Geschiedenis
van de Singelkerk
m
Buitenkerkelijke feestelijkheden bij het eeuwfeest
van de bïnnenstadskerk aan de Singel
Uitnodiging
Nog zestien nachtjes slapen
Bij de eeuwfeestviering in
de parochiekerk St.
Liduina/O.L.Vr. Rozenkrans
HET NIEUWE STADSBLAD PAGINA 8 VRIJDAG 30 JANUARI 1981
bïnnenstadskerk
uitgave voor de Rooms Katholieke binnenstadsparochie St. Liduina O. L. Vr. Rozenkrans, Schiedam. -
Redaktie-adres: Rotterdamsedijk 320, Schiedam. Telefoon 263095
Frans gaat weg
Voor de goede bekenden in onze parochie
zal aanstonds duidelijk zijn, wie ondergete
kende met Frans bedoelt. In de veronder
stelling dat ook minder bekenden dit artikel
zullen lezen, vul ik aan, dat het om kape
laan F. C. Kempen gaat.
Na ruim 13 jaar werkzaamheid in onze pa
rochie wordt hij pastoor in Den-Haag. Hij
liet zich graag met zijn voornaam aanspre
ken, waarschijnlijk om elke schijn van au
toriteit te vermijden. Hij won er het ver
trouwen en de vriendschap mee van de
jeugd en de jongeren, die met hem in aanra
king kwamen.
Hij bleef graag kapelaan genoemd om de
lichte vergrijzing van zijn haren uit het
zicht te houden.
In de waardering van velen blijft een kape
laan jong en is een pastoor automatisch
gauw een oude man; zeker in het oog van de
jeugd. Ik ben grotelijks benieuwd hoe kape
laan Frans het gaat maken als pastoor.
Blijft hij als jong aangezien?
En hierbij kom ik dan tot een vergelijking
tussen ons beiden. Je moet jezelf leren kén
nen om een en ander te begrijpen. Ik ben
ook kapelaan geweest.
Aflevering 19.
In 1920 werd in alle R.K. kerken van onze
stad een H. Missie gepredikt. De bedoeling
van zo'n Missie was een geestelijke vernieu
wing van het parochieleven. Deze Missie
werd gehouden vanaf de zaterdag voor de
eerste zondag in de Vasten tot en met de
tweede zondag van de Vasten. In de Singel
parochie traden als missionarissen op de
paters Ligthart, Roest, v.d. Linden en
Kooien. Men kan zeggen dat deze Missie uit
stekend was geslaagd.
De Bisschop van Haarlem liet in het voor
jaar aan het Kerkbestuur weten, dat hij een
nieuw priesterseminarie wilde gaan bou
wen. (Hiermede is waarschijnlijk bedoeld
het klein-seminarie Hageveld, dat in 1922
haar poorten opende). Hiervoor had de Bis
schop geld nodig. Hij gelastte het Kerkbe
stuur voor dit doel hem 2000.— te zenden.
Dat het Kerkbestuur de grootste moeite had
om dit geld in deze moeilijke tijd bij elkan
der te krijgen behoeft geen nader betoog.
In 1921 vond de herdenking plaats van het
25-jarig bestaan van de Singelparochie.
Deze voor de hechte katholieke gemeen
schap grootse gebeurtenis werd luisterrijk
gevierd. Het verslag hiervan willen wij
graag weergeven, mede in verband met het
feit, dat dit jaar het 100-jarig bestaan van
het kerkgebouw wordt herdacht:
„Op 17 november 1921 werd het Triduum
dér feestviering met een plechtig „Veni
Creator" en een inleidend woord van pater
van Hasselt O.P. geopend, de volgende da
gen voortgezet en op 20 november in een
feestlof door dezelfde redenaar met een
dankbaar „Te Deum" gesloten. Z.D.H. Mon
seigneur Callier, bisschop van Haarlem, ce
lebreerde op de feestdag de Pontificale
Hoogdienst en het Pontificale Lof. Monseig
neur was daartoe, daags tevoren, per auto
uit Haarlem opgehaald. Onder de pontifi
cale H. Mis sprak Monseigneur een woord
van opwekking tot de gelovigen, die onze
mooie kerk tot in de gangpaden hadden be
zet.
Het versterkte zangkoor voerde met 50 zan
gers de Mis van Kuipers, en de andere ge
zangen ook in het Lof, op buitengewoon
verdienstelijke wijze uit.
Een treffende plechtigheid was het, toen in
de pastorie na afloop van de H. Mis, Mon
seigneur aan de heer Th. Zoetmulder, die
op deze dag eveneens zijn 25-jarig jubileum
vierde als lid van het Kerkbestuur en pen
ningmeester, het gouden kruis „Pro Eccle
sia et Pontifice" na een hartelijke felicitatie
van de pastoor eigenhandig op de borst
hechtte. Een gezellig diner, waaraan be
halve Monseigneur, de gehele geestelijkheid
van Schiedam en het Kerkbestuur deelna
men, besloot de feestviering op waardige
wijze".
Mej. Marie Wenneker, de grote weldoenster
van de Singelkerk in die jaren, bekostigde
de restauratie van het beste stel misgewa
den door de Vries uit Amsterdam voor
3.500.Tevens schonk zij een aanzienlijke
som (12.800.voor nieuwe kerkbanken
vervaardigd door timmerman N aring. En
kele van de oude kerkbanken werden ge
schonken aan de katholieke begraafplaats
aan de Vlaardingerdijk. De acht gebrand
schilderde vensters boven de kruiswegsta
ties was een geschenk van de gehele paro
chie-gemeenschap ter gelegenheid van dit
zilveren jubileum.
Over de jaren 1922 en 1923 staat er niet veel
in de kronieken vermeld voornamelijk huis
houdelijke en financiële zaken. In verband
met zijn overlijden in mei 1922 werd pas
toor Verhoeven O.P. van de Havenkerk op
gevolgd door pastoor A. J. C. Schraag, van
de voormalige Liduinakerk, toen de paro
chie van O.L. Vrouw Visitatie, als Deken
van Schiedam. Deken Schraag had zich in
tensief beziggehouden met de Sint Willi-
brordusstichting, voor het R.K. onderwijs
in Schiedam.
Wellicht is het ook interessant enige namen
van priesters uit die jaren te noemen. Pater
Krügers O.P., die in 1916 was benoemd,
werd in oktober 1919 opgevolgd door pater
Wolterbeek O.P., die op zijn beurt weer in
november 1922 werd opgevolgd door pater
L. Biesta O.P. Pater Uiterwaal O.P., die na
het overlijden van pastoor Langewen in
1919, korte tijd deservitor was, werd in no-
Op vrijdag 27 februari neemt kape
laan Frans Kempen afscheid van
onze parochie. Om iedereen te gerie
ven zijn er twee recepties op deze
dag waaruit u kunt kiezen en waar
voor u van harte wordt uitgenodigd:
in de middag van 15.00 tot 16.00 uur
in de pastorie, in de avond van 19.00
tot 21.00 uur in de pastorie
Eveneens wordt u van harte uitge
nodigd op de presentatie-bijeen
komst van de nieuwe pastores t.w.
pastoor P. M. Vismans en kapelaan
A. A. C. J. Nobel. Receptie van 13.30
tot 14.30 uur in de Wilgenburg op
zondag 1 maart
Ik heb de autoriteit van de pastoor soms
moeten ondergaan. Dat wilde ik, eindelijk
zelf pastoor geworden, beslist trachten te
vermijden. Ik heb met het grootste gemak
in de loop van mijn pastoraat afstand ge
daan van „voorrechten", die des pastoors
waren.
Vooral in de jaren, dat wij beiden nog
slechts de 2 pastores waren van onze grote
parochie, is Frans steeds meer medepastoor
geworden.
Hij was de bezielende leider en het grote
vraagbaken in de vele geledingen van ons
parochiegebeuren. Daarnaast was hij ook
de uitvoerder.
Hij zat op de stoel van het overleg met uren
lang vergaderen, hij zat liever op het zadel
van zijn fiets.
Die fiets is dan ook 3 x gestolen en Frans
had ook nog wat lekke banden. Dat was
niet zijn eigen schuld. Je moet weieens door
het gebroken glas rijden om zoveel moge
lijk mensen te bereiken. Wilt u dat letterlijk
en figuurlijk verstaan!
Frans leende dan mijn fiets, omdat de pas
toor nog een auto had. Ik heb altijd een af
keer voor de scheiding tussen woord en
daad beleden. Ik was misschien iets beter in
de vertolking van het woord; hij was veel-
zijdiger in de daad. Maar we brachten
woord en daad samen en gaven elkaar de
kans. Hij gaf mij de grote kans te zijn, wat
ik graag wilde zijn.
Je kunt op verscheidene wijzen je priester
lijke existentie beleven. Frans had waarde
ring voor mijn gaven als woordverkondi
ger. Uit de kracht van datzelfde woord was
hij de grote doener. Zijn werklust was on
tembaar te noemen.
Hij was veel op pad, maar in de kerk ver
vulde hij werkzaamheden, die je vroeger
aan een beroepskoster niet kon opdragen.
Op zijn laatste verjaardag korgeleden stond
hij des morgens vroeg nog in zijn werkpak
op het dak van de kerk om de goten schoon
te krijgen en grote lekkages te voorkomen.
Vele malen heeft hij zélf de vele correspon
dentie die er tussen parochie en parochia
nen gevoerd wordt, desnoods tegen het
middernachtelijk uur, rond gebracht.
Op de fiets natuurlijk. En toch stond de
kerkdeur elke ochtend weer op tijd open.
De zeldzame keren, dat het niet zo was, be
tekende, dat Frans afwezig was; waarom
dan ook. Enkele ingewijde kerkleden ken
nen en waarderen hem in zijn onstuimige
activiteit. Mag ik zeggen hem nog beter te
hebben leren kennen in de dagelijkse om
gang van 13 jaar.
Eén van mijn oude pastoors waarschuwde
zijn kapelaans: „spreek het geloof niet
voortdurend uit in superlatieven", het is
moeilijk genoeg! Toch wil ik Frans kwalifi
ceren in zijn aktiviteit in het superlatief;
zijn werkdrift was enorm.
Hij bleef niet vasthouden aan een beperkte
vember 1921 opgevolgd door pater B. Nau-
ta, die tot augustus 1930 aan de Singelkerk
was verbonden.
In het volgende Binnenstadsblad zetten wij
dit verhaal gaarne voort.
C. H. van der Zant
Ja, dan begint het feest waar we zo lang
naar hebben uitgezien. Op vijftien februari
zal de eerste „eeuwfeestviering" in de paro
chiekerk plaatsvinden binnen het kader
van het honderd jaar bestaan van de bin
nenstadsparochie.
Negentien een en tachtig zal voor de Li-
duina-Rozenkransparochie een spektaku-
lair jaar worden, via verschillende kanalen
zal er een bron van feestelijke informatie
op u af komen. U ziet het al op deze pagina
en in eerdere publikaties; een vijftal feeste
lijke vieringen in de kerk en een aantal bui-
Vrijdag 20 februari 1981
CARNAVALSAVOND voor alle parochianen. Voor witte en zwarte schapen, maar ook voor
alle bokken en lammetjes, jong en oud. Met medewerking van de Schiedamse Carnavalsver
eniging „De Rietzeilers". In zaal Irene aan de Nieuwe Haven. Zaal open 19.30 uur. Aanvang
20.00 uur.
Toegangskaarten a 5.— zijn dagelijks verkrijgbaar bij mevr. A. Dingenouts, Veenlantstraat 11
te Schiedam, van 19.00 tot 21.00 uur (telefoon 262794 ),mevr. M. Bastiaanse,Dam 5 te Schie
dam, van 18.30 tot 19.30 uur (telefoon 266978)
Zaterdag 2 mei 1981
MUSICAL verzorgd door de leerlingen van de Sint Jozefschool voor de jeugd tot en met 14
jaar. Na de pauze een variété-programma. In het Passage Theater. Aanvang 14.00 uur.
Zaterdag 2 mei 1981
HET BLIJSPEL „BOKKEN EN GEITEN" vari P. Joh. Zonruiter door het R.K. T oneelgezel-
schap „Alberdingk Thijm", een van de oudste toneelgezelschappen van Schiedam.
In het Passage Theater. Aanvang 20.00 uur.
Vrijdag 15 mei 1981
Opening van een TENTOONSTELLING, voornamelijk gewijd aan de honderdjarige geschie
denis van de binnenstadskerk aan de Singel. In de aula van het Stedelijk Museum aan de
Hoogstraat.
Vrijdag 22 mei 1981
OPENBAAR CONCERT door het Koninklijk Schiedams Mannenkoor „Orpheus" onder lei
ding van Richard Ram. In de kerk aan de Singel. Aanvang 20.15 uur.
werktijd van 48 uur. Nooit was hem iets te
veel. Toen er enige jaren geleden reeds
sprake was van zijn heengaan, heb ik ge
zegd: jij weg, dan ik ook.
Hij kan bevestigen, dat dit waar is. In de si
tuatie van onze grote parochie en het sa
menspel tussen ons beiden, mocht ik veron
derstellen geen kapelaan meer te krijgen,
die je zou kunnen vrftgen te doen, wat hij
gedaan heeft. Frans Kempen is niet een
man, die op eclatante wijze naar voren kan
komen, maar in het totale bedrijf van onze
parochie heeft hij zich 13 jaar lang uitzon
derlijk verdienstelijk gemaakt.
De parochie van St. Liduina Rozenkrans
mag hem dankbaar zijn. De parochie ging
altijd vóór. Zijn liefde voor de pastorale
zorg onder de militairen is velen bekend.
Hij werd daardoor nog een goedkope kape
laan. Hij betaalde zichzelf grotendeels. Hij
leverde zijn salaris in.
Maar toen hij de kans kreeg om beroepsaal
moezenier te worden met alle financiële
voordelen voor nu en later, wat overigens
geen rol bij hem speelde, heeft hij voor de
parochie gekozen. Het was juist de tijd, dat
kapelaan S. de Vette werd opgeroepen een
geestelijk gat in Den Haag te dichten. Hij
werd pastoor van engelbewaarders.
En toen wenste Frans het gat van onze pa
rochie niet groter te maken; hij is gebleven.
Het was iets van een „Je Maintiendrai",het
is het ideaal van de trouw. Frans deed al dit
werk met een grote vanzelfsprekendheid.
Dit verklaart waarschijnlijk het feit, dat en
kelen hem wat kwalijk namen, dat hij wei
nig mededeelzaam was.
Je leerde hem kennen uit zijn daden en niet
uit zijn verhalen. Frans was geen verteller,
ofschoon hij op eigen wijze zijn humor uit
sprak. Ondanks zijn liefde voor de daad
was hij geen humorloos mens. Humor zoekt
naar de diepten van het leven. Bij het zoe
ken naar de zin van het leven lag bij Frans
dit geheim niet zo ver weg.
Zijn geloof lag volledig in zijn hart beslo
ten; het was dichtbij. Hij mag er zijn ouders
en familie hartelijk voor danken, zij gaven
het hem mee. Frans gaat weg; er komen
nieuwe heren. Voorlopig gaan wij uit elkaar
met de wens van een veelvuldig tot weder-
ziens. Op een volledig adieu wachten we
nog even.
J. A. L. Laurent
een parochiaan
P.S. Natuurlijk laten we Frans niet heen
gaan zonder een afscheidsgeschenk, een be
drag onder couvert. U kunt, als u daaraan
mee wilt doen, uw gave meebrengen naar
de receptie maar ook is het mogelijk uw bij
drage te storten op giro 26.25.000 van de Pa
rochie H. Liduina/O.L. Vr. Rozenkrans on
der vermelding van „afscheidsgeschenk".
tenkerkelijke vieringen zoals: toneel, zang,
koncert, karnaval, tentoonstelling enz.
Om dit alles in goede banen te leiden heb
ben wij medewerking nodig van allen die
zich betrokken en verantwoordelijk voelen
voor het welslagen van het feest bij gele
genheid van het honderd jaar „samen kerk
zijn".
Wij vragen medewerking voor een aantal
aktiviteiten welke het feest maken tot wat
het worden moet, zoals het aankleden van
de kerk, plaatsen aanwijzen en vult u zelf
maar in, waar u bij behulpzaam wilt zijn,
een ieder zal dit naar eigen vermogen kun
nen doen.
Denkt u niet van: „dat doen de buren wel",
nee pak spontaan de telefoon of pen en pa
pier en laat mij,, spoedig weten of u wilt
meehelpen aan het goede verloop van het
eeuwfeest van uw binnenstadsparochie.
Jong en oud behoeven dan later niet te zeg
gen, na verloop van een der vieringen: „wat
stom geregeld; dat zou ik anders gedaan
hebben".
In afwachting van uw spontane reaktie
Ton van der Horst
Bart Verhallenplein 181
3122 TJ Schiedam
telefoon 010-714679
Per vergissing is in de vorige editie van Bin
nenstadskerk vermeld, dat Kardinaal Wille-
brands aanwezig zou zijn in de plechtige
Eucharistieviering op 17 mei a.s. Bisschop
Dr. Simonis is hier celebrant en predikant.
Vergeet u het niet, zondag 15 a.s. om 10.30
uur is onze oud-stadgenoot pater E. Robben
O. P. celebrant en predikant onder het
thema: „100 jaar en toch nog jong"
En nog een kleine herinnering: Uw feest
gave voor het te herstellen orgel en het be
jaardenhuis te Maipo van de Broeders van
Maastricht kunt U storten op giro 26.25.000
van de Parochie H. Liduina/O.L.Vr. Rozen
krans te Schiedam („jubileumgeschenk")
