I Voorlichter I
A
IRljohn kroes
kAihiilsta studio
Willem van Det
Romantiek in Novotel
Kinderen maken
boeven etalage
M
karnen Vërder
Wie wordt bruid van de maand?
't BEDDENHUIS Singel 51
Sportieve
pechvogel
'mw
&mim AUT0\
Ouderen
aktief
1937
010-4260199
ggf John Kroes
HET NIEUWE STADSBLAD - WOENSDAG 8 OKTOBER 1986
PAGINA 3
SCHIEDAM Schiedam is een bevoorrechte stad. Het
is in het bezit van een Van den Gheyn-carillon. Dat is te
vergelijken met een Stradivarius onder de violen. In
september van dit jaar is het precies 200 jaar geleden dat
het carillon voor het eerst zijn klanken over de stad
deed klinken.
Tobben
Speeltrommel
Weg met dat ding
Het Nieuwe Stadsblad
Storingen
SCHIEDAM Het Cultureel Jongeren Paspoort bestaat
25 jaar. Een betere manier om dat jubleum te vieren
dan met een cultureel evenement van de eerste orde be
staat natuurlijk niet. Vandaar dat de Federatie CJP het
land doorreist met de theaterproduktie Hootenanny!
Theatergroep Rozijn die het stuk op de planken zet be
staat, hoe kan het anders, uitsluitend uit jongeren. Geen
van allen hebben ze toneelervaring. Anderhalf jaar re
peteren hebben hen de benodigde acteertalenten bijge
bracht. Hootenanny is vooral bedoeld om het CJP on
der nog meer jongeren populair te maken.
SCHIEDAM De kinderboekenweek, dit jaar met als
thema „Boeven", is voor veel boekhandelaren een goe
de aanleiding om iets te organiseren voor de jeugdige
lezers. De één houdt een puzzelwedstrijd, de ander orga
niseert een heuse boevenverkleedpartij.
Ruud Aret van boekhandel Mercurius bedacht wat an
ders. Hij liet leerlingen van de Dokter van der Kuij
school de etalages van zijn zaak in de Hof van Spaland
met tekeningen en gedichten versieren.
Aanstaande bruidsparen
Het Nieuwe Stadsblad
„Samen Verder"
Postbus 257
3100 AG Schiedam
Uw trouwfoto komt mis
schien op de speciale
bruidspagina en wat belangrijker is, u ontvangt dan ook
150 aan waardebonnen, te besteden bij de deelne
mende adverteerders die deze aktie mogelijk maken.
Wie dat zijn leest u op de speciale bruidspagina, 1 maal
per 14 dagen op vrijdSg in het Nieuwe Stadsblad
als vanouds 50 jaar uw beddenspecialist
Geschiedenis van het carillon
Bas van Bochove
Pieter Textor, in het geweer.
Hij stelde een memorie over
zijn geliefde instrument samen
en heeft dat aan alle raadsle
den gezonden. Dat heeft blijk
baar grote indruk gemaakt; de
raad nam het besluit de bei
aard te herstellen.
Eind juli 1910 werd, voor het
eerst sinds 1786, met een groot
De laatste maanden is het ge
luid van het klokkenspel niet
te horen geweest. De reden is
dat het carillon een grondige
onderhoudsbeurt heeft onder
gaan. Er was slijtage opgetre
den aan de lichters en de lich-
terassen en er was ook slijtage
aan het dradennet van de
speeltrommel naar de klokken.
De gemenete, eigenaar van de
toren en het zich daarin bevin
dende carillon met de luiklok
ken, heeft de gelegenheid tot
restauratie aangegrepen om
ook de toren inwendig en uit
wendig een grote beurt te ge
ven.
Vooral de uitwendige reparatie
is voor de Schiedammers niet
ongemerkt voorbijgegaan. Het
haantje van de toren en de wij
zerplaten van de klokken zijn
naar beneden gehaald om te
worden nagezien en er nieuw
bladgoud op aan te brengen.
Het is overigens niet de eerste
keer dat het carillon een on
derhoudsbeurt krijgt. Na een
herstel in 1910 werd het in
1974/'75 ingrijpend vernieuwd.
In het laatste geval had dit al
les te maken met het 700-jarig
bestaan van de stad Schiedam.
Het is met het carillon overi
gens altijd al tobben geweest.
Omdat weer en wind vrije toe
gang hebben in de toren van
de Grote- of St. Janskerk tre
den er al snel mankementen
op. Soms zit een hele koek van
duivenpoep geplakt aan delen
van het carillon.
Dat is echter niet van de laat
ste tijd want reeds in 1784
komt in de vergadering van de
Vroedschap aan de orde een
nieuwe beiaard aan te schaf
fen. Hieruit zou zijn op te ma
ken dat er toen reeds een caril
lon in de toren hing. In de ar
chieven is daar niets over te
vinden. Misschien een simpel
klokkenspel, maar ook dat is
niet te achterhalen. Julius Lin-
tern uit Overschie krijgt de op
dracht het klokkenspel te her
stellen. Dat gebeurde, maar
toch voelen de vroede vaderen
uit die tijd er meer voor een
geheel nieuw carillon aan te
schaffen.
Na veel vergaderen met als
hoofdmotief „wat kost dat en
wie zal dat betalen", wordt
toch besloten een nieuw caril
lon aan te schaffen. De burge-
meesteren waren blijkbaar zo
enthousiast dat ze zelfs al met
de naam van de klokkengieter
kwamen aandragen. Hen was
aanbevolen de persoon van
Andreas Jos. van den Gheyn,
klokkengieter van het hof van
Brussel en organist van de pa
rochiale kerk van St. Michiel
binnen de stad Leuven.
De Brabander Van den Gheyn
ging aan het werk. Beklom de
toren, maakte bestek en bood
dat aan de burgemeesteren
aan. In dat bestek kwam het er
kort gezegd op neer dat Van
den Gheyn voorstelde dat het
carillon zou moeten bestaan uit
35 klokken. Het werden uitein
delijk 38 klokken. De kleinste
klokken gaf Van den Gheyn
aan de stad als geschenk.
Schiedam had dus een carillon.
Was nu iedereen tevreden?
Nee, dat zeker niet want wat
bleek? De oude speeltrommel
was niet al te best. Tot 1836
duurde heteer eindelijk een
nieuwe speeltrommel werd
aangeschaft. Tot die tijd was de
oude speeltrommel steeds maar
weer hersteld. De aanschaf van
die nieuwe speeltrommel heeft
de stad overigens geen cent ge
kost. Toen het voorstel tot ver
nieuwing in de raad kwam ke
ken de vertegenwoordigers wat
zuinig toen bleek dat het de
stad enkele duizenden guldens
zou gaan kosten. Maar de bur
gemeester had een verrassing.
Een inwoner van de stad -die
niet genoemd wilde wilden en
die niet goed vond dat zijn
naam bekend werd - nam de
kosten voor de nieuwe speel
trommel geheel voor zijn reke
ning. De raad ging natuurlijk
accoord en vroeg de burge
meester om de gulle gever te
bedanken.
Het duurt dan tot 1909 als de
gemeenteraad zich weer eens
met het carillon gaat bemoeien.
In de begroting van dat jaar
staat onder volgnummer 122
„Onderhoud klokken enz". Het
raadslid Van Briel Sasse, zo le
zen we in de notulen, stelt voor
het geld voor het onderhoud
van de klokken te kunnen vin
den in het ontslaan (eervol, dat
wel) Van de klokkenist. Dan is
er in vijf jaar voldoende geld
voor het herstel van het klok
kenspel.
Een ander raadslid, de heer
Gouka, stelde toen de zeer ver
standige vraag dat, wanneer
het speelwerk dan zou zijn her
steld, de klokkenist weer uit
het stof zou moeten verrijzen.
Het raadslid Van Westendorp
mengde zich ook nog in de dis
cussie. Hij maakte het helemaal
bont. Zijn voorstel was de ge
hele post te schrappen. Weg
met dat carillon want dat was
een ding uit de tijd waar toch
niemand naar luisterde.
De burgemeester, de heer
Brants, kon de gemoederen
sussen. Maar toch kwam een
jaar later opnieuw aan de orde
het carillon weg te halen.
Maar toen kwam de toenmali
ge beiaardier, Hendrik Jan
Jlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll^
'N RANDSTAD-EDITIE
VERSCHIJNT IN: SCHIEDAM. KETHEL.
ROTTERDAM: WIJK OUD MATHENESSE. WITTE
DORP
KANTOOR:
Broersvest 125
Postbus 257
3100 AG Schiedam
Telefoon 010-4732877
BUREAULEIDER:
J. Groeneveld
Telefoon 010-4732877
Privé 010-4707528
VERTEGENWOORDIGERS:
P. K. Verheugd
Privé 01880-31933
INZENDTERMIJN
ADVERTENTIES:
Tot dinsdag- en donderdagmiddag
17.00 uur op het kantoor
RUBRIEKSADVERTENTIES:
Voor het woensdagnummer tot
dinsdag 16.00 uur
Voor het vrijdagnummer tot
donderdag 14.00 uur
REDAKTIE:
Helma Vincent,
Gerjan de Waard,
Arne v. d. Zande
EINDREDAKTIE:
Ruud van Houwelingen
Telefoon 010-4344022
Privé 010-4265764
HOOFDREDAKTIE
RANDSTAD-EDITIES:
P. J. Hovingh
Telefoon 070-190290
Privé 01807-18513
INZENDTERMIJN
RED AKTIE-KOPIJ
Tot maandag- en woensdagavond
op het kantoor
UITGEEFSTER:
Drukkerij v. d. Drift BV,
Postbus 5825, 2280 HV Rijswijk,
telefoon 070 - 190955,
ingeschreven K.v.K. nr. 4793
algemene verkoopvoorwaarden,
gedeponeerd ter griffie van
de Arrondissementsrechtbank
te 's-Gravenhage d.d. 09-02-83
nr. 21/1983.
54*86"
v V 1
SCHIEDAM Voorlichter
van de Gemeente Bas van Bo
chove stelde al eerder een aan
tal schetsen samen over (oud)
Schiedamse panden, straten en
pleinen. Als ex-journalist heeft
hij de lenigheid van pen en als
geboren en getogen Schiedam
mer de kennis om daar een
vakkundig en leesbaar geheel
van te maken. Nu het carillion
200 jaar bestaat heeft Bas van
Bochove de geschiedenis van
het klokkenspel onder de lou
pe genomen.
Het resultaat daarvan is een
fraai ogend boekwerkje dat zo
lang de voorraad strekt gratis
afgehaald kan worden bij het
museum, de VVV en Bureau
Voorlichting. Afgelopen zater
dag werd het eerste exemplaar
in het Zakkendragershuisje
aangeboden aan beiaardier
Addie de Jong.
Voor het Stadsblad geeft Bas
van Bochove zélf een korte in
druk van de inhoud.
^IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHIHI^
herstel van het carillon begon-
nen.
Het is daarna 45 jaar min of
meer goed gegaan. Echter,
meteen na de bevrijding, in
1945, bleek het carillon aan alle
kanten te rammelen. Steeds
vaker had de beiaardier te
kampen met storingen. Delen
van het overbrengingsmecha
nisme vielen uit de toren op
straat met als klap op de vuur
pijl het barsten van de ,,bes"-
klok die nog uit haar kroon
viel. Dat was in 1949. Dat mo
ment was voor een aantal
Schiedammers aanleiding om
een carillon-comité op te rich
ten. Het doel was gelden bijeen
te brengen voor het herstel van
de beiaard. In 1950 was een be
drag van 10.000 gulden bijeen,
onvoldoende om een goede re
paratie uit te voeren. In 1964
maakte het comité plaats voor
een Stichting Carillon Schie
dam met als grote animator no
taris A.S.H.A. Blaisse. Maar
ook dan loopt het niet hard
met de giften. Er komt nog wel
een bedrag van de spaarbank
Anno 1820 bij van 33.100 gul
den, maar ook nu is het bedrag
nog onvoldoende.
Maar dan, eindelijk, op 11 mei
1973 stellen burgemeester en
wethouders voor om, met het
oog op het 700-jarig bestaan
van de stad Schiedam
106.000,beschikbaar te
stellen dat, samen met het be
drag dat door de burgerij was
bijeengebracht voldoende zijn
het carillon te doen herstellen.
Vrijdag 23 mei, tijdens een be
zoek van - toen nog - Prinses
Beatrix en Prins Claus aan
Schiedam ter gelegenheid van
het 700-jarig bestaan van
Schiedam, wordt het nieuwe
carillon in gebruik gesteld. Van
de oude Van den Gheyn-klok-
ken zijn de 13 grootste behou
den kunnen worden. Er wordt
aangevuld met 25 Eijsbouts-
klokken. Deze klokken hangen
nog steeds in de toren.
De herstelwerkzaamheden die
de afgelopen maanden zijn uit
gevoerd, hebben alleen te ma
ken gehad met het schoonma
ken van de klokken en het re
pareren van het overbren
gingsmechanisme. Voorlopig
kan het carillon er weer jaren
tegen.
(Bron: Luidklokken en carillon
van Schiedam, 1979).
CJP-f eest in Passage
Uit de reakties tot nu toe blijkt
dat veel bezoekers enthousiast
en ontroerd de zaal verlaten.
Degenen voor wie de produk-
tie de eerste kennismaking met
het theater betekende, zullen
na het zien van dit stuk waar
schijnlijk snel het paspoort
aanschaffen om vaker naar de
schouwburg te gaan.
„Hootenanny" is ontstaan van
uit een uniek gegeven in de
theatergeschiedenis. Theater
Rozijn deed in 1984 via radio
en pers een oproep aan jonge
ren om deel te nemen aan een
experimentele theateroplei
ding. In principe kon iedereen
zich aanmelden maar zij die
hetzij door persoonlijke om
standigheden, hetzij door on-
derwijsmoeilijkheden, niet in
staat waren om via de normale
weg hun toekomst op te bou
wen, juist deze mensen waren
extra welkom.
Jonge mensen met dromen en
idealen van het theater maar
die vaak niet de benodigde op
leiding hadden om een poging
aan de toneelschool te kunnen
doen. Maar natuurlijk ook jon
geren die wel een havo-diplo
ma hadden omdat het niet de
bedoeling was om een soort
„zielig groepje" te formeren
maar juist een afspiegeling van
de huidige maatschappij.
Op deze oproep kwamen hon
derden reakties, in een later
stadium en vooral door de tele
visie-uitzending, groeide het
aantal belangstellenden tot eni
ge duizenden.
Via selekties en audities zijn er
uiteindelijk 27 aangenomen.
De voorstelling bestaat uit een
bonte afwisseling van muziek,
dans, toneel en zang. Maar de
verscheidenheid zit vooral in
de mengeling van zeer open
hartige en realistische scènes
enerzijds en vitale dans en mu
ziek anderzijds. De muziek en
de dans moeten ook gezien
worden als een soort emotione
le rustpunten in de voorstel
ling. Ze geven even de gele
genheid om bij te komen van
de emoties welke in de scènes
spelen.
De onderwerpen die in deze
produktie aan bod komen zijn:
scheiding, zelfmoord, heroïne
verslaving, vriendschap, incest
en invaliditeit en sexualiteit.
Zware onderwerpen maar op
een eerlijke en persoonlijke
manier gebracht zodat men ge
dwongen wordt om over het
onderwerp na te denken, er
met elkaar over te praten en
op deze wijze met een ruimer
inzicht in menselijke situaties
meer begrip voor anderen te
kunnen krijgen.
„Hootenanny" is in Schiedam
te zien op zaterdag 11 oktober.
De voorstelling in het Passage
Theater begint om kwart over
acht.
Singel 51 (Achter Broersvest)
Telefoon 010-4267920 Schiedam
SCHIEDAM De Vlaarding-
se fotograaf Willem van Det
exposeert vanaf zondag 5 okto
ber met chemisch gekleurde
zwart/wit foto's in galerie-stu
dio-atelier „De Essentie" ge
vestigd aan de Korte Kerk
straat 9. De foto's van Willem
van Det worden met zelf sa
mengestelde chemicaliën be
werkt. Door die behandeling
is
zijn de foto's ook uniek. Dat
voor fotografisch werk zeld
zaam. De beelden van Van Det
hebben een surrealistische
vloed met een geheel eigen
bruik van stemming en'kleur
De expositie, die 5 oktober on
14.30 uur door de verschij
nings-kunstenaar Bram
geopend wordt, duurt tot
met 30 oktober.
Uil
Een van de romantische taferelen die komend
weekend de wanden van Novotel sieren.
SCHIEDAM In het Novo
tel aan de Hargalaan wordt
zaterdag 11 oktober een ver
koopexpositie gehouden van
olieverfschilderijen. Of
schoon het om werken van
jonge kunstenaars gaat, be
staat de collectie voor het
grootste deel uit klassieke
doeken: landschappen, stille
vens, zeegezichten en roman
tische taferelen. De tentoon
stelling is geopend van tien
tot vijf uur. De expositie was
al in veel Nederlandse plaat
sen te bezichtigen.
SCHIEDAM Sporten pakt
niet altijd even goed uit voor
de gezondheid.
Zondagmiddag rond een uur of
twaalf botste de 21-jarige SVV-
er Richard van H. in het vuur
van de strijd tegen een tegen
stander op.
De klap kwam zo hard aan, dat
hij vanaf het SVV-veld in het
Hargapark door een ambulante
wagen van de GGD naar het
Schielandziekenhuis moest
worden overgebracht.
<Caf
De groepen 7 en 8 van de Dokter van der Kuijschool versieren de etalages van boekhandel
Mercurius met tekeningen en gedichten rond het thema „Boeven
Boevenpakken in alle soorten,
maten en modellen waren het
meest in trek bij de kleine
kunstenaars. Toch was er ook
een enkeling die anders geïn
spireerd werd door het schur-
kendom. Zo maakte er één een
„Agenten-ABC", met de F van
„fietsen jatten" erin.
Ruud Aret vond de drukte in
zijn zaak prachtig. Wat hem
betreft blijven de kunstwerken
hangen tot en met de laatste
dag van de kinderboekenweek
die officieel tot 19 oktober
duurt.
De boekhandelaren organise
ren overigens samen met bi
bliotheek en Passage Theater
op 19 oktober een kinderboe-
kenbal.
De schrijfster Mensje van Keu
len, winnares van de zilveren
griffel (een prijs voor het één
na beste kinderboek) zal uit ei
gen werk voordragen.
Joke van Leeuwen, de winna
res van de Gouden Griffel kan
onverwachts niet komen. Des
ondanks zijn de verwachtingen
in ieder geval hooggespannen.
De organisatoren hopen op de
aanwezigheid van minstens 500
kinderen, hetzelfde van verle
den jaar.
Op deze dag is er ook nog een
stand te vinden van Amnesty
International. Dit om het jeug
dige publiek duidelijk te ma
ken dat er over de gehele we
reld mensen gevangen zitten,
alleen maar omdat zij voor hun
mening durven uit te komen.
In eigen land worden ze toch
als boef beschouwd.
Na 'n WCC-beurt hertcent
u uw eigen auto niet megr
terug, laat staan
de buurman.
Woermeyer Car Care
Nieuwe Mathenesse-
straat 15, A T ff JA
Schiedam i lAt
LID-FOCWA
SCHIEDAM Vanaf 8 okto
ber zal er voortaan iedere
woensdagmorgen voor ouderen
vanaf 55 jaar uit oost van 10 tot
ongeveer 12 uur iets te doen
zijn in buurtcentrum Trefpunt
Oost, Celsiusstraat 2. (tegen
over „De Peperklip" de vroe
gere Kohnstammschool).
Verder zal er op die woensdag
morgen regelmatigs iets op
creatief gebied te doen zijn, zo
als poppen maken, bloemschik
ken, kerstkaarten maken.
Er is een programmacommis
sie, bestaande uit acht oudere
wijkbewoners, die de organisa
tie van deze ochtenden op zich
heeft genomen. Zij vullen in
overleg met de bezoekers het
programma in.
De toegang is vrij. Koffie en
andere consumpties zijn voor
eigen rekening. Bij bepaalde
aktiviteiten dienen wel de ma
teriaalkosten te worden be
taald.
(ook koperenzilveren- en
gouden bruidsparen)
kunnen hun trouwkaart
opsturen naar
van élke nu aangekochte 500,- krijgt u daarom 50,- terug!
Bedden en matrassen
Dekens en dekbedden
Ledikanten
Slaapkamers
Slaapsystemen
