Wat gebruikt een
afwasautomaat
Vaii afwasmachine
tot afwasautomaat
Zo rood als
een Edammer
Afwasautomaat viert
vijftigste verjaardag
klimatologische gevaren
Waarschuwingsstations voor
-J?e rest van het verhaal tot op vandaag is en blijft
rood. Verreweg de meeste export-Edammers worden
(nu allang machinaal) van een rood parafine-jasje
voorzien en soms krijgen ze er ook nog een rode cel
lofaan verpakking omheen. In Zweden bijvoorbeeld
vinden de mensen dat erg leuk voor onder de kerst
boom. En voor de tropen worden Edammers zelfs in
rood blik verpakt.
Randstad-Edities,
wekelijks in bijna één
miljoen brievenbussen
Het jaar 1930 was het jaar der belofte.
Een jaar nadat de New Yorkse beurs
ineen was gestort en men aan het begin
van de wereldcrisis stond, gebeurde er
iets sensationeels in Duitsland.
De afwasmachine werd ontwikkeld. In
de afgelopen vijftig jaar is er veel ver
anderd en verbeterd. Het getob met
emmers heet water en de zorg voor de
afvoer van het vuile sop zijn al lang
verleden tijd. De techniek heeft niet
stilgestaan en van een afwasmachine is
de Miele nu een perfect uitgebalan
ceerde afwasautomaat geworden. Met
een eenvoudige „druk op de knop"
treedt het totale afwasprogramma in
werking.
Een speciaal voor dit apparaat ontwik-
Om een inzicht te geven in het water- en energieverbruik volgt onder
staand een tabel. Vooral de laatste jaren is er door bijna alle fabrikanten
van afwas- en wasautomaten erg veel aandacht besteed aan een zo laag
mogelijk verbruik.
Normaal programma, tarief 1980. Water 28 liter, 2.9 cent, stroom 1.7 k h.
dagtarief 37.4 cent, afwasmiddel 25 gram 12 cent, naspoelmiddel 3 cc. 3.6
cent, regenereerzout 30 gram 1.5 cent, totaal 57.4 cent. Dit totaalbedrag
wordt 38.7 cent wanneer nachtstroom wordt gebruikt.
Tijdwinst en gemak zijn gewoonweg niet in geld uit te drukken en daarom
evenals de afschrijving buiten beschouwing gelaten. Een handafwas van
dezelfde hoeveelheid waar gemiddeld 2.4 keer per dag voor wordt afge
wassen, kost, afhankelijk van de heetwatervoorziening (gasgeyser of elec-
trische boiler), tussen de 30 en 55 cent per dag.
'Je ziet ze in ons land ook wel eens, die vuurrood ver
pakte Edammertjes, maar de meeste tref je aan in
hét buitenland. Daar, buiten onze grenzen, moet zo'n
echt Edammer kaasje niet alleen bolvormig zijn,
maar vooral rood.
Waarom dat zo is lazen we in het eerste nummer van
„Melk Machien". Dit nieuwe blad is een uitgave van
het Centraal Schoolmelkcomité te Rijswijk (Z.H.).
Het wordt gratis verspreid op alle scholen in het
voortgezet onderwijs waar schoolmelk te krijgen is.
Van nature is een Edammer net zo min rood als an
dere Nederlandse kaas. Maar rood is nu eenmaal een
handelsmerk geworden. Heel lang geleden al en dat
zat zo.
Omstreeks het jaar 1200 werd door Noordhollandse
bollentelers al Edammer kaas gemaakt die werd ver
kocht aan rondtrekkende kooplieden. Zo kwam de
export over zee naar Engeland, Frankrijk en zelfs
Portugal op gang. Een probleem in die tijd was dat
de natuurlijke korst van de kaas niet zo best bestand
was tegen de lange reis.
De kaas verdroogde, scheurde en er kwamen zelfs
mijten in. Maar daar werd gauw wat op gevonden.
De kaasjes werden voor ze het zeegat uitvoeren in
gesmeerd met een doek, gedrenkt in een mengsel van
was en het sap van lakmoeskruid. Daarna werden ze
boven een bak met paardemest gehangen en ammo-
niakdamp uit die mest veroorzaakte een mooie, don
kerrode kleur op de korst. Belangrijker was dat de
kaas nu goed beschermd was, maar vanaf die tijd
zijn Edammers in het buitenland rood.
Het omslachtig gedoe met de ammoniakdamp werd
later vervangen door een bewerking met de kleurstof
Uit „rood hout", dat werd ingevoerd uit Zuid-Ameri-
ka. Ook werden de kazen wel verpakt in blazen van
koeien en varkens. Toen rond de laatste eeuwwisse
ling paraffine werd uitgevonden was er een slimme
rik die daar ook voor kaas een goed verpakkingsmid
del in zag. Het is een was-achtig produkt, dat reuk- en
smaakloos is en dat goed afsluit. Voor de Edammers
werd de paraffine gekleurd. Rood natuurlijk.
Het is wel gebeurd dat een partij gewone, blote, niet
rood gemaakte Edammers uit het buitenland werd
teruggezonden.
Hoe belangrijkhet buitennd voor de Nederlandse zui-
versector is viel ook in het erg leuk vitgevoerde blad
„Melk Machien" te lezen.
Denemarken produceert zo'n 5.500 miljoen kilo melk,
waarvan ruim de helft in een of andere vorm wordt
uitgevoerd. Nieuw-Zeeland produceert zo'n 6.000 mil
joen kilo melk, waarvan iets minder dan de helft
naar andere landen gaat. Nederland produceert niet
minder dan (1.500 miljoen kilo melk en daarvan
wordt ruim 6.000 miljoen kilo in een of andere vorm
geëxporteerd. Kortom: Nederland is kampioen.
kelde chip van 3.5x5 mm. bevat een
compleet stuur- en regelwerk met plm.
6000 transistorschakelingen.
ENERGIEVERBRUIK
Natuurlijk gebruikt een afwasauto
maat stroom en water, mbar hij is be
slist geen energie-vreter. Uit onlangs
gepubliceerde cijfers is zelfs gebleken,
dat normale programma van de Miele
afwasautomaat vaak even economisch,
zelfs voordeliger is dan het afwassen
met de hand.
Bij de handafwas wordt sowieso meer
water gebruikt dan met de afwasauto
maat. Daarbij is het grote voordeel, dat
de machinale afwas veel hygiënischer is
door de hogere temperateur van het
water en omdat de „bacteriëndra-
gende" afwasborstel en droogdoek ver
vallen en worden vervangen door dro
gen met hete lucht.
VERSTANDIG GEBRUIK
Niet voor elk klein afwasje moet de
machine worden aangezet, maar alleen
als hij is volgeladen. Soms is dat een
maal in de twee, drie dagen, meestal
eens per dag. Dat varieert per gezin.
Verstandig "de afwasautomaat toepas
sen in de dagelijkse huishouding geeft
gemak, beperkt het watergebruik en
geeft geen verspilling van energie.
Daarbij speelt het hygiëneaspect ook
nog een belangrijke rol.
De afwasautomaat viert dit jaar haar vijftigste verjaardag. In 1930 werd
de eerste serie afwasmachine op de Europese markt. Voor velen was deze
luxe nog niet haalbaar. Het eenvoudigste model kostte toen 280 en het
duurste 450 gulden. Dat was aanmerkelijk meer dan een maandsalaris in
die tijd bedroeg.
De bediening van het apparaat was ook heel wat moeilijker dan in 1980.
Vaat voorspoelen, tweemaal emmers vullen en vuil water lozen en vaak
ook nog met de handdoek nadrogen. Tegenwoordig Is het al voldoende
om net een enkele „druk 0p de knop" het totale programma van spoelen
tot drogen automatisch te laten verlopen.
Het continu waarnemen en meten van het voortdurend toenemende
kooldioxyde-gehalte in de aarde atmosfeer, is de taak van een zich over de
gehele wereld uitstrekkend meetnet dat drie jaar geleden is gestart. De
toename van dit reukloze gas, dat ontstaat bij het verbranden van aardo
lie, kolen en andere fossiele brandstoffen, in de luchtlaag die de aarde
omgeeft, vervult talrijke wetenschapsmensen met een groeiende ongerust
heid: de C02 mantel rondom de aardbol remt in toenemende mate de
warmte-uitstraling van de aarde naar het heelal af en daardoor kan op
langere termijn gezien het klimaat belangrijk veranderen.
Met behulp van het internationale meetnet zal de verdere ontwikkeling
nauwkeurig en wetenschappelijk worden gecontroleerd. Vijf van de voor
lopig 25 meetstations worden in de Duitse Bondsrepubliek opgesteld.
Hart van elk meetstation is een door Siemens speciaal voor de CÖ2 me
ting ontworpen gasanalyse-apparaat (foto), dat voor dit bijzondere onder
zoek extra geprepareerd werd.