hulpmiddel voor gehandicapten
Nieuw standaardwerk
over het menselijk lichaam
Nederlandse vinding laat zelfs Japan het nakijken
Nederlandse
vinding over
gehele
wereld
Vérbïeid II
Simpel
Nieuw
Standaardwerk
Wegwijzer
Unieke opzet
Gedrag en
leefgewoontes
J
Ziehier de Rolykit
voeten uit. Een opbergkof-
fer van Nederlandse vin
ding en fabrikaat, waarvan
de wereldfurore vergelijk
baar wordt met die van de
wonderkubus van de Hon
gaar Kubrik. Het ding zit
dan ook verdraaid inge
nieus in elkaar, en kan
voor het opbergen van
honderd-en-één dingen
worden gebruikt.
Er was eens een eenvoudig, maar handig man,
die zoveel gummetjes en potloodjes en flupjes
en floepjes op zijn bureau had liggen, dat hij
er af en toe een beetje moedeloos van werd.
Daarom ontwierp hij het Rolykitje. Een oprol
baar opbergkistje dat zóveel kindertjes kreeg
dat ze uitzwermden over alle landen van de
wereld. Ze werden geadopteerd door de men
sen, bij wie ze nog lang, oppassend en geluk
kig leefden.
Een modern sprookje.
Kort. Zakelijk. Indus
trieel. U zult er, in deze
vorm, uw kind niet mee
in slaap babbelen. Toch
ligt er aan het wonderlij
ke koffertje dat als „Roly
kit" ware wereldreizen is
gaan maken een verhaal
ten grondslag dat frap
peert door zijn ingenieuze
simpelheid en onversne
den Hollandse handels
geest.
Het is wel eens en niet ten onrechte de klein
ste schrijfmachine genoemd, de Communica
tor van Canon, een van oorsprong Nederland
se vinding die over de gehele wereld wordt
gebruikt en een zegen is voor gehandicapten,
kinderen en volwassenen die mondeling
praktisch geen kontakt kunnen hebben met
de buitenwereld. Dat isolement is hiermee
doorbroken.
Er is nu een nieuw model
ontwikkeld dat tijdens de
komende Infomarkt Ge
handicapten van woens
dag 2 t/m donderdag 4
juni 1982 op stand 4044
van de Jaarbeurs te
Utrecht zal worden gepre
senteerd.
Industrieel
Amerika,
Canada, Japan
i Prof. dr. Cristiaan Barnard.
„Het gaat om de kwaliteit van het leven!"" Woorden
van de wereldberoemde hartchirurg, prof. dr. Christi-
aan Barnard op een persconferentie in Amsterdam ter
gelegenheid van het verschijnen van zijn nieuwste
boek „De werking van het Lichaam".
Op volle toeren
I i
Rolvkit
wereld
Communicator
Het idee van onze landgeno
ten, de psychologen dr. A. van
Uden en drs. J. M. van Mierlo
was, zoals met alle goede vin
dingen, uiterst simpel: maak
een soort schrijfapparaat voor
degenen die niet via het ge
sproken of geschreven woord
met anderen kunnen commu
niceren. Maar tussen droom en
daad staan niet alleen wetten
in de weg en praktische be
zwaren, maar vooral een berg
technische vraagstukken. Zo'n
apparaat moet gemakkelijk te
hanteren zijn, tegen een stootje
kunnen en zo gemaakt dat bij
voorbeeld ook spastici er ge
bruik van kunnen maken.
Gelukkig kwam het idee op
zeker moment terecht bij de
Japanse arts dr. Takeshu Mita-
rai, oprichter van Canon, in
Tokio begonnen als laborato
rium voor optisch onderzoek.
die niet over een handfunctie
beschikken kunnen de Com
municator bedienen met een
stokje, een potlood in de mond
of met behulp van een hoofd-
spriet. Er zijn diverse hulp
middelen beschikbaar voor be
vestiging aan de pols, om de
hals, aan een rolstoel of een
bed. Bovendien is er een
schuine standaard voor ge
bruik op tafel of een rolstoel
blad.
De Communicator heeft een
breed scala van gebruiksmo
gelijkheden, zoals in ver
pleeghuizen (logopedie,
ergo- en fysiotherapie), zie
kenhuizen (beademing, neu
rologie, revalidatie, k.n.o.,
logopedie), revalidatiecen
tra, scholen voor meervou
dig gehandicapte kinderen,
doveninstituten, psychiatri
sche ziekenhuizen, tehuizen
voor zwakzinnigen, gezins
vervangende tehuizen, dag
verblijven voor ouderen en
sociale werkplaatsen. Maar
vooral ook thuis: de patiënt
is in staat zich met iedereen
te verstaan.
Het gaat dus om kinderen en
volwassenen in alle leeftijds
groepen die zich niet of moei
lijk verstaanbaar kunnen ma
ken en die ook niet duidelijk
kunnen schrijven. Zulke stoor
nissen doen zich bij talrijke
ziektebeelden voor. In volgor
de van belangrijkheid zijn de
voornaamste gebruikersgroe
pen in verscheidene klinische
situaties cerebral palsy (spasti-
citeit), cerebro vasculair acci
dent CVA (hersenbloeding),
dysartrie (verlamming spraak-
spieren), ziekte van Parkinson
(spierstijfheid), spierdystrofie,
doofheid, multipele sclerose
(spierverlamming), tracheoto
mie (luchtpijpsnede), afonie
(stoornis in de stembanden),
amyotrofische latheraal sclero
se ALS (degeneratie van de
spieren). In ziekenhuizen voor
patiënten die tijdelijk niet in
staat zijn te spreken en moei
lijk kunnen schrijven zoals bij
kunstmatige beademing of
kinderen die aan een nierdya-
lise-apparaat zijn verbonden.
Bij het onderwijs wordt de
Communicator met succes ge
bruikt voor meervoudig ge
handicapte dove kinderen.
Deze opsomming is niet volle
dig, maar geeft wel een indruk
van het grote terrein dat
wordt bestreden.
Wat de aanschaf betreft, de
kostprijs beloopt 1450,-
excl. BTW, maar dat is in de
meeste gevallen verhaalbaar
op de AAW, AWBZ, ABP of
het ziekenfonds. Men ver
wacht dan ook dat er voor
het vernuftige apparaat een
aanzienlijke belangstelling
zal zijn.
Het uiterlijk heeft wel wat van
een forse zakrekenmachine.
Het enige wat iemand moet
doen is de letters- of cijfertoet-
sen in te drukken en meteen
komt het geschrevene op een
strookje papier tevoorschijn.
Zo simpel is het. Het typen
kan door bijna iedereen in de
kortste tijd worden geleerd. Er
kan een snelheid van meer
dan tachtig tekens per minuut
bereikt worden, maar dat is
niet in de eerste plaats van be
lang, aangezien het merendeel
der gebruikers motorisch ern
stig gehandicapt is. Hoofdzaak
is dat het isolement van velen
kan worden doorbroken. De
genen die sterk afhankelijk
waren van hulpverleners zijn
nu veel zelfstandiger. Sommi
gen, voor wie dat vroeger on
denkbaar was, kunnen alleen
op reis gaan of boodschappen
doen.
Om slechtzienden tegemoet te
komen zijn er momenteel vier,
in grootte variërende letter-
beelden en er kan zowel met
hoofdletters als met kleine
worden getypt, wat voor kin
deren erg belangrijk is. Er is
ook een correctie- en een auto
matische spatietoets. De rang
schikking van de letters is oor
spronkelijk geheel nieuw ont
wikkeld na een analyse van
een aantal talen. Maar nu is
toch de volgorde van het ABC
gekozen, hetgeen voor sommi
ge gehandicapten veel voorde
len heeft. Het speciale toetsen
bord kan ook geleverd wor
den. De aanslag is iets lichter
dan voorheen. Dat is van be
lang voor patiënten die weinig
kracht meer hebben. Degenen
Het was de Hilversumse film
regisseur Samuel Meijering die
op een druilerige zondagmi-
dagi bij het aanschouwen van
de chaos op zijn bureau, werd
bevangen door het opruimvi-
rus. Hij dook diep in zijn den
kraam en schonk pardoes het
leven aan een opbergsysteem
dat voorlopig zijn weerga niet
zal kennen.
Het hoogst merkwaardige
stukje huisvlijt bestond aan
vankelijk uit een nog naam
loos allegaartje van triplex-
bakjes. Middels een kien in el
kaar grijpend scharnierstelsel
kon je die kleine, dekselloze
kistjes over elkaar heen laten
rollebollen. En ziedaar: zo
vormden ze een keurige kluit
die het midden hield tussen
een vederlicht stukje boom
stronk en 'n boa-constrictor
van hout. De over elkaar ge-
bruitelde opbergsegmentjes
werden bijeengehouden door
een aan de bodem vastgekleef
de canvasband.
De oervorm van de Rolykit
was, tot nut en vermaak van
huize Meijering, een feit. Een
ondefineerbaar, doosachtig
ding dat er in uitgerolde toe
stand als een langgerekte let
terbak bijlag. Op verjaardags
feestjes baarde de handige
rolmpos opzien en bewonde
ring. En dat was dat.
Hiermee had het verhaal uit
kunnen zijn, ware het niet dat
Gied Jaspers het flapkoffertje
onder ogen kreeg. Jaspers is
een kreatieve wildebras, die
de Gooise Matras heeft inge
ruild voor het Amsterdamse
zakenleven waar patiënten en
licencies voor de gestampte
muisjes op de boterham moe
ten zorgen. „Tè gek", sprak
Gied aangaande Samuels rol
lende kist, en hij sluisde het
idee per omgaande door naar
E. J. van der Molen.
En hier zijn we beland bij een
46-jarige industrieel die, als hij
ergens achter staat, de zaken
groot aanpakt. En Van der
Molen had even zijn handen
vrij. Had zo'n tien jaar lang
een trits chemische fabrieken
in Nederland, Noorwegen en
Engeland tot bloei gebracht en
vervolgens aan de Ogem ver
kocht. Hij was op zoek naar
nieuw materiaal toen Jaspers
met het rudimentaire Rolyki
tje onder de arm zijn kantoor
betrad.
Een jaar lang heet Van der
Molen op de vervolmaking
van dit oervormpje zitten
broeden. De bakjes werden
van kunststof, dit moest nog
even zussemezo en dat moest
nog even anders gepriegeld...
langzaam maar zeker werd de
oprolbare hobby-container
naar de lanceerbasis voor het
sukses gewerkt. Sonja Barend
zorgde, in haar Goed Nieuws
Show, voor de count-down. De
Rolykit was aan den volke ge
toond.
kist sinds kort groot enthou
siast op de markt. Het Midden-
Oosten wordt momenteel door
Van der Molen 4iimself be
werkt; in een voorgaande pe
riode heeft hij aan de Perzi
sche Golf op grote schaal van
zout water, zoet water ge
maakt, dus hij kent het zaken-
ritueel van daarginds.
De Rolykit, ooit eens uitgedok
terd door een handige Hilver
sumse huisvader die met zijn
gummetjes overhoop lag, de
Rolykit lijkt niet meer te stui
ten. Vandermolen BV heeft in
Amerika de handen ineen ge
slagen met een fabrikant-dis
tributeur (een volle dochter
van het Nederlandse Hage-
meijer-concern). Zo kan de
rolkist aan zijn opmars door de
Verenigde Staten en Canada
beginnen. Met een gigantische
aanpak, from coast to coast.
Maar de wellicht grootste pres
tatie tognogtoe krijgt begin
volgend jaar zijn beslag. Dan
wordt een fabriek opgestart in
het Land van de Imitators: Ja
pan. Het heeft drie jaar van
voorbereiding gekost, maar we
moeten het eerste rage-artikel
nog tegekomen waarop het ge
vreesde „Made in Japan"
slechts bij de gratie van een
Nederlandse licencie mag wor
den ingeponst. Een zakenzet
die zo mogelijk even handig in
elkaar zit als de Rolykit zelf.
Om de kwaliteit
van het leven
„Er bestaat een groeiende be
hoefte aan goede informatie op
medisch en psychologisch ter
rein. Vroeger vonden artsen
het beneden hun wardigheid
om daarvoor voor het grote
publiek te schrijven. Ik ben er
echter van overtuigd dat een
dekundige en begrijpelijke
voorlichting voor een breed
publiek over de werking van
lichaam en geest, een belang
rijk nevenaspect van ons werk
behoort te zijn. Dat is de reden
dat ik met een aantal deskun
dige en internationaal befaam
de collega's „De werking van
het lichaam" geschreven heb".
En het volk werd op slag ver
liefd op de tot Rolykit gedoop
te rollebol. De kunststof seg
menten voor de Rolykit wor
den bij Multi Plastics, een
dochter van de Guiness Pro-
duktion Group Holland, gego
ten. In Purmerend vindt de
assemblage plaats; bij Vender-
molen BV wetken momenteel
maar liefst 70 mensen full
time aan het in elkaar knutse
len van de Rolykits. Daarnaast
zijn nóg eens 70 mensen in
toeleveringsbedrijven bij e fa
bricage betrokken. Het koffer
tje werd alras over geheel Eu
ropa uitgerold. In februari van
dit jaar werd de miljoenste kit
verkocht.
Maar zoals gezegd: deze indus
trieel denkt niet kleinschalig.
Inmiddels staat er in Barcelo
na een Rolykit-fabriek die
goed is voor 300.000 koffertjes
per jaar (Spanje-Portugal). In
Australië baart de handige rol-
In zijn luxe suite in het fameu
ze Amstel Hotel in Amsterdam
praten wij met prof. Barnard
wat na over zijn nieuwste
boek, „De werking van het li
chaam - nieuwste inzichten in
uw gezondheid". Dit prachtige,
rijk geïllustreerde boekwerk,
met ruim 250 pagina's zeer
leesbare informatie verscheen
deze week bij uitgeverij Van
Holkema Warendorf te Bus-
sum voor de uitzonderlijk lage
prijs van 49,50.
„Ik heb geprobeerd om de
vaak moeilijke medische in
formatie zo begrijpelijk moge
lijk te verwoorden. Dat is na
tuurlijk niet altijd gemakke
lijk. Het menselijk lichaam is
tenslotte de ingewikkeldste
machine die er bestaat. Onze
grootste computers zijn daarbij
vergeleken betrekkelijk een
voudig. Toch denk ik, in alle
bescheidenheid, dat ik daarin
geslaagd ben, althans gezien
de reacties die ik tot nu toe
mocht ontvangen. Daar komt
nog bij, dat ik geprobeerd heb
met tekeningen en foto's te il
lustreren wat er in de tekst
staat. Het boek geeft daardoor
gemakkelijk toegang tot de
mysteries van het menselijk li
chaam. Te veel medische en
psychologische boeken werden
tot nu toe geschreven voor de
hoog-geschoolde leken en we
tenschappers. Ik probeer met
dit boek de „gewone" man te
bereiken".
Niets wordt onbesproken gela
ten in „De werking van het li
chaam". Alle onderdelen van
lichaam en geest passeren uit
gebreid de revue. Prof. Bar
nard gaat niet alleen in op de
afzonderlijke lichaamsdelen,
maar bespreekt ook de onder
linge samenhang, de mogelijke
afwijkingen en ziektes, de ge
nezing en het voorkómen van
ziektes. De lezer krijgt daarbij
een goed overzicht van de mo
dernste technieken en genees
wijzen uit de medische weten
schap.
„De laatste jaren heeft de me
dische wetenschap een specta
culaire vooruitgang geboekt.
Zaken die een aantal jaren ge
leden voor onmogelijk werden
gehouden, zijn tegenwoordig
aan de orde van de dag. Rea
geerbuisbaby's, kunststof heu
pen, bestralingstechnieken en
de zeer gecompliceerde DNA-
technieken, om er maar enke
le te noemen. Ikzelf heb mijn
bijdrage kunnen leveren op
het gebied van de hart- en
vaatziektes. Zoals u weet was
ik in 1967 de eerste chirurg die
een hartstransplantatie aan
durfde. Tegenwoordig lopen er
1.000 mensen met een „nieuw"
hart. Rond. Dat geeft een aan
wijzing voor de enorme voor
uitgang die er de laatste jaren
geboekt is".
„Om het boek in het gebruik
zo praktisch mogelijk te ma
ken heb ik gekozen voor een
opzet waarin ieder hoofdstuk
op zich een afgerond geheel
vormt. Dat heeft als voordeel
dat de lezer, om een speciaal
onderwerp dat zijn interesse
heeft te begrijpen, niet spe
ciaal het hele boek hoeft door
te nemen. De gewenste infor
matie kan op deze wijze snel
opgezocht worden. Zo heb ik
bijvoorbeeld de informatie
over het hart gesplitst in
hoofdstukken over de bouw
van het hart, hartafwijkingen
bij pasgeborenen, de risico's
ten aanzien van een goed
functioneren van het hart,
operatiemogelijkheden en de
voorkoming van hartziektes".
„In „De werking van het li
chaam" ben ik ook niet stil
blijven staan bij de puur licha
melijke aspecten. Onze geest,
leefgewoonten en gedrag heb
ben immers een grote invloed
op ons lichamelijk welzijn.
Evenzo hebben lichamelijke
klachten hun invloed op onze
stemming en gedrag. Vandaar
dat ik gemeend heb uitvoerig
aandacht te moeten besteden
aan psychische stoornissen,
stress, medicijngebruik, ar
beidsomstandigheden en der
gelijke".
Langdurig en ethousiast praat
prof. Barnard over zijn boek.
De man die door zijn medische
successen wereldberoemd
werd en in de hoogste kringen
werd gesignaleerd, straalt een
enorme betrokkenheid bij het
menselijk welzijn uit.
Als wij afscheid nemen, bena
drukt hij nog eens zijn op de
persconferentie gesprokén
woorden.
„Het gaat mij niet om het per
soonlijke succes, het gaat er
ook niet om hoe lang iemand
nog leeft na een harttrans
plantatie, maar het gaat om
het menselijk geluk. Als ik
door mijn kundigheid een me
demens nog een paar prettige
levensdagen kan bezorgen,
dan is mijn doel bereikt. Vol
gens mij gaat het tenslotte om
de kwaliteit van het leven!"
