Over de bevrijding
is veel te vertellen
Wgï«
RANDSTAD
EDITIES
IN
KRANT
3
Verpleegsters droegen
vlag onder hun schort
m
Stadsbli
FEESTPROGRAMMA'S
ROND DE BEVRIJDING
DIJKSHOORN
HET NIEUWE STADSBLAD OP
KONINGINNEDAG GESLOTEN
Het Nieuwe Stadsblad
GROTE
KONINGINNEDAG
BRADERIE OP
DE GROENELAAN
Komt dat zien op 30 april!
GRATIS
WASSEN!
De eerste
bevrijders
Ongewoon
woord in
dagrapport
Het klokje
zong
bevrijding
Uitgedroogde
trommelvellen
^Bejaarde H0HDEN
wacht warm
1 onthaal in
EXTRA BIJLAGE
EEN PUBLICATIE VAN
DE GEMEENTE SCHIEDAM
BELEDIYE HABERLERI
Naar school
Beroering
Ons kantoor is 30 april de
gehele dag gesloten.
DE TWAALF VAN MITSUBISHI.
Vlag mocht
nog niet uit
ECHTSCHEIDING
koop die RING
voor elkaar
SENIORENCLUB
VRIJDAG 26 APRIL 1985 - NR. 33
OPLAGE 38.845, 37e JAARGANG
Burgemeester Seheeres.
Bij de bevrijding van Schiedam is geen schot gelost.
Via de radio werd bekendgemaakt dat de Duitse troe
pen in het westen van Nederland de wapens hadden
neergelegd. Wij hadden thuis geen radio, maar werden
er op attent gemaakt door buren die wel een radio
hadden.
Via de Engelse zender van Radio Oranje was het
nieuws bekendgemaakt.
Jong en oud verzamelde zich op de Koemarkt om de
intocht der bevrijders mee te maken.
J.V.
RADIO ABA
Vanavond in dit blad alle
ajJJLJ I j L>-
Vervolg op pagmq 3
De patatbakker van de Hoogstraat, zwaaiend naar voedseldroppende vliegtuigen.
Advertenties voor onze woensdag-uitgave 1
mei, dienen uiterlijk maandag 29 april om
16.00 uur in ons bezit te zijn.
Uw medewerking stellen wij zeer op prijs.
Broersvest 125 - Schiedam
Zie pagina's 18 en 19
ZWEEDSE VEILIGHEID?
BIJ VOLLE TANK
SINTMAARTENSDIJK
Gustoweg 55,
R'dam/S'dam
AUTOHUIS SCHIEDAM B.V.
Verlovingsringen
show
258.
EEN KOMBINATIE VAN
40 LOKALE HUIS-AAN-
HUISBLADEN IN ZUID
HOLLAND MET EEN
WEKELIJKSE TOTAAL
OPLAGE VAN RUIM 1,2
MILJOEN EXEMPLAREN
DE DEALER WAAR ALLES KAN!
Liesveld 145 Vlaardingen
Nieuwe
4/ymkém.
Elk jaar herdenken wij dege
nen die tijdens de Tweede We
reldoorlog zijn omgekomen.
Dat doen we op de vierde mei,
één dag voor bevrijdingsdag.
Voor vele jongeren is dat ge
schiedenis, maar voor de oude
ren niet. Zij die de oorlog be
wust hebben meegemaakt,
hebben geleden onder de Duit
se bezetter; bij velen van hen
zijn de wonden nog vers.
Zij kunnen er - na veertig jaar
- nog steeds niet over praten.
Voor hen zijn de twee minuten
stilte die op 4 mei in acht wor
den genomen, niet zo maar
twee minuten stil zijn. Zij be
leven de bevrijding intens.
Bevrijding. Dat wil zeggen vrij
zijn. Vrij te zijn in je politieke-
of geloofsovertuiging, maar
ook vrijheid van drukpers. Te
kunnen schrijven wat je wilt.
Deze Bevrijdingskrant van
Het Nieuwe Stadsblad is daar
een voorbeeld van. Schiedam
mers beschrijven in deze krant
hoe zij de bevrijding, nu veer
tig jaaj^. geleden hebben erva
ren.
Voor de ouderen zullen er
punten van herkenning zijn.
Schiedam is niet op een spec
taculaire manier bevrijd. Geen
gevechtshandelingen en geen
binnenrukkende troepen, de
VRIJHEID was er opeens, na
een barre hongerwinter, dat
wel.
Over die bevrijding zijn vele
verhalen te vertellen. Wel nu,
enkele Schiedammers hebben
die verhalen op papier gezet.
Iedereen op haar of zijn ma
nier.
De burgemeester van Schie
dam,
R. Seheeres.
Het idee voor deze krant ont
stond op een toepasselijke
plaats: in het gemeentearchief.
Dat was enkele maanden gele
den, bij de presentatie van een
boek van wijlen de gemeente
archivaris Van der Poest Cle
ment. Wethouder Posthoorn
zei toen het te betreuren dat
de Schiedamse pers doorgaans
zo weinig doet aan historische
publicaties.
De veertigste bevrijdingsdag
leek ons bij uitstek geschikt,
dit tekort goed te maken. Met
een krant die voor één keer
geen aktualiteiten zou bevat
ten, maar nieuws -Groot
nieuws- van 40 jaar geleden.
De Schiedamse bevolking
heeft enthousiast gereageerd
op onze oproep, materiaal te
leveren. Na de bijdrage van
Bas van Bochove (gemeente-
voorlichter), die mede aan de
wieg stond van deze krant,
druppelden de inzendingen
gestaag binnen.
U zult in deze speciale Bevrij
dingskrant geen heldenverha
len aantreffen, geen schermut
selingen wfarbij de vijand met
de wapens in de vuist wordt
verdreven.
Alle in dit nummer opgeno
men brieven -sommige kwa
men daarvoor niet in aanmer
king, of sneuvelden uit plaats
gebrek- zijn afkomstig van
Schiedammers die pogen on
der woorden te brengen wat
het gevoel, weer vrij te zijn
voor hen betekende.
Geen der inzenders wijdde be
spiegelingen aan de vrijheid
van anno 1985. Daardoor heeft
deze krant een nogal histo
risch aanzien gekregen.
Maar er is meer: de aandachti
ge lezer zal het opvallen dat
het juist de schijnbaar onnoze
le details zijn die de meeste
brieven zo leesbaar maken.
Dat leidt tot de gedachte dat
vrijheid misschien vooral bete
kent: ongestoord de meest alle
daagse dingen kunnen doen.
Of alle vermelde feiten histo
risch juist zijn, weten wij niet.
Maar een geschiedkundig ver
antwoorde terugblik was ook
niet onze opzet.
Het ging ons
vooral om die ene emotie, be
leefd toen na vijf jaar de vlag
weer uit mocht. Een gevoel
dat niet zorgvuldig genoeg be
waard, niet vaak genoeg geuit
kan worden.
Dank aan alle inzenders, dank
ook aan de politie, het ge
meentearchief en het Stedelijk
Museum, die materiaal be
schikbaar stelden, en aan bur
gemeester Seheeres, die bereid
was een voorwoord te schrij
ven.
Peter de Lange, redaktie
Waar bleven de Canadezen
1
Wij helpen direktll!
Videospecialisten
Telefoon 260778-733961
of 01899-15874
Groenelaan 95
Verkoop-Inruil-Reparatie
Ook voor uw verlichting
ONDERDELEN
voor
stofzuigers
koffiezetters
wasautomaten
koelkasten
BROERSVELD 11,
f SCHIEDAM
„Op bevrijdingsdag lag ik in het ziekenhuis (Dr. Noletstich-
ting) voor de geboorte van onze jongste zoon (27 april). In
die dagen liepen er al verpleegsters op de zalen met de Ne
derlandse vlag onder hun schort, zo overtuigd waren ze er
van dat de vrede spoedig zou komen.
Toen de dag eindelijk daar was, waren we allemaal door het
dolle heen, verpleegsters en patiënten. Alleen twee personen
wilden het niet geloven: een zuster en ik en we deden niets
dan huilen, zij omdat ze een familielid had verloren, ik om
dat mijn man in Duitsland was.
De dag dat ik naar huis mocht lopend, natuurlijk zag
ik wel dat overal vlaggen uithingen en dat de straten ver
sierd waren, maar wat er aan de hand was wilde niet echt
goed tot me doordringen. Ik ben pas later gaan geloven dat
wejveer.echt vrij waren".
Mevrouw Wijnties-Waardenburg
Toon Verheijstraat
Het was 's avonds na acht
uur. De „spertijd" was al in
gegaan. Dat wilde zeggen
dat je niet op straat mocht.
Toch stonden groepen buren
met elkaar buiten het goede
nieuws te verwerken. La
chend, huilend en in stilte.
Iedereen verwerkte de bevrij
ding op zijn manier. Van de
een was de man en vader naar
Duitsland gevoerd en weer an
deren hadden familie of ken
nissen in een Duits concentra
tiekamp. En natuurlijk was er
de honger. De winter was ach
ter de rug, maar de honger
was er nog steeds.
Wel was er wittebrood geko
men uit Zweden, maar onvol
doende om de honger te stil
len. Ik herinner me nog dat
mijn jongste zusje, toen ze
hoorde dat we bevrijd waren,
zei: „hebben ze nou morgen
weer brood bij de bakker en
kunnen we bij Jamin weer
snoep gaan kopen...?" Zo was
het natuurlijk niet. Het zou
nog heel lang duren eer er
voldoende voedsel was om de
honger te stillen.
Er kwamen steeds meer buren
hun huizen uit. Toch bleef
men angstig naar het einde
van de straat kijken. Want hoe
zouden de Duitsers reageren
als ze de straat zouden inko
men? Opeens gejuich. Een van
de buren, de familie Heyster
was dat, had de rood-wit-blau-
we vlag uit het raam gehan
gen.
Overal kwamen nu mensen
vandaan. Mannen en jongens
van boven de 17 jaar, die je al
maanden niet had gezien,
kwamen uit hun onderduik
schuilplaatsen. Ik was toen bij
na 15 jaar, zat nog op school,
maar was de gehele honger
winter -net als mijn klasgeno
ten- niet naar school geweest.
Er was geen brandstof om de
scholen te verwarmen en na
tuurlijk die vreselijke honger.
Kijkend naar die vlag bij de
buren dacht ik. vrij, dat wil
zeggen dat ik weer naar school
moet. Bij alle vreugde over de
bevrijding, vond ik het voor
uitzicht weer naar school te
moeten niet zo prettig...
De andere dag was iedereen al
vroeg buiten. Ik weet nog dat
het prachtig weer was. We
gingen door de stad en zagen
mannen in blauwe overalls en
een stengun op hun buik door
de stad lopen.
Dat waren nou de mannen
van de BS. Dat waren de on
dergrondse Binnenlandse
Strijdkrachten. Je herkende
buurjongens en kennissen. Ze
waren bezig landverraders te
arresteren. Dat waren de
NSB'ers.
Zelden ook heb ik uit zoveel
huizen en gebouwen vlaggen
zien hangen. Naast de Neder
landse driekleur ook de vlag
gen van Engeland, Canada en
Rusland. Want die landen
hadden Duitsland toch maar
verslagen. Het wachten was
nu op de bevrijders. Maar dat
zou een teleurstelling worden.
Wanneer de Canadese troepen
Schiedam zouden binnenko
men zou dat vanuit Rotterdam
moeten zijn. Dus heel Schie
dam stond op de Koemarkt en
de Broersvest op ze te wach
ten. Sommigen konden hun
ongeduld niet bedwingen en
liepen alvast de Rotterdamse-
dijk af in de richting van het
Marconiplein.
Wij jongens, hadden postgevat
op de schuilkelder op het Koe
marktplein. Daar waar nu de
kiosken staan, turend in de
richting van Rotterdam. Na
een lange dag wachten nog
steeds geen Canadees te zien.
Grote teleurstelling bij de
Schiedamse bevolking.
Het was misschien twee of
drie dagen later - precies weet
ik het niet meer - (weer stond
half Schiedam op de Koe
markt) toen er enige beroering
ontstond. Ver weg op de Rot-
terdamsedijk kwam iemand op
een motor richting Schiedam
rijden.
„Daar komen ze", ging de
mare door het publiek. De stip
kwam steeds dichterbij en wa
rempel, daar was de eerste be
vrijder. Gezeten op de benzi
netank van zijn motor zat een
soldaat. Het kan ook een on
derofficier geweest zijn. Wat
zat die man raar op z'n motor,
dachten wij. Later zou blijken
dat alle motorrijders op hun
benzinetank zaten. Kon er nog
één man meer op de motor.
PDH CM van horen en
^3 li I Lm Km 1^1 zien de beste
Schiedam. St. Lidutnastraaf I. tel 010-2S.7S 49
Schiedam. Kettiet. Hof van Spaland 5. tel 010-70.17.30
USA
CARS
Assurantie financieringsbureau
SCHEPER
Lange Haven 102
Vaartuigenverzekering:
Q no-claim tot 45% voor 5
SEL-iu jaar schadevrij varan.
^0 Verzekert ook uw
aurfptank en caravan.
Autoverzekering tot 75% no-claim,
ook kwartaalpremiee mogelijk.
Schi.edam - tel. (010) 262638.
-O*
'O~K>>
i
I
x
Fokkerstraat 576 (hoek 's-Gravelandseweg - Sp. Polder)
Schiedam - Telefoon 010-622780
vanaf
Meer dan 500 modellen,
in wit of geel goud.
Ook de nieuwste twee- en
driekleurige ringen van de
merken Desiree
Anjer
Jouelle
President
Bij aankoop oen mooio
attentie, t
t:
's-GRAVELANDSEWEG 408 SCHIEDAM 010-378444
Het
kjUnuia
nieuwe