Kinderafdeling vrolijkste
van het hele ziekenhuis
Band tussen verpleegkundige en patiënt wordt sterker
Operatie-afdeling is toppunt
van hygiëne en waakzaamheid
Directeur Van Eijk wil verder bouwen
aan 'gezondheidszorg met een PLUS'
Centrale Sterilisatie Afdeling laat niets aan toeval over
Programma open middag
Ouders weten-
wat goed is'
Een mijlpaal
maar géén
eindpunt
i&Êm
Tekenwedstrijd
HET NIEUWE STADSBLAD - WOENSDAG 8 JUNI 1994
PAGINA 11
SCHIEDAM- Niets is zo
verdrietig en emotio
neel beladen als een
ziek kind. Toch mag de
kinderafdeling van het
Schielandziekenhuis
een van de vrolijkste
genoemd worden. Na de
renovatie geldt dat niet
alleen voor de sfeer in
die langgestrekte vleu
gel op de begane grond,
maar ook voor de aan
kleding en inrichting
ervan. De opknapbeurt
strekte zich tot meer
uit dan alleen een fris
verfje en nieuwe fleuri
ge vloerbedekking. Al
doet dat op zich al won
deren.
De werkvloer is voor alle be
trokkenen een stuk functione
ler geworden. De vroeger wat
benauwde couveusekamer bij
voorbeeld, ligt nu centraal aan
de grote tuin, duidelijk in het
zicht van de verpleegster-
spost. Moeders en vaders heb
ben er plek en was- en aan-
jdeedtafels voldoende om hun
pasgeboren kleintje zelf te
Verzorgen én te knuffelen en
koesteren.
Wisselwerking
De begeleiding van de ou
ders is voor ons net zo belang
rijk als die van onze patiën
tjes," zeggen teamleider Alma
Meyboom en Joke Eekman
afdelingshoofd van de kinder
en kraam). Ouders weten
haarfijn en intuïtief wat goed
is voor hun kind. Wij hebben
de vakervaring. Vroeger
mochten vaders en moeders
even op het bezoekuur ko
men; nu worden ze intensief
bij het hele genezingsproces
betrokken. Als het nodig is,
kunnen ze hier zelfs blijven
slapen. Het totstandkomen
van die wisselwerking is een
proces van jaren geweest. Ge
lukkig onderkent iedereen nu
de waarde ervan."
Op de kinderafdeling komen
als regel patiëntjes terecht van
enkele minuten jong tot een
jaar of twaalf. Strenge grenzen
worden er echter ook hierin
niet getrokken door het team
dat bestaat uit twee leidsters,
negen verpleegkundigen, ze
ven leerlingen en drie specia
listen.
Sponsorakties
Een ziek kind is voor de eigen
omgeving én binnen de medi
sche wereld een verhaal apart.
Alma Meyboom: Je moet
heel bewust voor dit vak kie
zen, want het werk is mooi,
maar dikwijls niet makkelijk.
Een kind dat er slecht aan toe
is of overlijdt, dat is altijd ver
schrikkelijk evenzogoed voor
ons. Soms moet je nare prik
ken geven of andere pijnlijke
dingen doen. Ik heb wel ge
merkt dat kinderen heel flexi
bel zijn, als je eerlijk bent. Je
moet het duidelijk van te vo
ren zeggen als een behande
ling vervelend is en erbij ver
tellen dat even huilen mag.
Als het vertrouwen er is, dan
verdwijnt de angst. De band
tussen de teamleden ondeling
is hier extra hecht. Je hebt je
collega's in dit werk ook echt
nodig als uitlaatklep."
De populariteit van de kinder
afdeling van het Schielandzie
kenhuis kan alleen al worden
afgemeten aan de grote hoe
veelheid sponsorakties die er
in Schiedam voor werden ge
organiseerd. Van het geld kon
den tal van extra's worden
aangeschaft, zoals tv-toestel-
len in de isoleerboksen, gloed
nieuw spelmateriaal voor de
aparte speelkamer en vrolijke
ballonlampen. Joke Eekman
vindt het open huis zaterdag
een mooie gelegenheid om het
publiek te laten zien hoe goed
alle gulle giften besteed zijn:
We zijn vreselijk trots op onze
afdeling en dat willen we wel
eens laten merken. Zo af-en-
toe op verjaardagen wordt me
gevraagd of die renovatie van
het Schielandziekenhuis geen
geldverspilling is geweest,
omdat in de toekomst geza
menlijk met het Vlaardingse
Holy nieuwbouw wordt neer
gezet. Die verhuizing duurt
nog jaren en de situatie was
hier onwerkbaar. Alles was
oud en versleten. De verbou
wing is gebeurd met minimale
middelen en het is ook voor
ons ongelooflijk hoe daarmee
getoverd is."
Hartewens
Dik tevreden als ze zijn, heb
ben Alma Meyboom en Joke
Eekman toch nog een harte
wens: "De ouders zouden erbij
moeten zijn in de uitslaapka-
mer als de kinderen wakker
worden. Het is maar een
kwestie van een paar minu
ten, want de patiëntjes worden
meteen daarna teruggebracht
naar de afdeling. Toch zou dat
nog een verbetering zijn."
De kinderafdeling verzorgt
tijdens het open huis rondlei
dingen. Liefhebbers kunnen
zich verzamelen in de poli op
de begane grond. Ze worden
dan groepsgewijs afgehaald.
SCHIEDAM - Vorig jaar
september stapte het
Schieland Ziekenhuis
over van een taakge
richte naar een het pa
tiëntgericht behande
ling. Aan deze verande
ring binnen de negen
verpleegkundige afde
lingen van het zieken
huis is lang overleg
vooraf gegaan. De om
mezwaai treedt daarom
ook gefaseerd in. Op dit
moment zijn er drie af
delingen waar de ver
plegers patiëntgericht
te werk gaan. De overi
ge zes volgen na de zo
mer. Aan het woord is
Martin Arts, hoofd kli
nische dienst.
Tot voor kort verpleegden
wij taakgericht. Dat betekent
dat de patiënt per dag vijf, zes
of zeven verpleegkundigen
aan zijn of haar bed kreeg. De
een kwam om de patiënt te
wassen, de ander om medicij
nen toe te dienen, een derde
om de bloeddruk op te meten
en een vierde kwam steeds
met de arts mee. Eind jaren
tachtig werd er steeds vaker
over gesproken om tot een pa
tiëntgerichte verpleging over
te gaan. Dus proberen om per
patiënt een verpleegkundige
in te zetten. Het voordeel hier
van is dat er eerder een ver
trouwensband wordt opge
bouwd en dat is heel belang
rijk voor iemand die een ope-
ratie moet ondergaan. Een an
der voordeel is dat de verple
gers meer verantwoordelijk
heid krijgen."
Logisch
Het klinkt allemaal logisch.
Afwisselender werk voor de
verpleegkundige en meer per
soonlijke aandacht voor de pa
tiënt. Waarom is deze behan
deling al niet veel eerder toe
gepast? Martin Arts legt uit
dat de verpleging de laatste ja
ren al steeds meer een pa
tiëntgerichte invalshoek
kreeg. Het taakgerichte dat
we tientallen jaren hadden is
er de laatste jaren al af ge
gaan. Dat neemt niet weg dat
je van de een op de andere
dag kan overstappen naar een
patiëntgerichte behandeling.
We hebben de Hogeschool Nij-
fnegen ingeschakeld bij de in
voering van dit traject en de
opleiding. Nu zijn we zover
dat er drie afdelingen zijn op
geleid. De basis is nu gelegd.
Zelf zullen we het traject
steeds verder moeten ontwik
kelen. De verpleegkundigen
zijn enthousiast. Hoewel we
ook merken dat voornamelijk
oudere verpleegkundigen die
altijd taakgericht te werk zijn
gegaan, af en toe moeite heb
ben met de omschakeling.
Maar naar mijn idee is er geen
enkele verandering te beden
ken die alleen maar enthou
siasme met zich meebrengt."
SCHIEDAM- Bij de ver
bouwing van het Schie
land Ziekenhuis is er op
gelet dat het gebouw na
de renovatie open en
toegankelijk moest zijn
voor patiënten. Dat
geldt voor vrijwel alle
afdelingen, maar niet
voor de operatie-afde
ling. Daar kun je alleen
komen via sluizen,
waarvan de deuren aan
de ene zijde gesloten
moeten zijn, voordat ze
aan de andere kant
opengaan. Op 11 juni
m^g echter iedere geïn
teresseerde bezoeker
bij de operatiekamers
naar binnen. Tijdens de
open dag gaan deuren
open, die anders geslo
ten blijven.
Iedereen die normaal gespro
ken op de operatie-afdeling
naar binnen wil, moet zich
omkleden voordat de deur
naar de afdeling opengaat.
Groene afdelingskleding,
blauwe mutsjes waaronder het
haar volledig schuil gaat en
speciaal schoeisel. Dat is no
dig om de hygiëne op de afde
ling te garanderen, zegt Carla
Kleinjan (38), hoofd van de
operatie-afdeling. Mensen dra
gen allerlei bacteriën en virus
sen met zich mee. Daar heb
ben zij zelf helemaal geen last
van, maar die horen niet thuis
op een operatiekamer waar
doelbewust grote wonden wor
den gemaakt. Onder andere
via die speciale kleding hou
den we de bacteriën en virus
sen buiten de deur. En ook via
de regeling van de luchtdruk
op de operatie-afdeling. Die
luchtdrukregeling blaast als
het ware alle ongeregeldheden
die in de lucht zitten, de afde
ling uit.
De verbouwing is Carla Klein
jan niet altijd meegevallen.
Tijdens de verbouwing moes
ten de operatiekamers volle
dig actief blijven. Het stof was
wel te weren. We hebben ook
speciale apparatuur in één
van de liften moeten aanbren
gen om patiënten die net uit
de operatiekamer kwamen tij
dens het transport goed onder
controle te houden, want de
Verkoeverkamer - de uitslaap-
kamer - lag een paar etages la
ger. Op gezette tijden kwam
de technische dienst langs
met de mededeling dat even
het water moest worden afge
sloten, of dat nu een bepaalde
elektriciteitsgroep buiten wer
king moest worden gesteld. Je
bent hier de hele dag bezig je
handen te wassen en geen en
kel apparaat werkt zonder
elektriciteit, dus er kwam heel
wat coördinatiewerk aan te
pas om dat allemaal in goede
banen te leiden.
Het hoofd van de operatie-af
deling vindt dat er veel veran
derd is sinds de verbouwing
van het Schieland Ziekenhuis.
Voor de verbouwing moesten
patiënten in hun bed op de
gang wachten tot ze naar de
operatiekamer werden ge
bracht. Niet echt een prettige
omgeving om je voor te berei
den op een operatie. In de
nieuwe situatie worden pa
tiënten opgevangen in een
speciale ruimte, waar het rus-
SCHIEDAM- De locatie
aan de Stadhouderslaan
is sinds april 1994 verla
ten. Alle ziekenhuisacti
viteiten zijn nu gecon
centreerd in de Burge
meester Knappertlaan.
Voor patiënten is dit
een belangrijke verbete
ring omdat zij nu op
één adres worden ver
zorgd. Onder het motto
'alles onder een hoed'
opent het Schieland
Ziekenhuis daarom op
11 juni de vernieuwde
poorten voor Schiedam
mers en belangstellen
den.
Het gereedkomen van de ver
bouwing is voor het Schie
land Ziekenhuis zeker een
mijlpaal, maar géén eind
punt, zo stelt de heer Van
Eijk, directeur van het Schie
land Ziekenhuis. We moeten
en willen meegroeien met
nieuwe ontwikkelingen bin
nen de gezondheidszorg. Dat
is in het belang van onze
'klanten', de patiënten.
Volgens Van Eijk is het zeker
de moeite waard om op de 1 le
te komen kijken: Je krijgt als
bezoeker onder andere
toegang tot de nieuwe Opera
tie Kamer (OK) en specialisten
geven demonstraties van zeer
geavanceerde medische tech
nieken. Normaal kom je daar
alleen als patiënt mee in aan
raking. Op de open middag
kunnen inwoners van Schie
dam, Rotterdam-West en
Vlaardingen zien, welke be
handelingen en onderzoeken
in het ziekenhuis mogelijk
zijn.
Het Schieland Ziekenhuis zal
zich - ook in de toekomst -
blijven inzetten voor het ver
beteren van de kwaliteit in het
belang van de patiënt. Het
kan altijd beter. Daar zijn we
ons terdege van bewust. Nu de
verbouwing achter de rug is,
gaan we dus niet voldaan in
een stoel achterover hangen,
aldus Van Eijk. We blijven
doorbouwen aan gezondheids
zorg met een PLUS. Dat kost
veel inspanning. Maar het
kan. Oók in tijden van bezui
nigingen.
tig en comfortabel is en men
sen niet worden lastiggeval
len. Ook na de operatie wor
den ze goed begeleid in de
nieuwe Verkoeverkamer.
De operatie-afdeling ziet er
fris en kleurrijk uit. Wit en
zeegroen overheersen. Er is
veel licht en ruimte. Er zijn nu
vijf operatiekamers. Eén meer
dan vroeger. Er is voldoende
bergruimte en iedere leiding
gevende beschikt over een ei
gen plaats. Er is niet veel
nieuwe -apparatuur bijgeko
men: Het verbaasde me echt
toen ik hier twee jaar geleden
kwam, hoe modern het Schie
land Ziekenhuis is met haar
spullen, zegt Carla Kleinjan.
Alles wat nodig is, is er. We
krijgen nog wel nieuwe opera
tietafels. In dit ziekenhuis
worden ook vrij veel kijkope
raties verricht. Daarin is het
voor een regionaal ziekenhuis
al ver. Die operaties zijn vaak
belangrijk om een goed in
zicht in het ziektebeeld te krij
gen van de patiënt, en voor de
patiënt zijn ze vaak minder
belastend. Deze operatietech
niek vraagt wel enige ervaring
maar die is inmiddels aanwe
zig. De kijkoperaties zijn vrij
duur, maar daar staat tegen
over dat de patinten eerder
kunnen worden ontslagen.
SCHIEDAM- Het Schie
landziekenhuis organi
seert ter gelegenheid van
de heropening na de reno
vatie een tekenwedstrijd.
Het is een wedstrijd waar
bij niets moet en bijna al
les mag: van tekenen en
kleuren tot knippen en
plakken. Het resultaat
dient alleen wel iets met
het ziekenhuis te maken
te hebben. Deelnemers
kunnen hun inzpnding in
leveren op zaterdag 11
juni tijdens de open mid
dag in de feesttent die in
de tuin staat opgesteld.
Alle kunstwerken zullen
meteen opgehangen wor
den. Het is ook mogelijk
om dd tekeningen op te
sturen naar het volgende
adres: Schielandzieken
huis, t.a.v. Mevrouw Van
Bakel, BK-Laan 25,
3116BA Schiedam. De ui
terste termijn daarvoor is
22 juni. Een deskundige
jury zal vervolgens de
winnaars aanwijzen. Zij
krijgen een leuke verras
sing.
SCHIEDAM- De open middag van het Schieland Zieken
huis begint zaterdag 11 juni om 13.00 uur en duurt tot on
geveer 17.00 uur. Centrum van de aktiviteiten is een grote
feesttent in de tuin, waar ook koffie en fris worden geser
veerd. In de tent wordt bovendien van alles voor de jeugd
georganiseerd van een rolstoelrally tot een optreden van
smurfen. Personeelsleden van het ziekenhuis houden er
toezicht, zodat de ouders rustig een rondje Schieland
kunnen maken. Vrijwel alle verschillende afdelingen zijn
opengesteld. Het publiek mag al die gedeeltes van het zie
kenhuis die normaal alleen toegankelijk zijn voor patiën
ten en medici vrij en onbevangen betreden. Het is voor de
bezoekers een unieke kans om eens tekst en uitleg te krij
gen over de meest geavanceerde apparatuur uit de ge
zondheidszorg van de deskundigen die ermee werken.
Zelfs de operatiekamer is voor een dag opengesteld. Daar
voor was een hele organisatie nodig. Eventuele noodope
raties zullen de 11de juni in het Holy-ziekenhuis worden
verrieht. Daar zijn ook met de GGD goede afspraken over
gemaakt. De patiënten zullen van de open middag weinig
tot niets merken. Hun kamers en zalen blijven ook aan
staande zaterdag gesloten voor publiek.
SCHIEDAM- Geen enke
le patiënt vraagt er ooit
naar. Toch kan vrijwel
geen enkele afdeling in
het Schieland Zieken
huis functioneren zon
der de diensten van de
Centrale Sterilisatie Af
deling (CSA). Gevestigd
in de kelder van het zie
kenhuis, zijn ze, als de
verbouwing klaar is,
voorzien van alle mo
derne faciliteiten.
Het is dus blijkbaar erg be
langrijk wat de CSA doet,
want geen afdeling kan zon
der haar ondersteuning, maar
wat dóen ze daar nou precies?
Het hele proces zit technisch
wat ingewikkeld in elkaar,
zegt afdelingshoofd Gert-Jan
de Winter, maar ik zal probe
ren het eenvoudig uit te leg
gen. Op alle afdelingen in het
ziekenhuis worden allerlei in
strumenten gebruikt. Klem
men, tangen, scalpels, mes
sen, scharen, etcetera. Die
worden één keer gebruikt en
voor de volgende patiënt wor
den uit hygiënische overwe
gingen weer nieuwe genomen.
Alle vuile instrumenten uit
het hele ziekenhuis worden
naar de CSA gebracht. Wij
verwijderen eerst alle resten
van verpakkingen, stukken
tissue, watten en al het andere
wat er niet hoort te zijn. Dan
gaan de instrumenten naar de
ultrasone voorreiniging. Door
middel van trillingen worden
de meest hardnekkige bloe
dresten en andere zaken van
de instrumenten losgetrild.
Daarna gaat het materiaal
naar de wasmachine. Dat
werkt ongeveer zoals een af
wasmachine in de huiselijke
keuken, alleen is die bij ons
veel groter. In principe zijn de
instrumenten dan schoon,
maar nog niet steriel. Er wordt
nogmaals gecontroleerd of er
niets kapot is, waarna ze wor
den 'ingelegd' en ingepakt. In
leggen houdt in dat je bepaal
de pakketten van instrumen
ten samenstelt. Voor iedere
operatie zijn weer andere in
strumenten nodig. Er mag
niets ontbreken, want er kan
tijdens een operatie niet even
iemand naar ons toe komen
hollen om een ontbrekend
tangetje op te halen. Als er
iets mis gaat op de CSA, heb
ben de patiënt en de verpleeg
kundige daar direct last van.
Richtlijnen
Daarna worden hele vrachten
instrument-pakketten in de
sterilisator geplaatst. Een uur
lang wordt er stoom met een
temperatuur van 134 graden
Celsius doorheen gejaagd. Dat
proces is computergestuurd
en wordt heel precies bijge
houden. Mochten er ooit pro
blemen ontstaan rond het ge
bruik van instrumenten, dan
kan De Winter precies zien of
de oorzaak daarvan binnen
zijn afdeling ligt. Dit hebben
we niet allemaal zelf verzon
nen. Alles loopt precies vol
gens de richtlijnen van de
overheid, vertelt hij, maar we
zouden nu wel een voorbeeld
kunnen zijn voor andere re
gionale ziekenhuizen. We heb
ben de boel hier straks goed
op orde.
Epidemieën
We zijn nog bezig de afdeling
in te richten, vertelt De Win
ter. Deze afdeling is net sa
mengevoegd met de sterilisa
tie-afdeling van het Holy Zie
kenhuis in Vlaardingen. Een
gedeelte van de apparatuur
moet daar nog vandaan ko
men en hier worden geïnstal
leerd, maar intussen gaan de
werkzaamheden gewoon door.
Iedere dag gaan er honderden
operatiesets naar de operatie
kamers - de OK's - en duizen
den gedesinfecteerde instru
menten naar de EHBO, de
kraamafdeling, de poliklinie
ken en de verpleegkundige af
delingen in zowel het Schie
land als het Holy Ziekenhuis.
Er moet nog een sterilisator,
een wasmachine en andere ap
paratuur worden geplaatst,
evenals tussenwanden die, om
epidemieën te voorkomen, de
diverse onderdelen in het ste
rilisatie-proces van elkaar
moeten gaan scheiden. Ook de
airconditioning doet het nog
niet, waardoor de temperatuur
op de afdeling tot tropische
hoogte oploopt. Dat leidt ove
rigens niet tot bacterievor
ming, want alle materialen
worden gesteriliseerd en daar
bij sterven alle eventuele ba
cillen. We wisten dit allemaal
voordat we begonnen. We zit
ten in een overgangsperiode
en dat dat ongemakken zou
geven was wel te verwachten.
Ik moet mijn medewerkers
daarvoor trouwens compli
menteren, want ze zijn niet
kapot te krijgen. Ze werken
over als het nodig is en gaan
ondanks alle ongemakken
leuk met elkaar om.
Trucks
Bij de Centrale Sterilisatie Af
deling draait er een hoop om
transport. Vrijwel ieder uur
wordt bij de OK's het vuile
materiaal opgehaald en nieuw
gebracht. Bij de andere afde
lingen gebeurt dat één tot
twee keer per dag. We bren
gen dan niet alleen de instru
menten rond, maar ook al het
andere steriele materiaal dat
de afdelingen nodig hebben.
Wij beheren vanuit de CSA
namelijk ook het centrale ma
gazijn voor steriele goederen,
zoals injectiespuiten, naalden,
katheders en verbandmidde
len. In totaal gaat het om on
geveer 800 verschillende arti
kelen. We houden de voorra
den bij, plaatsen bestellingen
en leveren aanvragen van de
afdelingen uit. En dat niet al
leen voor het Schieland, maar
er rijden ook dagelijks trucks
af en aan naar het Holy Zie
kenhuis in Vlaardingen.
Het spijt Gert-Jan de Winter
bijzonder dat hij dit jaar zijn
afdeling nog niet kan open
stellen voor het publiek. Op
de open dag op 11 juni is onze
afdeling nog niet zover dat we
alles al aan onze bezoekers
kunnen tonen, maar volgend
jaar mag iedereen hier komen
kijken. Dan zijn wij er hele
maal klaar voor.
Door zoveel mogelijk inzetten van dezelfde verpleegkundige per patient groeit de vertrouwensband.
Ook de allerkleinsten krijgen de beste verzorging.
Zelfs de ok is zaterdag toegankelijk voor publiek.
1 Direkteur Van Eijk van het Schielandziekenhuis
De sterilisatie-afdeling is een bedrijf op zichzelf.
