Rijkswaterstaat Totale renovatie van Beneluxtunnel
rekent af met
verouderd object ter bevordering verkeersveiligheid
„Een tunnel is en blijft
een beangstigend ding"
Een
neus
vol Dali
Er valt niet aan te ontkomen
In de toekomst meer gevaarlijke
stoffen in de tunnel toelaten B
Er komt een busbaan en
de „oortjes" gaan open
Gesloten televisiecircuit
voor bewaking verkeer
Geduld wordt nog een poosje op
peroef Einde file-ellende
gesteld is nog niet in zicht
Verbruik voldoende voor een klein dorp
Eigen energie moet
GEB-rekening drukken
V er keersaanbod
i
Probleem
REGIO Hoeveel automobilisten in het Rijnmondge
bied ergeren zich niet regelmatig groen en geel aan het
oponthoud dat op Rijksweg 19 het weggedeelte van
af de Pernisser Ster tot aan het Ketelplein in Schiedam
ontstaat tengevolge van kilometers lange files die
zich in steeds frequentere mate voordoen? Een vaste
gast in de reeks van files waarvan op de radio bij de
verkeersinformatie melding wordt gemaakt is de A-4
Hoogvliet-Vlaardingen met als onmiskenbare
bottle-neck de Beneluxtunnel, waar het tegenwoordig,
met name in de avonduren in de weekenden, boffen is
als er zonder onderbreking aan één stuk doorgereden
kan worden.
Ongeveer 80.000 voertuigen maken per dag gebruik van de Beneluxtunnel, het
Rijkswaterstaatsobject dat deel uitmaakt van Rijksweg 19.
door Berry Laros
foto's: Ed Dewaerheijt
De zuidelijke tunnelingang met daarboven het zicht
bare gedeelte van het dienstgebouw.
„Hoe goed ook aan de veiligheidseisen wordt voldaan,
een tunnel is en blijft een beangstigend ding", stelt de
heer K. Groeneveld, belast met het dagelijks beheer
van de Beneluxtunnel en in die hoedanigheid zeer
nauw betrokken bij de renovatiewerkzaamheden.
De tunnel is voorzien van een geheel nieuw wegdek. Aan het plafond is de nieuwe
Matrixautosnelwegsignalering reeds aangebracht.
Niet zichtbaar voor het publiek maar uitermate belang
rijk is het installeren in het bedieningsgebouw van een
geheel nieuw gesloten eigen televisiecircuit.
De controlekamer nu nog tussen de beide tunnelbui
zen in, verhuist binnenkort naar de nieuwe etage.
Het dienstgebouw nu nog in de steigers maar straks
voorzien van een extra verdieping.
In de dieselruimte worden drie grotere
noodstroomdieselaggregaten geïnstalleerd, mede ten
behoeve van opwekking van energie voor eigen gebruik
HET NIEUWE STADSBLAD - WOENSDAG 19 JUNI 1985
PAGINA 21
Getergd of lankmoedig de
ziel in lijdzaamheid bezit
tend moet menige automobi
list zich al wachtende in de
file hebben afgevraagd wat
de oorzaak is van deze situa
tie die nu al maanden lang
hardnekkig en onvermin
derd voort duurt. De reden
is even simpel als voor de
hand liggend; de Benelux
tunnel is aan een grondige
renovatie toe en de daaruit
voortvloeiende werkzaamhe
den zijn in volle gang.
rijkswaterstaat
Na gedurende een periode van
18 jaar als een van de belang
rijkste en meest intensief bere
den oeververbindingen in dit
gebied naam en faam zowel in
positieve als in negatieve zin
te hebben gemaakt, blijken de
gebruikelijke en noodzakelijke
onderhoudswerkzaamheden te
duur en niet meer toereikend
te zijn om de tunnel, met het
bijbehorende tracé en dienst
gebouw, in optimale staat te
houden. Drastisch renoveren
bleek de enige remedie en
Rijkswaterstaat besloot daarbij
gebruik te maken van de zeer
geavanceerde technieken
waarover men heden ten dage
kan beschikken. De bediening
van de nieuwe installatie zal
door het Rijkswaterstaats-tun-
nelpersoneel zelf ter hand
worden genomen.
Sinds de opening van de Bene
luxtunnel in juni 1967 heeft
het verkeersaanbod een enor
me vlucht genomen. Een abso
luut hoogtepunt werd bereikt
in de jaren na 1 januari 1980,
het moment waarop de tolhef-
BARK' rti ö'O *50*32
Bfjbfc
fing definitief werd beëindigd.
Het aantal voertuigen dat ge
bruik maakt van deze tunnel
verdubbelde zich en lijkt thans
te stabiliseren op een getal van
vijfenzeventig a tachtigdui
zend per dag, waarvan dertig
procent wordt bepaald door
het vrachtverkeer. Het zal een
ieder duidelijk zijn dat daar
waar de verkeersintensiteit
groter wordt de kans op onge
vallen toeneemt en de moge
lijkheden om overdag werk
zaamheden uit te voeren
steeds beperkter worden.
Daarnaast wordt het zaak de
capaciteit van de weg zo goed
mogelijk te benutten en de
verkeersmaatregelen zodanig
uit te breiden en aan te passen
dat de verkeersveiligheid in zo
hoog mogelijke mate gewaar
borgd kan worden. De Rijks
waterstaat heeft zich daarom
ten doel gesteld de Benelux
tunnel uit te rusten met tech
nische- en verkeerstechnische
installaties die in alle opzich
ten voldoen aan de veiligheid
seisen die zij zichzelf voor
haar tunnels heeft gesteld. Een
eisenpakket dat mede geba
seerd is op ervaringen in het
verleden met ongevallen in
tunnels, zoals bijvoorbeeld de
brand in de Velzertunnel en
kele jaren geleden.
Hij blijkt desgevraagd gaar
ne bereid wat tunnel-wetens
waardigheden uit de doeken
te doen en vertelt:
„Per jaar tellen we gemiddeld
een vijfenvijftigtal ongevallen
van meer of minder ernstige
aard in de tunnel en op de toe-
leidingswegen. Daarnaast
„stranden" er jaarlijks 238 au
tomobilisten door pech in de
tunnelbuizen. Vooral kop-
staartbotsingen komen relatief
veelvuldig voor en kunnen
door middel van een geheel
vernieuwd verkeerssignale-
ringssysteem tot een minimum
worden teruggebracht".
De renovatie bestaat uit twee
onderdelen; het bouwkundige
en het technische gedeelte.
Het bouwkundige deel loopt
bij het publiek het meest in
het oog, terwijl de uitbreiding
en aanpassing van de installa
tie-onderdelen zich meer ach
ter de schermen zullen afspe
len. Nu reeds zijn er enkele fa
cetten van de verbouwingen
zichtbaar. Zo is er in de tunnel
een geheel nieuw wegdek aan
gebracht waarin op een later
tijdstip nieuwe stilstanddetec-
tielussen zullen worden gesle
pen. Merkbaar is ook al een
deel van de nieuwe autosnel
wegsignalering volgens het zo
genaamde „Matrixsysteem"
zoals dat al geruime tijd wordt
toegepast op Rijksweg 13 (Rot
terdam-Den Haag) en op de A-
2 bij Utrecht. De autosnelweg
signalering zal worden geïn
stalleerd op Rijksweg 19, vanaf
de Pernisser ster door de tun
nel heen en aansluiten op
Rijksweg 20, de noordelijke
randweg die weer aansluit op
Rijksweg 13. Via dit Matrixsig-
naleringssysteem wordt de au
tomobilist geadviseerd de snel
heid aan te houden die op een
bepaald moment het meest ge
schikt geacht wordt op een
snelweg. Op deze wijze kun
nen filevorming, werkzaamhe
den of calamiteiten op de weg
tijdig onder de aandacht van
de weggebruikers worden ge
bracht, waardoor de kans op
ongevallen in belangrijke mate
afneemt en een vlotte door
stroming van het verkeer be
vorderd wordt.
Krijgt een automobilist pech in
de tunnel of is er een andere
reden waarom contact met de
operator in de controlekamer
dringend gewenst of zelfs
noodzakelijk is, dan is men
De neus en de mond van
een beroemd schilderij
vormen in glas de verpak
king.
Mensen met een paar cen
ten kunnen voor zeven en
een half duizend gulden
een kristallen flacon (met
inhoud) kopen, gesigneerd
door de meester zelf en
voorzien van een certifi
caat.
'Slechts' vijf duizend geïn
teresseerden kunnen zich
aanmelden, want meer fla
cons zijn er niet.
Gewone stervelingen beta
len voor vijftig millileter
eau de toilette negentig
gulden, wie zo'n neus en
mond met parfum als in
houd kiest en met zo'n
dertig ml. niet kinderachtig
voor de dat wil komen, ge
lieve 375.- op de cheque
uit te schrijven. Cash beta
len kan natuurlijk ook.
En wat krijg je dan?
Parfum Salvador Dali! De
bij leven al legendarische
schilder-schrijver heeft
thans zijn naam ook aan
een geur willen verbinden.
Maar dan heb je niet zo
maar wat, maar iets Dali-
-achtigs, alleen al als je
naar die verpakking kijkt,
geïnspireerd door een van
zijn schilderijen.
Hoe 't ruikt? Ga dat maar
eens omschrijven. Bloem
rijk, kruidig, pittig met een
warme ondertoon en zeker
niet alledaags.
Maar wat had u anders
van Salvador Dali ver
wacht...
Of 't verkocht wordt, wil
den we toch wel even we
ten. Jazeker, zei Marjon
Hansen van Elha Cosme
tics, die het in Nederland
heeft geïntroduceerd.
Waarom?
Wie geen Salvador Dali
kan kopen, kan 'm nog al
tijd ruiken... zou een ver-,
klaring kunnen zijn.
De afwerking van het tunnelplafond
vormt een hoofdstuk apart. „Aangezien
we er in de toekomst niet aan kunnen
ontkomen om meer vervoer van
brand )gevaarlijke stoffen door de
tunnel toe te staan, zal het plafond be
spoten moeten worden met een hittebe
stendig materiaal", vertelt de heer
Groeneveld.
„Het vervoer van gevaarlijke stoffen
neemt steeds sterker toe en de alternatie
ve routes, die nu al veel te beperkt zijn,
kunnen die verhoogde intensiteit zeker
niet verwerken.
Meer gevaarlijke stoffen door de tunnel
betekent echter dat je ingesteld moet zijn
op het ontstaan van calamiteiten waarbij
snel en adequaat moet kunnen worden in
gegrepen. Daartoe zal de pompinstallatie
geheel worden aangepast zodat in geval
van nood de eventueel vrijkomende stof
fen in ijltempo van het tunnelwegdek
kunnen worden weggepompt".
Heel duidelijk waarneembaar is inmiddels
eveneens het feit dat het tunnelplafond is
voorzien van een speciale antenne waar
door de zenders Hilversum 1, 2 en 3 niet
meer wegvallen zodra men de tunnel in
rijdt. Via deze zend/ontvanginsinstallatie
lopen eveneens de mobilofoonkanalen
van hulpdiensten als politie, GG GD,
brandweer en Rijkswaterstaat. Ook de
operator in de controlekamer heeft de
mogelijkheid om op deze frequentie, in
geval van nood, via de radio mededelin
gen aan de tunnelgebruikers te doen.
aangewezen op de in de tun-
nelwanden aangebrachte hulp
posten. In elke tunnelbuis zijn
verdeeld over beide wanden
in totaal 48 van deze hulppost
kastjes aanwezig.
Daarvan zijn
er 28 uitgerust met alleen een
poederblusser, terwijl de ove
rige 20, aan de linker tunnel-
wand, nog eens worden voor
zien van brandslangen gevuld
met light water, het brand-
blusmiddel bij uitstek. Boven
dien krijgt elke hulppost een
intercom om gespreksmoge-
lijkheden met de man in de
controlekamer te realiseren.
Dit in tegenstelling tot de hui
dige situatie, waarbij slechts
een derde van het hulpposten
totaal over deze voorziening
beschikt. Duidelijk zichtbaar
aan het plafond bevestigde
pictogrammen maken de auto
mobilist attent op de aanwe
zigheid van de intercom en de
vluchtroute.
Geheel nieuw op het
tunneltrace is de
busbaan die zal wor
den aangelegd vanaf
de Vondelingen weg
tot aan de begraaf
plaats van Pernis.
Ter hoogte van dat
punt zullen de bussen,
die twee maal per uur
de tunnel passeren,
gewoon moeten in
voegen en verder met
de verkeersstroom
meerijden. Een twee
de aanzienlijke verbe
tering op het tunnel
traject maar dan aan
de noordkant, is de
halve openstelling
van de beroemde
„oortjes" van de Be
neluxtunnel. Voor de
automobilist is deze
maatregel van grote
betekenis omdat hij
voortaan, komend
vanuit de noordelijke
richting, nog voor de
tunnel van de weg af
kan om naar Vlaar
dingen of Scniedam
af te slaan. Omge
keerd kan het ver
keer vanuit zuidelijke
richting direct na de
tunnel van de weg af,
waardoor het niet
meer nodig is heel
Vlaardingen of Schie
dam te doorkruisen
om de zuidzijde vqn
die steden te berei
ken. Bewust wordt
gesproken van een
„halve openstelling"
omdat deze voorals
nog alleen van toe
passing zal zijn voor
het van de weg af
gaande verkeer.
fe, "*~r
13 m
paciteit van de weg zo opti
maal en zo veilig als mogelijk
is gebruikt wordt".
Het dienstgebouw zal wor
den uitgerust met een eigen
systeem dat 35 televisieca
mera's en 15 monitoren zal
omvatten tegen resp. 24 en 9
in het huidige systeem.
Groeneveld hierover: „Het
verkeer neemt toe, vooral het
vrachtverkeer, dus beter ob
serveren en bewaken is nood
zakelijk. De bewaking ge
schiedt door middel van de
stilstanddetectielussen in het
wegdek. Deze reageren op de
verkeersstroom en het compu-
tërsysteem achter de lussen
trekt als het ware zijn conclu
sie uit die reactie en geeft ver
volgens automatisch zijn infor
matie via de beeldschermen
door aan de operator in de
controlekamer. Al naar gelang
de aard van die informatie be
paalt de operator of, en zo ja,
welke maatregelen er geno
men moeten worden. De be
doeling van het hele systeem
is te bewerkstelligen dat de ca-
De moeilijkheid bij alle veran
deringen is het probleem dat
de oude installatie intact ge
houden dient te worden, ter
wijl de nieuwe wordt geïnstal
leerd. Daarvoor is ruimte no
dig die er niet is. Omdat ruim
tegebrek te ondervangen is
Rijkswaterstaat begonnen met
de bouw van een nieuwe ver
dieping boven op het bestaan
de ventilatie/dienstgebouw.
Deze toegevoegde etage wordt
het zenuwcentrum van het
Rijkswaterstaatobject en gaat
de controlekamer vervangen,
die nu nog in de diepte tussen
de twee tunnelbuizen, in het
middentunnelkanaal is gesi
tueerd. Tevens zal deze ver
dieping de computerruimte, de
schakelruimte, de keuken en
de toiletgroepen herbergen.
Vanuit de controlekamer wor
den de verkeersstroom en de
technische installaties doorlo
pend bewaakt door acht in
continu-dienst werkende ope
rators, die overigens vanuit
deze nieuwe hoge post hun
werkzaamheden in het ver
volg aanzienlijk veiliger kun
nen uitvoeren dan momenteel
het geval is.
Jammer voor het leger automobilisten, maar het einde
van de file-ellende in de nabijheid van de Beneluxtun
nel is nog niet in zicht. Gezien de omvangrijkheid van
de renovatiewerkzaamheden moeten de tunnelgebrui
kers er rekening mee houden dat zij voorlopig de Be-
neluxperikelen nog voor lief zullen moeten nemen
Wachten in de file kan bijzon
der ergerlijk zijn en de auto
mobilisten zelfs tot buitenspo
rig geïrriteerd gedrag bewe
gen. Het tunnelpersoneel heeft
daar de nodige ervaring mee
opgedaan en als de heer Groe-
neveld gevraagd wordt wat hij
van het gedrag van de wegge
bruiker vindt zegt hij met een
bedenkelijk gezicht „geen
hoge pet op te hebben van de
mentaliteit waarvan veel auto
mobilisten blijk geven", de
goede uiteraard niet te na ge
sproken.
Meer dan eens ge
beurt het dat het in de tunnel
werkend personeel brandende
sigarettenpeukjes naar zich toe
gesmeten krijgen, of scheldka
nonnades moeten incasseren
omdat er slechts één rijbaan is
opengesteld doordat er op de
andere gewerkt moet worden.
Talrijk zijn de obscène geba
ren die in de richting van de
werkers worden gemaakt om
maar te zwijgen over de attri-
IMtirr'
-
Het behoeft nauwelijks betoog dat een object als de Be
neluxtunnel een gigantische hoeveelheid energie nodig
heeft om de zaak draaiende te houden. Per maand pre
senteert het G.E.B. de Rijkswaterstaat een rekening
van veertig a vijfenveertigduizend gulden voor de le
vering van een hoeveelheid electriciteit, die voldoende
zou zijn om een klein dorp van energie te voorzien.
Bezuinigingsoverwegingen
hebben er dan ook toe geleid
dat Rijkswaterstaat in de
toekomst voor een deel van
haar eigen energie gaat zorg
dragen. Zelfs wordt gedacht
aan het opwekken van alter
natieve energie door middel
van windmolens. De realisa
tie daarvan is echter afhan
kelijk van de financiële
middelen die er voor be
schikbaar kunnen worden
gesteld.
Rijkswaterstaat gaat er vanuit
alleen al vijftig procent van de
energiekosten te kunnen be
sparen door een totaal nieuwe
energiezuinige verlichting in
de tunnel toe te passen. Met
daarnaast het zelf opwekken
van stroom kan dat percentage
in belangrijke mate nog eens
worden verhoogd doordat de
pieken, bijvoorbeeld in de
spitsuren, door de tunnel zelf
kunnen worden opgevangen.
Het energieverbruik via het
G.E.B. kan daardoor op een
bepaald niveau blijven hangen
waardoor Rijkswaterstaat ont
komt aan de extra hoge tarie
ven voor energieverbruik dat
boven de contractueel vastge
legde hoeveelheid uit stijgt.
Om dat energieplan uit te voe
ren zullen in een speciale die
selruimte in plaats van de hui
dige twee, drie grotere nood-
stroomdieselaggregaten wor
den geïnstalleerd. Deze nood-
stroomvoorziening schakelt
automatisch in zodra de span
ning om wat voor reden ook
op het tunnelcomplex wegvalt.
Behalve voor noodtoestanden
zullen deze noodstroomdiese-
laggregaten ook dienst moeten
gaan doen voor de opwekking
van energie. „Pas dan is het
economisch verantwoord om
er een dergelijke grote instal
latie op na te houden", aldus
Groeneveld.
au
buten die de werker in de tun
nel naar zich toegegooid krijgt.
Afgekloven appels, pakjes
brood, lege blikjes, saladebak
jes enz. Zelfs een rotje werd
vanuit een passerende auto
tussen het werk uitvoerende
personeel gegooid. „Dronken
chauffeurs, kwaadwillige en
agressieve bestuurders, we
maken ze dagelijks mee", laat
Groeneveld weten en voegt er
aan toe: „we ervaren het in
tussen als normaal, maar in
wezen is het een bedroevende
zaak want de arbeiders in de
tunnel staan daar wel hun
werk te doen ten gunste van
de veiligheid van de wegge
bruiker".
Het voorgaande betekent niet
dat Rijkswaterstaat totaal geen
rekening wenst te houden met
de ongemakken die de revona-
tie voor de weggebruiker ver
oorzaakt. Integendeel, zij doet
er alles aan om de overlast
voor het verkeer zo veel mo
gelijk te beperken. Getracht
wordt daarom in samenwer
king met de diverse aanne
mers en installatiebedrijven
voornamelijk in de nacht en in
de weekenden te werken, voor
.zover het werkzaamheden in
de tunnelbuizen betreft. „Als
de automobilisten hun snel
heid aanpassen en er rekening
mee houden voldoende re-
mafstand te bewaren, dan kan
de doorstroming van het ver
keer vrij probleemloos plaats
vinden zonder extra opont
houd door kop-staartbotsingen
of, erger nog, kettingbotsin
gen. Op deze wijze kunnen de
tunnelgebruikers zelf bijdra
gen aan een vlotte verkeers-
verloop waardoor irritaties tot
een minimum beperkt kunnen
blijven", is de mening van de
heer Groeneveld die alleen
maar kan hopen dat de auto
mobilisten' zijn adviezen ter
harte zullen nemen.
