Drie distilleerderijen houden 'open Ms'
JeneverstokerJi
De Dubbele
Adelaar
Branderij
De Tweelingh
Johannes
deKuyper
Distilleerderij
M. Dirkzwager
MOLENFESTIVAL
19 MEI 1989
PAGINA 3
Schiedam staat bekend als Jeneverstad. Hoe
een echte distilleerderij werkt is minder be
kend, zelfs bij vele geboren en getogen
Schiedammers. Het Molenfestival biedt de
unieke kans om zo'n ambachtelijk bedrijf
eens goed van binnen te bekijken. Niet min
der dan drie bekende distillateurs zetten op
zaterdag 20 mei hun poort wijd open en ver
welkomen het publiek gastvrij.
De bezoekers worden in groepen rondgeleid
en krijgen deskundige uitleg. Speciaal voor
het Molenfestival stellen de distillateurs delen
van hun bedrijf in werking. Na afloop bestaat
de gelegenheid om het Schiedamse produkt
te proeven. Om de organisatie prima te doen
verlopen, is het nodig het aantal bezoekers
enigszins te regelen. Daarom wordt aan be
langstellenden verzocht om (tegen een gering
bedrag) een toegangsbewijs te kopen bij mo
len De Vrijheid aan de Noordvest.
Om in de zeventiger jaren aan de sterke con
currentie het hoofd te kunnen bieden, be
dacht Carel Nolet van jeneverstokerij De
Dubbele Adelaar een bijzonder produkt: Ketel
1. Hij kwam op het idee om de nog aanwezi
ge, honderdzestig jaar oude distilleerketels
opnieuw in gebruik te nemen. Zo werd de
ambachtelijke jenever Ketel 1 geboren, ge
noemd naar de gerestaureerde authentieke
distilleerketel nummer 1.
Het was een gouden greep, want het bedrijf
wist zich dankzij het nieuwe-oude proces op
de markt te handhaven en zelfs een niet weg
te cijferen aandeel te veroveren. Overigens
vraagt het stookproces van De Dubbele Ade
laar veel tijd en vakmanschap. Zo wordt Ketel
1 gestookt uit (onder meer) veertien verschil
lende soorten kruiden en verse jeneverbes
sen, die zorgen voor een exclusief produkt
met een zuivere en zachte smaak.
Het eeuwenoude pand, waarin jeneverstokerij
De Dubbele Adelaar is gevestigd, bevat vier
oude distilleerketels met een capaciteit van
ruim 3300 liter per ketel. De ketels kunnen
slechts enkele uren per week worden ge
stookt, waardoor de jenever niet alleen kwali
tatief, maar ook kwantitatief van een zekere
zeldzaamheid getuigt.
Jeneverstokerij De Dubbele Adelaar is onder
gebracht in distilleerderij-jeneverstokerij No-
let B.V. Dit bedrijf is sedert 1691 gevestigd
te Schiedam. Thans houdt de tiende genera
tie Nolet de traditie van niet minder dan drie
eeuwen in-ere...
In 1777 woonde de familie Jansen in de bin
nenstad van Schiedam. Daar dreef ze een
kleine gisthandel. De zaken liepen goed en na
een aantal jaren breidden ze uit en begonnen
een branderij aan de Noordvest...
Sedert april 1987 vervaardigt branderij De
Tweelingh aan de Noordvest het moutwijndis
tillaat Notaris. Molen De Vrijheid maalt hier
voor het graan. De zakken meel worden over
gebracht naar de branderij, waar het viervou
dige stook- en distillatieproces begint. De au
thentieke produktiewijze geschiedt helemaal
volgens de Gemeenteverordening uit 1902.
Daarom mag De Tweelingh van de gemeente
Schiedam het Schiedamse Gemeentezegel op
elke fles aanbrengen; een waarborg voor de
originele kwaliteit.
Als u wilt weten hoe Notaris wordt gemaakt,
breng dan een bezoek aan de branderij. Op
zaterdag 20 mei start tussen 11.00 en 16.00
uur elk kwartier een rondleiding, waarbij u
van harte welkom bent.
Voor groepen verzorgt branderij De Twee
lingh gedurende het gehele jaar rondleidingen
van dinsdag tot en met vrijdag. Uiteraard wel
na een telefonische afspraak: 010-4734349.
Geheel in de sfeer van deze bedrijfspresenta
tie, ontvangt ieder bij aankoop van een en
treebewijs een origineel jeneverglas. Verkoop
van de toegangskaarten vanaf circa 11.30
uur. Hieronder een schets van de deelnemen
de distilleerderijen, alsmede van distilleerderij
Nolet die om organisatorische redenen niet te
bezichtigen is.
De Kuyper, bijna drie eeuwen geleden opge
richt door de (toen) 30-jarige Johannes de
Kuyper, is nog altijd een familiebedrijf. De
van oorsprong Rotterdamse distilleerderij
was een producent van jenever, louter en al
leen gericht op de export. Voortdurende groei
maakte verhuizing naar Schiedam noodzake
lijk. In 1911 werd aan de Buitenhavenweg een
nieuw bedrijfspand geopend.
Tot na de eerste wereldoorlog bleef De Kuy
per er diverse jenevers distilleren en exporte
ren naar alle delen van de wereld, die deel
uitmaakten van het Britse imperium. In Ne
derland werd in die periode geen fles ver
kocht.
Het wegvallen van de Canadese en Ameri
kaanse markt als gevolg van de z.g. droog
legging, was een direkte aanleiding om zich
voor het eerst bezig te houden met de thuis
markt. Er vond uitbreiding van het assorti
ment plaats en in 1929 kwamen de eerste De
Kuyper flessen in Nederlandse winkels.
Na het beëindigen van de drooglegging be
sloot De Kuyper in Canada en de Verenigde
Staten eigen vestigingen op te richten. In
1932 in Montreal en in 1934 in New Yersey in
de staat New York. Geleidelijk ontwikkelde
het bedrijf een internationaal netwerk van im
porteurs in alle continenten. De Kuyper is mo
menteel in meer dan 80 landen verkrijgbaar.
Er wordt wel gezegd, dat De Kuyper het
meest komplete likeurassortiment ter wereld
levert. De laatste jaren boekt het bedrijf
enorm succes met de perzikenlikeur Peacht-
ree. In Schiedam produceert De Kuyper Pe-
achtree voor Nederland en de exportmarkten
buiten Amerika.
Als een van de grootste familiebedrijven in de
sektor 'gedistilleerd' is Dirkzwager de gene-
verstad Schiedam trouw gebleven. De onder
neming stamt uit 1879. Haar voornaamste
produkten zijn oude en jonge genever, vieux,
citroenbrandewijn en volkorenwijn-genever.
Daarnaast vervaardigt Dirkzwager het volledi
ge scala aan Oudhollands gedistilleerd, advo
caat, likeuren en vruchtendranken.
De merknaam Florijn heeft pas na de Tweede
Wereldoorlog haar intrede gedaan. De firma
Wed. J. Florijn en Co. was een Rotterdamse
likeurstokerij. Tijdens de oorlog werd het be
drijf door hevige bombardementen met de
grond gelijk gemaakt. Dirkzwager bood toen
aan, om de aktiviteiten voort te zetten binnen
haar bedrijf.
De toenmalige eigenaar verzorgde nog een
aantal jaren de produktie vanuit distilleerderij
Dirkzwager, totdat hij wegens gevorderde
leeftijd en bij gebrek aan opvolging de werk
zaamheden staakte. Als dank voor de gebo
den gastvrijheid kreeg Dirkzwager de naam
Florijn.
Tot op heden is Florijn een bekende naam
onder de genevers. Tijdens het Open Huis
kan men de bezoekers van Dirkzwager aan
de Noordvest horen zingen: „Ha fijn, ha fijn,
een borrel van Florijn..."
De vier grote
Schiedamse
distillateurs op
een rijtje. Van
links naar rechts
de heren De
Kuyper, Jansen,
Nolet en
Dirkzwager.