Maak nu al mee wat de 21-ste eeuw
voor ons allemaal in petto heeft
Beleef de 21-ste eeuw naast
's werelds grootste pretpark...
en waar anders dan in de States
Gaai dat zien.
„Happy" staat in DW
I hoog genoteerd...
I
Het is Walt Disney
en toch heel anders
Uitstalkast
Wereld
4 li
Sr - -- - -
wm
We willen wel, maar wat kost 't
EPCOT:
zijn tijd altijd
een kwarteeuw
vooruit
Nederland heeft een echte ruimtevaarder, die
overigens (zo vertelde hij onlangs op de tévé)
dat heelal nog in moet.
Uw thuiskrant is hem voor. Die ging dezer
dagen de ruimte in met het „Spaceship
Earth", het ruimtesclip aarde.
Samen met nog eer kleine drieduizend we
reldreizigers maakten we een ademstokkende
rit door de tijd. Gezeten in een grote, glanzen
de bol, vlogen we 20 het jaar twee duizend in.
Dit is géén science ficion.
Dit is de van de ene ver
bazing in de andere ver
rassing vallende werke
lijkheid. Nü al meenaken
wat we in de 21e eeuw
kunnen verwachten. Niet
alleen in de ruime, ook
met je beide benen op de
grond.
Modelmaatshappij
Eng-echt
Radiaal Plan
/-
Een zonnig beeld voor een zonnig perspektief, dat zich
via het "Ruimteschip Aarde" opent als toegangspoort
tot Epcot Center en de maatschappij van morgen. Deze
zilveren globe met z'n visionaire inhoud heeft een door
snee van 50 meter en een kleine 3000 bezoekers kunnen
er in rondcirkelen om er vele ervaringen rijker weer uit
te komen.
Energie
Agrarisch wonder
Laser-schilderen
Epcot Center op de maquettetafel, met de voornaamste nieuwe projekten voor deze
semi-wetenschappelijke dependance van Walt Disney World in Florida, een wereld
wijd schouwtoneel waar vele nieuwe konsepties voor "de maatschappij van morgen"
een plaats hebben gekregen. Op de voorgrond de zilveren bol van "Future World",
waarmee je het "Ruimteschip Aarde" binnengaat voor een vlucht naar de 21e eeuw.
Rond deze zilveren kogel als blikvanger van Epcot tekent zich het lasso-vormige face
van de monorail af, dat de 4 km noordelijker gelegen Disney World met Epcot ver
bindt. Op de achtergrond Lake Buena Vista, het kunstmatige meer, waar het goed
uitblazen is en waar ook de zeven "wereldpaviljoens" zijn gesitueerd.
Vorig jaar vierden we „Big Centennial", het tienjarig
bestaan van Disney World Florida, met miljoenen Dis-
ney-fans mee. En of we over een jaartje nog even langs
wilden wippen. Om als klap op de vuurpijl de opening
van EPCOT te verslaan, een model van de stad van
morgen.
Werkelijkheid
Tijd vooruit
f
1
RANDSTAD-EDITIES
EXPERIMENTELE
KlflflTSCHflPFYUflN lïIDRGEN
Alleen... je moet er wel even
voor naar Amerika. Daar
draaien we tegenwoordg (mits
de centjes daarvoor in ie poc
ket zitten) de hand nie meer
voor om, maar dan sta je, zit
je, loop je, ben je, maa; je ei
genlijk deel uit van eei stukje
21e eeuw, dat z'n weega niet
kent op deze aardbol van de
jaren tachtig.
Waar dat te beleven valt? In
Epcot Center, het futuristische
sluitstuk van 's wereïs groot
ste pretpark, ontsppten aan
het geniaal-kreatiee brein
van Walt Disney.
Die naam kennen w allemaal.
Dat is de man vn Mickey
Mouse en al die aniere fanta
siefiguren, welke ie wereld
via boeken, strips, ilm en Dis
ney World veroveden.
Epcot Center, endat betekent
Experimental Prtotype Com
munity of Tomorow (de expe
rimentele mode1 maatschappij
van morgen, op z'n Hollands)
maakt dus deel lit van Disney
World, gesituecd in het zon
nige Florida bi Orlando.
Om volledig t' zijn: er is ook
nog een Disneland in Califor-
nië, maar dat ilijft hier verder
buiten beschciwing.
Well folks, Dnald Duck en de
zijnen mogei we in Epcot
Center heleraal vergeten. Het
heeft met he Disney-gebeuren
slechts gemen, dat we in een
fantasiewerld belanden, die
evenwel ir de 21e eeuw best
eens realitit zou kunnen wor
den.
Zoals u elders op deze pagi
na kunt ezen hebben we vo
rig najatr u al schrijvend
reeds meegenomen naar die
Disney Vorld, thans duikt u
met Rjndstad-Edities even
de toelomst, dus het Epcot
Centerin.
Eerst lit: Amerikaanser heb
ben wi het niet, denk je bij dit
futuritische gebeuren, want
met feeling voor management
zijn hier de grote Amerikaanse
namen op het gebied van de
industrie onder één noemer
gebracht, zich evenwel afzon
derlijk toekomstgericht pre
senterend.
Amusement, schokeffecten, vi
sionaire beelden, het gevoel
krijgen echt even in een ande
re wereld te zijn, noemen we
de kenmerken van Epcot Cen
ter.
Stap even mee in de 21ste
eeuw en koop zo'n toegangs
kaartje voor 15 dollar per
stuk. De Epcotters rekenen
er op daarvan een kleine
tien miljoen te kunnen slij
ten.
En de tourniquetten draaien
mee als je eenmaal door het
„Ruimteschip Aarde" entree
hebt gekregen tot het achter
land van wat ons voorland in
de 21ste eeuw heet te zijn.
Future World en World-
showcase zijn de twee lang
niet kinderachtige poten
waarop Epcot zich staande
houdt en net niet flipt onder
het gewicht van het miraku-
leuze orakteltaal en opge
klopte humbug. Een man als
onze eigen Chriet Titulaer,
toch geen kleine jongen op
het gebied van ruimtesche
pen en communicatiesyste
men zou zich hier niet hoe
ven te generen, maar juist
thuis voelen, daar op een
steenworp afstand van Cape
Canavaral zelf.
Er staat dan ook een wereld
naam achter dit Ruimteschip
Aarde, waar Bell System, wel
bekende handelaren in inter
continentale verbindingen, de
scepter zwaait.
Voor wie hier de Bell luidt
weet dat-ie niet echt wordt
beetgenomen. Het Bell-pavil-
joen is meteen al een schot in
de roos, waar ook nuchtere
Nederlandse Pietjes Bell niet
van terug hebben.
De audio-animatronisch figu
ren, levensgrote poppen van
fiberglas en rubber volgen er
feilloos de commando's van de
computers op, weten zich let
terlijk soepeitjes te bewegen
en spreken even letterlijk gro-
te-mensentaal. Zelfs het tonen
van emoties is ze bijgebracht,
deze rubberen robots, vermen-
selijkt tot op het bot. Het is bij
na eng-echt.
De Escot-money-makers ver
staan hun vak tot in de per-
fektie, zoals je ook ervaart en
ondergaat in de World of Mo
tion, inderdaad een Wereld
van Beweging.
Ingenieuze Amerikanen heb-
In tien jaar gingen 125 miljoen mensen u al voor, om Disney
World Florida te mogen betreden. Een Boeing 747 van de
KLM vliegt je bijna muisstil over naar de „Smiling World"
die je daar wacht.
En juist die grote doelgroep van jonge mensen tussen de 25
en 35 jaar, die volgens de statistieken nog wat aan zichzelf te
vergeven heeft in dit IK-tijdperk, vormt het mikpunt van
EPCO, de Experimental Prototype Community of Tomor
row.
Wie vandaag wil leven om de
wereld van morgen in het vi
zier te krijgen kan zich hier
moeilijk bekocht voelen.
Wie op Mickey Mouse, Donald
Duck, Cinderella en andere
Walt Disney-scheppingen is
uitgekeken en niet helemaal
kinderlijk wil overkomen kan
nu z'n ogen richten op wat de
wereld van straks voor ons in
petto heeft.
De nieuwe vleugel aan de
vlugge vogel DW heet dus Ep
cot, twintig jaar geleden op de
tekentafels van Walt Disney
uitgedacht, thans helemaal up
to date als een zeer toeganke
lijke, overigens altijd nog te
gekke-stad-van-morgen.
De ideale stad van de eenen
twintigste eeuw, plaats bie
dend aan een 20.000 inwoners,
al zullen die voorlopig alleen
bestaan uit personeel van Dis
ney World en de vele techneu
ten van de meest vooraan
staande en vooral vooruitstre
vende industriële bedrijven
die vanuit alle hoeken van de
wereld hier neer streken.
De stad is gebouwd in samen
werking met United States
Steel en R.C.A., welke laatste
gigant het informatie- en com
municatiesysteem van de toe
komst heeft ontworpen voor
Walt Disney World. Compu
ters, telefoons, monitor- en
controlesystemen van het
hoogst ingenieuze gehalte zijn
er aan te pas gekomen.
Epcot zal nooit helemaal „af"
zijn, maar steeds weer nieuwe
ideeën en technieken introdu
ceren, testen en demonstreren,
Het is gebouwd, opgebouwd en
ingericht volgens het „Radiaal
Plan". Het centrale hotel, het
internationale winkelcentrum
met alle voorzieningen voor
„een prettig leven in een stad
die ook in de volgende eeuw
nog meetelt", monden in het
midden van dit futuristische
stadsleven uit. Met daarom
heen scholen, kerken, recrea
tiegebieden met in de buiten
ste ring van de cirkel de in de
parken gelegen woningen, te
bereiken met Wed-way, kleine
wagentjes die via vaste rails
non-stop rondjes rijden door
Epcot en door hun continue
beweging nimmer opstoppin
gen kunnen veroorzaken.
Hiermee is het ideaal van
Walt Disney, een stad zon
der vuil, lawaai en ongeluk
ken (je voet verstuiken tij
dens de pantoffelparade
langs deze mini-wereldten-
toonstelling het enige wat je
nog kan overkomen én een
zonnesteek als je niet goed
uitkijkt) toch nog onder
handbereik gekomen. En
wie zo aan z'n toekomst
blijft bouwen als daar in
DW lijkt een lang leven be
schoren.
mmmm
y.
x „Happy" staat hooggenoteerd in Wallstreet van Disney
World en dus ook in de stad-van-morgen. Even hoog als de X
i Amerikaanse dollar zelf. :j:
Toch is DW met de nieuwe kassakraker van Epcot-Center
meer dan alleen maar weggelegd voor de „happy view".
xj Pakken we het rekensommetje eens royaal op en dan weet
Pij: je dat een weekje DW voor een echtpaar met twee kinderen
iji toch al gauw een paar duizend dollars vraagt. :j:j
Vliegreis voor pakwegf1500.- per persoon, uit en thuis (en
X- via sommige aanbiedingen ook nog met een weekje verblijf
•x er bij als je 't goed uitkient). Voor dat gezinnetje van vier
jij: personen maakt dat vliegen - zonder korting - dus f 6000.-; jijj
iji verblijf, afhankelijk van je luxe staat van leven, tussen de ijij
X; f 100 - en f250.- ptr dag/nacht. Hang een label om je nek jiji
iji voor een vrij-entree-tot-alles-en-nog-wat voor meerdere :j:j
jij: dagen, dan voel je je voor f 100.- tot f200.- allerminst alleen j:j:
X en werkelijk helemaal echt uit. :j:i
Je bent er dus mmstens een paar dagen onder dak en daar- X
x om staan er in dt buurt van het aanvliegpunt Orlando vele
hotels, met spechle arrangementen voor het hele jaar-rond. jij
x Plus gratis pendeldiensten naar dit unieke stukje Florida- :j:j
iji Amerika. :j:j:
ji Alleen de zon gaat in Florida-WD voor niks op, zij het dan jij:
iji wel elke dag, cross my heart! Ga je, hèb je die paar dollars ;j:j:
jij losjes in je achterzak, hierbij gratis een gouwe tip: ga wel jiji
iji „labelen dadan wel zo voordelig. jij:
j:j: Zo duur uit te pakken hoeft trouwens niet, als je weet dat :j:j
x eten en slapen ook betrekkelijk goedkoop kan en een boom- j:j:
hut als vakantie-bungalow zeker zo romantisch en in elk ge- jjjj
jij; val billijker uitvalt. jjjj
iji En met je eigen tent of caravan is even natuurlijk als ideaal, jij:
jij al moet die meestil wel ter plaatse gehuurd worden. Negen iji
jij: uurtjes vliegen liggen er dan nog maar tussen u in Amster- j:j:
dam-Schiphol en Oranlando-Florida. Je levert er dus wat xj
j:j: voor in, je krijgt er ook veel voor terug. En wie zich echt
„happy" en dus ltkker kan en wil voelen, weet waar-ie het :j:j
x zoeken moet. Je comt; geheid platzak, maar vele wezenlijke
iji en onwezenlijke ervaringen rijker, terug. Dat zit er dik in. jij
xj/'Sx
A
ben hier het wiel nu eens even
funktioneel als visionair voor
de tweede keer uit willen vin
den, maar nu met de kicksaus
van een bewogen beweging,
waarmee General Motors
vaart brengt in de wondere
wereld van het wiel, dat ook
in de toekomst nog voldoende
perspectieven biedt.
De Wereld van Energie, waar
achtig de Exxon-gigant als
sponsor schuil gaat is zo'n an
dere futuristische trekker,
luisterend naar zonovergoten
naam „Universe of Energy".
Gaat dat ook zien, die reusach
tige zonnecollector, goed voor
de konstant energieke aandrij
ving van een ludiek boemel
treintje waarin de inzittenden
langs allerlei spectaculaire pa
norama's worden gereden.
Hier gaat voor Exxon de zon
inderdaad voor niks op, de
enorme investeringen van dit
zonnige rijdende projekt even
daargelaten dan.
Ze kunnen het in deze semi-
wetenschappelijke dependance
van D.W. op wereldschaal na
tuurlijk niet laten, om en pas
sant op de typische Disney-
toer te gaan tijdens die rit door
mistige moerassen, waar de
dampen echt van afslaan, heus
ademende dinosaurussen en
echt rokende en spugende vul
kanen voor spanning en sensa
tie zorgen. Je ziet niet alleen
de uitstromende lava, je ruikt
het spul ook.
Je krijgt het allemaal in hap
klare brokken heel realistisch
voorgeschoteld op 's werelds
grootste schouwtoneel.
Kraft is de naam, van wereld
faam wederom, en die staat
dan ook helemaal achter het
paviljoen met de groene vin
gers die ver in de toekomst
wijzen.
Europa's Glazen Tuin, ons ei
gen Westland, met z'n eigen
proefstation in Naaldwijk zou
eens moeten kunnen uitlopen
om zich in te schepen voor een
boottochtje langs de weelderig
ste akkers en door glazen kas
sen glijdend waar allerlei ge
wassen meer dan als kool
groeien. Alternatief, dus futu
ristisch gekweekt natuurlijk,
al die groeisels die alle be-
staande kultures op z'n kop
zetten.
Met de wortels in de lucht, in
allerlei standjes en plukklare
vierkantige komkommers die
zich zo in laten kisten, als we
komkommers goed van toma
ten kunnen onderscheiden
tenminste. Maar ook in deze
imme/ise uitstalkast van alles
wat anders dan normaal groeit
en bloeit en ons over een
kwart eeuw allemaal boeit, zo
is je aangezegd door sponsor
Kraft.
Tevens het bewijs leverend
dat kreativiteit nooit verloren
gaat en je ook best met laser
stralen kunt schilderen en er
eigenhandig elektronische mu
ziek mee kan voortbrengen.
Een sterk Kodaknummer ligt
in het driedimensionale vlak
van filmisch „Magische rei
zen". Je kan er urenlang zoet
zijn met het kijken en meedui-
ken in de Niagara-watervallen
bijvoorbeeld.
Uitgelezen filmteams hebben
twee jaar lang dertig landen
afgelopen om de meest unieke
en curieuze rolprenten te
schieten, een non-stop film
programma garanderend die
meer dan één blik waard is.
De hele wereld zou er weer
present zijn, om deze nieuwe
parel aan het Disneyland-pro-
jekt te zien schitteren. De laat
ste spektakulaire peiler van de
vier waarop Disneyworld nu
rust; aan de drie reeds beken
de, die van Entertainment, Re
creation en Relaxation is nu
immers de laatste pilaar, die
van Experimental toegevoegd.
EPCOT staat van nu af aan
wereldwijd voor „Experimen
tal Prototype Community of
Tomorrows", waar men uitge
laten als ingetogen kan leven
zoals nergens anders in de we
reld.
Geen science fiction, maar le
vendige werkelijkheid. „Wait
and see" zeiden die van Dis
ney World precies een jaar ge
leden. En dat geduld loonde
echt de moeite wel.
De spreekwoordelijke „big
smile" werd ingeruild voor
een blik van bewondering en
verbazing vooral voor zoveel
inventiviteit, waarop het to
verwoord innovatie naar het
leven en streven van de ook in
de 21e-eeuw spelende mens,
homo ludens genaamd, zeker
van van toepassing is.
Over EPCOT zei Disney bij
zijn leven veelbelovend, dus
ietwat hoogdravend: „Het
zal zich laten leiden door
nieuwe ideeën van toegepas
te wetenschap die ontstaan
is in de creatieve centra van
de Amerikaanse industrie.
Het zal zich altijd bezighou
den met het introduceren,
beproeven en demonstreren
van nieuwe materialen en
systemen".
Het zou een plaats zijn, zei hij,
de schepper van werelds
grootste pret- en sprookjes
park: „waar mensen metter
daad een leven leiden dat he
den ten dage nergens anders
ter wereld te vinden is".
Eerlijk is eerlijk, dat loog er
niet om, in de zestiger jaren al
niet, toen hij dit perspectief op
een zo niet betere, dan toch
onvoorstelbaar andere wereld
opende.
Tegen het eind van zijn leven
ging Walt Disney - de man die
zijn sprookjesachtige Ameri
kaanse carrière begon met het
vertellen van grappige ver
haaltjes met behulp van bewe
gende konijnen en mizemau-
wende muizen - zich ernstig
bezinnen op het wel en wee
van ons milieu. En vroeg zich
serieus af wat hij kon doen om
het te verbeteren. Kijk, dit
heet nog altijd de werkelijke
motivatie achter het machtig
en magistrale fabeltjes-impe
rium van Walt Disney World
te zijn.
Disney had niets meer te ver
spelen en zeker niet de be
hoefte om zichzelf te herhalen
door nog een amusementspark
dat z'n weerga niet kent te
bouwen.
„Magie Kingdom", het Magi
sche Rijk was een oud middel
tot een nieuw doel geworden,
ontworpen om WD de kans te
geven een paar visionaire
ideeën die hem door het hoofd
speelden aan de werkelijkheid
te toetsen.
En waar hij dan het allerliefst
naar uitkeek, was het ontwer
pen van EPCOT, een stad wel
ke z'n tijd altijd vijfentwintig
jaar vooruit zou zijn.
Het is hem, tot op zekere
Amerikaanse hoogte gelukt, zij
het niet meer bij zijn leven,
maar zijn nazaten, aanhouders
en vooral aandeelhouders
voorop, plukken er nu de
vruchten van. De acht miljoen
bezoekers welke de nieuwe at
tractie jaarlijks moet trekken
al evenzeer.
Het zou naïef zijn te veronder
stellen dat dit EPCOT-center
een oplossing voor onze pro
blemen zou brengen. Het is
geen echte stad, wel een waar
devol proefterrein voor veel
futiristische systemen die daar
tussen het meer alledaagse
„glazen speelgoed" van het
„Magie Kingdom" hun deug
delijkheid kunnen bewijzen.
Te toetsen aan ons dagelijkse
leven dat ons over een kwart
eeuw te wachten staat.
Het vormt de laatste en meest
gedurfde, thans tastbare, op
bloei van een buitengewone
fantasievolle geest die diep in
deze legendarische Walt Dis-
ney-school.
Daar is dan wel eens even
een slordige 800 miljoen dol
lar tegenaan gegooid om al
dit semi-wetenschappelijke
gedoe, met desondanks een
werkelijkheidsgehalte om
allerminst lacherig over te
doen, uit de grond stampen.
Als ietwat afstandelijk aan
hangsel van dit „Vacation
Kingdom", dat tesamen en
in vereniging goed moet
worden voor een jaar-bezoek
van rond 20 miljoen nieuws
gierige mensen van „all over
the world":
Een uitgekiende formule, goed
om de kassa blijvend te laten
rinkelen, want hoe serieus ook
van conseptie, „there is no
business like showbusiness" en
daar maakt EPCOT als de stad
van morgen geen uitzondering
op.
Dus, toch eens heen gaan, als u
er langs komt. Deze grote kijk
doos en uitstalkast met alles
waf de wereld nu en morgen
te bieden heeft, kan niet meer
kapot, zolang de Russen het
niet op Florida gemunt hebben
tenminste. We vertellen u er
meer over, over de toestand in
een stukje wereld waar men al
kan leven - in elk geVal zich
kan inleven - als nergens an
ders op deze aardbol in het
21e-eeuwse gebeuren.
Een mini-wereldtentoonstel
ling. Niks kleinerends mee be
doeld. „Uitstalkast Wereld"
(World Showcase) bereik je
vanuit Toekomst Wereld te
voet, per monorail, boot of
dubbeldekker.
Negen landen stelen hier de
show: Amerika, Canada, Mexi
co, China, Japan, Engeland,
West-Duitsland, Frankrijk en
Italië.
Nederland schittert nog door
afwezigheid; geen schande, als
het Madurodam van de wereld
eens een keertje niet voorop
loopt. Toch zijn er plannen
(geld nog niet natuurlijk, hoe
wel we met Philips en Shell
best aan de bel kunnen trek
ken) om het nog eens zover te
brengen.
De VS heeft er weer een kas-
sukses met de sterk nationaal
getinte audio-animatronische
poppenshow van historische
figuren. Benjamin Franklin
kan er zelfs trappen lopen en
zo blaast ieder land zich op z'n
eigen wijze op èn (nieuw) le
ven in.
De Eiffeltoren staat er ook, het
San Marcoplein van Venetië is
over geplaatst, de Beierse Bier-
garten tappen bierglazen vol.
Couleur locale alom, daar in
en om de landenpaviljoens
langs de oevers van een kunst
matig meer. Een real Britse
pub neemt het grif op tegen de
Biergarten. China en Japan
plantten hun eigen beziens
waardigheden over.
Japan werkt ondertussen al
driftig aan een eigen Tokio-
jaans Disneyland, tegen de
helft van de kostprijs natuur
lijk.
