en ach
tergrond. Een paar punten, die
de moeite waard zijn om te ont
houden als u bijzondere foto's
wilt maken.
Scherp en onscherp, witte ele
menten tegen een donkere ach
tergrond een kwestie van
kontrast.
MAKRO-FOTOGRAFIE IS
In tegenstelling tot wat veel
mensen denken kan eigenlijk
iedereen zulke foto's maken en
je hebt er geen speciale kamera
voor nodig, alleen wat extra
hulpmiddelen. Dat kan zijn een
voorzetlensje, dat voor de mees
te kameratypen los verkrijgbaar
is.
Met een reflex-kamera
Wie een kleinbeeld reflex-ka
mera heeft, kan behalve uit
voorzetlenzen, uit meer moge
lijkheden kiezen, bijvoorbeeld
een balg of tussenringen. Beide
worden tussen het kamerahuis
en het objektief geplaatst. Een
nieuwe ontwikkeling is de
zoomlens met makro-bereik,
waardoor met één lens zowel
een telefoto als zo'n dichtbijfo
to kan worden gemaakt. Daar
naast zijn er bij de pocketka
mera's ook uitvoeringen waar
mee men zowel normale als ma-
krofoto's kan maken.
Scherptediepte is klein
Makrofoto's zijn net zogemak
kelijk te maken als gewone fo
to's. Met slechts één belangrijk
verschil: jemoeterrekeningmee
houden dat de scherptediepte
op een zo korte afstand klein
is. Dat heeft tot gevolg dat
meestal maar een klein deel van
het onderwerp echt scherp
wordt afgebeeld. De iets dich
terbij liggende of verder van de
kamera verwijderde gedeelten
zijn onscherp.
De belichting
Wie een voorzetlens gebruikt,
hoeft daar bij de belichting geen
rekening mee te houden, want
die is gelijk aan die van een
normale opname. Bij tussen
ringen of een balg wordt het iets
anders omdat die verlenging
van de afstand van lens tot film
maakt, dat ook de belichtings
tijd verlengd moet worden.
Parallax is mogelijk
Nog één punt, dat bij bepaalde
typen kamera's wat extra aan
dacht vraagt als u dichtbij fo
to's wilt maken is: het verschil
in beeldveld tussen wat u door
de zoeker ziet en wat de kamera
straks in beeld brengt. Hoe kor
ter de opname-afstand, hoe
groter de kans op een afwij
king. Wanneer het beeld in de
zoeker via de lens wordt door
gegeven, zoals dat bij de spie-
gelreflex-kamera gebeurt, is er
geen parallax.
Boeiende hobby
Wie belangstelling heeft voor
de dichtbij-fotografie zal spoe
dig de fijnere kneepjes van
scherptediepte en belichting en
van die parallax leren kennen.
En zal ook heel vlug gegrepen
worden door de hobby om de
wonderlijke wereld van het
kleine met de fotokamera in
beeld te brengen.
Dophei van heet dichtbij ge
zien.
De vleugels scherp afgebeeld -
de haren op het lijfje al on
scherp zo klein is de scherp
tediepte bij deze makro-foto.
