Voor het in huis hebben van tv of radio moet worden betaald
0
fl
i
r
Tc
I
v&rr
uw aquarium
1/
i
HET NIEUWE STADSBLAD - VRIJDAG 20 DECEMBER 1991
PAGINA 7
Meer dan vijf miljoen
huishoudens. Dit
gigantische aantal staat
geregistreerd in het
(nieuwe) computersysteem
van de Dienst
Omroepbijdragen (DOB),
die de kijk- en
luistergelden int.
Deze 'omroepbijdragen
zoals het officieel heet, zijn
grotendeels bestemd voor
de publieke omroepen.
Uiteraard heeft de DOB
handen vol werk aan het
innen van de kijk- en
luistergelden, die de ruime
vijf miljoen huishoudens
aandragen.
Meer aansprekend is
natuurlijk het werk van de
150 controleurs die
dagelijks op pad zijn. Zij
zitten de wanbetalers
achter de broek en pogen
de naar schatting ruim een
half miljoen zwartkijkers
te overtuigen alsnog aan
hun wettelijke plicht te
voldoen. Het gaat hierbij
om tientallen miljoenen
guldens.
Om met name bij die grote
groep zwartkijkers een aantal
misverstanden weg te nemen, is
de DOB in voorjaar '91 een
voorlichtingscampagne gestart
met als motto: 'Kijk je zwart,
dan zit je fout'. Alleen al door
de aandacht in de media hier
voor, steeg het aantal, aangiften
aanzienlijk.
Inmiddels kan iedereen weten,
dat voor het in huis hebben van
een televisie of radio kijk- en
luistergeld moet worden be
taald. Daarom is nu met het
laatste onderdeel van de cam
pagne begonnen.
De DOB weet waar de niet-be-
talers wonen. Deze 'zwartkij
kers' ontvangen een brief waar
in hen vriendelijk doch drin
gend wordt geadviseerd aangifte
te doen, vóórdat ze 'tegen de
lamp lopen' bij de controleurs.
Onze krant nam eens een kjkje
achter de schermen en vernam
uit de mond van twee contro
leurs enkele aansprekende erva
ringen die zij in hun dagelijks
werk langs de deuren opdoen.
Opsporen
René Ribberink is controleur
bij de DOB. Hij heeft steden als
Utrecht en Soest als zijn werk
gebied. „Het is een groot voor
deel dat je niet in uniform,
maar in je gewone kloffie werkt.
Mensen reageren tocht anders".
Nancy Wiekamp, werkend in
Den Haag en omgeving, was
een paar jaar geleden één van
de eerste vrouwelijke contro
leurs, die de DOB in dienst
nam. Ze had een kantoorbaan
en was er op uitgekeken: „Ik
zag de advertentie en het leek
me een spannend beroep. Het
werk is niet saai en je ontmoet
veel mensen. Dat is het aardige
van dit vak".
Nancy vertelt dat haar werk uit
twee facetten bestaat. „Je hebt
het opsporen van de zwartkij
kers. Dan ga je met een groep
collega's een wijk in. Aan de
hand van lijsten weet je waar er
niet betaald wordt. Die adressen
krijgen bezoek van ons. Daar
naast heb je het bezoek aan de
wanbetalers. Dat doe je in je
eentje, in je eigen rayon".
Verrast
Bij hun werk worden de contro
leurs niet altijd even vriendelijk
ontvangen. „Je komt niet bij ze
op visite", vertelt René. „Maar
het is niet zo dat een hele straat
wegduikt, wanneer je in een
wijk aan het werk bent. Mensen
zijn toch altijd verrast. Ze heb
ben vaak wel hun smoezen
klaar. Maar als je eenmaal wer
kelijk voor hun neus staat, heb
ben ze die toch niet 1-2-3 pa
raat. Daardoor sta je ook snel
binnen. Je legitimeert je altijd.
Laatst was ik in een plaatsje in
de Betuwe. Daar was bekend
dat we aan het werk waren.
Soms werkt de tam-tam verras
send snel. Kom ik bij een man
die mij vertelt dat de DOB in
de buurt aan het controleren is,
en hij laat me keurig zien waar
zijn TV verstopt is. Had niet
goed geluisterd, toen ik me aan
de deur identificeerde. Gelukkig
nam-ie het sportief op. Soms
ziet men ons als scheidsrechter
in de sport om de controle te
ontwijken. En dan heb je goede
en slechte verliezers".
Smoezen
René en Nancy diepen tal van
praktijkervaringen op. Verhalen
en smoezen over tweelingzussen
en werksters. Over de gedachte
dat de omroepbijdrage via het
kabelabonnement of het om
roepblad wordt betaald. „Soms
halen ze er alle ziektes bij", ver
telt René. „Hebben ze last van
hun ogen, maar lezen wel de
kleine lettertjes op het aangifte
formulier. Dan speel je mee, als
je je doel maar bereikt. Het is
niet relevant of men die smoe
zen vertelt uit onwetendheid of
dat het een leugen is".
Maatschappelijk werker
Zwartkijkers en wanbetalers
kom je overal tegen, vertellen
ze. Of het nu in een volksbuurt
is of een villawijk. „Maar de
bijdrage zal toch betaald
moeten worden", zegt Nancy.
„We zijn geen maatschappelijk
werkers. Ook al maak je als
controleur soms minder leuke
en trieste dingen mee. Echtelij
ke ruzies bijvoorbeeld, of er is
net iemand overleden. Dan
kom je later nog eens terug".
René vult Nancy aan: „Maar je
hoort ook hele verhalen. Dan
hebben mensen eindelijk eens
iemand om tegenaan te praten.
Of ze barsten in tranen uit. Dan
loop je niet zo maar weg; die
mensen probeer je eerst op hun
gemak te stellen. Je moet met
tact werken, en je flexibel op
stellen".
Zelfverdediging
Slechts zelden wordt de toegang
geweigerd. De keren dat de
toegang tot een pand door de
ingeschakelde politie moet wor
den geforceerd, zijn op de vin
gers van één hand te tellen.
Soms ook ontmoeten de contro
leurs geweld. Veelal verbaal,
maar een enkele keer ook fy
siek. Het beleid is echter om dit
te vermijden. „Nee, we hebben
geen cursus zelfverdediging ge-
Nancy Wiekamp: „We zijn
geen maatschappelijk werkers.
Ook al maak je als controleur
soms minder leuke en trieste
dingen mee. Echtelijke ruzies of
er is net iemand overleden. Dan
kom je later nog 'ns terug".
had", vertelt Nancy. „Als het
riskant wordt, ga je weg en kom
je met collega's terug. Je moet
rustig blijven. Ook als iemand
je niet aanstaat. En dat is niet
altijd gemnakkelijk. Dan kook
je van binnen. Mensen kunnen
heel onredelijk zijn".
Inbeslagneming
Wanneer mensen blijven weige
ren te betalen, moeten de con
troleurs overgaan tot verzege
ling of inbeslagneming van de
apparatuur. „Maar dan kopen
ze gerust een nieuw toestel",
vertelt René. „Soms een paar
keer achter elkaar. Zijn ze toch
meer kwijt, dan wanneer ze
normaal de bijdrage zouden
betalen..."
Elke keer anders
Nadat het aantekenboekje is
dichtgeklapt en nog even wordt
nagepraat, blijven René en
Nancy praktijkervaringen op
diepen. Van de keer dat Nancy
op een verjaardag binnenviel en
met gebak werd ontvangen.
'Eindelijk hebben jullie mijn
man te pakken', vertelde de
vrouw des huizes. Of van de
beer van een vent die niet wilde
betalen, maar dat het geld via
de moeder toch geïnd werd en
hij nu keurig zijn bijdrage be
taalt. Of van de potjes klein
geld, die worden omgekeerd en
het verzoek of een briefje van
duizend kan worden gewisseld.
Over de enveloppe met vier
honderd gulden aan een punaise
op de voordeur, nadat een af
spraak was gemaakt om het
geld op te komen halen.
Zo hebben de controleurs al
heel wat meegemaakt, en wor
den ze nog zelden verrast door
een nieuw of origineel excuus.
„Maar er is geen peil op te trek
ken", vertelt Nancy. „Ook al
kun je redelijk inschatten wat
voor een slag mensen je in een
wijk kunt verwachten, elke keer
reageren ze toch weer anders.
En dat is het leuke van dit
vak".
Renée Ribberink: „Kom ik bij
een man, die mij vertelt dat de
DOB in de buurt aan het contro
leren is. Hij laat me keurig zien
waar zijn tv is verstopt. Had niet
goed geluisterd toen ik me aan
de deur legitimeerde".
VOUbENSONZE &E6EVENS K Éfc IK1
PIT HUIS&EEN RAPJO...
CONTRA OM -
mrB IJPEAOEN
ahücqvitu
PINNEN
KOFFIE 7
PAT
Klopt
[=J
Fü^ZEE-AQUA-
pooe-
ZOW"
WAAR STAAT
U TE^EN -
AAKJ
EN U 0ÉZIT OOK
GllV1 TV, 4/IENEEE!
POOf^ZON 7
NEEJNPER-
AQUAEIU/H
OEENTV
DATKiOPT
COPReCT
HET IS INPEÉPAAPJ
AQUAkIUM
PAT IS Arf'N PUST EN
LEVEN
ZIEK ZE NIET WAT
PIPS, PlE WSJES
EEN HEEL &IJZ0
PER A
WftU ZE WEL
6EK\OïO ZUUR
STOF?
HELA,NU IS .L
OPEENS HET
AQUPIW-
LICHT UIT
ZUURSTOF VISSEN HE&PEN TOCH
WATER
M-Mló GAAT
OPEENS EEN
LICHTÓP!
PAAR ZIT PE
zuurstof
In HAP TOCH
EEN TV....
MOMM TJE
??fbrc
UA\ra
Dienst Omroepbijdragen weet
'zwarte' miljoenen te vinden
PE FAMILIE POOR ZON
a
s.
