Citroen in modeljaar 1993
Nieuwe TD voor VW-LT
Nieuws van Peugeot voor 1993
Peugeot J 5 met
korte wielbasis
1
Nieuwe Iveco truck
door robots gemaakt
Opvallende verschillen
autobezit in EEG
Lammers tekende met March
GP België 30 augustus
Mansell eindelijk kampioen
Labattfs!
HET NIEUWE STADSBLAD - VRIJDAG 28 AUGUSTUS 1992
PAGINA 16
Voor Marlboro McLaren-Honda is de hoop op succes in
de Grand Prix van België, 30 augustus, gestegen na de
zeer geslaagde voorstelling van het team op de Hunga-
roring. Ayrton Senna won en Gerhard Berger werd der
de, maar de tweede man aan de finish, Nigel Mansell,
werd vroegtijdig in het seizoen 1992 wereldkampioen.
Voor Williams-Renault is het behalen van de construc-
teurstitel nog slechts een formaliteit.
Met nog vijf Grands Prix voor de boeg is bij Nigel
Mansell al de druk van de ketel - althans wat dit sei
zoen betreft. Want op de achtergrond vormen de ver
nieuwingen van de contracten nu natuurlijk het gesprek
van de dag. Mansell kan nu ongedwongen zijn erelijst
verlengen met dagsuccessen en wellicht teamgenoot
Riccardo Patrese voor zijn diensten belonen, door hem
ten minste een ritzege te gunnen. De Grand Prix van
Italië in Monza zou wat dat betreft de aangewezen
plaats zijn.
Hoe het ook zij, het blijft hard werken geblazen voor de
succesvolste ploeg van 1992, want Senna's Hongaarse
overwinning en de hardbevochten derde plaats van Ber
ger hebben Marlboro McLaren weer moed gegeven.
Beetje bij beetje kruipt McLaren richting Williams, al
lijkt de basis nog steeds tamelijk wankel. Bovendien
houdt Frank Williams nog twee troeven achter de hand:
de Renault RS4-motor en het nog niet vertoonde
FW15-chassis.
De verschillen in autobezit, jaarkilometrage en autokos
ten tussen zes EG-landen zijn opvallend. Dit blijkt uit
een vergelijkend onderzoek in Nederland ten opzichte
van Groot-Brittannië, Frankrijk, Denemarken, Italië en
Luxemburg dat het ministerie van Verkeer en Water
staat heeft laten uitvoeren.
Van de zes landen had in 1988 Denemarken de laagste
autodichtheid met 311 personenauto's per 1000 inwo
ners. Luxemburg had de hoogste dichtheid met 468, dat
is 50 procent meer. Het gemiddeld binnenlands jaarki
lometrage is het laagst in Italië met 12.000 km en het
hoogst in Engeland. Daar rijdt men gemiddeld 17.000
kilometer per jaar. Deze verschillen hangen samen met
de kosten, in die zin dat een hoge aanschafprijs van
nieuwe auto's de autodichtheid negatief beïnvloedt en
een hoge brandstofprijs het jaarkilometrage. In Dene
marken is autorijden veel duurder vanwege de hoge
aanschafkosten en in Italië door de hoge brandstofprijs.
In Nederland is de autodichtheid 356 personenauto's
per 1000 inwoners, het gemiddeld jaarkilometrage is
15r350 km.
V'
pk) in de XS en de GT. De on
langs gelanceerde Accent Diesel
en Colorline maken nu perma
nent deel uit van het 205 gam
ma.
De 205 XL/GL en XR/GR uit
gerust met de 1124 cm3 TU1M
motor worden niet meer gele
verd, evenals de XLD/GLD
modellen.
Peugeot 309
De Profil modellen worden niet
meer geleverd. Zij worden ver
vangen door de GLX, leverbaar
met 3 of 5 deuren, met een 5-
bak of een 4-bak automaat, met
3 benzine motoren of met óén
diesel.
Wat betreft de benzinemotor
kan men kiezen tussen de 1124
cm3 monopoint injektie
TU1MZ motor (44 kW-60 pk),
de 1360 cm3 TU3MZ motor
(55 kW-75 pk) en de 1580 (65
kW-90 pk), beide eveneens met
monopoint injektie. De twee
eerste motoren worden aan een
5-bak gekoppeld, terwijl de 1.6
motor uitsluitend in combinatie
met automaat.
De dieselversié van de GLX
wordt geleverd met de ver
trouwde 1905 cm3 XUD9 mo
tor (47kW-65 pk).
De GLX heeft een zeer comple
te uitrusting en biedt o.a. getint
glas, een wisser/wasser achter,
centrale vergrendeling en twee
luidsprekers in de voorportie
ren.
De XSDT en de SXDT met de
1.769 cm3 XUD7T turbomotor
(58kW-78 pk) vervangen de
XRDT en de GRDT.
De 309 GTI 16 zonder katalysa
tor is niet meer leverbaar.
Peugeot 605
In de SLi wordt nu de 1998
cm3 XU10J2Z multipoint in-
jektiemotor (89kW-122 pk) ge
monteerd. In dit model wordt
een Anti Blokkeer Systeem
(ABS) tegen meeiprijs geleverd.
Vanaf september is het mogelijk
tegen meerprijs de SV 3.0 en de
SV 3.0 automaat en de SV24
met een airbag (aan bestuur
derskant) in combinatie met
gordelspanners te verkrijgen.
Jan Lammers heeft vrijdag 21 augustus een contract ge
tekend met March Fl, de Grand Prix renstal die wordt
geleid door onder anderen de Nederlander Henny Vol-
lenberg. Daarmee is de terugkeer van de 36-jarige
Zandvoorter in de Formule 1 beklonken.
De verbintenis is vooralsnog geënt op deelname aan de
laatste twee races van het lopende wereldkampioen
schap. de Grands Prix van Japan, op 25 oktober, en
Australië, op 8 november 1992. Jan Lammers bestuurt
dan een March CG911-Ilmor V10.
Jan Lammers is in zijn twintigste raceseizoen. Hij debu
teerde in 1973 als 17-jarige in een Simca Rally, werd
Nederlands kampioen in zijn klasse en behaalde sinds
dien een aantal internationale titels, waaronder het Eu
ropese Kampioenschap Formule 3 en drie Europa Cups
met Renault. Hij kwam in de Formule 1 uit met onder
meer Shadow en ATS en won zijn eerste WK-Sportwa-
genrace met een Porsche. Voordat Lammers Toyota-fa-
brieksrijder werd, won hij talloze WK-wedstrijden met
Jaguars van Tom Walkinshaw Racing, waaronder de
24-Uursraces van Daytona en Le Mans. In 1987 en
1988 werd hij tweede in het WK Groep C Sportwagens.
Citroen heeft voor modeljaar
1993 een aantal wijzigingen
doorgevoerd, zowel in het perso
nenauto-gamma als voor wat be
treft de bedrijfswagens.
Het belangrijkste nieuws is na
tuurlijk de komst van de 3-
deurs Citroën ZX. Deze 3-deurs
zal echter pas in oktober op de
Parijse Autosalon worden geïn
troduceerd. Eerder vinden vor
deringen plaats bij de ZX 5-
deurs.
Citroen ZX 5-deurs
De vervanging van de 1.9 liter
motor van de Citroën ZX Vol-
cane door een 2.0 liter motor,
dezelfde krachtbron als die van
de XM Comfort. De nieuwe
motor van de Citroën ZX Vol-
cane heeft een inhoud van 1998
cm 3 en ontwikkelt een vermo
gen van 89 kW (123 pk). Het
koppel is 176 Nm (18,3 kgm).
Later in dit jaar zal de Citroën
ZX Turbo Diesel ook in Neder
land leverbaar zijn. Details wor
den t.z.t. bekend gemaakt. Uit
breiding naar alle uitvoeringen
van de ZX van de bevestiging
van de stabilisatorstang direct
aan de veerpoot, zoals tot nog
toe alleen op de ZX Volcane be
stond. Deze constructie zorgt
voor een beter rendement en
een grotere koersvastheid. De
ZX Volcane 2.0i is standaard
voorzien van een deelbare (2/3-
1/3) achterbank, die zodanig
kan worden opgeklapt dat een
vlakke laadvloer ontstaat. De
deelbare achterbank van de ZX
Volcane kan als extra worden
geleverd op de ZX Avantage en
de ZX Aura.
Citroën XM
De opvallendste wijziging van
het Citroën XM-gamma is het
nieuwe tweespakige stuurwiel.
Verder is de Citroën XM 2.0i in
basisuitvoering voortaan voor
zien van een multipoint-inspui-
ting in plaats van monopoint.
Deze wijziging maakt het moge
lijk een automatische versnel
lingsbak als extra te leveren. De
In het modeljaar 1993 wordt een
nieuwe turbo-dieselmotor gepre
senteerd in de Volkswagen LT-
serie. Daarbij gaat het om een
dieselmotor die werkt met een
lage turbodruk en is voorzien
van laadluchtkoeling. Door toe
passing van een nieuw ontwik
kelde cilinderkop met geoptima
liseerde wervelkamers ontstaat
door een betere verbranding
minder roet.
De motor is voorzien van een
oliekoeler en de turbo wordt
door een ventilator nog eens ex
tra gekoeld. Deze maatregelen
hebben een positieve uitwerking
op de motortemperatuur en
daarmee op de levensduur van
de motor.
De laadluchtkoeling, die ge
woonlijk wordt benut om het
motorvermogen te vergroten,
wordt bij deze motor uitslui
tend gebruikt om de uitstoot
aan schadelijke stoffen te ver
minderen. De nieuwe laadlucht-
gekoelde turbo-dieselmotor
heeft een vermogen van 70 kW
of te wel 96 pk. Opmerkelijk is
het koppel van 205 Nm tussen
2200 en 3200 t/min.
Deze nieuwe cilinderkop wordt
tevens gebruikt voor de beken
de en betrouwbare zuigdiesel-
motor, wat ook bij deze motor
een positieve invloed heeft op
de emissiewaarden. Het vermo
gen bleef met 51 kW/70 pk ge
lijk; hetzelfde geldt voor het
koppel, dat 145 Nm bij 1600 tot
1800 t/min. bedraagt.
Voor speciale toepassi'ngen en
met name met het oog op het
milieu is een benzinemotor met
inspuiting en geregelde katalysa
tor ontwikkeld, die voldoet aan
de strenge US-uitlaatgasnormen
voor lichte bedrijfswagens. De
vermogens-karakteristiek van
deze motor is overtuigend: al
bij lage toerentallen is door het
vlakke verloop van de curve
een hoog koppel beschikbaar.
Het maximale koppel van 167
Nm wordt afgegeven bij 2400 t/
min. De grote elasticiteit biedt
uitstekende rij prestaties. De
motor levert een vermogen van
69 kW/84 pk.
XM Break Comfort is voortaan
ook verkrijgbaar met een auto
matische versnellingsbak. Op
alle uitvoeringen wordt de be
diening van de verlichting geïn
tegreerd in de richtingaanwijzer.
De XM Exclusive is standaard
voorzien van een snelheidsrege
laar als extra verkrijgbaar in
combinatie met een automati
sche versnellingsbak. Op alle
XM-modellen Comfort, Ambi
ance en Exclusive is de combi
natie snelheidsregelaar/Clarion-
radio met bediening op het
stuurwiel mogelijk.
Citroën AX
De Citroën AX 'Nieuwe Gene
ratie' die met ingang van de zo
mer van 1991 het bestaande
AX-gamma voortzette, heeft
voor het modeljaar 1993 een
beperkt aantal wijzigingen on
dergaan. Deze betreffen voorna
melijk: de plaatsing van het
monogram 1.li of 1.4i op de
voorspatborden op alle uitvoe
ringen behalve de AX GTI.
Hiermee verdwijnt het mono
gram 'Injection' van de achter
klep. Een de standaard-uitrus
ting van de AX GT met een af
standsbediening voor de centra
le deurvergrendeling.
Citroën BX
De wijzigingen in het BX-gam-
me betreffen met name: de ver
vanging van de BX TD door de
Citroën BX Deauville Diesel,
een brandstoftank van 66 liter
voor de BX-uitvoeringen met
een 1600 cm 3 motor, en ten
aanzien van het interieur, de
uitvoering in zwart van dash
board en overige kunststofdelen
op alle BX-typen.
Citroën Cl 5
Niet alleen het exterieur van de
Citroën Cl5 heeft een ingrij
pende wijziging ondergaan; ook
het interieur is gewijzigd. Daar
toe horen o.a. een nieuwe grille
en nieuwe beschermstrips, nieu
we stoelen, een nieuw stuur,
nieuwe binnenverlichting, een
nieuw klokje e.d.
Citroën C25
Het programma voor modeljaar
1992 zal in het komende jaar
worden voortgezet, met de vol
gende uitbreidingen: C25 800 kg
Diesel, C25 Combi Comfort
Turbo Diesel 4x4, C25 1400 kg
bestelwatenuitvoering met ra
men (leverbaar met benzine-,
diesel- of turbo dieselmotor),
C25 1400 kg 'Grand Volume'
bestelwagenuitvoering met ra
men (benzine-, diesel- of turbo
dieselmotor.
Williams-Renault coureur Nigel Mansell mag zich, in
zijn 12e Formule 1-seizoen, eindelijk wereldkampioen
noemen. Na drie keer vice-wereldkampioen te zijn ge
weest, verzekerde Mansell zich op de Hungaroring nabij
Budapest van de titel door op de tweede plaats te fini
shen. Zijn puntenvoorsprong op de concurrentie is na 11
van de 16 races al zo groot dat de 39-jarige Brit niet
meer ingehaald kan worden.
Mansell begon het seizoen door de Zuidafrikaanse
Grand Prix met overmacht te winnen. Het Camel-on
dersteunde Williams-Renault team domineerde ook de
volgende vier races. Het leek alsof de Brit niet te stop
pen was in zijn jacht op de titel. Tot de Grand Prix van
Monaco echter, waar Mansell met een tweede plaats ge
noegen moest nemen. Een losse wielmoer gooide roet in
het eten en het tijdverlies door de noodzakelijke pit
stop was niet meer goed te maken. De enige echte te
genvaller van dit seizoen kwam in Canada, waar Man
sell uitviel na een spin. Hij vergat dit incident echter
snel om de volgende drie races op rij te winnen. Door
zijn tweede plaats in Hongarije verzekerde Nigel Man
sell zich al in een vroeg stadium van de begeerde we
reldtitel.
Nigel Mansell begon zijn carrière in de jaren 60 met
karts. Daarna volgde de stap naar de Formule Ford in
1977, waar hij 32 van de 42 races won. In datzelfde jaar
brak hij zijn nek tijdens een zware crash, maar dat
weerhield hem er niet van om in 1978 in de Formule 3
terug te keren. In 1980, Mansell reed inmiddels in de
Formule 2, sloot hij een testcontract met het Lotus
team en Mansell maakte zijn Formule 1-debuut tijdens
de Grand Prix van Oostenrijk.
De eerstvolgende F1-race is de Grand Prix van België
op 30 augustus.
In navolging van de Fiat Ducato
met de Talento brengt Peugeot
voor haar J5 ook een uitvoering
met korte wielbasis (232 cm in
plaats van 292 cm) op de markt.
Hij wordt simpel Peugeot J5
800 genoemd.
De wagen is uitsluitend in die
seluitvoering leverbaar met een
1905 cm3 XUD9A motor
(51kW-70 pk). Hij is voorzien
van een zij klapdeur rechts, ach
ter de cabinedeur, de laadruim
te heeft een inhoud van 5 m3
en het laadvermogen bedraagt
983 kg.
De komst van deze nieuwe ty
pes impliceert dat de J5 nu in
25 verschillende basis-versies
wordt aangeboden. In 1992 wa
ren dit er 19.
Als nieuwe optie beschikt de J5
over een in hoogte verstelbare
bestuurdersstoel. Deze stoel met
een rugleuning die 30 mm. ho
ger is dan die van de standaar
duitvoering, heeft een zitting
die zowel aan de voor- als aan
de achterzijde te verstellen is
(15 mm. naar beneden en 25
mm. naar boven). Deze zitting
is horizontaal of schuin te ver
stellen.
De „grondige vernieuwing" van
de Peugeot 405 is natuurlijk het
grote nieuws van het 1993 gam
ma. Maar ook met de andere
modellen is het een en ander ge
beurd.
Peugeot 106
De 106 XN 1.0 met een 954
cm3 motor (37 kW-50 pk) ge
koppeld aan een 4-bak vervangt
de 106 XN 1.1 4-bak.
Stuurbekrachtiging wordt vanaf
september tegen meerprijs op
de XT 1.4 en de Xsi geleverd.
Deze modellen kunnen ook met
airco uitgerust worden. Op de
XT 1.1 en 1.4 al vanaf septem
ber en op de XSi vanaf decem
ber.
Peugeot 205
De 1580 cm3 XU5M3 motor
met een vermogen van 65kW
(90pk) vervangt de 1360 cm3
TU3M motor van 55 kW (75
het gatenpatroon wordt uitge-
stansd.
In de volgende fase worden die
langsliggers op een gerobotiseer
de fijn met de dwarsverbindin
gen gecombineerd tot een fra
me. Het is een indrukwekkend
gezicht om die robots bouten en
moeren te zien aanbrengen. Of
klinknagels - die vervolgens met
enorme energie door een andere
robot worden samengeknepen
tot een muurvaste verbinding.
Robots nemen nog meer voor
hun rekening in de EuroTech-
fabriek van Iveco. Zo spuiten ze
de chassis en de cabines. Ook
technisch is de nieuwe Iveco
een truck die veel te bieden
heeft. Bijvoorbeeld keus uit drie
verschillende motoren, waarvan
er twee een cilinderinhoud heb
ben van 9.5 liter en de derde
een inhoud van 13.8 liter. De
beide 9.5 liter motoren leveren
een vermogen van resp. 254 kW
of 345 PK bij 2200 tpm en 276
kW (375 PK) bij 2100 tpm. Al
lebei hebben ze uiteraard een
turbolader en intercooler, een
moderne diesel kan niet meer
zonder. De zwaarste versie
heeft bovendien een electro-
nisch gestuurde inspuitpomp.
De brandstoftoevoer wordt
door de electronica dusdanig
nauwkeurig geregeld dat de uit
laatgassen bijzonder schoon
zijn. De 13.8 liter motor is de
krachtigste van de drie, hij le
vert een vermogen van 309 kW
of 420 PK bij 1900 omwentelin
gen per minuut en een hoogste
koppel van 1893 Nm bij 1100
toeren. Ook deze motor heeft
een turbolader en intercooler.
Maar vooral een zodanige
kracht dat de EuroTech met
deze motor onder de cabine
vleugels lijkt te hebben.
Iveco, de op een na grootste pro
ducent van bestel- en vrachtwa
gens in Europa, heeft een revo
lutionaire zware truck in pro-
duktie genomen, de EuroTech.
Het revolutionaire zit hem niet
zozeer in het uiterlijk, als wel in
de manier waarop hij wordt ge
bouwd. Want als eerste zware
truck ter wereld wordt de Euro
Tech grotendeels door robots
geproduceerd.
Die robots bouwen bijvoorbeeld
het grootste deel van de cabine,
maar zijn ook verantwoordelijk
voor de assemblage van het
chassisframe. Aardig detail: het
merendeel van deze robots is
vervaardigd door Comau, net
als Iveco een dochteronderne
ming van Fiat.
De onderdelen voor de cabine
worden geproduceerd door de
grootste pers die er in een Euro
pese autofabriek te vinden is,
een 4800 tons Duitse Weingar-
ten pers die tot 12 onderdelen
tegelijkertijd kan persen, in
minder dan een minuut.
Opvallend is ook de chassisfra
me produktielijn. Om te begin
nen omdat de langsliggers door
eigen 5000-tons persen worden
gevormd, waarbij tegelijkertijd
-<h.-'iieaaJ £s*l
i'