De fiets is internationaal
Randstad-Edities,
wekelijks in bijna één
miljoen brievenbussen
„Een Franse markies verbond twee
wielen met een balk. Een Duitse baron
maakte hem bestuurbaar. Een Schotse
smid gaf hem pedalen. De Engelsen
maakten hem hoger en lichter. Wielen
met luchtbanden waren het geschdhk
van een Schotse arts en een Italiaanse
wielrenner zorgde voor snelle vervan
ging. De Nederlanders gaven hem
eigen wegen, Amerikanen gaven hem
vleugels.
Laat geen natie recht doen gelden op
de fiets- hij is internationaal. Geboren
in Europa, werd zfjn elegante eenvoud
en wonderbaarlijke bruikbaarheid
overal onmiddellijk aanvaard". Aldus
het begin van een inleidend artikel in
het onlangs verschenen jubileumnum
mer van het 100 jaar bestaande
maandblad „American Bicyclist and
Motorcyclist". Inderdaad, de fiets is in
ternationaal. De meeste van de onge
veer drieduizend talen die op onze pla
neet worden gesproken, kennen een
eigen woord voor de tweewieler; alleen
Nederland heeft een typisch eigen be
naming: „de fiets", zij het dat over de
herkomst van dit woord door de des
kundigen nog steeds wprdt getwist.
SINTERKLAAS
December is een geschenkenmaand.
Sinterklaas en de Kerstman lopen zich
het vuur uit de eerwaardige sloffen om
hun goede gaven af te leveren. Hoewel
een gegeven paard niet in de mond
mag worden gekeken, blijkt het vaak
moeilijk te zijn om de juiste keus te
doen. In een land als het onze, waar
bijna iedereen een fiets heeft, hoeven er
geen problemen te zijn. Rond de fiets
zijn veel originele cadeautjes te beden
ken en toepasselijke surprises te ver
zinnen. De keuze is ongemeen groot of
het nu gaat om een echt degelijke fiets-
voetpomp voor het hele gezin of om een
niet lek wordende fietsband voor de
geheide pechvogel.
Misschien brengt het volgende lijstje
en het is nog maar een kleine keuze
u op een goed idee: kilometerteller,
snelheidsmeter, jasbeschermer, fiets
bel, bagagedragerverbreder, gereed
schapsset, degelijk slot, kinderzitje,
achteruitkijkspiegel, spaakreflector,
toeclips (nu ook in sierlijke uitvoering),
kaartklem (voor de fietstoerist), zade-
lovertrekje, spatlap, bagageklem, zij
tassen, fietsschoenen, fietskleding (in
vele mated en soorten), drinkkruikje,
kettingkast en draadmandje. En dan is
er voor de echte liefhebbers een brede
keus aan boekjes over de fiets, waar
onder veel uitgaven met rondrit-be
schrijvingen. Een folder hierover „Voor
nog meer lees- en fietsplezier" kan men
aanvragen bij de stichting: fiets!, Euro
paplein 2, 1078 GZ Amsterdam.
VROUW OP FIETS WORDT MODE
De fiets heeft bij de zogenoemde eerste
golf van de vrouwen-emancipatie een
moeilijk te onderschatten rol gespeeld.
Nu-de tweede golf zijn hoogtepunt be
reikt heeft, blijkt de fiets opnieuw sterk
in de belangstelling van de dames te
zijn gekomen. Nu net als toen
weer gericht op sportief gebruik. In de
wielersport zal, naar wordt aangeno
men, in de komende jaren meer dan
ooit met vrouwelijke coureurs rekening
worden gehouden. Meer algemeen
wordt steeds duidelijker dat de vrou
wen van nu de sportieve lichtgewicht-
fietsen niet aan zich voorbij laten gaan.
Nog niet zo lang bestaan er ook race
fietsen en semi-racefietsen in dames
model en als je het toenemende aanbod
van speciale sportieve fietskleding voor
vrouwen ziet, ga je geloven dat de toe
komst van mevrouw ligt op de fiets.
Door de Stichting Fietscross Ne
derland zijn inmiddels eisen opgesteld
met betrekking tot crossfietsen voor
deelname aan wedstrijden. Ook de af
deling Fietsen van de RAI is doende
met een inventarisatie van technische
eisen die eventueel aan crossfietsen ge
steld moeten worden. Deze hebben on
dermeer betrekking op de sterkte van
gebruikte materialen, remmen, afme
tingen en op voorzieningen ter voorko
ming van verwondingen.
Speciaal om een dunne beschermde
laag op chroomdelen van fietsen aan te
brengen wordt nu door Kroon-Oil B.V.
in Almelo witte vaseline in een bus in
de handel gebracht. Hierdoor kunnen
alle hoeken en gaatjes beter worden
bereikt. Deze spuitbus heeft een on
schadelijk drijfgas en bevat 150 ml.
witte vaseline. Ook reinigende en con
serverende poetsolie is in een dergelijke
spuitbus verkrijgbaar.
FIETS MOET JUISTE MAAT HEB
BEN
Wie een nieuwe fiets gaat kopen en aan
die fiets ook echt plezier wil beleven,
moet over de keuze niet al te gemakke
lijk denken. Het ene type fiets is het
andere niet, ook al zijn de verschillen
voor de leek niet zo groot. Van veel be
lang is bijvoorbeeld het „passen", want
de fiets moet de juiste maat hebben,
afgestemd op de lichaamsafmetingen
van de berijder. Bij de juiste maat spe
len ook hoogte en stand van zadel en
stuur een rol en de afstand tussen zadel
en stuur. Het aanbod van fietsen is zo
gevarieerd dat aan vrijwel alle per
soonlijke wensen kan worden voldaan.
Wie een nieuwe fiets wil kiezen, doet er
"gded aan zich van tevoren te oriënte
ren. Daarvoor is een uitstekend consu
mentenboekje beschikbaar onder de
titel „Wat voor fiets?"
Door overmaking van 8,50 op postgi
rorekening nr. 234567 aan te vragen bij
de stichting: fiets! in Amsterdam. Veel
aandacht wordt in dit ruim honderd
bladzijden tellende boekje besteed aan
de juiste keus in verband met de i '-
teenlopende gebruiksdoelen, terwijl
verder alle soorten fietsen worden be
sproken, alsmede remsystemen, ver
snellingen, verlichting en de meest ui
teenlopende toebehoren om de fiets tot
een echt persoonlijk bezit te maken.
ENVELOPPEN MET FIETS-
AFBEELDING
Ter gelegenheid van het eeuwfeest van
America's oudste fietsersorganisatie,
de Leaque of American Wheelmen, is
door de Amerikaanse posterijen een
enveloppe in de handel gebracht,
waarop naast een moderne tienversnei-
lingsfiets een hogebi in relëfdruk is af
gebeeld, die dienst doet als frankering
ter waarde van 15 c. Voor filatelisten
en verzamelaars van fietsen op postze
gels een heel bijzonder stuk. Een
woordvoerder van de posterijen noem
de deze uitgifte het begin van de twee
de eeuw van de fiets. Ook een onder
steuning van het feit dat de fiets voor
de moderne mens weer extra betekenis
heeft gekregen als „zacht" en energie
besparend vervoermiddel èn in het be
lang van de volksgezondheid.
De uit Amerika overgewaaide jeugd -
sport fietscrossen blijkt in ons land bij
zonder goed aan te slaan. Er zijn op het
ogenblik reeds een twintigtal fiets-
crossverenigingen en zestien fietscross-
banen. Maandelijks komen er nieuwe
clubs bij. Er werden naar schatting
reeds zo'n 60.000 crossfietsen in Ne
derland verkocht.
Als je echt wil vermageren, moet je
stapje voor stapje proberen je eetge
woontes te veranderen en niet je toe
vlucht nemen tot wonder-diëten die je
de hemel op aarde beloven.
Want afslanken is moeilijker dan veel
mensen denken. De Hartstichting in
Den Haag geeft nu, in samenwerking
met drie psychologen van de Vrije Uni
versiteit en op basis van een cursus van
een Amerikaanse psycholoog, een
schriftelijke afslank-cursus uit, die be
staat ui 10 lesbrieven.
Mensen die zich opgeven (en die alleen
maar de portokosten kf 12,75 hoeven
te betalen!), krijgen 10 weken lang, elke
week een brief toegestuurd. Daarmee
.dwingt" de Hartstichting het publiek
er automatisch, maar wel op een vrien
delijke manier toe om ook werkelijk
stapje voor stapje vastgeroeste gewoon
tes om te buigen.
DAGBOEK
De cursus bestaat uit een aantal kleine
opdrachten, die de een na de ander
moeten worden uitgevoerd en begint
met de opdracht tot het bijhouden van
een dagboekje, iets wat ook in de be
handeling van verslavingsziekten zijn
vruchten afwerpt. In dit géval gaat het
over een dagboek waarin de cursist een
week lang moet noteren wat hij of zij
eet en drinkt, hoe laat dat gebeurt, met
wie dat was en waar.
Ook moet de cursist proberen aan te
geven of er op die eet- en drinkmomen-
ten iets opvallends te bespeuren was:
wat dacht je op dat moment en hoe
voelde je je, zag je ergens tegenop, wil
de je jezelf belonen, verveelde je je, had
je een goeie of een slechte bui? Daar
mee worden veel mensen zich pas weer
echt en ten volle bewust van de motie
ven waarom ze bepaalde dingen doen;
gewoontes hebben namelijk de verve
lende eigenschap om bijna onopge
merkt in te sluipen, zodat je uiteinde
lijk dingen doet waarvan je je nauwe
lijks meer bewust bent.
In de eerste week speelt ook de spiegel
een belangrijke rol. Mensen die zich te
dik voelen, durven zichzelf bijna niet
meer in een spiegel te bekijken. Ze kij
ken weliswaar nog wel regelmatig hoe
hun gezicht eruit ziet, maar de rest van
hun lichaam zien ze gemakkelijk als
„iets wat eigenlijk niet bij me hoort" of
als „iets waar ik toch niets aan kan
doen".
Het advies van de Hartstichting: vat
moed en ga ondanks alles nu
toch maar een een paar minuten voor
de spiegel staan, naakt of gekleed, wat
je zelf het prettigst vindt. Doe dat een
week lang, als het kan elke dag op een
vaste tijd en bekijk jezelf maar eens
rustig en uitgebreid. In het begin mis
schien lastig maar na eeri week accep-1
teer je jezelf al een stuk beter.
SAMEN
De les voor de eerste week wordt afge
sloten met de opdracht om in die week
iemand te zoeken in je eigen omgeving,
die je wil helpen en die het prima vindt
dat je aan de slag gaat om je eetge
woontes te veranderen. Ideaal is na
tuurlijk als je iemand vindt die zelf ook
wel zou willen vermageren, want samen
met zo iemand kun je beter praten en
kun je elkaar een beetje helpen. Zoek
dus in die eerste week iemand die met
hetzelfde probleem zit als jij zelf, want
die begrijpt je het best.
TELEFOON
Cursisten die onderweg op problemen
of probleempjes stuiten waar ze niet
Ook in Groot-Brittanië gaat het bij
zonder goed met de fiets. In 1979 wer
den daar 1,4 miljoen fietsen verkocht.
Dat is een stijging van 200% in tien
jaar. In de afgelopen maanden is de
fietsenverkoop er opnieuw met 45% ge
stegen, in Londen zelfs met 50%. De
stijgende prijzen van ander vervoer
blijken hierbij van invloed te zijn. Ra
leigh, de grootste Britse fietsenindu-
strie houdt rekening met een jaarlijkse
groei van vijf tot acht procent en dat
gedurende een lange periode.
13,4% OP DE FIETS NAAR WERK
In de landen van de Europese Ge
meenschap wordt door 13,4% van de
totale bevolking gebruik gemaakt van
de fiets om van en naar het werk te
gaan. Het hoogst is dit percentage in
Nederland en wel 35,4%. In de Duitse
Bondsrepubliek is dit percentage
slechts 9,5%. Vandaar dat men daar
over onder-ontwikkeling" in het woon-
werk-fietsverkeer spreekt.
Auto's zijn geliefde prijzen in allerlei
loterijen. Niet goed in een tijd van
energiebesparing, althans naar de me
ning van de „Freie Wohlfahrtspflege"
in Noordrijn-Westfalen, die inplaats
van auto's in haar loterij nu 2000 fiet
sen als prijzen in het vooruitzicht stelt;
naar keuze een dames- of herenfiets'
steeds voorzien van drie versnellingen.
Reflectoren, bevestigd aan de spaken
van het fietswiel worden steeds meer
gebruikt om de fietser in het donker
van opzij beter zichtbaar te maken. Er
zou zijn vastgesteld dat bij ongevallen
de fietser vaak in de flank wordt aan
gereden. In de Duitse Bondsrepubliek
worden spaakreflectoren óf banden
met reflecterende zij-strips dan ook in
gaande 1982 voor nieuw afgeleverde
fietsen, verplicht gesteld. In Amerika is
nu een spaakreflector ontwikkeld, die
zowel naar voren als naar achter re
flecteert. In Engeland heeft men een
andere methode bedacht om het ge
bruik van spaakreflectoren voor de
jeugd aantrekkelijker te maken. Daar
zijn nu spaakreflectoren in de handel
in de vorm van bekende stripfiguren
zoals Superman, Spiderman en Bugs
Bunny.
Door de Boston University of Medicine
is een langdurig onderzoek ingesteld
naar de betekenis van het fietsen ter
voorkoming van hartziekten. De con
clusie van deze onlangs afgeronde stu
die is dat een kilometer of vijftig per
week fietsen al voldoende is om de
kans op een hartziekte aanzienlijk te
verminderen. Dit dan bij voorkeur in
combinatie met niet roken, meer vis en
'inder vet vlees en eieren eten. Vcar-
waamde is xel dat regelmatig wordt ge
fietst, als het enigszins kan iedere dag.
Wie meer over het fietsen ten nutte van
de gezondheid wil weten, kan gewezen
worden op het boekje „Fit door fietsen"
dat door overmaking van 8,20 op
postgirorekening 234567 kan worden
aangevraagd bij de stichting: fiets! in
Amsterdam. Hierin veel nuttige advie
zen en een groot aantal uitgewerkte
trainingsprogramma's voor trimmen
op de fiets. In dit boekje is ook voor
lichting over kamerfietsen (hometrai
ners) opgenomen.
FIETSEN RATIONEEL
Fietsen is niet alleen gezond, maar ook
in economisch opzicht de rationeelste
manier van voortbewegen. Een fietser
heeft slechts 20% van de energie van
een wandelaar nodig om eenzelfde af
stand af te leggen. Hij is daarbij drie
tot viermaal sneller. Voor een uur fiet
sen is ongeveer dezelfde energie nodig
als voor een uur zwemmen, terwijl hart,
bloedsomloop, spieren en ademhaling
krachtig worden gestimuleerd. Toch is
het energieverbruik van een fietser mi
nimaal vergeleken bij de energie die
een auto verbruikt. Met dezelfde ener
gie die een auto nodig heeft om 700
meter af te leggen, overbrugt een fiets
er een afstand van 37 kilometer. Fiet
sen is dus een indrukwekkende manier
van energiebesparing, hetgeen op
steeds meer wijzen tot uitdrukking
komt.
Ook het Belgische fietsenpark ontwik
kelt zich de laatste jaren in stijgende
lijn, zoals dat in vrijwel alle landen het
geval is. Volgens thans beschikbaar ge
komen cijfers reden in 1979 in ons
zuidelijk buurland 3.272.554 fietsen
en dat is 37.823 „velo's" meer dan in
1978.
Rotterdam zal als eerste grote, stede
lijke gemeente in ons land een speciale
fietskaart uitgeven. Daarop zijn niet
alleen de fietspaden en fietsroutes aan
gegeven, maar ook fietsenstallingen,
fietsreparatiebedrijven en recreatie-ob
jecten. Tevens wordt op deze kaart ver
wezen naar toeristische fietsrondritten
zoals -die bijvoorbeeld zijn uitgezet
door de Stichting: fiets! Op de achter
zijde van de stadskaart wordt een fiets
kaart van het gehele Rijnmondgebied
afgedrukt. De kaart zal binnenkort
verschijnen; Rotterdam haalt hiermee
een prijzenswaardige primeur in huis,
die navolging door andere stedelijke
gemeenten verdient.
KLACHTENBUREAU
FIETSERS
VOOR
De E.N.F.B. heeft aan de Oudegracht
36 in Utrecht een klachtenbureau voor
fietsers geopend. Klachten over het
wegdek van Utrechtse fietspaden, over
verzakkingen, gaten in het asfalt, sto
rende stoepraden en allerlei knelpun
ten voor fietsers kunnen hier worden
gemeld. De E.N.F.B. maakt daarvan
periodiek een klachtenlijst en benadert
daarmee de voor de misstanden ver
antwoordelijke instanties. In Rotter
dam kunnen fietsers sinds kcrt gebruik
maken uan een klachtentelefoon onder
nummer 895729. Wellicht dat ook el
ders dergelijke klachtenbureaus zvlfea
cntstaan. Fëetsers-belangen zitten no9
te veel in het verdomhoekje.
Met de winter voor de deur moeten Je
wegbeherende overheden extra aan
dacht schenken aan het fietsverkeer.
Bij gladheidsbestrijding en qua
sneeuwruimen komen fietspaden en
fietsstroken veelal later of in net 9eheel
niet aan de beurt, pietsers verdienen
voorkeursbehandeling omdat de fiets
door slechts twee wielen nu eenmaal
een minder stabiel vervoermiddel is.
Verschillende gemeenten beschikken
reeds over op de breedte van fietspaden
afgestemde sneeuwruim-apparatuur,
maar dat is nog lang niet overal het ge
val. Ook buitenwegen die vaak relatief
intensief worden benut voor woon
werkverkeer en schoolverkeer dienen
in najaar en winter extra aandacht.
LICHTGEWICHT BIDONHOUDER
In Amerika is een nieuw soort
drinkkruik-houder voor fietsen in de
handel gebracht. Inplaats van het ge
bruikelijke draadkorfje waarin het
drinkkruikje wordtvastgezet, gaat het
hier om een eenvoudige houder van
kunststof die aan de framebuis wordt
bevestigd, waarop de bidon simpel kan
worden vastgedrukt. Houder en bidon
wegen samen niet meer dan 100 gram.
Ons land is voor zijn aardolieproduk-
ten voor een zeer belangrijk deel af
hankelijk van importen uit olieprodu
cerende landen. Onder andere om deze
afhankelijkheid te verminderen, heeft
de regering een vele terreinen omvat
tend energiebesparingsprogramma
ontwikkeld. In het kader hiervan is
door de ministeries van Econimische
2aken en van Vemkeem en Waterstaat,
in-samenwerking met Sven en RAI een
brochure „Brandstofverbruikcijfers
van personenauto's" uitgegeven, waar
in gemakkelijk kan worden nagegaan
hoeveel energie een bepaalde persone
nauto hiü verschillende =nelheden ge
bruikt. Hiemnaast een groot aantal
tips voor zuinig auto-rijden.
De tips besluiten net een warme aan
beveling voor het gebruik van de fiets
voor korte ritten. Uit allerlei onderzoe
kingen is gebleken dat de auto door
zeer velen ook wordt gebruikt voor rit
ten die qua afstand gemakkelijk en
zonder bezwaar per fiets kunnen wor
den overbrugd. Uit overwegingen van
energiebeleid en dat is een belang
dat ons allen aangaat verdient het
gebruik van de fiets in deze gevallen
absoluut de voorkeur.
helemaal uitkomen, kunnen dan ook
nog terecht bij een afslank-adviestele-
foon.die iemand wordt door psycholo
gen van de Vrije Universiteit in Am
sterdam. Die telefonische verbinding
slijn naar de specialisten staat elke
werkdag open voor cursisten, niet al
leen overdag (020-5484407), maar ook
's avonds van 19.00-21.00 uur: 020-
5483851. Je kunt je vragen ook schrif
telijk overleggen: Postbus 71191, BD
Amsterdam.
De cursus heet „Geslaagd Gewicht" en
is, tegen overmaking van 12,75 te be
stellen bij: De Nederlandse Hartstich
ting, Sophialaan 10, 2514 JR, 's -Gra-
venhage, telefoon 070-924292.
