Experimenten bewijzen een
brandstofbesparing van 60%
Infrarood-verwarming lijkt de oplossing
tegen toenemende kosten in glastuinbouw
m
mm
m
Randstad-Edities,
wekelijks in bijna één
miljoen brievenbussen
Begint de glastuinbouw aan een nieuw
hoofdstuk in de Nederlandse geschie
denis nu een belangrijk energiebespa
rend experiment :net betrekking tot de
verwarming van kassen wordt toege
past?
Volgens de eerste peilingen moet het
mogelijk zijn met toepassing van
infrarood-verwarming een brandstof
besparing van niet minder dan 60% te
bereiken.
Deze uit Amerika afkomstige methode
is door het bestuur van de Veiling
vereniging Flora te Rijnsburg nader
bestudeerd. De reakties over deze, voor
de glastuinbouw wellicht „verlossende"
vinding, zijn uitermate positief. Infra-
roodverwarming kent legio voordelen
en is in vergelijking met huidige ketel
huizen zeer simpel te noemen. Tijdens
de „Zomerflora" 1980 die van 15 tot en
met 19 juli te Rijnsburg wordt gehou
den kan men kennismaken met de
infrarood-verwarming.
ENERGIE-PROBLEMEN
Eén van de allerbelangrijkste zaken die
niet alleen ons land, maar ook vele an
dere landen bezighoudt, is de doorlo
pende aandacht voor het energiepro
bleem. De huidige wereld, met al haar
technisch vernuft en kunnen, verslindt
op niet te verstane wijze enorme hoe
veelheden energie; de industrie, het da
gelijks huishouden.
Er zijn al vele konferenties aan gewijd
en de energiecrisis van een aantal jaren
geleden drukte ons hard op de feiten.
En dag in dag uit weten geleerden- ons
té melden dat onze energiebronnen
niet onuitsprekelijk zijn. En met de
vinger omhoog wordt er op gewezen
dat een volgende generatie wel eens
met de brokken kan blijven zitten.
Met andere woorden onze moderne
wereld heeft vandaag zoveel energie
nodig dat het beangstigende vormen
gaat aannemen. De energiecrisis heeft
er mede toegeleid dat de prijzen van
produkten als benzine, olie en gas om
hoog gesprongen zijn.
Dit betreft niet alleen de konsument,
maar vooral ook de industrie en andere
bedrijven. Het gebruik van energie ver
gt dermate bedragen, dat zo'n post
loodzwaar op de bedrijfsvoering gaat
drukken, met alle gevolgen van dien!
GLASTUINBOUW
Ook de glastuinbouw heeft de gevolgen
hiervan ondervonden. Een niet onbe
langrijke tak, goed voor een enorm
stuk export, in grote mate ook de bin
nenlandse markt voorziet en bovendien
verantwoordelijk is voor een flink stuk
werkgelegenheid in ons land. Zoals de
zaken er nu voorstaan zit men in deze
sektor eigenlijk tegen het plafond van
financieel kunnen.
Niet alleen de dure ketelinstallaties,
maar ddk de prijs van het gas stelt de
glastuinbouw voor enorme problemen.
Of zoals iemand uit deze kring het on
langs uitdrukte: „De financiële haal-
elkaar in gesprek en het „ik verwarm
met stralingswarmte, dat geeft 60%
energiebesparing!" van êên van de
Amerikanen werd bij het bestuur van
de Veilingvereniging op tafel gebracht.
In Rijpsburg nam men snel een besluit.
Er werd een delegatie naar Amerika
Het betekent dat de omgeving van het
projekt rmer moet zijn dan het projekt
zelf, dat scheelt bijna 4 graden. En dan
te bedenken dat de gasprijs zo hoog is
dat veel bedrijven het bijna niet meer
kunnen betalen. Vandaar ook dat het
proefprojekt in Rijnsburg zo belang
rijk is!
INPMViiM ÜM p
elektromagnetische energie met ver
schillende golflengtes en eigenschap
pen.
Het is ook niet zichtbaar voor het men
selijk oog. Elk voorwerp, waarvan de
temperatuur absoluut het O-graden
punt (dat is -459 graden Fahrenheit of -
273 graden Celsius) overschrijdt,
straalt infraroode energie uit. Hoe war
mer het voorwerp, hoe meer straling
het ontwikkelt. De zon bijvoorbeeld is
de bron van de infrarode energie, die
de aarde verwarmt.
De energie van infrarood is recht
streeks tot het een voorwerp ontmoet
wat het absorbeert. Bij het ontmoeten
van een absorberend voorwerp wordt
het onmiddellijk omgezet in warmte.
Het betekent dat de warmte van het
ene objekt naar het andere kan worden
overgebracht met een snelheid van het
licht zonder dat de lucht die zich tus
sen de twee objekten bevindt, ver
warmd hoeft te worden.
De apparatuur voor infrarood-verwar
ming is zodanig ontworpen dat het zijn
energie uitsluitend richt op die voor
werpen die verwarmd moeten worden.
In de glastuinbouw betekent dit de
planten, de tableaux, de grond en de
paden. Dus de lucht in de kassen wordt
dan alleen indirekt verwarmd door het
in kontakt komen met de warmte van
de tableaux, paden enz.
NADELEN
WARMING
HETELUCHTVER-
baarheid neemt nijpende vormen aan".
Het is met een voorbeeld te illustreren.
Sommigen in de glastuinbouw praten
al over een alternatief.
Door het aanbrengen van dubbele beg
lazing in de kassen, een erg dure ge
schiedenis, maar het is tekenend voor
de nood waarin men verkeert! Daarom
is het infrarood verwarmingsexperi
ment in Rijnsburg, dat aldaar geënt is
op de glasbedrijven, een zaak die de
volle aandacht verdient.
WERKBEZOEK
Hoe komt Rijnsburg aan dit experi
ment? Het begon in februari van dit
jaar. Het bestuur van de Veilingvereni
ging ontving een groep Amerikanen
voor een werkbezoek aan het veiling-
komplex. De rondleiders raakten met
(de staal Washington)gezonden om ter
plekke kennis te nemen van de „Ame
rikaanse methode". De delegatie kwam
razend enthousiast terug in Holland.
Vervolgens werd kontakt opgenomen
met het IMAG in Wageningen en het
VEG (Gasinstituut). De bedoeling van
het bestuur van Veilingvereniging Flo
ra was duidelijk: laten we op ons initia
tief proeven laten nemen op niet-kom-
merciële basis. De belangrijkheid van
de proeven, dat enorme voordelen kan
gaan bieden aan bedrijfstakken, staat
voorop!
Het voorstel van het Flora-bestuur
werd.ook bij de Ministeries van Econo
mische Zaken en Landbouw enthou
siast ontvangen;er werd alle medewer
king toegezegd. De stand van zaken
nu. In de glastuinbouw werkt men met
„konfektie-verwarming".
Infra-roodverwarming zal een zeer
belangrijke energiebesparing ople-
WAT IS INFRAROOD-VERWAR
MING?
Voor de tuinbouw is het volkomen
nieuw. Bij de grote industrie was er nog
een studiestuk over. Maar hoe werd in
de jaren vijftig gedacht: „Er is toch ge
noeg energie!" Het principe van
infrarood-verwarming verschilt totaal
van het konventionele hete lucht syste
em.
Het basis verschil is dat voorwerpen die
door infrarood verwarmd worden, dit
verkrijgen via straling van een heater
op afstand. Vervolgens verwarmt het
de omgeving om zich heen; het is een
kwestie van overbrengen.
Infrarood-straling is een vorm van
Als basis zijn de conventionele verwar-
mingssystemen .Juchtverwarmers".
Dat wil zeggen zij verwarmen de lucht
en leveren die warme lucht aan de ge
wenste plaats. Maar er zijn drie nade
len aan hete luchtverwarming. Omdat
warme lucht naar boven stijgt is het
noodzakelijk om met behulp van venti
latoren de circulatie van de lucht te be
vorderen, om zodoende de lucht weer
naar omlaag te kunnen brengen,
teneinde planten, tableaux enz. te kun
nen verwarmen.
En dat vergt energie. Bovendien brengt
het snel verplaatsen van warme lucht
met behulp van ventilatoren deze
hete lucht frekwenter in kontakt met
koelere gedeelten van de kas: het frame
en de buitenkant. Dus met name daar
waar gewoonlijk warmte verloren gaat!
En tenslotte dit.
De benodigde temperaturen in een met
hete lucht gestookt warenhuis moet 3
tot 4 graden warmer zijn als in door in
frarood verwarmde gebouwen om de
plantenweefsels dezelfde temperatuur
Het nieuwe veilingkompleks van
„Flora" te Rijnsburg is in aanbouw
zoals uit deze fraaie opname over
duidelijk blijkt.
te geven. Intensieve luchtverplaatsin
gen koelen de planten af door toename
van de verdamping. Dit verlaagt de
doelmatigheid van noodzakelijke hete
luchtverwarming.
Het gebruik van infraroodstralen als
middel van warmteverplaatsing heft
dit basisprobleem op. Planten worden
direkt verwarmd en vragen geen
warmte van de circulerende lucht!
VOORDELEN
We noemen enkele voordelen van in
frarood verwarming, o.a. ingebouwde
veiligheidssystemen reduceren het ge
vaar van gaslekkage; zonneverwarming
is mogelijk, zodat bijvoorbeeld niet de
gehele kas verwarmd behoeft te wor
den; de gelijkmatige warmte geeft
rechtmatige groei van de planten;
infrarood-verwarmers worden niet beï
nvloed door zuiging van ventilatoren,
tocht of wind; de vorm van verwarming
is efficient en verlaagt wezenlijk de
brandstofkosten!
APPARATUUR
Infrarood verwarmingsapparatuur kan
simpel worden genoemd in vergelijk
met de huidige ketelhuizen. Kort ge
zegd ziet het er als volgt uit: in de nok
van de kas loopt een buis, daarachter
een reflector voor het verrichten van de
straling. Op bepaalde afstanden in de
buis branders die het werk doen.
Er zijn op dit moment vier bedrijven in
ons land die zich bezighouden met de
materie en eveneens leveren. Er is nu al
berekend dat bij het hanteren van
de huidige norm van gebruik in de gla
stuinbouw dat infraroodverwarming
jaarlijks een besparing op kan leveren
van maar liefst... één miljard kubieke
meter gas!
ZOMER FLORA 1980
De proefkas met infraroodverwarming
maakt deel uit van de van 15 t/m 19
juli a^. te houden „Zomer Flora 1980",
een unieke ekspositie van duizenden
zomerbloemen en perkplanten op het
nieuwbouwterrein van Flora (aan de
Oegstgeesterweg) te Rijnsburg. Aldaar
is ook een grote stand waar de fabri
kanten van de infrarood-apparatuur
uitgebreid voorlichting zullen geven.
Eén ding staat vast: het op brede
schaal invoeren van deze nieuwe ver
warmingsmethode zal in de toekomst
leiden tot een ongekend grote energie
besparing!