Mevr. van der Most (85):
„Alles met de wastobbe"
De Hargahof" bestaat 80 jaar
Bladeren in het verleden van een
Drie oudleerlingen:
„Een leuke tijd!"
Dc
A. BOT meubelen
Festiviteiten
OVERTREKKEN
SCHIEDAM De leerlin
gen van de School voor
Huishoud- en Nijverheids
onderwijs „De Hargahof"
kunnen zich waarschijnlijk
niet voorstellen dat zij de
lessen zouden bijwonen ge
huld in lange witte schor
ten.
En dat zij zouden moeten le
ren hoe te „wasschen" in
grote ijzeren teilen, om ver
volgens het linnengoed door
een wringer te halen, en la
ter te mangelen.
Toch ging het op hun eigen
school, tachtig jaar geleden
toe op bovenomschreven
manier. Foto's uit het ar
chief van de Huishoud- en
Industrieschool, tegenwoor
dig kortweg „Hargahof" ge
heten, getuigen daarvan.
van uw bankstel,
eethoek, enz.
Vraag vrijblijvend
prijsopgave
HET NIEUWE STADSBLAD PAGINA 50 WOENSDAG 2 APRIL 1980
Chri
Harg
nieu1
bouv
Er is
waai
zoals
Als
aula
niet
Er z
deze
(esse
Er i
certe
En
wees
Er v
weel
Onz«
De 8
v.d.
kolenl
daar
warm
Kort
frouw
Zij w<
In die
gerha
nieuw
Heel
ten ui
van d<
ring v
en uit
De hu
Vis, v
vertre
rektrii
wel ze
jaren
kige k
NIEU1
Het sc
straat,
Corine Quist ondervroeg 3 dames die in de periode 1948 tot '52 op
de Huishoudschool de lessen gevolgd hebben.
„Deze drie dames, mevrouw van Tilborg, mevrouw van Wierden
en mevrouw Ooms", schrijft Corien, „hebben alle drie een an
dere mening daarover (zie het eind van dit gesprek).
Ook de indeling was verschillend.
De eerste 2 klassen was de primaire opleiding, de derde en vierde
klas was een opleiding voor de huishouding met stage lopen op
de zaterdagochtend.
Bij het koken droegen ze een wit gesteven mutsje. De docenten
kregen de gerechten, zelf kregen ze niks.
Ook moesten ze voor de docenten wassen en strijken. De omgang
met de docenten was vol respect, bijvoorbeeld in de gangen
rechts lopen als er een leerkracht aankwam.
De meisjes moe ten op school beslist geen lange broek aan. Ook
warem er geen gemengde klassen, zoals tegenwoordig soms het
geval is.
Over jongens mocht niet gesproken worden en uiteraard geen
jongens in of rond de school.
Als je te laat was en je had geen briefje bij je, dan mocht je er
niet in. Maar de concierge was een goede man en liet je er soms
stiekem in.
De direktrice heeft een kookboek geschreven wat nu nog thuis
gebruikt wordt.
Eén van de dames is na haar schoolopleiding gezinsverzorgster
geweest, één heeft voor een kleuterklasje gestaan en de derde
werkt nu nog bij een bemiddelingsbureau.
Aan het eind van het gesprek vragen we de drie dames wat zij
aan de opleiding hebben overgehouden:
Mevrouw Ooms: „Ontzettend veel. Nog steeds vouw ik de lakens
op dezelfde manier".
Mevrouw van Tilborg: „Een leuke tijd, die me altijd bij zal blij
ven. Ik heb dingen geleerd die ik nog dagelijks gebruik".
Mevrouw van Wierden: „Nee, ik heb wel een leuke tijd gehad,
maar volgens mij had ik deze beter kunnen besteden".
Wij hebben gezellig gepraat met de dames en vonden het leuk om
is over onze school in de jaren 50 aan de weet te komen.
CORINE
Het grootste feest was ieder jaar de verjaardag van juffrouw van der
Ven. Die werd altijd gevierd op de eerste zaterdag in december, in ge
bouw Musis Sacrum. Op de foto: mejuffrouw van der Ven die tot 1940 di
rektrice is geweest.
Enkele leerlingen van de Hargahof intervieuwden een paar van
de oudste leerlingen van de nu 80-jarige huishoudschool: me
vrouw van der Most (85) ging sinds 1912 naar de Huishoud- en In
dustrie school.
Ze heeft een opleiding van 3 jaar gehad. Ze was 17 toen ze van
school ging.
De direktrice was toendertijd mevrouw van der Ven die het vak
naaimachine-naaien gaf. Mevrouw van der Most zegt:
„Ja, daar haalde je niet in je hoofd om kattekwaad uit te halen".
Mevrouw van der Most kreeg veel huishoudelijke vakken. Ze
somt op: „koken, wassen, strijken, naaien, mazen en mangelen".
Ze kreeg 1 uur Nederlands in de week. De theorievakken waren
een vervolg op het lager onderwijs.
Nu de andere dame (82 jaar). Ze heeft liever niet dat we haar
naam noemen. Zij is van 1910 tot 1912 op school gegaan.
Zij leerde voor dienstmeisje en is dat ook geweest. Net als me
vrouw van der Most heeft zij praktische en theoretische vakken
gehad en zij vond het een fijne tijd.
In de kookles moest je eerst water leren koken, dan melk enzo
voorts. Dus heel anders dan nu.
Ze hadden toen nog geen elektrische- of gasstellen, maar kook-
stellen die op kolen brandden.
Als de kolen niet goed brandden kon er niet gekookt worden. Ze
kregen ook gezondheidsleer en warenkennis, van Dr. Sauer en
apotheker Bakker.
Het wassen ging met blokken Sunlight zeep, en speciale kleding
met hout zeer. Alles met de wastobbe natuurlijk!
Zo zie je maar, er is een hoop afgegaan en bijgekomen op de
Huishoud- en Industrieschool.
SILVIA
Deze foto's zijn opgediept ter gele
genheid van het 80 jarig bestaan
van de school in dit jaar.
Voor het opnieuw
Oosthavenkade 56, Vlaardingen
telefoon 345163.
Al bladerend in de annalen die de
tand des tijds doorstaan hebben,
komen we allerlei aardige wetens
waardigheden tegen over het rei
len en zeilen van deze voormalige
„kookschool".
Opgericht in 1900 door een twintig-
teil Schiedamse ingezetenen, ging
deze kookschool in een lokaal aan
de Lange Achterweg moeilijke ja
ren tegemoet.
TEGENSTAND
De keuze van „moderne" voedings
middelen namelijk, wekte spot,
tegenstand en wantrouwen bij allen
die minder vooruitstrevend waren.
Gelukkig ontfermde de Maatschap
pij tot Nut van het Algemeen zich
na verloop van tijd over de school.
Deze breidde de lessen uit met was
sen, strijken en verstellen.
Tot dan toe werd de school bekos
tigd door partikulieren. Maar in
1905 werd rijkssubsidie verleend en
kon de school gaan draaien onder
de naam „Huishoud- en Industrie
school voor Schiedam en Omstre
ken".
Van het begin af aan was mejuf
frouw M. J. H. van der Ven direk
trice van de school, en zij zou dat
nog heel lange tijd blijven, namelijk
tot aan haar pensionering in 1940.
Maar intussen werd een eigen ge
bouw betrokken aan de Prins Mau-
ritsstraat. Tot 1973 heeft dat ge
bouw onderdak verleend aan
opeenvolgende generaties huis
houdschoolleerlingen.
Vooral omstreeks 1958, toen de ge
boortegolf van na de oorlog aan
voortgezet onderwijs toe was, heeft
de huishoudschool zeer met ruimte
gebrek gekampt!
De school heeft erg veel geluk ge
had met de keuze van direktrices.
Degenen die de school geleid heb
ben waren kapabel, en dienden de
school over het algemeen lang tot
zeer lang.
OORLOGSJAREN
Aan mejuffrouw Westerdijk viel de
moeilijke taak ten deel de school
door de oorlogsjaren heen te lood
sen.
En hoewel er heel wat voorraad
was op school, bleek toch een huis
houdschool kwetsbaarder te zijn
dan andere takken van onderwijs.
Men kampte met voedseldistributie,
rantsoenering van gas en elektrici
teit, stof die alleen nog op punten
verkrijgbaar was, enzovoorts enzo
voorts.
Gelukkig bezat het strijklokaal een
Tot de zomervakantie zijn er in
de Hargahof allerlei festivitei
ten om het jubileum luister bij
te zetten.
In dat kader is er al een song
festival geweest, en een fancy
fair (om met de opbrengst een
documentatiecentrum in de
school te kunnen inrichten).
In april wordt er een speur
tocht gehouden, en in mei een
sportdag.
Tot besluit zal er op 19 juni een
groot feest zijn in zaal Irene.
Op deze avond zal de diploma
uitreiking plaatsvinden,
waarna er een disco-avond is.
Achterop deze oude foto staat: „Waschbehandeling 1915".
Deze dames volgden in 1913 de opleiding tot leerares huishoudkunde.
