Het weer^
V
Schiedammer stelt onderzoek in
Het trieste lot van
drie luchtvaartpioniers
/A
'Schoonmaakvirus' breidt zich uit Tentoonstelling
Verzamelaarster werk Piet van Stuivenh
w
it
L
PAASTEKENING?
ROGER RABBIT
KONIJNEN.
De dubbelromans van
Konsalik staan garant voor
dubbel leesplezier.
■K
Stadsblad
Zuid-Holland
1 van de 8
Klubhuis Zuid start
cursus „Handig in huis
BOEKHANDEL
MERCURIUS
RADIO ABA
Wie maakt de mooiste
En maak kans op
WOENSDAG
22 FEBRUARI 1989
41e JAARGANG, NUMMER 15
OPLAGE 40.095
Dam 2, Postbus 257, 3100 AG Schiedam, 010-4732877, fax 4735818
SCHIEDAM - Op 6 de
cember 1932 stortte De
Ooievaar, een van de eer
ste 'Fokkers', neer op het
vliegveld Don Muang bij
Bangkok. Een erg specta
culair ongeluk was het
niet, want het simpele toe
stelletje was op dat mo
ment nog maar nauwelijks
met de wielen van de
grond. Toch kwamen drie
van de vier Nederlandse
bemanningsleden erbij om
het leven. Als officiële oor
zaak van de ramp werd
een openstaand ventilatie-
luikje opgegeven en daar
mee leek de zaak afge
daan. Nu, dik een halve
eeuw na dato, heeft de
Schiedammer J. P. de
Klerk een diepgaand on
derzoek opgestart, naar de
ware toedracht van de ge
beurtenis, die het leven
kostte van de befaamde
luchtvaartpioniers van On
langs, Wiersma en Kotte.
Een speurtocht door heel
Nederland heen langs fa
milie, buren en bekenden
van bemanning en passa
giers van De Ooievaar
heeft inmiddels een dik
dossier vol details opgele
verd. Maar nog steeds is
in nevelen gehuld, wat er
nu precies is voorgevallen
op die 'zwarte dag voor
Kerst' in het verre Indone
sië.
De vage vermoedens, die de
Klerk daarover inmiddels wel
heeft, nemen steeds vastere vor
men aan. Toch denkt hij er
voorlopig niet over om zijn be
vindingen aan de openbaarheid
prijs te geven: „Ze zouden na-
SCHIEDAM - In navol
ging van de Jan Oude
geeststraat, zijn ook enke
le bewoners uit de Klaas
Katerstraat begonnen hun
straat leefbaarder te ma
ken. In één van de flats
zijn kelderruimte en trap
penhuis opnieuw geschil
derd. Ook de bosjes en
speelweide zijn onder han-
de genomen. „Het is jam
mer dat we de mensen uit
de andere flats niet kunnen
motiveren om de vervuiling
in de kiem te smoren",
zegt mevrouw J. A. Zuij-
dam. „Het is toch een heel
ander gezicht als alles er
netjes uitziet."
De initiatiefnemers zitten als
een bok op de haverkist. „Als
we zien dat vuil over de reling
wordt gesmeten gaan we direkt
op de vervuiler af en wijzen
hem dat dat echt niet kan. We
zijn net een stelletje politiemen
sen. Misschien is 't in de toe
komst niet meer nodig, dan
kunnen we met z'n allen zeggen
dat 't toch fijn wonen is in de
Klaas Katerstraat."
SCHIEDAM - In de aula
van het Stedelijk Museum
wordt tot en met 12 maart
SCHIEDAM - Al die din
gen moeten in stilte gebo
ren worden, 't Is toch al
moeilijk je zuiver te hou
den.
Gerjan de Waard
Deze uitspraak van de
eind '88 gestorven Schie-
damse beeldend kunste
naar Piet van Stuivenberg
herhaalt Sonja de Graaf
graag en vaak. Want Piet
kopieerde niet, hield zich
niet op met slaafse navol
gingen. Onderging uiter
aard invloeden net als alle
andere beeldhouwers van
zijn tijd, maar gaf er z'n
eigen interpretatie aan.
Een boek over kunst, was
onvindbaar bij 'm thuis.
„Je moet het tenslotte zélf
doen, zélf maken," zei hij
altijd.
„Mensen «napten Piet niet
vaak. Hij was een cynisch filo
soof. Zijn schoonzoon vroeg
hem eens waar al z'n beelden
Sonja de Graaf: „Hij heeft 't niet willen maken".
SCHIEDAM - Klubhuis Zuid
start woensdag 15 april weer
met de cursus „Handig in
huis". De cursus is bedoeld
voor mensen met twee linker
handen, die het zat zijn afhan
kelijk te zijn van die handige
buurman. De cursus bestaat uit
twee delen. Deel één bestaat uit
zeven avonden met de blokken
schilderwerk, klein onderhoud,
gas en water, elektra en fietsre-
paratie.
Bij met name de blokken gas/-
water en elektra worden deelne
mers in eerste instantie geïnfor
meerd over de werking van de
installaties thuis. Er wordt daar
bij nadrukkelijk op gewezen dat
ingrijpende reparaties niet door
leken, maar door de vakman ge
daan moeten worden. Veilig
heid staat voor de organisatie
voorop. Kleine reparaties die
men wel leert uit te voeren wor
den praktisch geoefend.
Deel twee beslaat drie avonden
autotechniek. Men leert kleine
reparaties uitvoeren, maar de
nadruk ligt op goed onderhoud
van de auto en het voorkomen
en verhelpen van de pech-on-
derweg-problemen. Ook bij dit
deel is ruim gelegenheid voor
praktijkoefening. Geïnteresseer
den kunnen zich aanmelden
voor beide delen of voor een
deel apart.
Voor deel één betaalt men 20
gulden en voor deel twee 10
gulden. Aanmelden en inlichtin
gen bij Klubhuis Zuid, tel.
4267297 en vragen naar Lida
ToHp
De onfortuinlijke Diloot Jan van Onlangs.
bestaanden wel eens zeer kun
nen doen. Daarvoor moet je
wel heel zeker in je schoenen
staan. Bovendien kun je je af
vragen of zo'n onthulling nu
nog wel zin heeft. Het gaat mij
dan ook in feite meer om het
zoeken op zich. Ik ontmoet er
ontzettend veel interessante
mensen door en mijn kennis
over de geschiedenis van de
vliegtuigindustrie wordt er
gaandeweg steeds completer op.
En dat is eigenlijk mijn hobby."
Romantische helden
De Klerks belangstelling voor
'de pechvogel uit 1932' komt
niet helemaal uit de lucht val
len. Als jongen van elf legde hij
toendertijd een hele verzame
ling aan van de vele krante-arti-
kelen, die over het ongeval ver-
Konsaux
kOHSAUK
RONSAllK
Hof van Spaland 31, telefoon 010-4712313
schenen. Zijn aandacht gold in
eerste instantie overigens voor
namelijk de onfortuinlijke pilo
ten. De Schiedammer: „Die
knapen hadden iets van echte
romantische helden. Ik herinner
me dat ik vooral de gezagvoer
der van De Ooievaar, die
Wiersma zo'n sympathieke kop
vond hebben. Je moet niet ver
geten dat dat in de tijd was, dat
auto's niet voor iedereen waren
weggelegd, televisie bestond nog
niet. Het waren dit soort onver
saagde durfallen, die met grote
risico's oceanen overvlogen, die
tot je verbeelding spraken. Van
het een komt dan het ander. Ik
begon vliegtuigmodellen in el
kaar te zetten van karton en
hout en alles te sparen, dat
maar met de luchtvaart te ma
ken had. Ja, natuurlijk droomde
ik ervan ooit zelf piloot te wor
den. Maar die opleiding was
veel te duur voor een 'gewone
jongen'. Ik had eigenlijk mijn
hoop erop gevestigd om mijn
dienstplicht bij de luchtmacht
te kunnen vervullen; voor mijn
part om daar de propellors af te
stoffen en de banden op te
pompen. Maar toen ik 19 werd,
brak de oorlog uit en kon ik dat
wel vergeten. Ik kreeg een baan
als kantoorbediende bij een fir
ma voor zuidvruchten in de
Tuinlaan. Een gelukkig toeval,
want honger heeft mijn familie
niet gehad. Ik heb daarna voor
allerlei bazen gewerkt, het laatst
bij het ziekenhuis als inkoper,
maar het is er nooit meer van
gekomen naar 'hoger sferen'
over te stappen. Vliegtuigen zijn
echter wel altijd mijn grote
hartstocht gebleven: alleen dan
in het klein in een kast in mijn
huiskamer."
Ontrafelen
De berg knipsels over het onge
luk in Bangkok verdwenen aan-
J. P. de Klerk bij enkele modellen van zijn uitgebreide verzameling vliegtuigen-in-het-klein.
naar toe moesten als hij dood
zou gaan. „Loop naar een roei
boot en laai 'm maar vol," re
pliceerde Piet. Stuif ten voeten
uit, lacht Sonja de Graaf. „Hij
zag het betrekkelijke van zijn
werk in. Maak je toch niet zo
druk... dat bedoelde hij."
Piet had een hele grote kunnen
zijn, weet Sonja de Graaf heel
zeker. Een beeldhouwer van in
ternationale allure, het was geen
prater. Leuren met z'n spullen
kon-ie niet. Hij heeft het niet
willen maken! „Had iemand
hem maar gepushed", zegt De
Graaf met een dosis teleurstel
ling in haar stem. De onom
wonden en volledige erkenning
van de betekenis van Piet van
Stuivenbergs werk kwam er wel,
maar veel, véél te laat.
Brands
Het leven van Sonja de Graaf
(66) staat voor een groot deel in
het teken van de kunst. In de
zestiger jaren begon ze met het
aanleggen van een verzameling
dat werk van Cobra, maar voor
al van Van Stuivenberg bevat.
Sonja de Graaf behoort tot een
select gezelschap dat Piet van
Stuivenberg van meet af aan
steunde. „Ik heb nooit veel geld
gehad. Maar kunst kon je geluk
kig op afbetaling kopen. „Mag
ik er een jaartje over doen,"
vroeg ik dan. Het persoonlijke
kontakt met de kunstenaar heb
ik altijd zeer belangrijk gevon
den. Wat is er leuker dan een
dagje over de vloer bij Eugène
Brands!"
Stof
In '54 kocht zij voor het eerst
iets van Piet. Zijn atelier was
een onbewoonbaar verklaarde
woning (drie bij drie) in de Lan
ge Nieuwstraat. „Daar stond-ie
dan. Zich in het zweet te wer
ken. Overal stof. Daar heeft
Stuif de mooiste beelden ge
maakt. Overdag plakte hij etike
tjes bij een distilleerderij om
zijn drie koters eten te geven.
Niemand wist dat hij kunste
naar was. Als hij naar huis ging,
rechtte Piet zijn rug om echt
naar z'n werk te gaan."
Achtentwintig jaar lang werkte
Piet in de drankindustrie. Daar
na schuurde hij, in dienst van
de gemeente Schiedam, grafste
nen. Bewonderaars zijn er nog
steeds verbitterd over dat voor
Van Stuivenberg geen regeling
werd getroffen. In Rotterdam
waren er wel mogelijkheden,
hier niet.
Boymans
De Belgen ontdekten Van Stui
venberg als eerste. Met een
groep kunstenaars exposeerde
hij in het Paleis van Schone
Kunsten te Brussel. De critici
aldaar zagen sterke verwant
schap met de kunst der Vlaam
se expressionisten. We schrijven
1936. De doorbraak en de volle
dig kunstenaars-onafhankelijk
heid kwam in '53. Hij kreeg op
dracht om daklijstversiering
voor het Arnhemse provincie
huis te maken. Sindsdien be
vindt Stuivenbergs werk zich in
de collecties van het Stedelijk
Museum van Schiedam en Am
sterdam, 's Rijks Kunstvoor
werpen te Den Haag, het Mu
seum Boymans-van Beuningen
en bij vele particulieren.
een kleine herdenkingsten-
toontelling gehouden van de
eind vorig jaar gestorven
kunstenaar Piet van Stui
venberg (1901-1988). Behal
ve uit eigen collectie, maak
te het museum dankbaar
gebruik van het kunstbezit
dat de Schiedamse Sonja de
Graaf (66) vanaf '54 van
„Stuif" - zo noemden vrien
den hem - heeft opgebouwd.
De Graaf behoorde tot een
kleine groep die Van Stui
venberg stimuleerde, waar
deerde en zijn werk verza
melde. Haar collectie be
slaat elke periode uit het le
ven van de zo onfortuinlijke
Schiedamse kunstenaar die
jarenlang in een distilleer
derij moest werken om zijn
hoofd boven water te hou
den.
Sonja de Graaf, lid van de
aankoopcommissie van het
Stedelijk, zegt over haar ver
zamelwoede die nu al jaren
duurt. „Het is een versla
ving. Maar verzamelaars
zijn zeer belangrijk voor de
kunst. Ze steunen de kun-
stenaar en bewaren zijn
werk voor het nageslacht.
Onthoofd
In Schiedam staan twee sculptu
ren van Piet van Stuivenberg.
Een voor Thurlede en de ander
op de Grote Markt. Sonja de
Graaf is over beide plaatsen
niet erg te spreken. Bij het ver
zorgingstehuis staat het te dicht
op het gebouw en het wit mar
meren beeldje „moeder en
kind" in het centrum hoort
eerder in een nis, in een vitrine,
dan op het plein zelf. „Hoe ze
dat hebben kunnen verzinnen!"
Het beeldje werd bovendien in
'87 gestolen en kwam onthoofd
terug. „Piet heeft helaas nooit
grote beelden gemaakt, daar
had hij simpelweg de ruimte
niet voor."
Picasso
„Bij het Bouwcentrum in Rot
terdam staat ook een sculptuur
van Stuif. Als je 't vergelijkt
met dat golvende ding van Pi
casso, die overigens meer een
schilder is, dan zie je pas werke
lijk wat beeldhouwen is. Piet
maakte nooit tekeningen van te
voren. Hij pelde als het ware
het graniet stukje voor stukje af
tot er iets mooist ontstond.
Nee, praten deed hij niet veel.
Hij zei altijd: Voor praten kan
ik niet denken, maar wel voor
mijn sculptuur.
Organisch abstracte kunst
van Piet van Stuivenberg
vankelijk in De Klerks uitge
breide archief tussen die van
vele andere luchtvaartrampen.
Niet eens zo gek lang geleden
werd de verzameling van de
Schiedammer zo groot, dat hij
voor de keus stond of die wat
uit te dunnen of zelf naar zijn
garage te verhuizen. Hij besloot
tot het eerste en stuitte bij het
uitzoeken en opruimen vanzelf
op het eerste begin van zijn uit-
de-hand gelopen hobby. De on
dergang van De Ooievaar en
haar bemanning trof hem op
nieuw zó, dat hij besloot de ge
heimzinnige waas, die daarom
heenhing definitief te gaan ont
rafelen. Schiedammers, die de
heer De Klerk iets kunnen ver
tellen over de drie Nederlan
ders, die zo'n triest lot bescho
ren was, kunnen hem telefo
nisch bereiken onder nummer
4708849.
SCHIEDAM - In dienstencen
trum De Woudhoek treedt don-
T.V. DEFEKT?
Videospecialisten
derdag 23 februari het Geweste
lijk Seniorenorkest op tussen
14.00 en 16.00 uur. Toegang
2,50; kaartverkoop aan de
zaal.
In Kluphuis Oost in de Gallilei-
straat 86 wordt een cursus pop-
penkastpoppen maken opgestart
voor kinderen van zes en zeven
jaar. De eerste cursusmiddag
valt op dinsdag 21 februari tus
sen 15.30 en 17.00 uur. Opge
ven via telefoonnummer
4735435.
(leeftijd t/m 12 jaar).
Inleveren bij de nieuwe Albert Heijn
Hagastraat 1 - Schiedam-Zuid.
(Bekendmaking volgt in de week van Pasen).
orlogsmonument
eadopteerd
I geen beslissing
>ver bouwplannen
i Vlaardlngerdljk-
lark
Tiny Mous zorgt
voor verrassing
F*
Bron:
KNMI
VRIJDAG 24/02 ZATERDAG 25/02 ZONDAG 26/02
veel bewolking veel bewolking witselend bew.
regen regen regen
min. 2° midd.temp. 6° min. 4° midd.temp. 6° min. 3° midd.temp. 6
wind: Z-7 wind: ZW-6 wind: W-6
„Kunst kon je geluk
op afbetaling kopen
L
war mi.
De eerste vier dubbelromans van Konsalik zijn verkrijgbaar bij:
Wij helpen direkt!!!
Tel. 4260778-4733961 of
01899-15874
Groenelaan 95.
Vakuop Innul fUptnlu
roa uw wwuchiim ên koMutoi
albert heiin
