Afscheid van
Ruud van Houwelingen
Ruud van Houwelingen gaat metpre-VUT
Vlaardingen wordt anders
zonder Ruud van Houwelingen
Ruud was 'n dapper journalist'
'Hij spaarde niemand'
'Je kon Ruud niet
over het hoofd zien
'Meneer de nestor was
geen broodschrijver'
W HET NIEUWE STADSBLAD - WOENSDAG 22 SEPTEMBER 1993
PAGINA 11
DO, RE,Ml,FA,
SOL.... MIJM KRANTJE
ZIT WEER VOL
Ruud van Houwelingen, eindredacteur van
Groot Vlaardingen/De Maaskoerier en Het Nieuwe
Stadsblad, gaat per 1 oktober met de VUT.
Ter gelegenheid van zijn afscheid
wordt vrijdag 24 september een feestelijke bijeenkomst
gehouden in het pand van Groot Vlaardingen aan de
Westhavenkade 14 in Vlaardingen
tussen 15.30 en 17.30 uur.
der; Hans van der Wilk. Die
had communicatie in zijn por
tefeuille. Ik noemde hem in
de krant 'de wethouder van
inspraak zonder dat het tot
een uitspraak komt'. Daar
barstte een tamtam over los
waar zelfs de toenmalige bur
gemeester Lems nog aan te
pas moest komen. Ach, het
vak had meer jeu in die tijd,
er liepen meer kleurrijke figu
ren rond. Dat leverde het no
dige vuurwerk op in de poli
tiek. En natuurlijk speelde
SW nog in het betaald voet
bal. Daar wisselden de trai
ners elkaar af als vlooien.'
De liefde voor Schiedam blijft.
Toch concenteert Ruud van
Houwelingen zich wat zijn
werk betreft gaandeweg meer
op Vlaardingen: 'Schiedam is
een heerlijke stad, daar niet
van. Ik zal er ook altijd blijven
wonen. Maar journalistiek is
Vlaardingen veel interessan
ter. Schiedammers zijn geza
pig, Vlaardingers rebels. Die
mentaliteit ligt me nu een
maal het beste.
Nestor
Juist in de nadagen van zijn
carriere krijgt Ruud de kans
definitief toe te treden tot het
establishment. Zijn bladen
hebben de tijdgeest mee en
klimmen vanuit een under
dog-positie óp tot marktleider.
In de steden waar hij werkt,
heeft hij alle belangrijke poli
tieke verschuivingen van de
laatste jaren meegemaakt en
kent hij een reeks burgemees
ters bij naam en toenaam. Col
lega's komen en gaan. Ruud
blijft, gelijk een rots in de
branding. Als 'langstschrijven-
de journalist' in de regio krijgt
hij de eretitel 'nestor' toebe
deeld. Natuurlijk laat hij de
teugels wat vieren, laat hij wat
meer aan anderen over, laat
hij wat vaker 'de bal het werk
doen' en belanden wat vaker
onderwerpen in 'het groot ar
chief zoals hij zijn prullebak
betiteld. Daarbij houdt hij wel
zelf de vinger aan de pols. Als
het nodig is, dan kan hij in
eens vlammen. Hij heeft zich
de positie verworven om zich
breeduit te kunnen nestelen
bij het establishment. Maar
Ruud van Houwelingen is be
hept met het onnavolgbare
vermogen om onverwachts
vriend en vijand tegen zich in
het harnas te jagen. Hij be
schikt over die mysterieuze
charme om zijn eigen ruiten
in te gooien juist op het mo
ment dat hij zich stevig kan
nestelen bij de plaatselijke no
tabelen op het zachte pluche.
Na zijn afscheid rest hem dus
weinig anders dan zich over
te geven aan zijn geliefde be
zigheid: Ruud van Houwelin
gen gaat, zijn kop in de wind,
weer als vrije jongen gewoon
'de straat op'. Daar zijn in
het verleden al mooie dingen
uit voortgekomen.
Helma Steekelenburg
red. Het Nieuwe Stadsblad
'In tegenstelling tot de andere
bestuurders die iets schrijven
over de scheidende eindredac
teur van Groot Vlaardingen,
heb ik over de persoon Ruud
van Houwelingen niet zoveel
te zeggen. Ik werk nog maar
net een jaar in deze gemeente.
Wat ik in die korte wel heb ge
merkt is dat Groot Vlaardin
gen een markante rol speelt in
deze samenleving. Welke rol
een huis-aan-huisblad in de
samenleving speelt, wordt be
paald door de redactie.
Ik vind dat huis-aan-huisbla-
den, naast de andere lokale en
regionale media, een eigen
functie hebben en zeker ook
bijdragen aan de meningsvor
ming.
De lezer redeneert heel sim
pel: 'het staat in de krant, dus
het zal wel waar zijn'.
Dat betekent dat de medewer
kers van huis-aan-huisbladen
een grote verantwoordelijk
heid hebben voor wat ze publi
ceren. Hun bijdragen ploffen
twee keer per week op elke
deurmat in Vlaardingen.
Toen ik hier nog maar kort
werkte, verbaasde ik me er
wel eens over dat er binnen de
gemeentelijke organisatie zo
jeel waarde werd gehecht aan
hoe iets in Groot Vlaardingen
zou worden beschreven. Toen
ik wat meer inzicht kreeg in
de persoon en het functione
ren van Ruud van Houwelin
gen werd de achtergrond daar
van me al snel duidelijk.
Met zijn vertrek verliest de
openbare discussie in en over
Vlaardingen een opmerkelijke
deelnemer. Vlaardingen zon
der Ruud van Houwelingen
zal anders zijn dan het was.
Het is niet eenvoudig zo'n
man op te volgen: Ik wens
hem alvast veel succes toe.'
Drs. L.W. Stam
burgemeester van Vlaardingen
sinds 1992
'Het is geen kunst om nestor
te zijn. Dat is gewoon een
kwestie van lang blijven zit
ten. Dat is ook niet de voor
naamste kwaliteit van mijn
goede vriend Ruud van Hou
welingen. Veel belangrijker
dan zijn functie als éminence
grise van de Schiedamse en
Vlaardingse pers is zijn unie
ke vakmanschap: de edele
kunst om de macht van een
scherp pennetje zo aan te
wenden dat je zowat in per
soon een waar medium wordt,
in de journalistieke en mystie
ke betekenis van het woord.
Instinct en intuïtie: weten wat
er speelt en waarom, én wat je
eraan doen kunt dat is de dui
delijkste kwaliteit van Ruud
door de jaren heen. Het is col
lega's nooit meegevallen hem
daarin te overtreffen. Ze kon
den het niet.
Ruud is zijn tijd altijd vooruit
geweest. Hij beschikte al over
uitgebreide netwerken van re
laties, voordat het begrip 'net
werk' in zwang raakte. Hij
heeft die talloze contacten op
timaal benut, klasse! Hulde.
Ook mij is Ruud geregeld te
snel af geweest. De keerzijde
van beroemd en berucht zijn
is echter dat men alles van je
weet. Menigeen leert je zwak
ke plekken kennen: een gram
storige bui, of al te veel zwier
en élan. Juist dan vraagt het
kracht en een flegmatiek ka
rakter om zo lang als een rots
in de branding der massame
dia stand te houden. Ruud
van Houwelingen is bovenal
een dapper journalist geweest.
Nu ik in het aan drukte ver
slaafd Rotterdam werk, ont
breekt het me vaak aan de tijd
om even met Ruud bij te pra
ten. Die glorieuze momenten
in 't Vierkantje, 't Sterretje of
d'Oude Stoep mis ik. Mijn
heimwee naar het paradijs
komt vooral ook, omdat Ruud
daar als een monument mid
denin zit. Aan onze stamtafel.
Ik hoop dat zijn nieuwe leven
hem nieuwe inspiratie
schenkt.'
Kor Kegel
Kegel was in de 70-iger en 80-
iger jaren journalist voor Het
Rotterdams Nieuwsblad in
Schiedam. Momenteel schrijft
hij in Het Rotterdams Dagblad
over de Maasstad.
'Ik moet zeggen dat Ruud van
Houwelingen zijn zaken goed
doorhad. Helemaal voor een
huis-aan-huisblad had hij de
nodige primeurs. De raadsle
den vroegen zich zelfs dikwijls
af waar hij ze toch vandaan
haalde. Hij had daarbij de
gave man en paard te noemen.
Daarom deden ze in de poli
tiek nog wel eens boosaardig
achter zijn rug. Maar ik heb
gezien dat diezelfde mensen
op recepties op d'r knieën
voor hem lagen. De waarde
van Ruud en uiteraard Groot
Vlaardingen blijkt alleen al uit
het volgende: toen ik voorlich
ter was, moest ik regelmatig
persconferenties organiseren.
Dikwijls werd ik dan van te
voren gebeld, dat ik ze af
moest gelasten als Ruud niet
aanwezig kon zijn.
Als Ruud kwam dan was hij er
ook. En wel op zo'n manier
dat hij in de gemeenteraads
vergadering als enige wel eens
officieel welkom geheten
werd. Ik heb meegemaakt dat
hij voortijdig opstapte. Geheel
tegen de gewoonte in werd
hem gevraagd waarom. Daar
kwam een voor Ruud typeren
de reaktie op: 'Ik ga sherry
drinken bij mijn tante. Dat
goeie mens heeft meer te ver
tellen dan die lui hier.'
De oorsprong van die eretitel
'nestor van de plaatselijke
pers' weet ik niet meer pre
cies. Maar hij ging wel snel
een eigen leven leiden. Aan de
'Ruud van Houwelingen was
iemand, die je niet over het
hoofd zag. Hij was een opval
lende verschijning. Dat lag
niet alleen aan zijn forse uiter
lijk. Ook zijn verbale presen
tatie bracht dat mee. Ik vond
hem een aardige man met een
onafhankelijke geest. Hij kon
je aardig vinden, maar als hij
vond dat je het verkeerd deed,
dan ging hij er fors tegen aan.
Hij was het bourgondische,
reakties erop van jonge
nieuwkomers onder de colle
ga's kon ik altijd afzien of ze
het zouden gaan maken in de
journalistiek. Alleen degenen,
die er met eerbied mee om
sprongen zijn geslaagd. Het is
gek, maar dat is tot nu toe al
tijd opgegaan. Ik ben om wat
voor reden dan ook aan hem
ontsnapt, maar Ruud was er
de man niet naar om wie of
wat dan ook te sparen. Ik ver
geet nooit dat we eind jaren
zeventig in de Broekpolder
een persbos en een raadsbos
aan hebben gelegd uit protest
tegen de woningbouw daar.
Ruud kwam behalve met een
boom ook afzakken met een
enorme zak potaarde. 'Je
denkt toch niet dat ik mijn
boom in die vervuilde ge
meentegrond zet,' zei hij. Dat
is Ruud ten voeten uit. Ik zie
hem nog storten.' Jan Maneij
Maneij was voorlichter voor de
gemeente Vlaardingen in de
tachtiger jaren.
openhartige type en had een
houding waardoor hij makke
lijk contacten legde. De laatste
jaren hebben we hem minder
gezien in Schiedam, maar de
periode ervoor hebben we in
tensief met elkaar te maken
gehad. Hij was een kleurrijk
figuur. We zullen hem zeker
missen.'
Reinier Scheeres
burgemeester van Schiedam
sinds begin jaren '80.
'Ik heb Ruud van Houwelin
gen ongeveer tien jaar meege
maakt en hem nooit anders
aangesproken als 'meneer de
nestor'. Dat zegt eigenlijk al
voldoende. In mijn ogen was
hij ontzettend aktief. Er was
geen raadsvergadering of hij
zat er breeduit bij. Ik moet be
kennen- maar dat is een 'de-
faut de qualité'- dat hij er
moeite mee had om emotio
neel op een afstand te ver
slaan. Persoonlijk had ik daar
nooit problemen mee. Ik vind
dat heel wat beter dan 'een
broodschrijver op afstand'.
Met Ruud van Houwelingen
verdwijnt een heel karakteris
tieke figuur voor deze ge
meenschap. Hij was zeer leer
gierig, wilde altijd het naadje
van de kous weten. Hij maak
te in wezen een dagblad.
Groot Vlaardingen is zich on
der zijn leiding gaan bemoei
en met politiek. Daardoor
heeft hij de nodige vijanden
gemaakt, maar daar lachte hij
dan om met zijn bekende
lachje.
Ik hoop dat de verslaggeving
in de plaatselijke bladen over
de besluitvorming in de poli
tiek niet wegbezuinigd wordt.
Want die besluitvorming heeft
veel gevolgen voor de burge
rij. Ruud van Houwelingen is
altijd bereid geweest daarin
ver zijn nek uit te steken. Ik
hoop van harte dat hij een be
vredigende periode tegemoet
gaat. Dat verdient hij.'
Fred van Lier
Van Lier was burgemeester van
Vlaardingen van 1982 tot 1992.
de meest gave van mijn - vele
- journalistieke blunders. Ik
had een uitgebreid lovend ver
haal gemaakt over een ama
teurvoorstelling die ik niet ge
zien had. Ik zette er zelfs in
dat de prestaties grensden aan
het professionele. Word ik de
volgende dag gebeld door de
voorzitter van die club om me
te bedanken voor het mooie
stukje. Merkt hij er alleen wel
fijntjes bij op dat de voorstel
ling pas een week later zou
plaatsvinden.'
Boekhouders
Ruud van Houwelingen ge
looft in een echt journalistieke
aanpak ook bij huis-aan-huis
bladen: 'Kijk als huis-aan-
huisblad besta je natuurlijk
bij de gratie van je adverteer
ders. Daar moet je niet blind
voor zijn, maar je moet ook
beseffen, dat je lezers niet
achterlijk zijn. Als je je jour
nalistiek onafhankelijk op
stelt, dan wordt dat door de
man-in-de-straat gewaardeerd.
Ik heb het als mijn taak ge
zien om als nieuwsman de
boekhouders binnen het be
drijf in evenwicht te houden.
Zo'n houding wordt je niet al
tijd evenzeer m dank afgeno
men.'
Niet alleen binnens- maar ook
•buitenshuis moet Ruud van
(Houwelingen ervoor knokken
om stevig in het zadel te ko
men: 'Als je in die dagen als
huis-aan-huisbladjournalist op
een politieke persconferentie
kwam, dan stapten je collega's
uit protest nog op. Zo wilden
ze laten merken dat ze van
een hogere orde waren. Dat
was puur huichelen, want ze
schnabbelden wel stuk-voor
stuk bij voor de advertentie
bladen. 'Van Houwelingen
blijkt bijna met de tact van
een geboren politicus te kun
nen manouvreren. Hij weet de
feiten boven water te krijgen
en ze op geheel eigen, smeui-
ge wijze op te dissen. Zijn ver
halen worden door de lezers
gevreten en lokken af-en-toe
de nodige rellen uit, want
Ruud is nooit te beroerd om
stelling te nemen: 'In Schie
dam had je een PPR-wethou-
Dat was meteen raak. Er bleek
geruzie in de tent te zijn met
plaatselijke kunstenaars. Ik
viel met mijn neus in de boter.
Alras werd ik ook door andere
kranten waaronder het toen
malige Rotterdams Dagblad
gevraagd zo nu en dan een
stukje te maken. Ik kreeg
slechts vijf cent per regel, dus
ik nam alles aan en draaide 70
uur per week. Dat waren nor
male werktijden toen in het
schnabbelcircuit. Je leerde er
wel het vak door.'
Moederschoot
Hoewel Ruud zich 'aan aktie-
ve sport nooit bezondigt', kent
hij er wel 'de hoed en de rand'
van. Zo wordt hij begin jaren
zestig chef sport van het Dag
blad van net Oosten in Alme
lo. Maar zo onafhankelijk als
zijn geest is, zo honkvast
blijkt hij in andere opzichten.
Korte tijd later al keert hij te
rug 'naar de moederschoot'
om er nooit meer weg te gaan.
Zijn rentree in de regio maakt
Ruud bij het dagblad De Rot
terdammer. Zijn aanvankelijk
incidentele bijdragen voor Het
Nieuwe Stadsblad worden
steeds talrijker en uiteindelijk
neemt hij de redactionele lei
ding ervan op zich.
Als Ranstad-Edities de huis-
aan-huisbladen als warme
broodjes begint op te kopen
krijgt hij ook Groot Vlaardin
gen onder zijn hoede waarop
gouden tijden volgen. De rol
van 'Ruud's krantjes' wordt
met de dag belangrijker. De
journalistiek is in die dagen
nog omgeven door een roman
tisch waas. Er kleeft de geur
van drank en drukinkt aan.
De leden van de pers staan
onder en boven de wet. Ze
voeren een nooit aflatende,
maar wel sportieve strijd om
de primeurtjes. De plek bij
uitstek om aan de nieuwtjes te
komen is de kroeg. Er wordt
hard gewerkt, maar ook veel
gelachen. Het is een klimaat
waarin Van Houwelingen uit
stekend gedijt: 'Voor Het
Nieuwe Stadsblad schreef
Mieke Woerdenbach. Ze deed
dat perfect, daar niet van,
maar richtte zich wel uitslui
tend op het softe, katholieke
circuit. In de trant van: het
koor keek naar links en daar
na keek het koor naar rechts.
De oprichter en toenmalige di-
rekteur van Het Nieuwe
Stadsblad, Cor van der Klink,
wilde wat meer body. Ik werd
op de harde vooral politieke
onderwerpen gezet. Die liggen
me ook het beste. Ik ben gek
op voetballen, maar voor een
raadsvergadering laat ik graag
een wedstrijd van Feijenoord
schieten.'
Streekromans
Voor Groot Vlaardingen werk
te in die dagen Klaas Vlaring,
die, weet Van Houwelingen
nog, 'vreselijk rechts uit de
bocht kon vliegen.': 'Daar
kreeg ik dezelfde opdracht.
Vooral in het begin heb ik de
nodige mensen voor het hoofd
moeten stoten. Als het kon,
deed ik dat heel tactisch. De
verenigingen waren gewend
dat er complete streekromans
over hun doen-en-laten ver
schenen. Dan moest ik een el
lenlange recensie schrijven -
die natuurlijk voor niemand
interessant was - over een
voorstelling van het amateur
toneel. Nou, ik heb ze doodge-
toeterd met lof. Alleen in mijn
slotzin vermeldde ik dan bij
voorbeeld dat 'de souffleur
sprak als een sergeant majoor
voor zijn troepen'. Zo werd
langzaamaan duidelijk dat een
aankondiging vóóraf beter
was dan een artikel na afloop.'
'Uit die tijd' Ruud kan er sma
kelijk om lachen, 'dateert ook
Hij vertrekt zoals hij geko
men is, met zijn eigen ty
pemachine in zijn tas.
Ruud van Houwelingen,
die bijna drie decennia
lang als journalist de le
zers diende van Groot
Vlaardingen/De Maaskoe
rier en Het Nieuwe Stads
blad, gaat met de pre-
VUT.
Halverwege de jaren zestig
wordt hij de eerste officiële
eindredacteur in vaste dienst
van die huis-aan-huisbladen.
In zijn kantoor liggen zelfs
geen pen en bloknoot klaar
om 'de achterkant van de ad
vertentiepagina's te vullen'.
Dat is net op het moment dat
de huis-aan-huisbladen aan
het begin staan van een
stormachtige ontwikkeling.
Anno 1993 telt wat ooit als 'het
plaatselijk sufferdje' werd be
titeld, voor vol mee in media
land. Deze week neemt Ruud
van Houwelingen afscheid.
Het pand aan de Westhaven
kade 14 waar hij zo lang gere
sideerd heeft, is inmiddels
voorzien van alle denkbare
moderne snufjes. Voor zijn
collega's zijn tekstverwerkers,
faxen en andere eigentijdse
apparatuur allang onmisbaar.
Ruud, als eigenheimer, heeft
tot op de dag van zijn vertrek
de onstuitbare vooruitgang
der techniek weten te boycot
ten.
Nog net als in het prille begin
van zijn carrière ranselt hij -
gehuld in een dikke wolk siga
renrook, een vet lachje om de
lippen - zijn verhalen letterlijk
in één keer uit zijn machine.
Alle dwang van zijn omgeving
ten spijt, vertikt hij het ge
woon om zijn blik door het
beeldscherm te laten begren
zen. Die houding past een
man, die er als geen ander be
hagen in heeft geschept om
dwars te liggen. De linkse
meute vindt hem altijd te
rechts, de rechtse kliek vindt
hem te links. Eén ding is ze
ker: wie zich teveel opblaast,
kan erop rekenen door hem
doorgeprikt te worden.
Luis in de pels
Ruud van Houwelingen zelf
noemt zijn lange loopbaan
'één grote strijd tegen de arro
gantie van de macht': 'Het is
de taak van een journalist om
een luis in de pels van de re
gentenmentaliteit te zijn. Ik
sta naast de man in de straat,
niet naast de bestuurders.
Daar heb ik ook weinig echte
vrienden onder gemaakt. Toch
heb ik me in privé-zaken al
tijd extreem liberaal opge
steld. Ik pak nooit de persoon;
wel de manier waarop sommi
gen menen te moeten functio
neren.'
Ruud van Houwelingen wordt
in 1935 in Schiedam geboren
en blijkt van jongsafaan al
geen meegaand type: 'Ik door
liep met veel pijn en moeite,
mag ik wel zeggen, de HBS.
Daarna volgden twaalf am
bachten, dertien ongelukken.
Ach, zo zijn er veel journalis
ten geboren. In 1958 las ik in
het dagblad Trouw een annon
ce waarin om een correspon
dent voor Schiedam werd ge
vraagd. Nu zou op zo'n adver
tentie een hele club hoge doc
torandussen en meesters in de
rechten reageren. Ik was toen
de enige sollicitant en werd
dus aangenomen. Mijn eerste
klus was een persconferentie
van Pierre Jansen - in die tijd
direkteur van het Stedelijk
Museum - over de zogenaam
de 'Salon der Maassteden'.
1 I A PP
I l/\r\r\'
c tu*
Ti
Afscheid van
irt
(tekening: Harr Wiegman - vormgever/illustrator in Schiedam
mé*
een eigenheimer
