De Loire,
complete
wijnkaart
Anjou
niet
alleen
rosé
Plane Jfumé be iPomUp
Nederlander
drinkt
betere wijn
ilarios covrnoi.Pi
73 cl
Pouilly-Fumé (wit, Loire), niet te verwarren met de even
eens witte Pouilly-Fuissé uit de Maconnais. De Fumé dankt
zijn naam aan de enigszins „rokerige" of „vuursteenach
tige" smaak. De wijn groeit op kalkheuvels en lijkt veel op
Sancerre, genoemd naar het ongeveer 15 kilometer verde
rop gelegen vestingstadje.
HET NIEUWE STADSBLAD PAGINA 23 VRIJDAG 3 OKTOBER 1980
De Loire is ongeveer duizend kilo
meter lang. Langs de oevers van
deze grillige, zanderige rivier
staan vele beroemde, sprookje
sachtige kastelen.
De Loire-vallei, ruwweg tussen Or-
léans en Tours „de tuin van Frank
rijk" geheten, brengt naast vruch
ten, groenteen snijbloemen een
groot assortiment aan wijnen
voort, een wijnkaart waaraan de
verder stroomafwaarts gelegen
Anjou en het Muscadet-gebied ron
dom Nantes nog de nodige verfij
ningen toevoegen.
Het merendeel van deze wijnen is
wit en licht en wordt gewoonlijk
als „charmant" omschreven, een
karakteristiek die volledig harmo
nieert met het vaak schilderach
tige landschap.
VUURSTEEN
Pouilly-sur-Loire en Sancerre ope
nen deze wijnkaart met twee bijna
identieke witte wijnen met een ro
kerige of vuursteenachtige smaak,
wat ze gemakkelijk herkenbaar
maakt.
Pouilly-Fumé is niet ée'n van die
Voor het eerst sinds jaren is de
stijging van de wijnconsumptie
in Nederland enigszins terugge
lopen. Per hoofd van de bevol
king werd er vorig jaar zelfs
minder geimporteerd, 11,96 li
ter tegen 12,18 liter in 1978.
Dit hebben de wijnimporteurs,
wijnhandelaren en slijters ech
ter niet aan hun omzetcijfers
kunnen merken: de Nederlan
der drinkt wijn van betere, dus
duurdere kwaliteit.
Het bovenstaande valt af te lei
den uit cijfers betreffende de
wijnomzet in Nederland, zoals
die door de grootste wijnim
porteur van ons land, Albert
Heijn, op een rij zijn gezet.
De cijfers tonen aan, dat de
zeer goedkope tafelwijnen uit
de gratie zijn geraakt. Landen
als Griekenland en Italië, die
veel goedkopere wijnen naar
Nederland exporteren, zagen
het vorige jaar hun uitvoler met
respectievelijk 44% en 28% da
len.
Hier staat tegenover, dat de ex
port naar ons land uit die ge
bieden, die bekend staan als le
verancier van betere wijnen,
aanzienlijk is gestegen. Uit de
wijnstreek Beaujolais werd
niet minder dan 59% méér
geimporteerd. Bordeaux-wij
nen groeiden met 11%, wijnen
uit de Cötes du Rhöne met 46%
en uit de Champagne met 45%.
Uit minder bekende gebieden
met een eigen „Appellation Con-
trolée" kwam 24% meer wijn
naar Nederland en uit de
Franse gebieden met een
„V.D.Q.S."-onderscheiding 21%
meer.
V.D.Q.S. staat voor Vin Dèli-
mité de Qualité Supérieure en
geldt als een kwaliteitsonder
scheiding, die een trap lager is
dan Appellation Contrólée,
maar de wijn toch altijd nog
ver verheft boven de massa ta
felwijnen.
De cijfers over het afgelopen
jaar laten ook zien dat de Ne
derlander in toenemende mate
belangstelling krijgt voor kwa
liteitswijnen van niet-Franse
herkomst. De Rioja (Spaanse
wijnen) kende, wat betreft im
port, een verdubbeling ten op
zichte van 1978.
Wijnen uit Oostenrijk werden
zesmaal zoveel gedronken en de
omzet in Amerikaanse wijnen
werd in één jaar zelfs 25 maal
zo groot!
Opvallend is voorts, dat er een
stijgende vraag is naar witte
wijnen in alle soorten en kwali
teiten. De stijging in omzet van
de Duitse wijnen, die enigszins
zoet zijn, is begrijpelijk.
Maar ook de vraag naar puur
droge witte wijnen neemt toe.
Wat dit laatste betreft, rijst het
vermoeden dat veel mensen het
glas sherry voor de maaltijd la
ten staan en er een glas droge
witte wijn voor in de plaats ne
men.
wijntjes die je probleemloos drinkt,
"cJn een gecompliceerde drank die
je als het ware moet bestuderen. De
wijn is verleidelijk, en zo vriende
lijk dat iedereen die een glas naar
zijn lippen brengt zich onmiddelijk
gewonnen geeft.
Een temperatuur van 8 tot 12 gra
den is ideaal voor deze drank,
waarover Honoré Balzac vele lo
vende woorden schreef. De San
cerre lijkt veel op deze wijn, maar
is iets lichter.
De beide dorpjes liggen tegenover
elkaar, in een bocht van de Loire en
de wijngaarden zijn tegen tamelijk
steile hellingen aangelegd.
Sancerre is een oude vestingstad en
torent boven het indrukwekkende
landschap uit. De stad biedt een
prachtig uitzicht op de rondom lig
gende wijngaarden van de twaalf
bijbehorende dorpjes.
GEMOEDELIJK
De sfeer is hier heel wat gemoede
lijker dan in de Bourgcgne. Zelfs
bij een bestelling van één enkele
fles staat men erop dat de klant
eerst proeft, en daarvoor moet vaak
een andere fles aangebroken wor
den.
„Die komt wel op", verzekert ons
de vrouw van Evrard Perlat, wijn
bouwer. De in haar garage ge
kochte fles -de verkoopvoorraad
staat op de grond, op een zeiltje
naast een ouderwetse wijnpers
trouwens ook: die is een goed half
uur later leeg, want pal voor de
deur stond een uitnodigend stads-
bankje met uitzicht op de rivier.
In Sancerre wordt ook wat rouge
en rosé (zelfde appellation) ge
maakt, maar die kan ons minder
bekoren, reden waarom we doorrei
zen naar Gien en Orléans, twee
door de veldtocht van Jeanne d'Arc
beroemd geworden steden.
De plaatselijke wijn is een VDQS-
vin délimité de qualité supérieure,
één graadje lager dan de appella
tion controlée- en wordt gemaakt
van de meunierdruif (en heet dan
ook Gris Meunier).
Deze Vin d' Orléanais is rood en
heeft een lichte, onverwacht frisse
smaak. Het is een van die wijnen
die je in Nederland niet gauw zult
tegenkomen, tenzij in de kelder van
een verzamelaar. Zelfs ter plaatse
heeft niet iedere wijnhandelaar 'm
in voorraad.
KOEL
Rode Loire wijnen zijn over het al
gemeen tamelijk eenvoudig en
worden voornamelijk geconsu
meerd als dorstlesser of om de
middagmaaltijd te veraangena
men; het zijn geen wijnen die je ge
concentreerd moet proeven om
hun karakter te doorgronden.
De rode Touraine, gemaakf van de
Gamay druif is daar een ander
voorbeeld van. Deze wijn, wel de
„Loiretegenhanger van de Beaujo
lais" genoemd omdat hij van de
zelfde druif afkomstig is, dient koel
gedronken te worden en doet het
goed bij lichte maaltijden. De wijn
heeft een ongecompliceerd zonnig
karakter.
Kort voor het uitgestrekte gebied
waar deze „allemansvriend" thuis
hoort ligt een zo goed als onbe
kende streek, genaamd naar de
Cheverney, een witte wijn naar het
schijnt vrij hard van smaak.
Maar zelfs op wijnexpeditie moet
je wel eens een glas laten staan, an
ders wordt het gewoon te veel van
het goede. Bovendien is het aanbod
zo groot dat je het niet aangedron-
ken krijgt; laten we de Cheverney
dus voor wat die is en de reis ver
der stoomafwaarts voortzetten.
We passeren Blois, voormalige ko
ningsstad met zijn immense chau-
teau, en naderen op weg naar Vou-
vray, Amboise, ook al begiftigd met
een reusachtig kasteel.
MUSEUM
Binnenstad en chateau wemelen
van de vakantiegangers maar in de
„cave touristique" een donker hol,
onbeheerst uit de rotsen gehouwen
is het opvallend stil.
Verwonderlijk is dat niet, want wat
moet doorgaan voor een „wijnmu
seum" is in feite niets meer dan
lachwekkende verzameling roestige
rariteiten.
In de vochtige grot zijn alle voor
werpen door schimmel aangetast.
Er is geen rondleiding, zodat je op
eigen kracht moet proberen er wijs
uit te worden.
Er hangen snoeimessen zoals Pano-
ramix, de druinde uit de Asterix
beeldverhalen, die hanteert antieke
gifspuiten en verder een keur aan
instrumenten, zo verweerd dat doel
of werking ervan onmogelijk te
achterhalen zijn.
Wel fraai is een antieke houten
wijnpers. De ijzeren onderdelen
zijn helaas flink verroest en in de
zelfde staat van vergankelijkheid
verkeren enkele oude, met ijzer be
slagen wijnvaten die in het stof ter
zijde liggen.
De één franc toegangsgeld betaal je
echter niet voor niets: er is gelegen
heid tot proeven van verschillende
soorten Touraine in de gedaante
van rouge, rosé of blanc (sec en
demi-sec).
De rouge is de ondertussen al be
kende „cepage gamay" de rosé
smaakt niet bijzonder, maar de
witte, zowel de zoete als de droge,
zijn beide koel gedronken, verras
send lekker.
Een prima drank voor een warme
zomeravond, gemakkelijk en sma
kelijk, een wijn die zonder plichtp
legingen gedronken kan worden.
GROTWONINGEN
Onderweg naar Vouvray, op de
noordelijke Loire oever, verandert
het landschap in een soort rotstui-
nenstreek. Uit de soms steil oplo
pende kalkrotsen vlak langs de weg
zijn vreemdsoortige grotwoningen
gehakt, sommige oud en geheimzin
nig, andere nieuw en modern, com
pleet met elektrische ovens en tele
visie.
Het is een kleurig geheel met veel
bloementuintjes en halfverweerde
muurtjes van gele en witte kalk
steen waarover hier en daar schier
achteloos een wijnrank hangt.
Op de heuveltoppen staan romanti
sch aandoende kastelen, zij het van
bescheidener allure dan de pom
peuze onderkomens van de Franse
koningen, zoals Chambord of het
Chateau in Blois.
Wel stoer en indrukwekkend is het
chateau Moncontour, een 15e eeuws
bouwwerk, thans één van de gere
nommeerde wijnhuizen van Vou
vray.
Naar het schijnt werden vroeger in
Vouvray vooral zoete wijnen ge
maakt. Zoete wijn is echter „uit" en
de kalkbodem levert nu voorname
lijk droge witte wijnen die vaak
mousserend of pétillant zijn, heel
lichte, vrolijke wijnen waaraan je
prettige herinneringen bewaart.
Maar ook een „stille" Vouvray is
niet te versmaden!. De wijnen uit
deze streek hebben een vrij lange
levensduur en kunnen dus gerust
een tijdje bewaard worden.
(Vergelijkbare wijn komt uit Mont-
louis, het dorpje direct aan de over
kant van de rivier. Gesitueerd in
Touraine hebben Vouvray en Mont-
louis recht op een eigen appellation
controlée).
CHINON
Via de hoofdstad Tours zakken we
weer naar de zuidelijke oever af en
komen, reizend langs Azay-le-Ri-
deau, beroemd om zijn „kasteel in
het water", in Chinon, een land
streek waar vrijwel uitsluitend rode
wijn gemaakt wordt.
Chinon is een lichte en elegante
rouge die velen bij voorkeur jong
drinken; amders is dat met Bour-
geuil uit het iets noordelijker gele
gen district, een wijn enigszins
geënt op Bordeaux, met een wat
boerse smaak die pas na enkele ja
ren aan zachtheid wint.
Mis en Bouteille la Propriété par
Evrard PERLAT, Propriétaire-Récoltant
POUILLY-SUR-LOIRE (Nièvre)
De Anjou is het eindpunt van onze
reis. Een vreemde streek, met Don
Quichotte windmolentjes op heu
veltoppen van verdwaalde rech
topstaande stenen: geheimzinnige
obelisken, dezelfde die Asterix,
corpulente vriend zo nonchalant
pleegt te versjouwen.
Veel huizen en boerderijen zijn
hier uit platte leisteen opgetrok
ken. Samen met de witte kalksteen
is de zwarte leisteen hier een van
de overheersende grondsoorten; de
verscheidenheid aan landschappen
en ydyllische plekjes is terug te
vinden in de wijn.
Er zijn witte, rode en rosé-wijnen,
lichte wijnen, oplegwijnen, volle
wijnen, droge, halfzoete, zachte en
likeurachtige wijnen, parelende en
bruisende wijnen volgens de cham-
penoisemethode, rijke, fijne wijnen,
zachte en fruitige wijnen en ook
zware en ronde wijnen.
Daaronder vindt men de zeer popu
laire Rosé 'd Anjou en de gedistin
geerde Cabernet d'Anjou waarvan
het sukses over de hele wereld
sinds vele jaren blijkt.
Saumur en omgeving zijn beroemd
om hun bruisende wijnen, bereid
volgens de champenoise methode,
zoals de Saumur brut en de Cré-
mant de Loire, maar ook om een
van de beste rode wijnen uit het
Loire dal, de Saumur Champigny.
De coteaux du Layon leveren, be
roemde zachte witte wijnen die
lang bewaard kunnen worden en
waarvan de beroemdste komen van
de wijngaarden Quarts de Chaume
en Bonnezeaux. Zeer verwant,
maar lichter zijn de Coteaux de
I'Aubance en de Coteaux de La
Loire, fijne halfzoete witte wijnen.
Maar er zijn ook droge Anjou-wij-
nen. Allereerst de beroemde droge
witte wijn van Savennières en ver
der de Saumur, de droge witte An
jou, de Rosé de Loire van recente
geboorte, en niet te vergeten de
rode Anjou afkomstig van de drui-
vesoorten Cabernet franc en Sau-
vignon, met een van jaar tot jaar
groeiende produktie en reputatie.
GASTVRIJ
De Angevin" is gas,tvrij. De meeste
caves zijn gratis te bezichtigen en
proeven verplicht er in de regel niet
tot kopen. Het huis Gratiën
Meijer (sinds 1864) een paar kilome
ter buiten Saumur, verwelkomt zijn
bezoekers met een diavoorstelling,
waarin iets wordt verteld over de
(wijn) geschiedenis van de streek,
een historie die teruggaat tot de 10e
eeuw.
Daarna neemt een Engels- fransta-
lige gids hen mee de in totaal 5 kilo
meter lange grotten in onderwijl
trots vermeld dat hier niet minder
dan vijf miljoen flessen liggen op
geslagen, alle in een bepaald sta
dium van het „champagne proces"
verkerend.
Gratiën Meijer maakt hoofdzake
lijk mousserende wijn volgens de
methode champenoise, een inge
wikkeld en tijdrovend proces waar
bij de luchtbelletjes op natuurlijke
wijze in de wijn ontstaan
Om dat proces te doen slagen moe
ten de flessen regelmatig een slag
worden gedraaid. Drie man zijn
daar dagelijks mee bezig. Per dag
„schudt" een goede arbeider zestig
duizend flessen!
De temperatuur in de grotten is
winter en zomer dezelfde, namelijk
elf graden Celsius. Aanmerkelijk
warmer is het in het zon door
stoofde proeflokaal, waar de bezoe
ker gratis een koel glas krijgt aan
geboden.
CHAMPIGNONS
Voor een onwaarschijnlijk laag be
drag (tien tot achttien gulden) kun
je de eigenaar worden van een fles
„brut", „demisec", „rosé" of „cré-
mant de la Loire", alle even voor
treffelijk. Een prima alternatief
voor champagne dus, en met even
veel zorg en vakmanschap bereid.
De wijn van Gratiën en Meijer
vindt gretig aftrek in de streek en is
zelfs in de supermarkten te koop,
waar ook de overige plaatselijke
specialiteiten te koop zijn, zoals de
Saumur blanc en de Saumur
Champigny, een volle rode wijn die
misschien heel in de verte aan
Beaujolais doet denken, maar een
iets bittere afdrcnk heeft.
Uit deze streek komt overigens nog
een ander Frans culinair feno
meen, namelijk de champignon,
het in grotten gekweekte padde-
stoeltje dat zoveel smakelijke ge
rechten completeert. Zeventig pro
cent van de Franse champigonon-
productie komt hier vandaan.
Belangstellenden kunnen een
kijkje nemen in het „Champignon
museum", gevestigd in een grot
even buiten St Hilaire-St. Florent,
op de weg naar Angers.
POPULAIR
In Angers -de hoofdstad van de An-
joukan men op meerdere plaatsen
wijn proeven. Veel Fransen doen
dat in „La Maison du Vin" bij het
chateau van Angers, een morsige
steenklomp die aan een reusachtig
schaakstuk herinnert.
De weldoorvoede 'dame die- hier
gastvrij de ene fles na de andere
ontkurkt verkoopt haar wijn met
zelfde tempo als een bakker zijn
verse stokbrood.
De flessen gaan in draagtasjes van
drie of dozen van zes of twaalf
stuks aan de lopende band de win
kel uit, meestal gekocht door Fran
sen uit andere districten waar de
Anjou „van bedroevende kwaliteit
is".
Dat zegt onze waardin tenminste,
en ze laat zich uit in praktisch de
zelfde bewoordingen als de —ook al
zo molligedame in het Centre de
Dégustation in Coutures:
„Met de Anjou wordt veel gerom
meld omdat het zo'n populaire wijn
is. De kwaliteit die wij hier schen
ken verschilt enorm met die van
veel Anjou's elders in Frankrijk".
Daarbij zou het dan hoofdzakelijk
gaan om de alom bekende „rosé
d'Anjou"; dat deze landstreek ook
uitmuntende witte (sec en demi-sec)
en rode wijnen voortbrengt schij
nen alleen de kenners te weten.
Meestal zijn deze wijnen gebotteld
op het chateau of domaine, maar
helaas zie je ze in Nederland zelden.
Een fles rouge d'Anjou van 'n jaar
oud zou het naar onze smaak aan
tafel uitstekend doen, terwijl een
wat jongere fles prima combineert
met kaas.
Jammer ook dat de toch zo gewaar
deerde, Coteaux du Layon" en „Co
teaux du Layon Villages" in Neder
land vaak moeilijk tekrijgen zijn.
Ook zede volle, enigszins „Likeu
rachtige" wijnen zijn het proeven
meer dan waard.
De Anjou schijnt in ons land een
beetje miskend te worden. En de
naam lijkt nog meer aan gezag te
gaan inboeten sedert de eens zo ra
zend populaire rosé (of cabernet)
d'Anjou uit de gratie is.
Men verwacht daarom dat men in
de Anjou dit jaar verhoudingsge
wijs meer witte wijnen zal vinifië-
ren, omdat er momenteel veel
vraag naar dit type zijn is. Of dat
helpt? Een Nederlandse wijnimpor
teur betwijfelt het:
„Is een wijn eenmaal uit de gratie
dan liggen ook de andere wijnen
uit die streek er helemaal uit".
