Nieuwe installatie
wint stoffen terug
78 miljoen
broden
GEBIT STUK?
J. VERINGMEIER
Reparatie klaar
terwijl u wacht
HET NIEUWE STADSBLAD PAGINA 25 VRIJDAG 17 OKTOBER 1980
De afvalberg Wijster
O
vmm m >i
twm m
De meeuwen doen zich tegoed aan hot vuil. Vogels pikken altijd wel een
graantje mee
Tonnen stedelijk afval buiten, onzichtbare tonnen binnen, waar de
nieuwe installatie zijn nuttig werk doet
De Vam is op dit nieuwe systeem wordt dan ook alleen maar ge-
overgegaan omdat de samenstel- bruikt als stortplaats. Lage, met
ling van het huisvuil de laatste ja- fris gras begroeide heuvels doen
ren drastisch is veranderd. Dat vermoeden dat er
mag blijk blijken uit de volgende al vele, zeer vele tonnen vuil op die
cijfers: in de eerste 15 jaar van zijn manier „onder de groene zoden"
bestaan de VAM is nu 51 jaar zijn verdwenen.
oud leverde het afval een rende- En de „produktie" van afval groeit
ment van 80% compost. Dat per- nog steeds. In Nederland zorgden
centage is inmiddels gedaald tot veertien miljoen inwoners vorig
Temidden van veel landelijk groen
ligt in het Drentse Wijster een 100
hectaren metend terrein waar een
zure lucht hangt en waar de hemel
zwart ziet van de meeuwen.
Hier, ver van de bewoonde wereld,
huist de VAM (Vuil Afvoer Maat
schappij), een modern bedrijf en
evenals de AVR (Afval Verbran
ding Rijnmond) gespecialiseerd in
slechts één ding: het verwerken
van miljoenen tonnen vuil en af
voer die grotendeels 's nachts per
spoor worden aangevoerd, voor
een belangrijk deel uit de Rand
stad.
Sinds kort heeft de VAM NV de
meeste aandelen berusten bij het
Ministerie van Landbouw een
nieuwe, 22 miljoen gulden kos
tende „huisvuilscheidingsinstallat
ie" in gebruik die stoffen uit het
afval „oppikt", waarna ze terugge
stuurd worden naar de industrie,
die er nieuwe produkten van
maakt.
tot een andere instantie moeten
wenden die deze gemeenten van
hun vuil wil afhelpen.
Bij de VAM wordt daarom over
wogen om op meerdere plaatsen in
het land kleinere verwerkingsin
stallaties te gaan bouwen. Momen
teel is men met een drietal regio's
daarover in onderhandeling, te we
ten Groningen, de regio Voorburg,
Arnhem en een vierde, niet met
name genoemde lokatie.
RECYCLEN
De afvalberg groeit ondertussen
nog ieder jaar met 3%. In feite zijn
alle dingen waarmee de mens zich
omringt vroeg of laat rijp voor de
schroothoop of de vuilnisemmer en
het huidige tempo van consumeren
en produceren werkt die ontwikke
ling nog eens extra in de hand.
Daarbij moet men in het oog hou
den dat de voorraad natuurlijke
grondstoffen van de wereld lang
zaam maar zeker uitgeput raakt.
Eén manier om de aldus ontstane
tekorten enigszins aan te vullen is
het „recyclen", het opnieuw in pro
duktie brengen van reeds ge
bruikte spullen.
Vandaar dat de VAM, in tegenstel
ling tot de Afval Verbranding Rijn
mond, meer heil ziet in het kritisch
sorteren van het huisvuil. Terwijl
bij de AVR alles in de oven ver
dwijnt maakt de VAM een nuttig
gebruik van het vuil.
De nieuwe installatie bewijst dat
daar wel degelijk brood in zit. De
machine, die momenteel een capa
citeit heeft van 25 ton per uur ofte
wel 125.000 ton per jaar, wint 20%
papier, 3% blik en 5% plastic terug.
De VAM verkoopt deze materialen
aan de industrie.
Dat wil overigens niet zeggen dat
de VAM een lukratieve onderne
ming is. Gestreefd wordt naar een
kostendekkende exploitatie, wat,
enkele slechte jaren uitgezonder,
tot nu toe lukt. (Opnieuw in tegen
stelling tot de AVR, waarvan ooit
wel eens werd beweerd dat daar
meer geld dan afval werd ver
brand).
Driemaal per jaar wordt lande
lijk steekproefgewijze geanaly
seerd waaruit al die miljoenen
tonnen afval, die de Nederlan
ders met z'n allen produceren,
eigenlijk bestaan.
De uitkomsten zijn soms ver
bluffend. Een steeds schaarser
wordende grondstof als papier
maakt maar liefst 22% uit van
het huisvuil ondanks op-
haalakties van oude kranten
ten bate van bijvoorbeeld
sportverenigingen. Omgere
kend naar gewicht betekent dat
800.000 ton papier.
Verbluffend is ook de hoeveel
heid brood die in Nederland in
de vuilnisbak belandt. Brood
neemt slechts 1,8% van het
huisvuil in beslag, maar rekent
men dat om naar gewicht, dan
komt men op een „broodberg"
van 63.000 ton, oftewel 78 mil
joen broden!
Deze installatie werd op 2 oktober
in gebruik genomen door minister
president van Agt. Momenteel sor
teert de machine blik, papier en
plastic en binnenkort gaat een vol
gende nog te bouwen eenheid ook
glas uit het huisvuil oppikken.
Op die wijze wordt thans één-acht
ste deel van de totale aanvoer bij de
VAM verwerkt. De overige tonnen
en tonnen huisvuil worden volgens
de oude methode tot compost ver
werkt.
Die worden 's nachts met de be
kende groene treinwagons aange
voerd, gestort en vervolgens via een
acht maanden durend proces in de
open lucht verwerkt tot compost
oftwel kunstmest.
Binnen tien jaar wil de VAM deze
methode „Van Maanen" afstoten en
geheel overgaan op het „scheidings
systeem". Daarvoor moeten dan
nog een aantal soortgelijke installa
ties worden bijgebouwd.
„Open compostering" op het VAM-terrein. De afvalbergen worden regel
matig „ontluct", besproeid en verplaatst
jaar voor een afvalberg van ruim 21
ONBRUIKBAAR miljoen ton.
Vijf miljoen ton belandde bij de
In het huisvuil verschenen meer en VAM en daarvan was 1,5 miljoen
meer „onbruikbare" stoffen, zoals ton „grof", afval dus dat naar de
het biologisch niet afbreekbare schroothoop kon.
plastic en groeide vooral het nutte- De overige 3,5 miljoen ton kwam
loze grove wil, afgedankte koel- wel voor verwerking, in aanmer-
kasten, meubelen en huishoude- king. Dat waren dan voornamelijk
lijke apparaten, uit tot een im- de grauwe huisvuilzakken waarin
mense berg waarmee men niets an- organische stoffen als brood,
ders wist aan te vangen dan het te groente, fruit en tuinafval zich uit-
dumpen op de schroothoop. stekend lenen voor de „fabricage"
Een grootdeel van het VAM-terrein van compost.
VERANDEREN
Honderdtwintig Nederlandse ge
meenten, over het hele land ver-
Het terrein van de VAM is overdekt met hoge bergen vuil
m I J* spreid, melken op dit ogenblik ge-
m%mM bruik van de diensten van de VAM.
V^Sik: Dat cijfer zal binnen afzienbare tijd
ft "lip f! veranderen.
Met de komst van de nieuwe wet
jij Afvalstoffen wordt namelijk be-
lll! paald dat provincies een plan moe-
ten opstellen om het huisvuil „op
doelmatige wijze" te verwerken,
zonder dat het afval de provincie-
s grens overschrijdt.
H I Dat betekent dat veel steden naar
de 22 miljoen 6611 andere wijze van vuilverwer
king moeten gaan omzien, of zich
Dagelijks van 9-17 uur en na
telefonische afspraak
Nieuwe Haven 131
telefoon 010-261417
Uitleg in het hart van de VAM, waar één kontrolepaneel
kostende installatie alles tot in de finesses regelt
