Nieuwe
Juffrouw Commijs zet punt achter loopbaan
PvdA
Qö
„Goed geslapen,
lillmeneer
TAXI
151122
DEMOCRATEN
RANDSTAD
EDITIES
IN
KRANT
1 v' A'4?
Zangavond
Sport;
Camel
gammels
Lijsttrekkers
over de
verkiezingen
Suzuki Alto
bleek in PARIJS
'trés facile'
Waarom heeft
die boot
REMIichten
Achter een
RING gaat
heel wat schuil
KIES AANSTAANDE WOENSDAG UW GEMEENTERAAD
STEM
DE TOEKOMST IS VAN IEDEREEN!
SCHIEDAM
„Denk erom dat ik
niet in de krant wil
staan onder het kopje
„Moeder van zoveel
duizend kinderen",
het is mij altijd om de
kwaliteit van het
werk gegaan." Kort
om, een gesprek met
de 61-jarige juffrouw
Commijs, die deze
maand haar 40-jarige
loopbaan als verlos
kundige, waarvan 29
jaar in Schiedam, af
sluit.
Met haar kijken we terug
naar die 40 jaar, te begin
nen met de interne oplei
ding aan de vroedvrou
wenschool te Rotterdam.
SCHIEDAM Omscho
lingscursussen, emancipa
tie-werksters, een voor
keursbehandeling bij sol
licitaties, eén eigen blad
„Opzij" en een niet voor
mannen toegankelijk
Vrouwenhuis: je zou haast
gaan denken dat Neder
land zo langzamerhand
een waar lustoord voor
dames is geworden.
Gniffelen
Drente
Schiedam
Receptie
SCHIEDAM Aan „zus
ter" Commijs heeft meni
ge Schiedammer herinne
ringen. Deze Schiedamse
verloskundige heeft in de
loop van haar lange car
rière zoveel adressen in de
stad bezocht, dat er vrij
wel niemand is die haar
niet kent, of niet van haar
gehoord heeft. Een van de
bizarre verhalen uit haar
loopbaan wordt hier opge
tekend door Bas van Bo-
chove, die als aanstaande
vader én als journalist met
haar te maken kreeg.
VERENIGDE TAXIBEDRIJVEN EUROTAX SCHIEDAM
DAG EN NACHT S OOK ROLSTOELBUSVERVOER
ZIEKENFONDS-GAK-DETAM V 65+ KORTING VIA BONBOEKJE
VOOR VAKANTIEVERVOER MET BAGAGEWAGEN EN TROUWRIJDEN. TELEFOON 370733.
EEN KOMBINATIE VAN
40 LOKALE HUIS-AAN-
HUISBLADEN IN ZUID
HOLLAND MET EEN
WEKELIJKSE TOTAAL
OPLAGE VAN RUIM 1,2
MILJOEN EXEMPLAREN
VRIJDAG 14 MAART 1986 - NR. 21
OPLAGE 38.845, 38e JAARGANG
Per solex naar
't kraambed
>J| M
Zuster/juffrouw Commijs die er veertig jaar als verloskundige heeft opzitten: „Al die
artikelen in de Libelle over bevallen in het water...zo mode-achtig
Om dat waar te maken zal de PvdA zich in
het bijzonder inzetten voor alle groepen
in achterstandsituaties; nieuwe kansen
voor iedereen; een goede raad is rood; uw PvdA-vertegenwoordigers
vindt u op pagina 5.
SCHIEDAM Vrijdag 21
maart zal er een koor- er
zangavond zijn in de Christ
Get. Kerk, Burg. Knappert-
laan (hoek Warande). Mede
werking verlenen o.a. de
jeugdkoren Licht en Leven
(Schiedam), Lux Christi (Spij-
kenisse) eri Sjaloom (Maas
sluis). Aanvang kwart voor
acht. Toegang vrij.
Vrouwen houden
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiwiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiwiiiiiiiiiiiiiiiiiifiiiiiiiiimiiii
niet van gniffelende
lllllllllllllllllIlllllllllllllllllllllllllllllinillllllllllllllllllttIHHimtlllWfllllllllIllllllIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIillllllllllllllllllllllIlllllllIlll
toegeeflijkheid
..Een school met weinig vrij
heid, want ging je een avond
uit, dan moest je precies om
half elf thuis zijn", aldus
juffrouw J. C. Commijs.
„Ook draaiden we dagen
van veertien uur, tegenwoor
dig is dat geloof ik acht uur.
Ach, er is natuurlijk op al
lerlei terrein veel veranderd
en beslist in positieve zin.
Een beetje ouderwetse in
slag blijf ik natuurlijk wel
houden. Al die artikelen in
de Libelle over dat bevallen
in het water. Ach, het wordt
allemaal zo modeachtig."
„Misschien kan ik beter zeg
gen dat de sfeer rond het be
vallen een beetje is weggeval
len. Vroeger bleef de vrouw 12
tot 14 dagen op bed liggen. Te
genwoordig staat ze na de be-
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIWMtttttNIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
„Maar met een betere verde
ling van de arbeid en het
aantal vrouwen in beleids-
funkties is het nog maar
triest gesteld", zeggen Vera
Wijnker, part-time emanci
patiewerkster bij het SVO
(Schiedamse vrouwen
emancipatie-organisatie) en
Wil Verhey, centrum-leid
ster (ook in deeltijd) van
het ontmoetingspand Barri-
ka.
„Nu er bezuinigd moet worden
dreigen juist voorzieningen als
kinderopvang en volwassen-
onderwijs weer in de knel te
komen. Dat zijn toch eerste
vereisten als je weer aan het
arbeidsproces wil gaan deelne
men? Nee, als we niet uitkij
ken, dan kunnen we straks al
lemaal naar de afwas terug.
De eersten die de dupe wor
den van de verslechterende
economie, zijn weer de vrou
wen".
En het verraderlijke daarbij,
zijn, vinden ze alletwee de
doekjes voor het bloeden en de
addertjes onder het gras in de
verkiezingsprogramma's.
„Zo'n tien procentsregel van
het ministerie voor herintre
dende vrouwen lijkt geweldig.
Alleen na een jaar vaak hard
werken sta je weer op straat.
Dan heb je wel ervaring, maar
ook daar krijg je geen baan
mee. Resultaat dus nul komma
nul.
Het vrijwilligerswerk wordt
door een aantal partijen regel
recht de hemel in geprezen.
Alleen het zijn wél de vrou
wen, die gratis voor niets,
vaak tijdrovende klussen op
moeten knappen. Juist nu
moeten we oppassen, dat we
geen hoera roepen, voor we
over de brug zijn".
Zelf zijn ze zich alle voetangels
en klemmen best bewust.
Daarom trof hen eigenlijk des
te meer tijdens de discussie
middag, die op Vrouwendag
vorige week werd gehouden in
Barrika over de plaatselijke
politiek, de onwetenheid van
het publiek. Ronduit teleur
stellend vonden ze ook het, om
maar te zeggen, aanpassings
vermogen van een aantal van
de vrouwelijke (toekomstige)
raadsleden.
„De Schiedamse heren-politici
behandelen hun vrouwelijke
Vera en Wil: vrouwen moeten bij verkiezingen kritisch
zijn
collega's nog teveel met een
soort gniffelende toegeeflijk
heid. En als je dan zo weinig
in getal bent, is het waar
schijnlijk vechten tegen de
bierkaai. Feit is in ieder geval,
dat je hier nog dezelfde gelui
den hoort als tien jaar terug.
En dat allemaal in aanmer
king genomen is het echt niet
overdreven dat we de vrou
wendag dit jaar in het teken
van de verkiezingen hebben
gehouden".
Stemadviezen, vertellen
Vera en Wil, worden ook op
de politieke cursussen die de
PVV al veel langer in Barri
ka organiseert natuurlijk
nooit gegeven. Alleen hopen
ze met hun aktiviteiten, de
vrouwen wél bewust te ma
ken, waar hun belangen lig
gen en de konsekwenties
van een aantal punten in de
verkiezingsprogramma's te
overzien.
valling al onder de douche en
dan denk ik: „Kind, laat je
toch eens lekker verwennen.
Je hebt negen maanden lang
met een kind gelopen".
„Laatst heeft een moeder zelfs
haar eigen kind aangegeven
bij de burgelijke stand, wat
binnen drie dagen moet ge
beuren", aldus juffrouw Com
mijs.
Juffrouw Commijs ging na
haar studie te Rotterdam naar
Meppel. Met haar solex en le
ren jas doorkruiste zij het
Drentse landschap. „Als de
vrouwen daar bevielen, dan
was dat in de bedstee; beslist
geen gemakkelijke plaats."
Na Meppel was Katendrecht
aan de beurt. Van de Staphorst
variant naar onzedelijke stre
ken. Ja, het was me de veran
dering wel. Ik kan mij nog
herinneren dat ik naar een pa
tiënt toe moest die boven een
café lag. Ik moest door het
café naar boven. Toen de be
handeling achter de rug was
en ik naar beneden liep, werd
ik tegen gehouden door ie
mand van het Leger des Heils,
met de vraag waarom ik mij in
kroegen liep op te houden. Ja,
een grappige tijd", zegt juf
frouw Commijs.
Na Katendrecht kwam Hilver
sum aan de beurt. Een periode
waarover zij niet veel te .ver
tellen heeft, alleen dat ze een
keer is verdwaald op de heide.
Na de weg terug gevonden te
hebben, begon juffrouw Com
mijs een eigen praktijk in
Schiedam, samen met me
vrouw Gastelaars. Een samen
werking die 16 jaar zou duren,
tot mevrouw Gastelaars kwam
te overlijden. Deze gebeurtenis
luidde een periode in voor juf
frouw Commijs, waarin zij lü
jaar lang de praktijk zelfstan
dig voortzette.
„Dat betekende voor mij geen
vakantie en geen weekend
vrij, maar ik heb daar geen
spijt van gehad, want mijn
werk is altijd mijn hobby ge
weest." De laatste vier jaar
runt zij samen de praktijk met
Ria Verboom. Een samenwer
king die nu ten einde loopt,
want zoals juffrouw Commijs
zegt: „Je moet jongeren ook de
kans geven".
Op de vraag wat zij in de toe
komst gaat doen zegt ze: „Pop
pen maken, de tuin onderhou
den, iets met fotografie, dat
heb ik altijd erg leuk gevon
den en niet te vergeten een
abonnement op Diergaarde
Blijdorp, vanwege het olifantje
Berhardine".
Juffrouw Commijs verlaat het
wereldje van de verloskunde.
Een verlies, want bij patiënten
staat zij bekend als een harte
lijke vrouw en een moederlijk
type, die altijd wel te vinden is
voor een gezellig praatje. Op
26 maart wordt er een af
scheidsreceptie gehouden voor
juffrouw Commijs in de aula
van het Schieland Ziekenhuis
(Nolet) van 16.00 tot 18.30 uur;
ingang Juliana van Stolberg
straat.
Dat het een druk bezochte re
ceptie zal worden is zeker,
want juffrouw Commijs heeft
9 a 10 duizend kinderen op de
wereld geholpen.
„Ik kijk al uit naar deze dag.
Zelf rijden hoef ik niet, maar
ik hoop dat ik opgehaald
wordt door een tendem of een
paard. Met een ander vervoer
middel neem ik geen genoe
gen", aldus de Schiedamse
verloskundige.
„Mevrouw Commijs al eens
boos gezien? Maar dan ook
goed boos? Dat kan niet, zullen
velen zeggen, die haar in die
29 jaar dat zij als verloskundi
ge in Schiedam werkzaam is,
hebben leren kennen en waar
deren.
Nou, mijn vrouw en ik anders
wel. Woedend was ze. Wat was
het geval. Op 18 april 1967 is
onze zoon Bas geboren. Alles
was voorspoedig gegaan, niets
aan de hand dus. Mijn vrouw
en zoon lagen in die tijd in de
oude barakken achter het
toenmalige Gemeentezieken
huis.
De avond voor de dag dat mijn
vrouw en Bas naar huis zou
den komen was ik nog op be
zoek geweest. Kleding ge
bracht, u kent dat wel. Wat
schetst mijn verbazing (en
schrik) toen midden in de
nacht aan de deur werd gebeld
en na het open doen een reus
van een politieagent zei dat ik
zo spoedig mogelijk naar het
ziekenhuis moest gaan.
„U wordt op de kraamafdeling
verwacht", vertelde hij. Om er
aan toe te voegen: „Het kind
komt er aan". Slaperig mom
pelde ik dat het kind al lang
geboren was en dat mijn
vrouw morgen al naar huis
zou komen.
„Dan zijn er zeker complica
ties opgetreden", zei de agent
niet al te diplomatiek. Toen ik
maar bleef volhouden dat ik
er niets van begreep, dat enke
le uren daarvoor alles nog pri
ma was met moeder en kind,
ging ook de agent aarzelen.
Verder vond ik het vreemd
dat een agent mij die bood
schap kwam brengen. Ze had
den vanuit het ziekenhuis toch
ook kunnen telefoneren?
Om een lang verhaal kort te
maken: het ging om een ande
re familie Van Bochove, ook
wonende aan de Burg. van
Haarenlaan, maar... de dienst
doende nachtzuster had wel
mijn adres opgegeven.
Het kindje van de andere fa
milie van Bochove werd die
nacht geboren, maar het inci
dent kwam wel op het politie
rapport. Ook in het ziekenhuis
was men van het, geval op de
hoogte. Toen ik die ochtend
mijn vrouw en zoon kwam ha
len waren de eerste excuses
van de „andere Van Bocho-
ve's". De verpleegsters plaag
den mij wat in de geest van:
„Goed geslapen, meneer Van
Bochove?"
En toen kwam mevrouw Com
mijs in beeld. Ook van haar
verontschuldigingen. En op
dat moment kwam de zuster,
die verantwoordelijk was voor
het incident, de gang inlopen.
Toen heb ik mevrouw Com
mijs boos gezien. De verpleeg
ster kreeg ze onderuit de zak.
Want waarom was mevrouw
Commijs bijzonder boos? Het
was in die jaren gewoonte dat
de politie, op verzoek van het
ziekenhuis, aanstaande vaders
uit hun bed haalde als het
kind zich in de nacht aankon
digde.
Een service van Hermandad
voor die familie's die geen te
lefoon hadden. Mevrouw
Commijs en haar collega's wa
ren blij met die service en wil
den dat best zo houden.
Achteraf hebben we er met el
kaar om moeten lachen. Wel
haalde dit incident de andere
dag de kranten. Koppen als:
„In één nacht twee keer va
der", „Journalist krijgt twee
kinderen in één week" sierden
de krant.
Ook daar stak wat achter. In
die tijd was ik journalist en de
commissaris van politie, die ie
dere morgen aan de verslagge
vers het politierapport voorlas,
vertelde mijn collega's wat mij
die nacht was overkomen.
Die voelden wel wat voor een
grapje over hun collega die
een weekje met vakantie was
omdat hij vader was gewor
den. Vader van één zoon, dat
wel.
Er kwam nog wel een tweede
zoon bij, dat was Frank, die op
29 mei 1969 werd geboren.
Daar ben ik - op verzoek van
mevrouw Commijs - maar bij
gebleven. „Dan komt er zeker
geen agent aan de deur", zei ze
lachend.
B. C. van Bochove"
deze week
op de pagina
EXTRA'
Het
Nieuwe
