Sommige makelaars vragen
lager bemiddelingstarief
'ONBN
Kopen of huren huis
is subjectieve keuze
Schiedam
Een drukke baan, rennen en vliegen
en als je thuiskomt de weldadige rust
van je topappartement op hoog niveau
3
'Tl
i
Bezichtiging
Ms
DOE
ZELF
SCHOOL
LMV wil consument bereiken
w.c.1
Wonen met de lucht als naaste buur in de
rustige omgeving van Woudhoek-Noord
k - W.;
NU 30% KORTING
zonweringfabriek
WIJ KOPEN
ONROEREND GOED!
SNELLE BESLISSING!
KORTE
PRAKTIJK
KURSUSSEN
nv a tic npniPTPW m
174.-
SANPLISE DE LUX
GRATIS OPMETEN EN
GRATIS BEZORGEN!!
Rolgordijnen
Buiten-
scherm
VERTIKALE
JALOEZIEEN
WEERT
ZON
EN KOU MS
Sandux de Luxe
VERTIKALE
JALOEZIEËN
ALUMINIUM
JALOEZIEËN
y HET NIEUWE STADSBLAD - VRIJDAG 27 APRIL 1990
PAGINA 131
van de week
Huren of kopen
met
N ibud-brochure
Doorzichtige
markt
Stijging
hypotheeklasten
Andere risico's
Koopsom
KOGGESCHIP 28 te SCHIEDAM
GALJOOT 31 te SCHIEDAM
CALLENBURGSTRAAT 18
te VLAARDINGEN
SCHIEDAMSEWEG 160
te VLAARDINGEN
3201 BA Spijkenisse
(01880) 21122
VASTGOED BV
T
ERRAS
427-
<-427-»
SLAAPKAMER 1
BADKAMER
i I 1
J+-328
SLAAPKAMER 2
WOONKAMER
ER 7 -
-ï KEUKEN!
-J HAL I H
244
tel.(010)4136510
tel.(010)4 265200.
nv Bouwfonds
Nederlandse Gemeenten
TE KOOP
Van Geloven O.G.
Informatie/
folderaanvraag
010-4119877
Nog nooit zo goedkoop
leverbaar in 20 kleuren
met maar liefst 40% korting
Voorbeeld: OO/I
200 cm br. x 180 hZoT."
Laat genoeg daglicht binnen
Voorbeeld: 200 br. x 150 h. 394.-
Bij ons betaalt u slechts 276.- nu bij Sandux
In liefst 80 kleuren en soorten. Let
op: alle stofsoorten en kleuren voor Zowel in breed als smal
dezelfde prijs. Alle stoffen op grote leverbaar,
modellen te zien.
Tevens groot assortiment
PVC- en aluminium lamellen
VOORBEELD
250 br x 180 h (cm)
normale prijs 553.- 443
Voorbeeld in breed:
200 breed x 160 hoog 14U."
Korting 14.-
VLAARDINGEN
OOSTHAVENKADE 87 - HOEK VISSERIJPLEIN
U vindt ons 100 meter over de spoorbaan tegenover de nieuwe brug.
Tel.: 010-4346260/4346144
Sandux is open: dinsdag t/m vrijdag 09.00-17.30 uur,
zaterdag 09.00-16.00 uur
Volop vrijdag geen koopavond
parkeergelegenheid >s maandags gesloten
I
De LMV (Landelijke Makelaars
Vereniging) is naast de NVM
(Nederlandse Vereniging van
Makelaars) betrekkelijk klein,
maar heeft wel een belangrij
ke mijlpaal geslagen: kopers
die een LMV-makelaar inscha
kelen hoeven voortaan maar
1% courtage (bemiddelings-
kosten) te betalen. Daarvoor
beschikken ze over de volledi
ge service van de makelaar:
beoordelen financiële moge
lijkheden; zoeken, selecteren,
beoordelen huis op onder
houd en andere factoren,
prijsonderhandelingen met
verkopen, afhandelen formali
teiten.
De meeste makelaars houden
zich aan het tarief dat de NVM
voorschrijft. Voor de meest ver
kochte typen woningen beteke
nen dit percentages van 2% (tot
De vraag 'huren of kopen
van een huis' speelt jaar
lijks in vele honderddui
zenden huishoudens. Bij
het Nibud in Den Haag is
een brochure verkrijgbaar
die op allerlei vragen hier
omtrent antwoord geeft.
De brochure heet 'Uw
budget als huisbaas' en is
te verkrijgen door 8,50
over te maken op postre
kening 368700 ten name
van het Nibud.
Het Nibud omschrijft de
brochure zelf als volgt:
een methode om zelf uit
te rekenen hoeveel ruimte
uw budget biedt om te
huren of te kopen. Stap
voor stap worden de le
zers begeleid bij het zelf
opstellen van een budge
tanalyse. Daarbij wordt
rekening gehouden met
de extra lasten die een
koophuis meebrengt (ten
opzichte van een huur
huis). Een aantal verhelde
rende praktijkvoorbeelden
tonen het nut aan van een
dergelijke budgetanalyse.
Een vergelijking tussen de
woonlasten van huurders en
kopers komt eigenlijk neer op
het vergelijken van appelen
met peren: er zijn overeen
komsten, maar ook wezenlijke
verschillen die alle op hun ei
gen merites moeten worden
beoordeeld. Wel is de kans
dat een koper uiteindelijk
voordeliger woont dan een
huurder groot. Daar staat ech
ter tegenover dat een huurder
minder risico's loopt.
Vergelijkingen tussen huren en
kopen beperken zich vaak tot
koopsommen van 125.000,-)
of 1,85% (van 125.000,- tot
250.000,-). Alle makelaars
courtages zijn exclusief btw. Dit
betekent dus dat een koper die
een makelaar inschakelt voor
bemiddeling bij aankoop van
een huis van bijvoorbeeld
150.000,- de volgende courta
ges verschuldigd zou zijn:
- bij een LMV-makelaar
1500,- 277,50 btw;
- bij een NVM-makelaar (en de
meeste niet bij een vereni
ging aangesloten makelaars)
ƒ2.775,- ƒ513,40 btw.
De LMV noemt de gewoonte
dat makelaars aan verkopers
en kopers eenzelfde bemidde
lingstarief vragen historisch ge
groeid, maar niet in overeen
stemming met de tijd die make
laars aan een opdracht beste
den. Volgens de LMV is bemid
deling voor verkopers veel ar
beidsintensiever dan voor ko
pers en dit wordt nu tot uit
drukking gebracht in een varia
tie van het tarief.
LMV-voorzitter J. Verdoold uit
Krimpen a/d IJssel vindt het
van groot belang dat kopers
zich door een eigen makelaar
laten begeleiden en hoopt met
een tariefsverlaging de drempel
naar de makelaar te verlagen.
Daarnaast noemt hij het van
groot belang, voor zowel koper
als verkopers, dat de huizen
markt doorzichtiger wordt.
Verdoold: „Veel makelaars
schermen nieuw aanbod in het
begin af. Eerst wordt een eigen
kring van relaties op de hoogte
gesteld. En pas als daar geen
kopers te vinden zijn, wordt
zo'n nieuw in verkoop gekomen
huis in zoeksystemen opgeno
men en wordt ermee geadver
teerd. Wij vinden dat fout. Ook
kopers die niet bij zo'n make
laar ingeschreven staan heb
ben er recht op te weten welke
huizen in de verkoop komen.
En dat is ook in het belang van
verkopers. Het is immers een
aloud marktprincipe: hoe meer
kopers gïnteresseerd kunnen
worden, hoe hoger de verkoop
prijs kan zijn".
De LMV wil met deze consu-
mentgerichte aanpak een dui
delijk eigen gezicht krijgen.
Verdoold denkt dat er op die
manier plaats is voor een ma
kelaarsorganisatie naast grote
broer NVM. Hij stelt overigens
nadrukkelijk: „We willen ook
geen afvalbak worden van de
NVM en kennen daarom een
strenge ballotage voor nieuwe
leden. We willen met de kwali
teit van onze dienstverlening
voorop kunnen blijven lopen".
De statuten van de LMV noe
men als een der doelstellingen
•UW THUISKRANT' EXTRA
Postbus 5825. 2280 HV Rjj$£
0 LMV-voorzitter J. Verdoold:
„Kopers moeten zich door ei
gen makelaar laten begelei
den.
van de vereniging: het stellen
van wettelijke regelingen waar
bij de belangen van de consu
ment worden beschermd door
het stellen van eisen aan het
uitoefenen van het beroep van
makelaar. Zo'n wettelijke rege
ling wordt door het Ministerie
van Economische Zaken voor
bereid sinds de SER in 1985
een dringend advies uitbracht
om de consument met wettelij
ke regels te beschermen.
In dit SER-advies werd vooral
namens de consumentenorga
nisaties ook gepleit voor een
werkelijk onafhankelijke tucht
rechtspraak en een flexibele
honorering voor makelaars.
Met name dit laatste punt blijkt
een belangrijk struikelblok om
tot wetgeving te komen. De
NVM is tegen een dergelijke
variatie, althans voorzover die
tot verlaging van de courtage
zou leiden. Volgens de NVM is
de consument daar niet mee
gebaat: bij een te lage courtage
zou de kwaliteit van de dienst
verlening in het gedrang kun
nen komen.
Hoewel de LMV geen gespreks
partner is bij de totstandko
ming van wettelijke regels over
de bemiddeling in onroerend
goed, zou de tariefsverlaging
voor kopers ook wat dit betreft
een doorbraak kunnen beteke
nen. Naarmate het lagere tarief
voor kopers aanslaat, zal het
voor de NVM moeilijker worden
zich te blijven verzetten tegen
variabele tarifiëring. Zodat de
broodnodige wettelijke be
scherming van de consument
er eindelijk komt.
woonlastenvergelijkingen. De
netto kooplasten worden dan
naast regelmatig stijgende
huurlasten gezet. Een huur van
(nu) 500,- per maand stijgt
dan als volgt:
Jaarlijkse huur
verhoging van
Huur (in gld.) na
5 jr.
10 jr.
20 jr.
30 jr.
2%
550
610
745
905
3,5%
595
705
995
1.405
5%
640
815
1.325
2.160
Vooral op lange termijn kan dit
tot enorme verschillen in lasten
tussen kopers en huurders lei
den. De hypotheeklasten vallen
voor eigen/huisbewoners weg
zodra de hypotheek is afgelost
(meestal na 30 jaar). Als de hy
potheekrente in die periode ge
middeld 9% heeft bedragen, is
er in totaal aan rente betaald
over een hypotheek van (stel)
100.000,-: 189.800,-. Dit is
echter een bruto bedrag. Netto
kan het veel lager zijn. Aan af
lossing is 100.000,- betaald,
maar het is niet eerlijk dit mee
te nemen in een vergelijking
met wat huurders betalen. Im
mers, aflossing op de hypo>-
theek is bezitsvorming.
Netto lasten bij een hypotheek
van 100.000,- zijn enigszins te
vergelijken met een kale huur
van 500,-. De huurlasten over
30 jaar komen in totaal dan uit
op:
- 248.300,- bij gemiddelde
huurrondes van 2%;
- 320.600,- bij huurverhogin
gen van 3,5%;
- 503.000,- bij huurverhogin
gen van 5%.
Ten opzichte van huurders
staan kopers (als hun aan-
vangslasten vergelijkbaar zijn
met die van huurders) dus heel
sterk in het voordeel. En na 30
jaar, als bij kopers de hypo
theeklasten wegvallen, loopt dit
voordeel razendsnel verder op.
De renteverhogingen van de
laatste twee jaar hebben laten
zien dat ook de lasten voor ko
pers flink kunnen stijgen. Dat
komt met name tot uiting bij
renteverlenging, dat wil zeggen:
als een periode van vaste rente
afloopt. Wie nu bijvoorbeeld
500,- hypotheeklasten heeft
en straks een in plaats van 7%
een rente van 9% moet betalen,
krijgt te maken met een lasten
verhoging van ca. 30%. Anders
dan bij de huren gaat dit niet
geleidelijk, maar komt het van
de ene op de andere maand
(namelijk bij renteverlenging).
Vergelijking met huurlasten
gaat dan ook alleen maar op
voor kopers die hun hypotheek
rente voor lange tijd hebben
vastgelegd of een hypotheek-
vorm hebben met nauwelijks
schommelende (rente) lasten.
Bijvoorbeeld rente-rust hypo
theken of spaarhypotheken.
Toch moet het gevaar van ren
testijging niet worden over
schat. Wie nu bijvoorbeeld een
hypotheek afsluit met bijvoor
beeld 5 jaar vaste rente en 2
jaar rentebedenktijd, krijgt ui
terlijk over 7 jaar te maken met
een eventueel hogere rente
voet. Misschien ook met een la
gere rentevoet. Als de hypo
theeklasten bijv. 20% hoger
zijn, bijvoorbeeld omdat de
rente stijgt van 9% tot 11%,
komt dat overeen met de las
tenstijging van huurders bij ge
middelde huurrondes van 3,5%
per jaar. Waarschijnlijk zijn ook
de inkomens dan zodanig ge
stegen, dat die hogere lasten
zowel voor kopers als huurders
te dragen zijn.
Krijgen we 'Engelse' toestan
den, met eventueel hypotheek
rentes van 15% of zelfs hoger?
De kans daarop is klein, omdat
in het verleden gebleken is dat
Nederland steeds behoorde tot
de landen waar de laagste ren
tevoet gold (dank zij de harde
gulden). Maar eerlijk is eerlijk:
uitgesloten is het niet.
Naarmate we verder in de tijd
komen, weegt het effect van
rentestijging echter steeds lich
ter. Ook bij het annuïteitensys
teem is er dan intussen zoveel
afgelost, dat de rentelasten op
een steeds kleinere schuld
drukken. Rentestijgingen zijn
dan steeds makkelijker op te
vangen. De kans dat door ren
testijging de stijging van de
huurlasten teniet wordt gedaan,
is op lange termijn dan ook vrij
wel nihil.
Het gevaar van rentestijging is
echter niet het enige risico dat
eigen/huisbewoners bedreigt.
Te denken is aan:
- het risico van een miskoop,
zodat de woonlasten sterk op
kunnen lopen of zelfs een
groot verlies ontstaat;
- het risico van betalingspro
blemen, waarna eventueel
door gedwongen openbare
verkoop van het huis een
restschuld ontstaat met
(soms) levenslange conse
quenties;
- het risico van sterk stijgende
onderhoudslasten, waardoor
de woonlasten voor kopers
onevenredig kunnen oplopen;
- extra zakelijke lasten voor ei
gen/huisbewoners, zoals ex
tra verzekeringen, diverse
belastingen die huurders niet
hebben e.d.;
- politieke risico's, zoals on
langs is gebleken met de pe
rikelen rondom het huurwaar
deforfait. Huurders worden
ten dele door de politiek be
schermd via het instrument
van de huursubsidie, eigen/
huisbewoners blijken een
groep te zijn waar de schat
kist nog denkt extra te kun
nen plukken.
Een vergelijking tussen huren
of kopen gaat dan ook niet om
de vraag: wat is voordeliger?
Dat is pas na verloop van vele
jaren te zeggen. Het gaat om
de vraag: kan in verhouding tot
de huidige huurlasten een min
stens vergelijkbare koopwoning
worden gekocht met uitsluiting
van zoveel mogelijk risico's.
De mogelijkheden om een wo
ning te kopen worden in hoge
mate bepaald door het inko
men van de koper. Bij een be
paald inkomen horen maximaal
toegestane hypotheeklasten.
Volgens de huidige normen
voor gemeentegarantie en uit
gaande van een rente van 9%
voor een annuïteitenhypotheek
met 5 jaar vaste rente levert
dat het volgende beeld op:
Inkomen
Maximale bruto
maandlasten
in gld.
Maximaal
hyp.bedrag
a 9%
30.000
587,50
73.000
35.000
729,-
90.000
40.000
833,-
103.000
45.000
941,-
117.000
50.000
1.062,50
132.000
60.000
1.350,-
168.000
Voor premiewoningen gelden
om verstandig om in concrete
lagere toegestane woonlasten
situaties de hoogte van de
(waar de premie tegenover
haalbare hypotheek bij een hy
staat). Bij tweeverdieners mag
potheekadviseur of makelaar
het tweede inkomen ten dele
nader te bepalen.
worden meegeteld. Het is daar-
17/90
DROP
Prima onderhouden hoekherenhuis met garage en
centrale verwarming. Globale indeling: z-vormige
woonkamer, halfopen keuken en bijkeuken. Ie
Etage: 3 slaapkamers, badkamer met ligbad, was
tafel en 2e toilet. 2e Etage: zolder met c.v.-ketel,
badgeiser (1980). Mogelijkheid tot 4e slaapkamer.
Vraagprijs 189.500,- k.k.
Aanvaarding: 1 juni 1990.
Hoekherenhuis met garage en centrale verwar
ming. Globale indeling: grote woonkamer met zij
kamer, open keuken, garage. 1e Etage: 3 slaapka
mers waarvan 1 met vaste wastafel, badkamer met
ligbad, douche, wastafel en 2e toilet. 2e Etage:
grote slaapkamer en veel bergruimte. Voor/achter/
zijtuin met aan de achterkant een terras op het zui
den. Erfpachtsgrond.
Vraagprijs: 187.500,- k.k.
Aanvaarding: direkt na verkoop.
Tusseneengezinswoning met eeuwigdurende erf
pacht, schuren, erf en tuin. Ligging in het centrum.
Globale indeling: grote woonkamer en suite met
serre, keuken en bijkeuken. 1e Etage: 3 slaapka
mers waarvan 1 met balkon. 2e Etage: bergvlie-
ring. Aan de achterzijde van het huis is een plaats
met stenen berging met daarin een provisorische
douche en er is ook een tuinhuisje.
Vraagprijs: 130.000,- k.k.
Aanvaarding: vrijwel direkt na verkoop.
Eengezinswoning met zuidligging achter. Eigen
grond. Globale indeling: doorzonwoonkamer met
open haard, openslaande deuren naar terras, mo
derne keuken met inbouwapparatuur, entree en
gang met trapkast. 1e Etage: 3 slaapkamers waar
van 1 met balkon, badkamer met ligbad, douche,
wastafel, 2e toilet, aansl. wasautomaat. 2e Etage
met 2 slaapkamers en tussenzolder met cv-ketel
en gasboiler. Achter: terras met borders en pand-
brede berging met a/uitgang.
Vraagprijs: 150.000,- k.k.
Aanvaarding: in overleg.
Drop Makelaardij BV
NVM Voorstraat 65
Hli
MAKELAARDIJ
Bel voor vrijblijvende afspraak
01899-15458
(ook 's avonds).
r
(T>
Woudhoek-Noord ligt in het noordwesten
van Schiedam, dicht bij het recreatie
gebied Midden-Delfland.
Hier heeft het Bouwfonds apparte
menten te koop met als 'chapeau' het
attractieve woongenot van enkele top-
appartementen. Dat betekent wonen op
hoog niveau met alleen de vrije lucht als
naaste buur.
Over comfort en ruimte heeft u niets te
klagen. Thuiskomen is zeker zijn van
weldadige rust in een omgeving waarin u
ongestoord uw gang kunt gaan.
Met alles onder handbereik. En degelijk
geïsoleerd tegen buren- en buitenge
luiden.
Koopprijzen v.a. 159.000,-v.o.n. (Type E).
Nog deze zomer kunt u profiteren van
dit uitzonderlijke wooncomfort op
'n aantrekkelijke plaats.
Bel voor een afspraak voor bezichti
ging Bouwfonds Rotterdam,
Coolsingel 245 (hoek Westblaak),
(ook op zaterdag van 11.00-15.00 uur).
Of met Anke Bodewes Makelaardij,
Rubenslaan 8, Schiedam,
Of belde service-lijn.
SERVICE
LIJN
■iWlHiTlt!
LLk
Maandag t/m
zaterdag
9.00 - 21 00 uur
0366a
3-Kamerappartement
Hogenbanweg 335
zeer goed
onderhouden.
Dubbele beglazing,
eigen grond.
Prijs ƒ42.500,-
Singel 92.
Tel. 4260546.
rottendam
organiseert:
(6 lessen 3 uur,
's morgens,
's middags of
's avonds
IN DE VAKKEN
metselen
stucadoren
timmeren
meubelstofferen
electriciteit
centrale verwarming
loodgieteren
lijsten- en
meubelmaken
fietsen maken
schilderen
houtbewerken met
electrisch
handgereedschap
stoelmatten
houtdraaien
„karweitjes in huis"
in Bouwcentrum
complex
t.o. Centraal Station
Weena 734
Postbus 20734
3001 JA Rotterdam
Zonwerin
voordelige
in meer dan
80 kleuren
en dessins.
Voorbeeld:
ongeacht
stofsoort
300 br x 190 h (cm)
normaal 194-
bij Sandux
met knikarm
U BETAALT 126.-
Leverbaar in 50-35-25 mm
SANDUX
vlak voor de deur