de groothoeklens zorgt voor een rnime blik
s
via uv tv op bezoek in een doka
filmen video:twee goede vrienden
een boekje
open
over
diaseries
Eigenlijk is het een logische zaak: hoe dichter u een
brilleglas bij uw oog houdt, fioe meer u er, in de breed
te en de hoogte, door kunt zien. Dat geldt ook voor uw
kamera: een korte lens zorgt voor een ruime blik. Zo'n
lens heeft een grote beeldhoek, zegt de vakman en heet
dus: een groothoeklens. Welke mogelijkheden heeft
die lens? En hoe kun je hem benutten bij het maken
van mooie foto's? Hier is het antwoord.
Misschien hebt u dat altijd al willen doen: rondkijken
in een donkere kamer. Gewoon uit nieuwsgierigheid
wat daar gebeurt of omdat u eigenlijk zelf ook zou wil
len beginnen met het vergroten van uw eigen foto's.
Die kans voor een persoonlijk bezoek onder leiding
van een goede gids is er. Want begin april gaat Teleac
via uw televisiescherm op bezoek in een doka.
•ver diaseries
hcnsgöte
Er zijn mensen, die denken dat de nieuwe video
techniek een snelle overwinning zal behalen op het van
ouds bekende smalfilmen. Dat is een misverstand. Vi
deo is namelijk geen vijand van de smalfilmers, sterker
nog: de laatste ontwikkelingen geven duidelijk aan, dat
filmers in de toekomst - dank zij de mogelijkheden van
de video - méér plezier van hun films en hun kamera
zullen gaan krijgen.
iM i?J \[\cV'K v
rrni* t 3J
r c>c1 -a -. t ~T*
iV.i All k - -- I fp'ii Vt'H
Eerst even iets over de kamera,
die nodig is voor een groothoek
lens. Dat moet een kamera zijn
met een verwisselbaar lenzen-
systeem, want alleen dan kun
nen er, behalve een gewone
standaardlens, ook andere len
zen op worden aangebracht. De
spiegelreflexkamera heeft zo'n
verwisselbaar lenzensysteem en
dat is de reden, dat dit kamera
type bij veel fotografen erg po
pulair is. Ze werken dan, afhan
kelijk van het onderwerp, met
een gewone, een groothoek- of
een telelens.
Enkele voorbeelden
U wilt tijdens een stadswande
ling, een bijzonder gebouw of
een kerktoren fotograferen,
maar u kunt niet zo veraf gaan
staan, dat u het hele bouwwerk
op de foto krijgt. Met een groot
hoeklens lukt dat wel. Of: u wilt
in de kamer een foto maken van
een groot onderwerp. Bij een
standaardlens kunt u niet ver
genoeg achteruit, maar de groot
hoek kan, ook op die korte af
stand, het onderwerp wel hele
maal in beeld krijgen.
Bij landschappen
Ook bij het maken van land
schappen kan een groothoeklens
zinvol gebruikt worden om de
weidsheid van een panorama
weer te geven. Een goed voor
beeld is de foto van de twee
paarden op de dijk.
Indruk versterken
Een heel ander resultaat geeft de
foto van het jongetje in de tele
fooncel. Hier geeft de groot
hoek vanaf deze korte afstand
zowel de grond als de onderkant
van het plafond weer. Door van
de zijkanten iets weg te nemen
wordt het effekt van dat bijna
onbereikbare telefoontoestel nog
versterkt.
V erandering van perspektief
De groothoeklens bekijkt niet
alleen alles ruim maar kan ook
op een andere manier voor een
bijzonder resultaat zorgen. Dat
komt door de eigenschap, dat
bij gebruik van een groothoek
lens de voorgrond een wat
zwaarder aksent krijgt en de
achtergrond naar achteren
Een grote scherptediepte kan
een voordeel zijn.
Een bepaald effekt versterken.
ook dat kan met de groothoek
lens.
Misschien hebt u hem al ont
dekt: de Teleac-kursus "Foto
graferen en filmen", die in deze
maanden wordt uitgezonden.
Elke maandag van 18.27 tot
18.57 uur is er op Nederland 2
een uitzending, die op de woens
dagavond erna wordt herhaald
van 23.00 tot 23.30 uur. Prak
tisch gerichte informatie, die
kamerabezitters wil helpen om
betere foto's en films te maken.
Foto/doka en^ilm
De kursus bestaat uit drie delen:
eerst zes lessen over fotografie,
dan twee afleveringen over het
werken in de donkere kamer en
als afsluiting vier lessen, die ge
heel aan smalfilmen worden be
steed.
De donkere kamer in
Op 6 april (en in de herhaling op
8 april) staat een bezoek aan de
zwart/witdoka op het program
ma. Onder leiding van foto
leraar Pieter JVijmans gaan we
kijken hoe zo'n doka is inge
richt en welke spullen je er voor
wijkt. Er ontstaat daardoor een
lichte vertekening van het per
spektief, waar je als fotograaf
leuke dingen mee kunt doen.
Grote scherptediepte
En dat is dan het laatste plus
punt van de groothoeklens: je
kunt er niet gemakkelijk on
scherpte foto's mee maken om
dat deze lens over een grote af
stand alles scherp ziet. Dus:
scherpte op korte en op lange
afstand. En dat kan, vooral als
er voor scherpstellen nauwelijks
tijd is, een groot voordeel zijn.
Veelzijdige lens
Het blijkt, dat de groothoeklens
veel mogelijkheden geeft en dat
steeds meer amateurfotografen
er graag mee werken. Wanneer
u beschikt over een kamera met
een verwisselbaar lenzensy
steem: praat toch eens met uw
foto-adviseur over de veelzijdi
ge "groothoek", die u helpt om
de wereld om u heen erg ruim te
zien.
nodig hebt. Dan gaan we echt
aan het werk: we maken een
proefbelichting, zien het effekt
daarvan, bepalen de belichtings
tijd en maken de definitieve op
name. We leren de mogelijkhe
den om foto's mooier te maken.
En we zien ook hoe een film
wordt ontwikkeld.
Werken in kleur
Dat gebeurt in de volgende les,
die op maandag 13 en woensdag
15 april zal worden uitgezon
den. Ook hier bekijken we eerst
wat er nodig is. Dan wordt ver
teld welke methoden er zijn en
wat er precies gebeurt voor we
zo'n fraaie kleurenfoto in han
den houden. Die foto kan wor
den gemaakt van een negatief,
maar ook van een dia. En we
ontdekken, dat de kleuranalyser
het werken in de doka, dat vroe-
Er zijn - zegt Hans Götze, de
schrijver van het boekje "Over
diaseries" - een paar manieren
om je impopulair te maken. De
meest doeltreffende is het zon
der onderbreking vertonen van
de vierhonderdachtendertig dia's
van uw laatste vakantie.
Over dia's
Om u dat te besparen, schreef
Hans Götze dit boekje. Het be
gint met een hoofdstuk over de
projektor en de overvloei-appa-
ratuur. Het gaat daarna over
het maken van de dia's zelf en
het reproduceren er van. Over
de mogelijkheden om dia's te
verbeteren en over het opnemen
van titels. Ook de beeldopbouw
en de z.g. richtingtendens ko
men ter sprake.
En over series
Dan begint het rangschikken
van het materiaal, het samen
stellen van het kommentaar, de
beeldvoortgang en het ritme.
Het "verhaal" komt ook ter
sprake, waardoor al die dia's tot
één geheel worden samenge
bracht. Ook het maken van een
geluidsband en de behandeling
van kommentaar en muziek
worden besproken. En als laat
ste hoofdstuk is er het onder
werp "projektie" en alles, wat
daarmee heeft te maken.
Zeer nuttig
Het boekje met de simpele titel
"Over diaseries" bevat slechts
honderd bladzijden. Wie het
leest staat versteld over wat
Hans Götze in dit korte bestek
aan informatie heeft kunnen
verwerken. Het boekje is een
duidelijke handleiding voor het
maken van een dia-show en wie
voor dit onderwerp belangstel
ling heeft, zal er erg veel uit
kunnen opsteken.
ger een nogal tijdrovend en
lastig werk was, zoveel gemak
kelijker heeft gemaakt, dat je
nu in een kleurendoka met erg
veel plezier kunt werken.
Boeiende hobby
Tijdens deze tweevoudige "ex-
kursie" in een donkere kamer
zult u ontdekken, dat vergroten
in zwart/wit of in kleur een erg
boeiende hobby is, waar je ook
in kreatief opzicht veel plezier
aan kunt beleven. En dat nieu
we materialen en technieken er
voor hebben gezorgd dat je»
ook als beginnend amateur, met
zo'n eigen doka alles uit je
foto's kunt halen, wat er in zit.
Een handleiding
Wie deze lessen heeft gevolgd en
wellicht ook (een deel van) de
fotolessen, zal behoefte hebben
aan de schriftelijke begeleiding,
zoals deze is verwerkt in het kur-
susboek "Fotograferen en fil
men". Dat kursusboek is, ook
voor kijkers, die misschien niet
alle lessen hebben gevolgd, op
zich een waardevol boek. Het
bevat een zeer uitvoerige bege
leiding van de kursus, een
"Foto/filmwijzer", een strip
boek "Fotograferen en filmen
met Jan, Jans en de kinderen"
en ander nuttig informatiemate
riaal. Het is, zolang de voorraad
strekt voor een bedrag van
42,50 verkrijgbaar bij de foto-
handel. Het Teleac-kursusboek
kan ook besteld worden via giro-
nr. 440 2900 bij "Fotograferen
en filmen" in Nijmegen.
Foto 's worden gemaakt met een
kamera. Maar soms krijgen fo
to's in de donkere kamer net dat
extra aksent of kontrast, waar
door ze bijzonder worden. Deze
foto is daar een voorbeeld van.
Aan het werken in de zwart/wit-
en de kleurendoka wordt in twee
boeiende lessen in de Teleac-
kursus "Fotograferen en fil
men" op 6 en 13 april veel aan
dacht besteed.
Deze inleiding vraagt natuurlijk
wel enige toelichting. Een toe
lichting, die begint met een ver
gelijking tussen beide systemen,
waarbij met name de vaak erg
optimistische reklame voor vi-
deo dient te worden terugge- C
bracht tot de werkelijkheid van
vandaag.
Smalfilmen is volwassen
Dat is het eerste, dat opvalt.
Ieder, die een filmkamera han
teert, kan goede opnamen ma
ken, die op elk merk projektor
een feilloos beeld opleveren. In
de loop van tientallen jaren is
het filmsysteem geperfektio-
neerd; ook het geluid hoort er
bij en het monteren van een film
is mogelijk voor elke filmer.
Montage is zelfs een onderdeel
dat het filmen extra aantrekke
lijk maakt en vereist geen bij
zondere kennis of gekompli-
ceerde apparatuur.
Hoe volwassen is video?
Het antwoord op deze vraag is
niet zo positief, want video is
nog volop in ontwikkeling. Elke
fabrikant brengt zijn eigen sy
steem, waarbij van uniformiteit
nog geen sprake is. Er bestaat
verder op dit moment nog geen
enkel video-systeem, dat zo een
voudig is dat het zelf maken van
gemonteerde films mogelijk is.
Met andere woorden: video is,
zeker als je het met filmen ver
gelijkt, nog lang niet volwassen
en het zal - zeggen de vakmen
sen - nog jaren duren voor het
in dit opzicht zover zal zijn.
Twee dingen
Video is vooral bedoeld om ge
bruikt te worden voor het vast-
In bijgaand artikel zet onze
filmmedewerker de huidige mo
gelijkheden van smalfilmen en
video naast elkaar. Zijn konklu-
sie: film nu, want ook op dit
moment gebeuren er dingen, die
je later graag weer wilt zien. Op
deze foto's: kinderen in aktie,
ideale onderwerpen voor enkele
leuke filmscènes.
leggen van televisie-beelden en
het is - in kombi natie met een
televisietoestel - ook nu al een
kostelijk bezit. Het stelt de kij
ker in staat TV-programma's te
bewaren voor een later tijdstip
of om professioneel gemaakte
films via het televisietoestel zelf
weer te geven Video is in eerste
instantie niet gemaakt «oor ama
teurs die zeif opnamen willen
maken. Op dit moment doet een
filmkamera dat nog steeds per-
fekter voor wat techniek en
kwaliteit hetreft.
Nieuwe kansen
Toch kunnen smaifilmers en fo
tografen ook nu al veel plezier
beleven aan de video-appara-
tuur. Wie namelijk beschikt
over films van het eigen gezin,
bijvoorbeeld van een vakantie,
kan deze laten overschrijven op
een video-band. De kosten
daarvan zijn bescheiden en het
is verrassend om straks zo'n
film te projekteren op het eigen
televisietoestel. Hetzelfde geldt
voor dia's: ook deze kunnen,
eventueel als diaserie, op de
beeldbuis worden weergegeven
als ze op een videoband zijn
overgeschreven. Uw fotohande
laar kan u daar alle informatie
over geven.
Nu filmen
Wie zich verdiept in de ontwik
keling van video, in de veelheid
van systemen en wie de voort
durende vernieuwingen ziet van
bestaande apparatuur, die weet
één ding heel zeker: het zal nog
vele, vele jaren duren voor vi
deo echt volwassen is. Dat bete
kent, dat wie vand&Ag het leven
van zijn of haar gezin wil vast
leggen, zal kiezen voor de film-
kamera. Want nu zijn uw kin
deren klein. En nu gebeuren er
dingen, die belangrijk zijn.
