Vlaardinger vertaalt der Zotheid
Juventus ontvangt
Amerikanen
Welke bekende
kleden zie
IJ
IP Wie zoekt,
'iZ
Dit zijn ze
Telefoonrekje
die vindt
Afsluiting
Groenelaan/Willemskade
Inbraken
En toen kreeg Har die's een idee.
Modejournalisten
kennen
gouden vijgeblad
toe
Driehoek van Pascal
ita
HET NIEUWE STADSBLAD - VRIJDAG 5 AUGUSTUS 1988
PAGINA 8
VLAARDINGEN - De
Vlaardingse classicus en
predikant Gerrit Berveling
begon aan een cursus Es
peranto omdat 'Koot en de
Bie zo leuk gek deden in
die taal'. Het eerste boek
dat hij aanschafte in het
Esperanto was Divina
Commedia van Dante, om
dat hij toen nogal veel Ita
liaans las. Inmiddels heeft
hij al een hele serie verta
lingen in het Esperanto op
zijn naam. De meest re
cente is een vertaling uit
het oorspronkelijke Latijn
naar het Esperanto van
'De Lof der zotheid' van
Erasmus.
door Truus van Vugt
Moeilijk? „Welnee, Erasmus
schreef een helder soort Latijn,
met gebruik van 'gewone'
Griekse woorden en heeft een
vrij simpele stijl". De vertaling
kwam tot stand op verzoek van
het Esperanto Wereldcongres,
dat eind juli in Rotterdam werd
gehouden. Het congres vond het
een aardig idee om 'het beroem-
ste boek van de beroemste Rot
terdammer' nu ook in het Espe
ranto beschikbaar te hebben.
Berveling vond het in vergelij
king met een andere vertaling,-
die van Apologeticum van Ter-
tulianus, niet moeilijk. Dat
boek uit 197 na Christus, de
oudste in het Latijn geschreven
verdediging van het Christen
dom, vertaalde hij ook in het
Esperanto uit het oorspronkelij
ke Latijn. Tertulianus was een
bekeerde jurist die in Noord
Afrika woonde en naast een be
schrijving van het leven van de
Christelijke gemeente aldaar
een poging deed juridisch aan te
tonen dat de Christenvervolgin
gen niet deugden. Tertulianus
had het Berbers als oorspronke
lijke taal.
In zijn tekst neemt hij zelf ver
zonnen woorden op, wat het er
voor de vertaler niet gemakke
lijker op maakt. Daarbij schrijft
hij stylistisch erg ingewikkeld.
Toch vindt Berveling, die dit
karwei klaarde, en ook het Kop
tisch Thomas-evangelie en het
Bijbelboek 'Numeri' in het Es
peranto vertaalde zichzelf geen
taalpuzzelaar. Zijn belangrijkste
drijfveer om zich met Esperan
to bezig te houden is het feit dat
hij dankzij die taal met mensen
uit alle wereldstreken kan com
municeren.
Esperanto-kasteel
Na de Teleac-cursus in 1972
ging hij 's zomers naar een 'Es
peranto-kasteel' in Frankrijk,
waar volgens zijn zeggen bleek
dat het 'echt werkte'. Hij kon er
gesprekken voeren met mensen
uit zule uiteenlopende taalgebie
den als Hongarije, Brazilië en
Canada. Volgens Berveling kan
men zich in het Esperanto ge
makkelijker uitdrukken als in
de moderne vreemde talen, om
dat de taal geen uitzonderingen
op grammaticale regels kent.
Uitzonderingsrijtjes uit het
hoofd leren is er in het Esperan
to dus niet bij.
Berveling noemt de taal daar
door logischer: een j achter eer
woord betekent altijd meer
voud, een i altijd werkwoord
enzovoort. Het totaal aantal
achtervoegsels, waarmee men in
het Esperanto alles 'verbuigt'
beslaat in een Prisma-woorden-
boek twee bladzijden. Doordal
gewerkt wordt met een beperkl
aantal achtervoegsels is een Es-
peranto-tekst ook voor iemand
die de taal niet machtig is met
een woordenboek uit te zoeken.
In andere talen geldt dat niet.
Door de vele woordverbuigin
gen kan een woord bij opzoeken
in een woordenboek een heel
andere betekenis krijgen als in
de tekst waarin het is opgeno
men bedoeld is. Dat soort com
plicaties kent het Esperanto vol
gens Berveling niet.
Esperanto bestaat sinds 1887,
toen dr. Zamenhoff het Onze
Vader, het begin van het boek
Genesis, een brief en een paar
gedichten in het Esperanto pu
bliceerde. Hij leverde er een
woordenlijst van ongeveer 360
woorden bij, die de basis vorm
de voor het Esperanto. Zamen
hoff constateerde dat het aantal
internationale contacten toe
nam. Een internationale taal
zou die vergemakkelen. Het
huidige Esperanto is gemaakt
door de schrijvers en sprekers
ervan. Berveling mag zich bij
voorbeeld de uitvinder van het
Esperantiewoord voor 'krakers'
noemen: 'krakisto'. Woorden
ontstaan doordat iemand in een
tekst iets uit wil drukken dat
voor hem of haar belangrijk is
en waarvoor nog geen uitdruk
king bestaat.
'IS
Berveling: machtpolitiek bepaalt de rol van een taal.
Poëzie
Een Esperanto-verlater die de
hele wereld doorreisde en er de
mondeling overgedragen poëzie
noteerde stuitte bijvoorbeeld op
het Afrikaanse woord kilimbe
(Esperanto: Kilimbo). In de
meeste talen is het woord, dat
'kind waarvan de boventanden
eerder doorkomen dan de bene-
dentanden' betekent niet be
kend. Het begrip is bij ons dan
ook volkomen onbelangrijk. In
de Afrikaanse taal 'vabemba' is
het zeer belangrijk, omdat daar
aan zo'n kind het begrip 'onge
luk' verbonden wordt: een kind
waarvan de boventanden eerder
doorkomen brengt volgend de
Afrikaanse gemeenschap onge
luk aan de ouders en aan de
stam.
Het Esperanto, dat in de basis
uitsluitend Europese woorden
bevat, is op die manier steeds
meer woorden uit zeer uiteenlo
pende taalgebieden gaan bevat
ten. Er zijn allerlei woorden zo
als het bovenstaande voorbeeld,
die heel cultuurgebonden zijn.
Het Esperanto neemt in die ge
vallen een woord dat heel dicht
bij het oorspronkelijke woord
ligt.
Machtspolitiek
Berveling, die binnenkort als
Remonstrants predikant in Bre
da gaat werken, vindt het een
belangrijk uitgangspunt dat de
ene mens niets meer waard is
dan de andere. Daar past ook
het Esperanto in: bij internatio
nale bijeenkomsten waar één
voertaal gebruikt wordt zijn de
sprekers die die taal als moeder
taal hebben bevoordeeld. Taal
heeft volgens Berveling met
machtspolitiek te maken: de be
langrijkheid van een taal is een
direct gevolg van politieke ver
houdingen. Zo was vroeger het
Frans de belangrijkste taal in
Europa: Frankrijk was de be
langrijkste politieke macht. „Als
de Duitsers de Tweede Wereld
oorlog gewonnen hadden was
alles hier Duits geweest in
plaats van Engels zoals nu", al
dus Berveling, „de t.v. wordt
overstroomd met Amerikaanse
produkten. Op zich heb ik daar
niks tegen, er zijn dingen bij die
ik mooi vind, maar er zal in
Amerika nooit een Nederlands
produkt worden uitgezonden.
Het is éénrichtingsverkeer".
Het Esperanto heeft met
machtspolitiek niets te maken.
Berveling: „Er is wel een groei
end Esperanto-volk. Je vindt er
een hoger percentage indealis-
ten onder, net als in kerken en
politieke partijen. Daar zijn per
centueel meer idealisten dan in
het gemiddelde voetbalstadion.
Vooral in Derde Wereldlanden
groeit het aantal Esperantospre-
kers. Berveling: „Een raar voor
beeld, maar in Iran is er bij
voorbeeld sprake van een toe
vloed van jongeren. Door de be
zetting van de Amerikaanse am
bassade en het daarmee samen
hangende anti-Amerikanisme
willen jongeren daar niets meer
met Engels te maken hebben.
Esperanto is nu hun internatio
nale taal.
SCHIEDAM - Het kruis
punt Willemskade/Groene-
laan en het gedeelte van de
Groenelaan tussen de Wil
lemskade en de Hagastraat
zijn vanaf maandag 8 au
gustus afgesloten voor alle
verkeer, behalve voor voet
gangers. De afsluiting duurt
twee weken en is nodig in
verband met de riolerings
werkzaamheden die hier
worden uitgevoerd. Over de
werkzaamheden zijn goede
afspraken gemaakt met
winkeliers en andere be
trokkenen. De parkeersitua
tie in de directe omgeving
wordt met een aantal tijde
lijke verkeersmaatregelen in
goede banen geleid.
SCHIEDAM-Bij de Schiedam-
se basketbalvereniging Juventus
was afgelopen dinsdag en
woensdag de Christian Sport
Autreaph International te gast
voor twee wedstrijden. De uit
102 sporters bestaande groep
Amerikanen deed Schiedam als
een van de laatste plaatsen op
hun Europese toer. Eerder wer
den landen als Duitsland en
Oostenrijk aangedaan. Naast
het basketbalteam, herbergde de
groep ook volleyballers, Ameri
can footballers en softballers.
Het doel van hun reis is om
mensen van elk land te bevrien-
den door middel van de inter
nationale taal van de sport. Zo
wel de twee dames- als heren
wedstrijden werden door de
Amerikanen gewonnen. De Ju-
ventusteams waren door vakan
tie en een trainingsachterstand
niet op volle sterkte. Toch kijkt
men in sporthal Oost terug op
twee waardevolle basketbala
vonden. De trainingen van de
vereniging gaan in de tweede
week van augustus van start
voor zowel junioren als senio
ren. Belangstellenden voor de
basketbalsport kunnen op dins
dag en donderdagavond terecht
in sporthal Oost aan de Fahren-
heitstraat in Schiedam-Oost.
SCHIEDAM - Bij 1001 Ba
zar (Broersveld) zijn 12 do
zen vol miniatuur-autootjes
gestolen. De waarde be
draagt 2100 gulden. De in
braak gebeurde in de nacht
van dinsdag op woensdag.
Diezelfde nacht was het
ook in een woning aan de
Gordonstraat prijs. Dieven
kwamen door het boven
licht binnen en vertrokken
weer met sieraden en een
videorecorder.
Het is de schuld van Hardie
Genscher en Aad Vermeulen.
Dat moet en mag in positieve
zin gezegd. Want het zijn deze
twee Haagse modemannen, die
dachten: „waarom bij ons
niet". Hier, in Nederland,
want daar lopen toch ook rede
lijk wat goed geklede mensen
rond.
Krijg je daar in menig ander
land een onderscheiding voor
wanneer je door welgekozen
kleding je persoonlijkheid on
derstreept en een zekere uit
straling hebt, in ons land blijft
dat licht onder de korenmaat.
Dat is nu verleden tijd, want
vanaf 21 september hebben we
hier ook twee best geklede be
kende Nederlanders. Een
vrouw en een man. Niet alleen
omdat Hardie Genscher en
Aad Vermeulen in hun zaak
'Hardie's' exclusieve couturek-
leding voor beide sexen onder
het dak van hun stijlvolle mo
dehuis hebben. Maar omdat
de Stichting, die speciaal voor
deze verkiezing in het leven is
geroepen, twee maal tien na
men aan de leden van de Ne
derlandse Vereniging van Mo
dejournalisten (NVM) heeft
gepresenteerd. Het zijn de on
geveer 120 leden van deze
NVM, die namelijk uitmaken
wie de onderscheiding krijgt.
Een gouden vijgeblad is het,
want daar is tenslotte alle kle
ding mee begonnen-
In de kerk
In die stichting zitten o. a.
twee bestuursleden van de
NVM, de vereniging onder
wier vlag thans dit evenement
een jaarlijks terugkerende hap
pening kan worden. Waarbij
de uitreiking van die twee vij
gebladen geschiedt tijdens de
show van mode en couture,
die Hardie's op woensdag 21
september in Den Haag houdt.
Zo kunnen mode-insiders el
kaar soms weten te vinden!
De Grote of Sint Jacobskerk is
voor -die show uitgekozen,
want Hardie's durft het op dit
punt ook al jaren anders dan
anderen te doen. Zo waren het
vorig jaar bijvoorbeeld promi
nenten, die hun modeshow lie
pen.
Pover
„Met mode moet je aan de
weg timmeren" menen de bei
de eigenaren van een zaak,
waarvan er in ons land waar
schijnlijk geen tweede te vin
den is.„Al te lang is mode in
Nederland eigenlijk een onder
geschoven kind geweest. Kijk
eens naar buitenlandse televi
siestations. Wat ze daar alle
maal niet doen. Pover steken
we daar maar bij af'.
Kaas
Van dat 'timmeren' hebben ze
dus blijkbaar niet onaardig
kaas gegeten, gezien het initia
tief om nu het voortouw te ne
men voor de verkiezing van
de bekende, best geklede Ne
derlandse vrouw en man.
Waar ze met zoveel confectie
van bekende couturiers in huis
Yves Saint Laurent, Karl La-
Wordt Sonja het?
gerfeld, Louis Ferraud, Guy
Laroche) zelf eigenlijk dage
lijks mee te maken hebben.
Want Hardie's kleedt het gros
van de ambassadeursvrouwen,
veel politici en/of hun echtge
notes, terwijl artiesten uit de
wereld van de grote en de klei
ne K ook hun kleedlot in han
den leggen van Hardie Gen
scher en Aad Vermeulen.
Wat heet
Deze laatste, een ex-Rotter
dammer (maar wat heet ex
voor een Rotterdammer...)
heeft als vroegere dressman
vijftien jaar aan den lijve ge
voeld wat het is mode te dra
gen. En gemerkt hoe mensen
op de juiste outfit kunnen rea
geren.
Hardie Genscher, geboren in
Polen, maar al 25 jaar Neder
lander, bekeek die mode op
een andere manier. Hij had
vijftien jaar de leiding over
het etalagebeleid van een groot
kledingbedrijf, waarbij ook de
decoratieve kant zijn volle
aandacht had.
Tot beiden besloten hun job
vaarwel te zeggen en aan de
Javastraat een 'Salon d'Anti
que' te openen. Van de gok
om boven die antiekzaak een
kleine boetiek voor exclusieve
couturekleding in deze puur
Haagse contreien te beginnen,
hebben ze geen seconde spijt
gehad Want toen pas ging de
modewereld écht voor hun
open. Omdat ze vrouwen en
mannen heel persoonlijk kon
den gaan adviseren over kle
ding en wat daarbij te combi
neren. Zonder dat de geachte
Ook altijd goed in de kleren: Tineke
Verburg.
clientèle daar doorsnee geno
men eerst voor op het prijs
kaartje hoeven kijken...
een
rubriek
voor vrouwen
en andere mensen...
Total look
„Toch hoeft prijs geen uitgan-
spunt te zijn als je het hebt
over de prima indruk, die ie
mand maakt. Het gaat om het
komplete beeld, vanaf schoe
nen, via panties, tot ceintuurs,
byoux en het kapsel toe. Daar
om is zo'n verkiezing ook
leuk. Want bij goed geklede
mensen gaat het om de total
look", zo sleutelen ze daar ook
stevig aan in hun Haagse am
biance. Waar Hardie Genscher
een soort Pygmalion-idee heeft
nog eens „van een werkster
via kleding en wat daarbij
komt kijken een prinses te
maken". En Aad Vermeulen
zo zakelijk is naast maat 34
voor menige frêle buitenlandse
ambassadeursvrouw, ook
maat 48 te brengen voor de
kloekere typen.
Zenuwen
„Inkopen, een klus vol zenu-
Martine Bijl presenteert de show en
behoort tot de toptien.
wen, maar heel leuk" vinden
beiden. Verkopen is minstens
net zo leuk, showen van wat je
in huis hebt, de kroon op je
werk.
Als het goed is, zitten op
woensdag 21 september twin
tig genomineerden tijdens die
show in de Grote kerk elkaar
wellicht een beetje taxerend
aan te kijken in verband met
dat vijgeblad. Ik houd het op
maximaal negentien, want ik
zie Koningin Beatrix niet op
het showpodium verschijnen
als zij de gelukkige zou zij-
n...Over een gouden hoeden-
speld als troostprijs heb ik nog
niemand horen reppen en
voor de rest wachten we maar
af wie de Nederlandse mode
journalisten als best gekleed
gaan kiezen. Ik weet welke na
men ik onderstreep en als
straks Sonja Barend en Step-
han van den Berg het vijge
blad krijgen, zal ik uitroepen:
heb ik het niet voorspeld?
LEGHOK - Mevr. Scholtes uit
's-Gravenzande zoekt een te
kening van een kippeleghokje
waarin de eieren wegglijden.
Wie helpt haar aan hele eie
ren? Tel. 01748-13227.
BOEK - Mevr. Muller-Kooy-
man uit Maasdam zoekt al
lang naar het boek 'Zelf bak
ken van Helmut Lingen. Het
is uitgegeven in het Neder
lands in 1984. Tel. 01856-
3561.
INK 0: LET C
IN'JERSE l;"D
INUERSE 0:
50 p H P E R 7 -i
=10: PRINT RT £1,6;
RIEHÜEK URN PASCAL
PRINT hT 0,0
30 DIM pic): DIM qiC): LET Pi1
i=1j LET q(l)=l; PRINT TAB 15,"1
40 FOR 3=2 TO l
50 PRINT PRINT TAB
i - t t S 4 i 2 H N D J 5
0j i FOR b 2 TO a: LET
q t. b - I Ij: PRINT p tb-li;
br PRINT "1"
60 FOR x 1 TO 3: LET
NEXT xNEXT a
15-i2*a-1
tl AND 3=1
p tb) =q b)
NEXT
q (x'j =p X
De senior onder de genomineerden,
Freddie Heineken. ViiQeblad voor Jan des Bouvries?
Twee van de volgende twintig bekende Nederlanders m/v krij
gen in september een gouden vijgeblad als symbool voor de ma
nier, waarop zij zich weten te kleden.
De toptien van de vrouwen wordt gevormd door Koningin Bea
trix en uit de wereld van de t.v., show, zang en dans sprongen
Sonja Barend, Adéle Bloemendaal, Martine -Bijl (die de avond
ook presenteert) Liesbeth List, Alexandra Radius, Sandra Ree
nter en Tineke Verburg er uit. Minister Neelie Smit-Kroes en
Ria Lubbers, echtgenote van de minister-president, completeren
deze tien.
De lijst van de mannen wordt geopend door profsurfer Stephan
van den Berg, maar de ontwerpers Jan des Bouvries en Rob
Kroner mogen ook worden gezien.
De mannelijke tegenhanger van Neelie Smit-Kroes is de minis
ter van buitenlandse zaken Hans van den Broek en uit het
bedrijfsleven komt Freddie Heineken. Bekend van t.v.en andere
optredens zijn Jos Brink, Adriaan van Dis, Hans van der Togt
en Hans van Willigenburg.
Bijgaand programma, geschre
ven door D. Ros uit Pijnacker,
tekent een zogenaamde Pascal
driehoek op het scherm. Dit is
een driehoek waarbij de getal
len op een bepaalde regel
steeds de som zijn van de ge
tallen op de er boven staande
regel...
Een programma geschreven
dat ook voor andere lezers van
deze rubriek interessant is?
Stuur dan een duidelijke lis
ting aan de redaktie van deze
pagina (postbus 5825, 2280
HV Rijswijk) onder vermel
ding van 'Input'. Stuur bij de
listing een duidelijke omschrij
ving van de werking van het
programma en vergeet met te I
vermelden op welke machine
het programma werd gemaakt.
Ook vragen en tips kunnen in
aanmerking komen voor
plaatsing in deze rubriek.
Dit leuke wandrekje dient niet alleen voor uw telefoon maar
ook voor uw tele-
foonboeken, voor
een aardige plant
en voor die mooie
vaasjes waarvoor u
nog nooit een ge
schikt plaats hebt
gevonden.
Op het brede werk
blad is er, naast de
telefoon, voldoende
ruimte om notities
te maken. De tele
foonboeken passen
in het stevige laatje
en het leuke galerij-
tje bovenaan vormt
een geschikte plaats
voor een planten
bak.
De maten zijn 66
cm hoog bij 62 cm
breed. Maak het rekje van vurehout of van een andere hout
soort volgens tekening 497-RE en behandel het met blanke lak
of beits het in de kleur naar keuze. De tekening kunt u bestellen
door 8.- over te maken op postrek. nr. 3567600 van Karwei-
post, Vleuten, onder vermelding van bestelnr. 497-RE. U krijgt
de tekening dan per omgaande toegestuurd.
IT
V
Erasmus in het
Esperanto door
classicus predikant
o(W
postbus 5«.-Te\efooU
I
I
WAT BEN JE TOCH ALT'JD BL'J
OM ME TE ZIEN JAJA JE
BENT EEN BRAVE HOND.
WACHT MAAR TOT
IK ZELF DIE BLIKJES
OPEN KAN MAKEN
