BAS VAN DER HEBBEN
heeft 4000aanbiedingen!
brilflut/io
ROL NÉMÉ
ZOEKT U VOOR UW KIND
KINDEROPVANG OP MAAT?
OF
WILT U BIJ U THUIS KINDEREN
OPVANGEN EN VERZORGEN?
Karaoke
Leefbaarheid gaat voor milieu in Spaland Oost
31 augustus
Klepper middag
Concerten in super grootbeeld
Karaoke Party
met 2500 Songs
Sing Along
Video Clip Party
Woensdagen in juli augustus
Donderdagen in juli augustus
Vrijdagen en zaterdagen in juli augustus
Speciale zomer-verrassing
Party Time
Tevens aanbiedingen
monturen 50 korting
HET NIEUWE STADSBLAD - WOENSDAG 20 JULI 1994
PAGINA 3
IEDERE DONDERDA G, 1/RIJDA G EN ZA TERDA G
BROERSVELD
STICHTING KINDEROPVANG KATJA
IEDERE VRIJDAG BIJ AANKOOP VAN EEN NIEUWE
BRIL OF CONTACTLENSAANPASSING
OOGARTSCONSULT ZONDER AFSPRAAK
ZONNEBRIL OP EIGEN STERKTE
OOK ZATERDAGS WERKEN WIJ ZONDER AFSPRAAK
Op alle dagen inclusief de
donderdagavond bestaat
de mogelijkheid gebruik te
maken van ons Karaoke-
Laserdisc systeem - echter
zonder presentator. Kies je
favoriete song en bedien
zelf het systeem!
SCHIEDAM- De grond
van Spaland- kort gele
den nog verguisd van
wege veronderstelde
vervuiling- blijkt een
vruchtbare voedingsbo
dem voor bestuurlijke
ideeën. Chris Zijdeveld,
de PvdA-wethouder die
vorig jaar afscheid nam,
zette (volgens vele des
kundigen) de meest mi
lieuvriendelijke wijk
van Nederland neer in
het met Rotterdams ha-
venslib opgespoten ui
terste noorden van
Schiedam. Zijn opvol
ger Adri Reijnhout
hoopt in hetzelfde ge
bied op een andere ma
nier eeuwigheidswaar
de te verkrijgen. De
D66-wethouder wil in
het nog braakliggende
Spaland Oost een ui
terst comfortabele, oog
strelende woonbuurt
bouwen die in de verre
toekomst de landelijke
monumentenlijsten
haalt.
Ik vind dat bij alle komen
de nieuwbouwprojecten- en
zoveel zijn dat er niet meer
de nadruk moet liggen op de
architectuur ervan. We
moeten uitsluitend nog din
gen neerzetten die over hon
derd jaar niets aan waarde
en schoonheid hebben inge
boet. Niet dat dat in het ver
leden niet gebeurd is. Alleen
hebben over het algemeen
milieu-overwegingen bij de
stadsuitleg het zwaarst gewo
gen. Ik sta er met iedere ve
zel achter om het over een
iets andere boeg te gooien."
Adri Reijnhout mag dan een
van zijn voorganger enigszins
afwijkende visie hebben, hij
heeft zeker niet de opzet op
een totaal andere tour te gaan:
Natuurlijk blijft energiebe
sparing een belangrijk item.
We zullen echter moeten voor
komen dat al te strenge dog
ma's- zoals bijvoorbeeld die
verplichte noord/zuid opstel
ling in Spaland- ten koste
gaan van de leefbaarheid van
de wijk. De mensen moeten
zich er thuisvoelen. Dat is het
belangrijkst.
Kostbare zeperd
De D66'er heeft als langdurig
beheerder van de portefeuille
stadsontwikkeling 'aan den lij
ve' ondervonden hoe juist in
de woningbouw idealen gevoe
lig zijn voor de tand des tijds.
Nieuwland bijvoorbeeld in de
jaren '50 nog afgeschilderd als
een paradijselijk oord is anno
1994 al dusdanig verpauperd
dat een kapitale face-lift nood
zakelijk is. Hij wil kost-wat-
kost voorkomen dat Schiedam
nog een keer met een derge
lijk kostbare zeperd wordt op
gescheept: Ik wil heus niet
beweren dat het tot-nu-toe in
Spaland verkeerd is gedaan.
Een aantal voortreffelijke in
dividuen hebben daar muziek
gemaakt van een enorme ver
scheidenheid. Alleen is er tot
nu toe geen mooie eenslui
dende compositie uitgeko
men. Daarvoor is ook één re
gisseur nodig nodig, één-ar-
chitect-stedebouwkundige die
het totaalplaatje bewaakt. Ui
teraard moet dat in nauwe sa
menspraak gebeuren met een
nog te vormen begeleidings
groep. Daarin moeten naar
mijn idee alle verschillende
betrokken partijen zitting
hebben, van de bewoners, tot
projectontwikkelaars, ge
meentewerken en de politiek.
Die club moet ieder bouwplan
gaan beoordelen, dat er los
komt en er verschillende ar
chitecten een ontwerp voor la
ten indienen. Het beste wordt
dan neergezet. Dat is volstrekt
nieuw voor Schiedam, want
tot nu toe werd in feite ge
woon meteen een architect be
noemd op grond van oud
werk. Het plan dat zo iemand
dan indiende, daar werden
geen alternatieven naastge-
legd.."
Beroendheid
Wat architectuur betreft
noemt Adri Reijnhout zichzelf
'een leek met het gezonde ver
stand van een gebruiker'. Hij
verbouwde de nodige oude
huizen en heeft gaandeweg
gevoel gekregen voor de 'ziel
en de charme van een wo
ning'. Zijn natuurlijke interes
se in combinatie met zijn
groeiende vakervaring lever
den vastomlijnde ideeën op
voor de invulling van Spaland
Oost: Ik ben me eigenlijk
steeds meer in de materie
gaan verdiepen. Als wethou
der heb ik bovendien de kans
gekregen om bij tal van
nieuwbouwprojecten rond te
kijken en heb ik bovendien
een training kunnen volgen
aan het Architectuurinstituut
in Rotterdam. Ik was altijd al
weg van de Scandinavische
manier van bouwen, zo tijd
loos en sober en tegelijk zo
warm. Vorig jaar werd er op tv
een serie uitgezonden over ar
chitectuur en één aflevering
daarvan was geheel gewijd
aan de Zweedse, maar in
Schotland woonachtige archi-
tect Ralph Erskine. Die man
heeft zo'n bevlogen en mens
lievende manier van ontwer
pen. Ik vond eigenlijk meteen
dat hij de stadsarchitect moest
worden van Spaland Oost. In
eerste instantie dacht ik dat
zo'n beroemdheid toch niet te
strikken zou zijn. Kom ik en
kele maanden later Piet Zeel
issen, de burgemeester van
Grave, tegen. Bleek Erskine
in dat stadje een project ver
wezenlijkt te hebben. Toen be
sloot ik met Zeelissen als tus
senpersoon contact te zoeken.
Er kwam een briefwisseling
tot stand en inmiddels zitten
we al in de onderhandelings
fase. Het moet raar lopen wil
Ralph Erskine niet onze man
worden."
Als alle plannen doorgaan
dan krijgt de Brandersstad
er een wijk bij met veel
groen en een grote plas, sim
pel van bouw maar toch vol
allure. Dennebomen, berken
en waterpartijen zullen er de
toon aangeven. Wethouder
Adri Reijnhout; We mikken
niet op eenvormigheid wel op
uniformiteit. We zullen er
zorgvuldig voor waken dat de
woningen bovendien ook be
taalbaar blijven. De meeste
nieuwbouwwijken lijken zo
verschrikkelijk op elkaar. Je
ziet eigenlijk in andere ste
den alleen veel-van-hetzelfde.
Spaland Oost moet een wijk
worden die je uitsluitend in
Schiedam kunt vinden. Dat is
de uitdaging."
Het Correct Studio Café is een
'mengtafel' van mogelijk
heden: feesten,
uitgebreide diners of
gewoon een drankje
aan de bar. Ondertussen
leggen wij elk optreden
professioneel vast op
video-of audiotape.
Voor meer informatie:
010-4.618.690.
Openingstijden: maandag
dinsdag tot 18.00 uur
woensdag t/m zaterdag tot 01.00 uur.
De oergezellige
kleppermiddag is weer
terug van weg geweest.
Ook deze keer mag
iedereen weer zijn of haar
muziekinstrumentje mee
nemen om te spelen in
ons grote klepperorkest.
Hans Somers met de
n Berry hebben ook
goocheltrucs voor jullie in pettoVoor
de jarige hebben we een verrassing in petto. De zaal is
open vanaf 13.00 uur de middag begint om 14.30 uur.
Voor reserveringen 010-4.618.690.
Levengroot televisie kijken met live opnamen van o.a.
Tina Turner. Whitney Houston, Diana Ross, Mariah
Carey, Phil Collins en vele andere wereldbekende
artiesten. Iedere donderdagavond tot 01.00 uur geopend.
Iedere woensdag Karaoke
Party. Samen met
collega's of vrienden eerst
een hapje eten en dan
gezellig meezingen met een van de 2500 Karaoke
Songs. Voor grotere groepen hebben wij speciale
menusuggesties, dagschotel vanaf 15.00
SCHIEDAM- Arie Bijl
werd in 1917 als boeren
zoon geboren. Uren kan
hij vertellen over het le
ven op de boerderij en
bekende figuren uit Ke-
thel. Zijn zes kinderen
drongen er bij vader
Bijl op aan zijn herinne
ringen aan het papier
toe te vertrouwen. Dat
deed hij. Niet op een
paar winteravonden,
maar avonden van een
paar winters, zoals hij
zelf zegt, schreef hij het
boek 'Kethelsche Toe
standen, Herinneringen
van een boerenzoon'.
Arie Bijl groeide op in een
gezin met negen kinderen.
De familie Bijl woonde op
boerderij de Hargahoeve, op
de plek waar nu het dierena
siel is gevestigd. De schrijver
weet tot in de details te ver
tellen hoe men in de eerste
helft van deze eeuw te werk
ging op de boerderij.
Het brood werd eens per
week in de oven op de boen-
hoek gebakken (De boenhoek
was bij ons thuis een soort
grote keuken met een stenen
of betegelde vloer. Met een
vaste opstelling: links een
bakoven, daarnaast insprin
gend een fornuiskachel en
rechts een koperen waterfor
nuis. Tegenover deze combi
natie stond de centrifuge. Op
de boenhoek gebeurde al het
reinigingswerk, alsmede het
broodbakken, koken, bakken
en braden, slachten en zo
voort.)
Het Nieuwe Stadsblad
Als de winkeldeuren van
Correct sluiten, blijft het café
van woensdag- tot en met
zaterdagavond gewoon
open. Iedere vrijdag- en
zaterdagavond kun je ook
bij ons terecht voor een karaoke video clip van je
optreden. Show van 20.00 tot 01.00 uur.
De komende weken staat u, wanneer u een drankje
nuttigt bij ons, een leuke verrassing te wachten! Meer
verklappen we niet - er zit dus niets anders op dan
gezellig iets te komen drinken. Deze Speciale
Zomeractie geldt op woensdag en donderdag.
Wat u ook te vieren heeft, het Correct Studio Café
organiseert het voor u. Bruiloften, personeelsfeesten,
vrijgezellenavonden: u zegt het maar, en wij zorgen voor
een onvergetelijke avond. Voor meer informatie,
reserveringen: 010-4.618.690.
Correct Studio Café,
Hoek Bergweg/ Benthuizerstraat 1eerste etage,
Rotterdam, Telefoonnummer: 010-4.618.690
H
lange riem, die aan de muur-
bevestigd was. Eind december
schreef zijn zoon met scheer-
zeepletters "Gerrit wenst u
een gelukkig nieuwjaar!" op
de spiegel."
Het met foto's en prenten ge
ïllustreerde 94 pagina's tel
lende boek is voor 24,90 te
koop bij alle Schiedamse
boekhandels. 'Kethelsche
Toestanden, Herinneringen
van een boerenzoon' van Arie
Bijl is uitgegeven door boek
handel Mercurius en in een
oplage van 800 stuks gedrukt.
„De maand november wordt
vanouds de slachtmaand ge
noemd. Het beste varken werd
uit de koppel gehaald en met
een touw om een achterpoot
gebonden uit de varkens-
schuur naar de boenhoek ge
dreven waar het geslacht ging
worden. Vaste slachter was de
ouwe Kees van Selm, die daar
bij werd geassisteerd door zijn
zoon Hannes. Het water in ons
koperen waterfornuis werd tot
het kookpunt opgestookt en
verspreide damp en hitte. On
der deze omstandigheden
werd het varken onderuit ge
haald en haalde Van Selm se
nior een lang en scherp mes
uit een lederen koker tevoor
schijn. Hij plaatste zijn knie
op het machteloze beest en
stak onder luid geschreeuw
van het varken het mes recht
in het hart zodat het bloed er
uit spoot. Vroeger werd het
bloed opgevangen voor het
maken van bloedworst, maar
later gebeurde dit niet meer,
omdat het tot ons doordrong
dat het Bijbels niet verant
woord was bloed als voedsel te
nuttigen."
Karnemelk van Bijl
De Slachtmaand wordt uitvoe
rig beschreven in het boek,
maar ook de gezinssamenstel
ling en leefwijze, soorten boe
ren, de school in Kethel, spe
len, dorpswinkels en bedrij
ven, dokters, de kerk, hooi
bouw, oranjefeest, buren, de
molens aan de Poldervaart
worden uitvoerig beschreven.
Het leuke is dat de schrijver
vanuit zijn herinneringen
schrijft en het boek daardoor
heel leesbaar maakt. Het zijn
geen feiten op een rijtje gezet,
maar leuke volksverhalen. Zo
schrijft hij over de eerste mo
dernisering in de melkpro-
duktie het volgende:
„Dat zat zo; via oom Piet Bijl
van de Kandelaar, kocht mijn
moeder, ergens tussen 1925 en
1930, een centrifuge van het
merk Melotte. De leverancier
was de firma Stenders uit Hil
versum, waarvoor mijn oom
agent was. Het apparaat werd
op een betonnen voetstuk in
de boenhoek geplaatst. De be
diening geschiedde zowel
elektrisch als met de hand.
Wij waren in die tijd al voor
zien van elketriciteit, iets wat
wij als een wonder beschouw
den. Een knopje omdraaien en
licht hebben! Dat was wat! En
vervolgens zo'n moderne cen
trifuge. Bovenop de centrifuge
bevond zich een ronde meta
len bak. De nog warme koe
melk moest daarin, zodat het
onderin, via een trechter, met
een regelmatige straal kon uit
stromen. Precies in een gat
van een zeer snel ronddraai
ende ingenieuze bol. Die bol
draaide rond in een gietijze
ren ietwat cylindervormige
mantel. Nadat het karwei ach
ter de rug was kon de mantel
naar voren worden geopend.
Uit de marftel staken twee
pijpjes. Uit het kleinste liep de
room en uit de grootste
stroomde de taptemelk of on-
dermelk. Het zal duidelijk zijn
dat door deze manier van wer
ken er minder arbeid behoef
de te worden verricht dan
wanneer men boter en kaas
maakte. De gewonnen room
werd gekoeld en aangezuurd
en de volgende dag gekarnd.
Dat leverde dan meestal eer
ste klas boter en karnemelk
op!
Mijn moeder was er wat trots
op als dokter Sauer weer een
jonge moeder, waarvan het
kindje niet goed groeide, het
advies meegaf karnemelk te
halen bij de weduwe Bijl. Het
kind zou er wel bij varen! Aan
gepaste kindervoeding was
toen nog niet te koop. Dus
onze karnemelk vond z'n weg
wel."
Strontlucht
De tijd van klompen, hoepe
len, tollen en klederdracht
komt uitvoerig aan bod. Het
boekje levert allerlei wetens
waardigheden op uit de eerste
helft van deze eeuw. Daar
naast is het voor Schiedam
mers leuk te lezen over be
kende figuren als Piet de
Plukker, Willem en Jaantje
Jongste, Arie Hoogenboezem
en bijvoorbeeld Andries Rit-
man. „Ook tegenover bakker
van Staaij had je de Westpol
derstraat met de kapperszaak
van Andries Ritman. Deze
werd ook wel de scheerwinkel
genoemd. Sommige mensen
lieten zich een-of twee maal
per week scheren. Vooral op
woensdagen en zeker zater
dagsavonds zat de scheerwin
kel vol. Politiek en dorps-
nieuws werden daar druk be
sproken! De geur van de
scheerzeep vermengde zich
met de strontlucht van de vui
le broeken van sommige boe
ren. En Ritman maar inzepen
en scheren met een groot
scheermes, dat van tijd tot tijd
geslepen werd aan een harde
WAARDEBON ONTVANGT U VAN DE
CHAUFFEUR IN DE BUS
OPSTAPPLAATS: PARKEERTERREIN SPINHUISPAD
VOLOP GRATIS PARKEREN GEEN WACHTTIJDEN!
Tegen inlevering van deze advertentie ontvangt u
op donderdag 21, vrijdag 22 en zaterdag 23 juli
EDITIECHEF:
Mevr. J. M. I. van Bracht
VERTEGENWOORDIGER:
R. Spierings
INZENDTERMIJN
ADVERTENTIES:
Tot dinsdagmiddag
16.00 uur op het kantoor
RUBRIEKSADVERTENTIES
Tot dinsdagmiddag
14.30 uur op het kantoor
REDAKTIE:
Nathalie Lans,
Ame v. d. Zande
EINDRED AKTIE
Helma Steekelenburg
Telefoon 010-4344022
Privé 010-4262730
HOOFDREDAKTIE:
W. A. Buijteweg
Telefoon 070-3190290
INZENDTERMIJN
REDAKTIE-KOPIJ:
Tot maandagavond
op het kantoor
SERVICELIJN BEZORGING:
Heeft u deze krant niet ontvan
gen?
Bel dan onze servicelijn
010-4699611 van 09.00-17.00 uur.
Van Ostadelaan 120, 3117 XM SCHIEDAM
TEL. 010-4265819
Dan kan gastouderbureau Katja voor u
bemiddelen. Wij brengen gast- en
vraagouders met elkaar in contact, om
opvang voor kinderen van 0 t/m 12 jaar in
een gezin mogelijk te maken. Tijdens de
opvangperiode bieden wij begeleiding en
ondersteuning.
Het opvangtarief voor een kind bedraagt
4.- per uur.
Heeft u interesse of vragen neem dan
vrijblijvend contact op met Isolde Verburgt
of Ank de Gier van het gastouderbureau.
BRILLEN EN CONTACTLENZEN
Optometristen (A.N.V.O.)
Contactlensspecialisten (A.N.V.O.)
Monturen in elke prijsklasse, de beste glazen, prettig advies en goede service
Expert in professionele computerbrillen
Tijdens de openingstijden van de brilstudio
(door ons opgemeten: tot 400 en - 400; cyl. 2)
Openingstijden: maandag, woensdag, donderdag
en vrijdag van 9.00-17.30 uur.
Zaterdag van 10.00-16.00 uur.
Dir. dr. T. S. Ong,
's-Gravelandseweg 612,
3119 NA Schiedam.
Telefoon 010-4270269
Verguisde grond blijkt
vruchtbare voedingsbodem
Adri Reijnhout
Nieuwbouw is dikwijls van een treurigmakende eenvormigheid in
Schiedam.
Strontlucht, hoepelen en klompen
UW THUISKRANT
VERSCHIJNT IN SCHIEDAM, KETHEL,
ROTTERDAM WIJK OUD MATHENESSE.
WITTE DORP
UITGAVE:
Sijthoff Pers b.v
Koopmansstraat 9, Rijswijk
070-3190944
Postbus 16050
2500 AA Den Haag
KANTOOR:
Westha venkade 14
Postbus 52
3130 AB Vlaardingen
Telefoon 010-4344022
Telefax 010-4602727
T-lMmMMMIIliPPPPIV
ïSf
Arie Bijl
BESCHUIT
GRATIS
