m
Anthonisgilde zoekt leden
braderie
APK
250.-
KONINGINNEDAG
Bouman
Het weer
1 mei-viering begint met hijsen van de rode vlag
GESLOTEN
Trien Lam woordvoerdster van de woonwagenbewoners
Stadsblad
29 april
op Uw Hoogstraat
GROTE BEURT
VRIJDAG 5 MEI
Het NIEUWE STADSBLAD
<2? -
Zuid-Holland
EXTRA BIJLAGE
EEN PUBLICATIE VAN
DE GEMEENTE SCHIEDAM
BELEDIYE HABERLERI
ttf
VRIJDAG
28 APRIL 1989
41e JAARGANG, NUMMER 34
OPLAGE 40.095
Dam 2, Postbus 257, 3100 AG Schiedam, 010-4732877, fax 4735818
SCHIEDAM - De zak
kendragers van het Antho
nisgilde mogen dan geen
belangrijke peiler meer
zijn van de economie, anno
1989 nemen ze nog steeds
een belangrijke plaats in in
het Schiedamse. Dat blijkt
alleen al uit het aandeel
dat deze club sterke heren
heeft in het Molenfestival
op zaterdag 20 mei. Ze
zullen dan weer graan los
sen bij het Zakkendragers
huisje en vervoeren naar
de molens. Bovendien is
het gilde de stuwende
kracht achter de histori
sche vlootschouw in de
Lange Haven, die is ge
pland op zondag de 21ste.
Al in de vroege tijden van
Schiedam, na het leggen van
een dam in de Schie, moeten er
dragers geweest zijn, die de goe
deren over de dam droegen van
het ene schip naar het andere.
Deze dragers hebben zich geor
ganiseerd in een gilde. De juiste
datum is niet bekend, maar ge
zien de situatie in andere ha
vensteden moet dit toch dicht
bij de stad liggen, dat Schiedam
stadsrechten kreeg. In de vijf
tiende eeuw wordt het dragers-
gilde als oudste en belangrijkste
gilde genoemd. In 1486 komt
net verbod, dat niemand tegen
betaling goederen mag dragen,
tenzij hij poorter is en lid van
het dragersgilde.
In 1577 vaardigde de stad een
ordonnantie uit, die het dragers-
loon regelde. Het te ontvangen
bedrag was afhankelijk van de
vracht en de af te leggen af
stand. Als goederen werden ge
noemd haring, koren, gerst,
mout, bieren, hout, zout, turf,
kolen, hennep, huiden, teer en
andere.
Toen in de 17e eeuw de stad
veranderde van een vissers
plaats in een industriestad door
de groei van de fabricage van
moutwijn en jenever, bleven de
dragers nodig, omdat de sche
pen bleven komen. Alleen de
grondstoffen veranderden en
daarmee de vracht van de dra
gers.
Als er een schip binnenliep dat
gelost moest worden luidde de
gildemeester de klok van het
Zakkendragershuisje en keerde
een zandloper om. Wie in de
buurt was had (misschien) ge
luk. Want wie binnen de tijd
van de zandloper, zeven minu
ten precies, het Zakkendragers
huisje wist te bereiken kon mee
dingen naar een begeerd iets:
werk en dus brood op de plank.
Meedingen door dobbelstenen
te gooien in een trechter met
een bak eronder. Smakken heet
te dat. En wie van de toegesnel
de dragers de hoogste ogen
gooiden konden aan het werk.
In het Zakkendragershuisje la
gen de gereedschappen al klaar:
ladders, zakken, maatbekers en
touwen.
De dragerswerkzaamheden heb
ben de leden van de vereniging
Anthonisgilde tot aan de jaren
1940 verricht. In 1943 werd
hetgeen over was van het An
thonisgilde, d.w.z. de zakken,
ladders, touwen, wagens enz.
voor 300,- verkocht aan Ha
venbedrijf Hersbach te Schie
dam.
Het huidige gilde is in 1985 op
gericht als ceremoniële voort
zetting van het aloude dragers-
gilde. Informatie bij de deken
van het gilde dhr. J. Hagen
doorn, Lange Haven 138 te
Schiedam, tel. 010-4268611 of
de secretaris van het gilde dhr.
P. Collignon, Dam 36 te Schie
dam, tel. 010-4265310.
Ons kantoor is
Dam 2 - Schiedam.
70 jaar Bouman. Wij maken er 29 april een groot prijzenfeest van.
Om te beginnen hebben wij 70 JUBILEUM-AANBIEDINGEN
voor ongelooflijk lage jubileumprijzen, zowel bankstellen, woon-
wanden, slaapkamers, enz. Uw gastvrouw is LINDA DE MOL.
Elke klant krijgt van haar een fraaie verrassing. Kinderen zijn
welkom en worden niet vergeten. Wij zorgen voor muziek -
ballonnen - film - vlaggen - grabbelton - wat
lekkers, enz. U komt toch ook?
MIONTEL
11
SCHIEDAM - Het kamp
aan de Schiekade bestond
lang voordat de stacara
vanrage ook in Schiedam
hard toesloeg. Toen al
oogde het precies hetzelfde
als de vakantieparken
waar heel wat stadgenoten
iedere dag vrijaf naar toe-
vluchten. Het is een van de
vele bonte verzamelingen
droompaieisjes, die in de
overbevolkte jaren '80 een
ontsnapping bieden aan
een noodgedwongen 'hok
jes-bestaan'. Zo'n huis op
wielen, waar je als eige
naar -niet gehinderd door
wetten en andere verplich
tingen je smaak en fanta
sie op kan botvieren- is
een algemeen geaccepteerd
ideaal. Maar degenen die
er permanent in wonen
worden met de nek aange
keken. Daar heeft de ten
toonstelling die de woon
wagenbewoners samen met
hun opbouwwerker Jack
Gaudelius hebben opge
steld in wijkcentrum De
Blauwe Brug over de dage
lijkse gang van zaken in
hun kamp weinig aan kun
nen veranderen.
Diane Nijman bijvoorbeeld
durft als ze haar kinderen uit
school haalt in het centrum niet
te bekennen dat ze "een kam
per" is: „Ik moet natuurlijk al
tijd met de auto op en neer,
want de afstand is net iets te
groot om te fietsen. Natuurlijk
vragen andere moeders me wel
eens waarom. Ik draai er dan
wat omheen en vertel dat ik
niet in de buurt woon. Als ik er
niet onderuit kan, geef ik als
adres Schiekade op. Bijna nie
mand denkt dan meteen aan
het kamp. Ik heb zo vaak mee
gemaakt dat ik niet meer beke
ken werd als ik vertelde waar ik
vandaan kwam. Dan voel je je
zo klein worden. De mensen
denken dat we nog onder de
wagen bevallen of buiten koken
op een vuurtje en dat we alle
maal stelen. Het is niet te gelo
ven zoveel rare vooroordelen
als er over ons de ronde doen."
Verliefd
Diana, vice-voorzitter van hei
bestuur van de woonwagenbe
woner is van origine een 'stad
se', die tien jaar geleden verliefd
werd op een jongen van het
kamp. De buitenwereld heeft
het haar sindsdien knap lastig
gemaakt. Toch heeft ze geen se
conde spijt gehad dat ze haar
rijtjeshuis ruilde voor een vrij
staand, al zitten er dan wielen
onder: „Het is hier zo licht en
gezellig. Je kent elkaar allemaal.
De deuren gaan nooit op slot en
niemand heeft een bel; je roep
gewoon even dat je eraan komt.
Als ik op het pad loop, dan heb
ik altijd meteen een praatje. Dat
moet je eens op een flat probe
ren. Daar liggen mensen soms
een. week dood, zonder dat ie
mand het merkt. Dat zal hier
niet gebeuren."
Emancipatie
Niet alleen met de sfeer, maar
ook met de emancipatie blijkt
het in het woonwagencentrum
wel snor te zitten. Het vier kop
pige bestuur bestaat alleen uit
vrouwen. „Logisch, onze man
nen werken, die hebben geen
tijd voor gevergader," is voor
zitter Trien Lam meteen fel. Zij
mag zich een van de eerste be
woners noemen van het kamp
dat in '59 werd opgericht. Net
als Diane kan ze de anecdotes
zo uit haar mouw schudden.
Over die man in het café, die
een potje af had zitten geven op
die lui van het kamp. „En toen
vroeg hij aan mijn zus, die ook
hier woont, of ze een keertje
met hem uit wou. Ja, aan ons
gezicht kunnen ze het niet af
zien, dat is doodgewoon. Ze
verwachten toch hoofddoekjes
en gouden oorringen. Ik ben in-
Trien Lam: „Er is geen huis mooier dan het mijne"
middels zo ver dat ik me niet
meer schaam. Ik ben grootsig
op waar ik vandaan kom." Juist
dat laatste kwam Trien goed
van pas toen ze optrad als
woordvoerdster van de woon
wagenbewoners, tijdens de ak-
ties die ze vrijdag en maandag
voerden op het stadhuis. Ver
antwoordelijk wethouder Chris
Zijdeveld legde haar het vuur
na aan de schenen.
Elastiek
Overtuigd van haar gelijk gaf ze
desalniettemin geen krimp.
Diane Nijkamp en Trien Lam
Trien Lam: „Wij klimmen hele
maal niet snel op de barricades;
juist om te voorkomen dat de
mensen zeggen: daar heb je die
grote monden weer. Maar de
maat was nu vol. We willen het
liefst hier blijven aan de Schie
kade. Als we dan moeten ver
huizen en nog verplicht in klei
nere groepen worden verdeeld
ook, willen we wel inspraak.
Het is voor ons ook niet leuk
dat we naar dit soort middelen
moeten grijpen om die te krij
gen. Dan vertelt zo'n wethouder
je nota bene doodleuk dat je het
stukje elastiek te hard hebt aan
getrokken. Als we niets hadden
gedaan, dan hadden ze ons rus
tig straks voor een voldongen
feit gesteld. Het allerkwaadste
ben ik nog over het feit dat we
ook nu weer gediscrimineerd
werden. Als wij naar het stads
kantoor gaan om te protesteren
staat meteen de recherche
klaar. Bij die op
tocht van het verplegend perso
neel heb ik ze niet gezien. Ach
teraf moet ik in de krant lezen
dat meneer Zijdeveld zich op de
confrontatie met ons heeft
voorbereid op het politiebureau
uit veiligheidsoverwegingen.
Waar slaat dat nou op. We wa
ren alleen met vrouwen en nog
hartstikke zenuwachtig ook. Het
is toch logisch dat je knokt voor
ie woonomgeving. Moeten ze
daar dan bang voor zijn?"
Dumpen
Wethouder Chris Zijdeveld
heeft de gemoederen even we
ten te sussen met zijn belofte
om op maandagmiddag 8 mei
een informatie-bijeenkomst te
houden. De kampbewoners zijn
van plan, in alle vriendelijkheid
overigens, daar wel uit te halen
wat er in zit. Trien Lam: „Ze
kunnen ons niet zomaar ergens
dumpen. Wc gaan niet accoord
met Spaland als enige locatie.
Wc zijn van plan zelf een aantal
alternatieven aan te dragen. Dat
hebben we zeven jaar geleden
ook al gedaan, compleet met fo
to's.
We hebben toen geen enkel
commentaar erop gekregen, ter
wijl het ons een hoop werk had
gekost. Daar zullen we nu geen
genoegen mee nemen. Altijd
krijgen we te horen dat we
moeten integreren met de gewo
ne burgers. Maar onze kinderen
zitten al op scholen en vereni
gingen in het centrum. Wat ze
eigenlijk willen, is dat we in
normale huizen gaan wonen, al
wordt het niet hardop gezegd.
Maar daar hebben we nu net
geen trek in. In een straat heb je
een heel andere band dan in een
kamp. De stadsen willen de
sfeer van de goeie ouwe tijd te
rug. Wij hebben die nog."
SCHIEDAM - In de 1
mei-vieringen zit al jaren
duchtig de klad. De laatste
poging om het aantrekke
lijker te maken dateert van
vorig jaar en hield niet
meer in dan het houden
van een quiz met vragen
over oud-Schiedam en so
cialisme. Er kwam een
handvol getrouwen bijeen
in 'De Rode Koffer' (vroe
ger het Volksgebouw) aan
de Tuinlaan, eigenlijk als
altijd.
Door de jaren heen heeft de 1
mei-viering in Schiedam zich
verplaatst van de straat naar de
zaal. Direkt na de Tweede We
reldoorlog werd de traditie van
de fakkeloptocht voortgezet.
Maar de animo daarvoor ver
flauwde rap.
Dat was in de dertiger jaren wel
anders. Niet alleen liepen vele
duizenden Schiedammers mee,
een nog groter aantal sloeg de
lopende massa gade. De optocht
stond dan ook altijd in het te
ken van politieke strijd. Naar
mate de oorlog naderde werden
de onderwerpen vrede en veilig-
iheid sterk benadrukt.
Drees
De laatste 1 mei-viering voor
Hitiers overval op Nederland
(slechts negen dagen vóór de in
vasie) werd in het Passage The
ater gehouden met als motto
'Vrijheid, vrede en gelijkheid1.
In de morgen kwamen 800 kin
deren bijeen om hun feest van
de eerste mei te vieren. Deze
was georganiseerd door de Soci
aal Democratische Vrouwen
bond en stond onder leiding
van de legendarische mevrouw
H. Benthem-de Wilde,
's Avonds waren er 900 mensen
aanwezig in de zaal en luister
den naar niemand minder dan
Willem Drees, toen 54 jaar oud
en voorzitter van de Tweede
Kamerfractie van de SDAP.
Drees hield een voor die tijd
moedige toespraak: „We zullen
onze vrijheid verdedigen, des
noods met wapenen." Ook
haalde Drees het sociale onrecht
aan dat in Nederland heerste.
„Er moet gestreefd worden naar
een betere maatschappelijke
orde. Er is teveel werkeloosheid
en bestaansonzekerheid."
Excelsior
Na Drees' speech kon het pro
gramma worden afgewerkt. De
arbeiderszangvereniging 'Excel
sior' zong enkele strijdliederen.
Een journalist van de Schie
damse Courant schreef in zijn
krant dat de vereniging vermoe
delijk een aantal leden was
kwijtgeraakt. „Een bescheiden
clubje", noemde hij het. Het
optreden van het Ludowsky-
ballet (drie dames en twee
heren) baarde meer opzien. „Op
uitstekende wijze heeft dit ge
zelschap serieuze en komische
dansen laten zien", aldus een
krantebericht.
Programma
Al honderd jaar lang wordt 1
mei in Schiedam gevierd. Om
deze mijlpaal luister bij te zet
ten hebben de organisatoren
een kleine tentoonstelling inge
richt. Het gemeentearchief
Schiedam stelde kranteartikelen
beschikbaar. De expositie zal
volgende week maandag 1 mei)
om twee uur in de Roo Roosen
zaal van het Passage Theater
worden geopend door het 'oud
ste' PvdA-lid in Schiedam. Om
twaalf uur wordt begonnen met
het traditionele vlaghijsen op de
Grote Markt, waarna de viering
tot vijf uur wordt voortgezet in
de Roo Roosenzaal.
Een foto van een 1 mei-viering was onvindbaar op het gemeentearchief van Schiedam.
Daarom hebben we een foto afgedrukt van Piet de Bruin. Het eerste raadslid van de SDAP in
Schiedam, alsook de eerste wethouder van sociaal-democratische afkomst. In 1932 werd De
Bruin zélfs lid van Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland. Piet de Bruin staat ietwat onwennig
geheel links. In het midden (tussen twee vrouwen) de voormalige burgemeester H. L. Honner-
lage Grete.
De foto werd genomen ter gelegenheid van de opening van het Gemeenteziekenhuis aan de
Nassaulaan.
4j JJLJl jLsM
Schiedams voetbal
kampioenschap
Programma
Koninginnedag
Ac
Meestal klaar terwijl u wacht
Burg. H. Gretelaan 273
telefoon 010-4738222
1
week 17
(2D TluUAM-t amto -kopen
1030
LL (loAkrc&rvtt^o 'ÈceAïstsstm.
11.30
12.30
IJsselmondselaan 175
Rotterdam-Kralingseveer
(010) 45.08.033
Maandag 13-17.30 uur. Dinsdag Vm Donderdag 9.30-17.30 uur. Vrijdag 9.30-21 uur. Zaterdag 9.30-17 uur
14 30 <7
1 ScbiAcUtstri,
19
19.30
ZATERDAG 29/04
zonnige perloden
droog
Bron: min. 1° midd.temp. 9° min. 1° midd.temp. 12° min. 2° midd.temp. 12'
KNMI wind: NW-4
ZONDAQ 30/04
zonnig* p*riod*n
droog
MAANDAG 01/05
zonnig* p*riod*n
wind: VAR-3
'Ik ben grootsig op
waar ik vandaan kom'
Feest voor een handvol getrouwen
Het
Nieuwe
