Belangwekkend initiatief kwam goed van de grond
Stichting
„Energie Anders"
vond onderdak in
Hoek van Holland
I
rr^r"-^£-
■EHMNHI
- -
k:k i:^M:^i - t-r^*r*fV-^--- -**« -
-
Randstad-Edities,
wekelijks in bijna één
miljoen brievenbussen
J
~t
Het schip, waarmee Jip en Fred „Energie Anders" wijd en zijd bekend
maakten.
De voorgeschiedenis van d~ „oii^ing Energie Anders", die in Hoek van
Holland, voorlopig voor 5 jaar, onderdak heeft gevonden, is uitermate
boeiend.
Het is het verhaal van 2 jeugdige doorzetters, die middelen en wegen wis
ten te vinden om een ideaal te verwezenlijken.
Fred Schellenberg en Jip Lenstra, medewerkers van „De Kleine Aarde",
een organisatie, die zich bezig hield met alternatieve en betere voedsel
productie, hadden een open oog voor de ontwikkelingen op energiegebied
en stelden vast dat er, wat de voorlichting daaromtrent betrof, een duide
lijk gat in de Markt was.
Fred en Jip werkten, om in hun le
vensonderhoud te voorzien, in de
Rotterdamse haven en op een gege
ven moment was daar een klein
binnenschip voor een prikje te
koop.
Het idee om op dit schip een ten
toonstelling in te richten, bleek uit
voerbaar. Er werd contact gelegd
met het Ministerie voor Weten
schapsbeleid en daar zag men wel
wat in de plannen van Fred en Jip.
Ze kregen een subsidie van
8000,—.
DE ANKERS LOS
De gunstige reactie van het Ministe
rie maakte het mogelijk in 1978 de
ankers te lichten en een rondvaart
door Nederland te beginnen.
Op het dek van het schip werden
zonnecollectoren en windmolens
opgesteld en enorme tekstborden.
Deze blikvangers bleken uitstekend
te werken en overal in den lande
bleek volop belangstelling voor „E-
nergie Anders".
In ongeveer een jaar tijds werden
alle grote steden in Nederland aan
gedaan en men mocht 35000 bezoe
kers verwelkomen. Een enorm aan
tal voor een tentoonstelling als de
ze.
De voordelen van een schip als ex
positieruimte was de mogelijkheid
om de mensen „vlak voor de deur"
te informeren; een nadeel bleek de
beperkte ruimte. Al in het prille be
gin van „Energie Anders" werd ge
dacht aan een ruimer energie-voor
lichtingscentrum.
Zo'n centrum zou op een goed be
reikbare plaats, waar veel mensen
komen, moeten liggen. Het zou, om
dat men o.a. de energiewinning
door middel van windmolens wilde
demonstreren, in een windrijke
streek.gevestigd moeten worden.
HOEK VAN HOLLAND ZEER
GESCHIKT
In Hoek van Holland werd een
ideale mogelijkheid gevonden.
Daar zou begin 1979 een terrein van
Rijkswaterstaat, ongeveer een hec
tare groot, vrijkomen. Op het ter
rein staan 5 semi-permanente ge
bouwen.
De deelgemeente Hoek van Holland
toonde zich blij met de belangstel
ling van „Energie Anders" en zegde
volledige medewerking toe. Grond
en opstallen konden van Rijkswa
terstaat gehuurd worden maar de
De varende tentoonstelling trok veel belangstelling.
gebouwen kwamen pas op 1 april
van dit jaar vrij.
Jip Lenstra en Fred Schellenberg
staakten hun bootreis door Neder
land en het schip ging naar België.
Daar was de belangstelling voor de
varende, expositie nog groter.
Hoek van Holland ligt daarom zo
gunstig voor „Energie Anders" om
dat het een goede spoorwegverbin
ding met de Randstad heeft. Het
terrein van Rijkswaterstaat ligt bo
vendien langs de spoorbaan.
Verder komen bijna het hele jaar
mensen naar de Hoek om naar het
scheepvaartverkeer te kijken.
Waaien doet het er gewoonlijk flink
en ook dat was dus gunstig.
Tenslotte was het feit dat Hoek van
Holland een deelgemeente van Rot
terdam is belangrijk omdat een
subsidie op gemeentelijk niveau
haalbaar bleek.
BERGEN WERK
Om op 1 april van dit jaar te kun
nen starten moesten bergen werk
worden verzet. Voor het nieuwe
project werd een stichting in het le
ven geroepen, waarin personeelsle
den, vertegenwoordigers van de
subsidieverlenende instanties en
deskundigen zitting namen.
Men kan zich indenken dat hier
voor een groot aantal besprekingen
nodig waren. Jip en Fred legden
contacten met de Gezamenlijke
Zuid-Hollandse Electriciteitsbedrlj-
ven, met de gemeente Rotterdam en
de Provincie.
De eerstgenoemden hadden zoveel
vertrouwen in het project dat ze
voor een periode van 5 jaar een
subsidie van f 100000,— per jaar
toezegden. De gemeente Rotterdam
volgde met 5x ƒ50000,—. Van de
provincie werd een eenmalige bij
drage ontvangen.
Financieel was de zaak nu haalbaar
maar wat de werknemers betreft
moest het aantal betaalde krachten
dan wel gering blijven. Men werkt
dus met veel vrijwilligers en men
heeft 5 voorlichters, die in het een-
trum hun vervangende dienstplicht
vervullen.
In dit stadium van opbouw wordt
erg hard gewerkt; een week van 7
dagen van 14 uur is geen uitzonde
ring.
GEZELLIGE AANBLIK
Biedt het centrum door zijn 1
igging al een gezellige aanblik, de
entourage doet ook prettig aan. Vo
rige maand werd een 18 m. hoge
windmolen opgesteld, die als eerste
in Nederland electriciteit levert aan
het openbare net. De productie van
deze molen is voldoende om 15 wo
ningen van energie te voorzien.
Momenteel wordt op het terrein een
zonnewoning gebouwd door een
groep Rotterdamse vrijwilligers. In
de ene helft van de woning wordt
een zonneverwarmingsinstallatie
aangebracht en in de andere helft
een zonneboiler.
Voor de bezoekers is een gezellig
terras ingericht waar men een kop
koffie met appelpunt kan nuttigen.
Ook binnen vindt men een restau
ratie-gedeelte.
DE TENTOONSTELLING
Tëkstborden nemen een belang
rijke plaats in op de tentoonstelling.
In het geheel staat de energiebespa
ring centraal; daarnaast wordt aan
dacht besteed aan alternatieve
energiebronnen.
Over energiebesparing kunnen de
voorlichters interessante verhalen
vertellen, vooral als het om isolatie
gaat.
Jip Lenstra wees ons op de
Zweedse O-energiehuizen, waar
ook gebruik gemaakt wordt van de
warmte die lampen, kookvuren en
mensen uitstralen. Niet alleen 's zo
mers maar ook 's winters kan de
zonnewarmte worden benut. Men
bouwt huizen met veel ramen op
het zuiden en dikke muren.
De muren houden de zonnewarmte
vast en stralen die, als de huistem-
peratuur daalt, weer uit. De ven
sters zijn voorzien van luiken, die
's avonds worden gesloten. Op die
manier weet men tot diep in de
avond een redelijke warmte vast te
iii®»
De tentoonstelling wordt uitgebreid
met warmtepompen, een stukje
stadsverwarming en een grote vi
deo- en diapresentatie.
Er is een gespecialiseerde boekhan
del en er komt een adviesbureau,
dat voorlichting geeft over techni
sche problemen op het gebied van
energiebesparing en -opwekking.
Andere uitbreidingen zijn in studie.
Aan de derde wereldproblematiek
zal niet worden voorbijgegaan
maar de benadering zal een neu
traal karakter dragen.
Naast de windmolen, die in werk
ing is, worden op het terrein nog de
Darrieus-rotor, die nu op Schiphol
staat, en een tip-vane-windmolen
van de TH-Delft opgesteld.
BEREIKBAARHEID
De expositie is door de ligging vlak
bij het station goed bereikbaar.
Voor auto's en bussen is er een
redelijk parkeerterrein en ook in de
straat voor het terrein kan gepar
keerd worden.
De toegangsprijs is 2,50 voor vol
wassenen en 1,25 voor kinderen
van 12 jaar en jonger. Schoolklas
sen en gezelschappen worden op
afspraak ontvangen en zij genieten
een korting van 20%.
Het gehele centrum zal goed toe
gankelijk gemaakt worden voor in
validen. Het wordt woensdag, 25 ju
ni, officieel geopend maar is nu al
toegankelijk. Het telefoonnummer
is 01747-5242.
De gezellige kantine is klaar en het
personeel en de vrijwilligers staan
te popelen om een stroom bezoe
kers een paar fijne en leerzame
uren te bezorgen.
DROOM GEEN BEDROG
De droom van Fred en Jip bleek-
geen bedrog. „Energie Anders"
bleek levensvatbaar en blijkt
enorm aan te slaan. De grote kwali
teiten van de 2 ondernemers zijn
daar natuurlijk niet vreemd aan; de
initiatiefnemers zouden op ander
gebied ook succesrijk zijn, daar zijn
wij zeker van.
Voor de medewerkers is het cen
trum een heerlijke plaats om zich te
ontplooien, ze hebben ieder hun ei
gen taak en verrichten die niet on
der strenge controle maar uit eigen
verantwoordelijkheidsgevoel.
Deze formule werkt zo goed dat een
knaap, die aan 12 ambachten en 13
ongelukken lang niet voldoende
had, in Hoek van Holland zijn draai
gevonden heeft.
„Ik moet een uur reizen om hier te
komen", zegt de jongen als hij, na
dat hij ons een kop goede koffie
heeft geserveerd, nog even blijft
praten: „maar ik werk hier graag".
Wij kunnen een bezoek aan de
Stichting Energie Anders van
harte aanbevelen, niet alleen van
wege de interessante expositie
maar ook vanwege de energie, die
de daar werkzame mensen uitstra
len.
Die alleen doet al weldadig aan.
AD.
De 18 m. hoge windmolen is een goede blikvanger. Deze foto geeft ook
een goed beeld van de fraaie ligging van het voorlichtingscentrum.
