ALGEMEEN
y
Bij de Rotterdamse Kunststichting mag je
meepraten over de vorm van de stadsregio
Tentoonstelling toont vaak 'kwellende
situatie van historische boerderijen
Wie straks vakantiewerk
wil, kan nu naar Duinrell
II
Boerderijen in Zuid-Holland, wat is daar nou zo bijzonder aan?
Eerste ANWB CD-i: Ontdek
het (on)bekende Nederland
Nieuwe hormoonpleister
tegen overgangsklachten
Loesje is ook
gestopt
met roken
1 Pendelen1
in De Uitstek
Winterbieifestival
Met taxi naar opstapplaats busvakanties
DONDERDAG 12 JANUARI 1995
2-1001
Met medewerking van Loesje
is de Stichting Volksgezond
heid en Roken de jaarlijkse
stoppen-met-roken actie be
gonnen. Centraal in deze ac
tie staan de smoesjes die ro
kers gebruiken om zichzelf te
verkopen. Want elke roker
weet dat roken schadelijk is
voor de gezondheid.
Om de roker kritisch over
zijn argumenten te laten na
denken, zijn samen met de
Stichting Loesje uit Arnhem
vijf teksten gemaakt. In deze
teksten worden veel gebruik
te smoesjes weergegeven zo
als 'Over vijf jaar stop ik met
roken. Echt waar...' en 'Ro
ken doet mij niks, ik heb nog
nergens last van'. De teksten
worden ondertekend met
Smoesje. De pay off is net als
bij de stoppen-met-roken ac
tie in 1994: 'Neem jezelf niet
bij de neus. Kom op. Stop'.
Via spotjes op radio (regio
naal) en televisie (Nederland
l2 en 3) krijgt de actie in de
media aandacht. Natuurlijk
worden de rokers ook via af
fiches - verspreid via de huis
arts, de apotheek, GGD,
Kruisvereniging en 10.000
bedrijven- uitgedaagd net als
Loesje te stoppen. Voor de
roker die behoefte heeft aan
meer informatie over de
smoesjes is een boekje ge
maakt: 'Smoesjes. Feiten
over roken, smoesjes doorge
prikt'.
Ter ondersteuning bij het
stoppen met roken is er een
brochure 'Handeling bij het
stoppen met roken', verkrijg
baar bij de huisarts, apo
theek. GGD en de Kruisver-
vereniging en verzorgen de
laatste twee organisaties cur
sussen om de roker te helpen
met zijn verslaving te breken.
Verder kan elke roker die
meer wil weten over stoppen-
-met-roken bellen met de
nieuwe informatielijn
06-35012022 (50 ct. p.m). Via
dgze telefonische dienstverle
ning kan men naar informa
tie luisteren, voorlichtings
materiaal bestellen en het
adres van een organistie ont
vangen voor een stoppenme-
t-roken cursus.
Reindert Van der Naait lat zijn
publiek vrijdag 13 januri in thea
ter De Uitstek 'Pendelen'.1
'Pendelen' is de titel van het
tweede avondvullende cabaret
programma van Leids cabaret
festivalfinalist Reidert van der
Naait.
Het mag van alles zijn, als het
maar aan een touwtje hangt.
Zout over de schouder, ontplof
fende sterren, een babyfoon,
reïncarnatie, tentharingen, her
senhelften, ga terug naar Bartel-
jorisstraatkortom doldwa
ze verhalen en bizarre situaties in
een programma waarbij ont
spanning vereist is om te kun
nenPendelen!
De pers: 'Gevatheid van hoog
niveau', 'Taalcapriolen op de
vierkante millimeter' en 'Na
tuurtalent'.
Reinder van der Naait is een
cabaretier die men niet mag mis
sen om het zich razend snel ont
wikkelende genre cabaret bij te
hopden.
Kaarten a f 15,00/f 12,50
(CJP/JTK/Pas65) zijn verkrijg
baar aan de kassa van dinsdag
tot en met vrijdag van 14.00 tot
16.00 uur en op zaterdag tussen
10Ï)0 en 12.00 uur. Tevens kan
men dan telefonisch reserveren:
078-194333.
De vereniging PINT staat voor
Promotie en Informatie van Tra-
ditioneel bier. Het organiseren
van festivals rekent zij tot een
vah haar taken. Op 15 januari
organiseert de PINT regio Zuid-
-Holland daartoe haar alweer 2e
winterbierfestival in café restau
rant Hal2 te Delft. Er zulen dit
keer tussen de 20-30 verschillen
de speciaalbieren geproefd kun
nen worden.
Om het grote aantal te ver
wachten gasten in het nieu
we seizoen weer optimaal
een onvergetelijke dag of va
kantie te kunnen bieden,
zoekt Duinrell enthousisas-
te, servicegerichte seizoen
medewerkers.
Gezien het succes van de afge
lopen jaren organiseert Duin
rell op zaterdag 14 januari een
banenmarkt om de komende
vakantie- en seizoenmedewer
kers te informeren over het
werken op Duinrell. Iedereen
die interesse heeft om in de
periode van 1 maart tot en met
oktober 1995 te werken is wel
kom tussen 13.00 en 16.00 uur
in restaurant De Schaapskooi
op Duinrell in Wassenaar. Tij
dens de banenmarkt komt men
alles te weten over het werk op
Duinrell: in het nieuwe Tiki-
bad, de splash, de rodelbanen,
de bumperfrogs, de Aqua shu-
te en vele andere attracties, de
horeca, de snoepwinkel enz.
enz. Wie op 14 januari niet
naar Duinrell kan komen maar
wel in seizoenwerk op Duinrell
is geïnteresseerd kan van ma
t/m vr bellen 01751-55326
voor aanvraag van een sollici
tatieformulier met aanvullende
informatie vragen naar Margit
de Lange 01751-55345.
Een briefje zenden kan ook
naar Duinrell BV t.a.v. Margit
de Lange, Duinrell 1, 2242 JP
Wassenaar.
De stadsregio is het plange
bied van de toekomst, ook op
het terrein van de ruimtelijke
ordening. De beleidsmakers in
de regio zijn dan ook al druk
in de weer met allerlei groot
schalige bouw- en bestem
mingsplannen die het uiterlijk
van sommige deelgemeenten
ingrijpend kunnen veranderen.
Maar hoe zit het met de iden
titeit van deze gemeenten en
van de regio als geheel? Is er
wel genoeg nagedacht over de
ruimtelijke samenhang tussen
stad en regio? De R'damse
Kunststichting vraagt het zich
af en organiseert deze maand
3 discussieavonden over 'De
vorm van de regio R'dam'.
De eerste bijeenkomst met als
thema het openbaar vervoers
netwerk werd op maandag 9 ja
nuari gehouden. In een gemoe
delijke sfeertje gaven medewer
kers van de dienst stedebouw en
volkshuisvesting Rotterdam eni
ge uitleg over de geplande uit
breiding van het openbaar ver
voer. Centraal stond de Benelux-
lijn, een metrolijn die in de toe
komst het Marconiplein en Spij-
kenisse zal verbinden met een
traject via Schiedam. Daarna
mochten verschillende bij dit
project betrokken architecten
hun ontwerp metrostations toe
lichtten, waarna er gelegenheid
was tot het stellen van vragen.
De Rotterdamse kunststichting
verleent subsidies aan organisa-
ties die actief zijn op het gebied
van de kunsten, maar onder
neemt ook zelf diverse activitei
ten. De discussieavonden van
deze maand zijn georganiseerd
door de afdeling architectuur.
Het is de bedoeling dat zowel
stedebouwkundigen en architec
ten, alsook beleidsmakers en be
stuurders het woord gaan voeren
over de toekomstige interge
meentelijke ruimtelijke ordening
in de stadsprovincie Rotterdam.
Woongebied Smitshoek
Anne-Mie Devolder, stafmede
werker architectuur van de
Kunststichting, legt uit wat vol
gens haar nu precies het pro
bleem is: in Rotterdam is er met
name vanaf de jaren zeventig een
grote hoeveelheid know how op
gebouwd door onder andere de
diensten voor stadsontwikke
ling, stedebouwkunde en ver
keer. Daardoor kon er vanuit
een integrale, samenhangende
visie vormgegeven worden aan
het karakter van de stad. Met de
komst van de stadsregio wordt
het vorm te geven gebied echter
ineens een stuk groter. Bij de
grote projecten die nu op touw
worden gezet, zoals de aanleg
van drie nieuwe metrolijnen en
de bouw van de Vinex-woonlo-
katies aan de Noord- en de
Zuidrand van Rotterdam, zijn
meerdere gemeenten betrokken.
Dit betekent tegelijkertijd dat er
met meerdere beleidsmakers en
bestuurders rekening gehouden
moet worden die allemaal hun
eigen ideeën hebben over hoe
bijvoorbeeld de architectuur van
de nieuwe gebouwen er uit zal
gaan zien. Devolder denkt daar
bij onder andere aan het nieuwe
woongebied Smitshoek. Moet
deze lokatie nu beschouwd wor
den als een uitbreiding van Rot
terdam, van de gemeente Baren-
drecht of van Albrandswaard?
Het antwoord op deze vraag zal
volgens haar ongetwijfeld van
grote invloed zijn op het karak
ter van de woonlokatie en het
type woningbouw dat op deze
plaats zal worden 'neergezet.
Identiteit
Devolder meent dat de beleids
makers zich tot nu toe wel uitge
breid hebben beziggehouden
met de decentralisatie en de or
ganisatie van de regio zelf, maar
dat ze veel te weinig hebben stil
gestaan bij praktische vragen en
problemen die zij dadelijk bij
gezamenlijke regionale projecten
zullen gaan tegenkomen. Ze
vreest dat er onvoldoende wordt
nagedacht over de identiteit van
de regio, over de dingen die men
sen en gemeenten binnen dit ge
bied binden en die zorgen dat
mensen zich thuisvoelen. Ze ziet
de discussieavonden dan ook als
een eerste aanzet om na te den
ken over de gezamenlijke kwali
teit van de toekomstige stadsre
gio.
De laatste twee bijeenkomsten
vinden plaats op 16 januari (over
Vinex-lokaties in de Noordrand
en de Zuidrand van Rotterdam)
en 23 januari (over nieuwe rivier-
lokaties voor wonen'aan de
\1aas). Plaats: Zaal De Unie,
Mauritsweg 34, Rotterdam. Toe
gangsprijs: f10,-/f7,50. Telefo
nisch reserveren is aan te raden
via tel. 010-4333534
Wat er bijzonder is aan Zuid
hollandse boerderijen? Wie
daar graag het antwoord op
wil weten moet maar eens een
kijkje gaan nemen bij de mi
ni-expositie over historische
boerderijen in Zuid-Holland.
Hier wordt in beeld gebracht
dat de boerderijen in deze
provincie er vroeger heel an
ders uitzagen dan bijvoor
beeld in Friesland of Lim
burg. Met foto's en tekenin
gen proberen de medewerkers
van de Stichting Historisch
Boerderij-onderzoek, de op
stellers van de tentoonstelling,
te laten zien waarom dat zo
was en hoe de verschillende
Zuidhollandse bouwstijlen
zich in de loop der eeuwen
ontwikkeld hebben. De ten
toonstelling is de komende
weken te bezichtigen in de bi
bliotheek aan de Hoogstraat
in Rotterdam en zal de rest
van het jaar een rondreis ma
ken langs de verschillende fili
alen van de Rotterdamse ge
meentebibliotheek.
In Zuid-Holland zijn, wanneer je
goed kijkt, nog heel wat oude
boerderijen te vinden. Op de ex
positie is te zien dat deze niet zo
gemakkelijk tot één hoofdtype te
herleiden zijn, zoals dat bijvoor
beeld wel in Friesland het geval
is met de ongetwijfeld nog van
de basisschool bekende 'kop-
-hals-romp' boerderijen. De boe
renbedrijven hebben zich in de
verschillende delen van Zuid-
-Holland ook verschillend ont
wikkeld. Zo richtte men zich in
het midden en het noorden van
de provincie sterk op de veehou
derij en de zuivelproduktie. Hier
vind je dus boerderijen met grote
melkkelders onder de woon
ruimten en ruime woonkeukens
die tevens gebruikt werden om
kaas en andere melkprodukten
te maken. In andere streken
werd juist veel meer aan akker
bouw gedaan. Op de Zuidhol
landse eilanden werden daarom
boerderijen gebouwd met onge
looflijk grote schuren om de
oogst in op te slaan.
Historische waarde
Jammer genoeg neemt het aantal
historische boerderijen in Zuid-
-Holland, net als in de rest van
Nederland, in rap tempo af.
Sommige boerderijen staan leeg
en worden bedreigd met verval
en afbraak. Anderen raken be
kneld in een moderne omgeving
of worden zelf ingrijpend ver
bouwd en gemoderniseerd waar
door ze hun karakteristieke ui
terlijk, en daarmee vaak ook
hun historische waarde, verlie
zen. De architect Jan Verheul
zag dit zo'n zeventig jaar geleden
al aankomen. Om de vaak
prachtige gebouwen toch voor
het nageslacht te kunnen bewa
ren heeft hij in de jaren twintig
en dertig meer dan 300 aquarel
len gemaakt van boerderijen uit
verschillende streken van Zuid-
-Holland. Een aantal van deze
aquarellen, die ondergebracht
zijn in het Rotterdamse gemeen
te archief, zijn ook op de exposi
tie te zien.
Meer dan de helft van de door
Verheul opgetekende boerderij
en is inmiddels verdwenen. De
Stichting Historisch Boerde-
rijonderzoek (SHBO) vreest dat
hierdoor allerlei informatie over
ons landelijk verleden verloren
gaat en probeert daarom zo veel
mogelijk kennis over boerderijen
en hun bouwkundige ontwikke
lingen te bundelen.
Volgens mevrouw van Holst, di
recteur van de stichting, is
kennis over de geschiedenis van
bouwkundige ontwikkelingen
van groot belang. Ze kan ons
bijvoorbeeld helpen bij het ant
woord op vragen naar de manier
waarop boerenfamilies vroeger
leefden en werkten. Bovendien
heeft bouwkundige kennis ook
grote praktische waarde voor
verbouwingen of restauraties
van monumentale boerderijen.
De SHBO houdt zich sinds 1960
bezig met de documentatie van
historische boerderijen in Neder
land. Op het moment telt haar
archief zo'n 100.000 oude en
nieuwe foto's en een zeer groot
aantal bouwtekeningen. Daar
naast doen de vier vaste mede
werkers van de stichting ook zelf
onderzoek naar ontwikkelingen
in de boerderijbouw door de
eeuwen heen, naar de oorzaken
van veranderingen en naar het
ontstaan van verschillende
bouwtypen.
Losbladige documentatie
Om hun werk en hun collectie
onder de aandacht te brengen
van een breder publiek hebben
de medewerkers van de SHBO
besloten een gedeelte van het te
keningenmateriaal te publiceren
in een serie losbladige documen
tatiemappen. In deze reeks ver
schenen eerder al uitgaven voor
Noord-Brabant, Noord-Hol
land en Utrecht. Nu is ook de
documentatiemap Landelijke
Bouwkunst Zuid-Holland ver
schenen. Deze map bevat gede
tailleerde opmetingstekeningen
van oude Zuidhollandse boerde
rijen en bijgebouwen, foto's en
een verklarende tekst. De expo
sitie in de Rotterdamse biblio
theek sluit hier op aan. De docu
mentatiemap is rechtstreeks bij
de SHBO te bestellen en kost
f39,50.
De SHBO is te bereiken via post
bus 649, 6800 AP Arnhem, Tel.:
085-576222.
De Koninklijke Nederlandse
Toeristenbond ANWB heeft in
samenwerking met het Neder
lands Bureau voor Toerisme
(NBT), Philips en Codium een
CD-i ontwikkeld over meer en
minder bekende plaatsen in Ne
derland. Met de eerste CD-i van
de ANWB ontdekt de gebruiker
ons land achter het eigen televi
sietoestel.
De schijf bevat meer dan 1500
verschillende foto's, bijna 100
digitale kaarten meer dan twee
uur gesproken woord, speciaal
gecomponeerde muziek, video-
filmpjes en zeer veel uitgebreide
informatie. De disk toont een
uitgebreid beeld van Nederland
aan de hand van de ligging ervan
ten opzichte van het water. Eén
van de meest karakteristieke as
pecten van ons land.
Veel is in Nederland direct ver
bonden met het water, de ge
schiedenis, het dagelijks leven,
de natuur en zelfs veel toeristi
sche attracties. De CD-i 'Ontdek
het (on)bekende Nederland'
toont al deze banden met het
water: de gebruiker begeeft zich
in de luie leunstoel boven, onder,
op en in het water. Naast het
laaggelegen Holland worden
ook de grachten van Amster
dam, het Waddengebied, het IJs-
selmeer en de Maas. Rijn en
IJssel bezocht; evenals de Delta
van drie grote rivieren. Door het
aanklikken van het beeldscherm
wordt Nederland door de ge
bruiker drooggelegd, beschermt
deze het Deltagebied tegen de
zee of beheerst de beweging van
eb en vloed, pompt een polder
leeg met behulp van molens en
loodst een schip door een sluis.
Speciaal voor deze CD-i on-
btworpen modellen wijzen daar
bij de weg.
Met de schijf kunnen bovendien
uitstapjes worden voorbereid
naar meer dan honderd attrac
ties en bezienswaardighedebn.
De CD-i laat ook bijna vijftig
mooie tochten zien, die de ge
bruiker allemaal zelf kan maken;
per boot, te voet, met de auto,
per bus, per trein of met de tram.
Uiteraard is een groot deel van
'Ontdek het (on)bekende Neder
land' gevuld met allerlei geogra
fische, historische en culturele
wetenswaardigheden over ons
land. Bewegende beelden bren
gen de Elfstedentocht van 1963
en de aanleg van de Afsluitdijk
weer tot leven, en er zijn scènes
te zien van Johan Cruyff. 'het
Nederlands Dans Theater en de
bekende film Amsterdamned.
Daarnaast kan men de werke
lijkheid bekijken die schuil gaat
achter landkaarten door op en
kele plaatsen in Nederland in
alle richtingen rond te kijken.
Ook kan de gebruiker de dialec
ten van ons land en de bekendste
Amsterdamse liedjes laten ho
ren.
Vanmaf 8 februari 1995 zal de
CD-i 'Ontdek het (on)bekende
Nederland' verkrijgbaar zijn bij
alle ANWB-kantoren. de gespe
cialiseerde boekhandel en veel
audio/video' winkels.
Vrouwen met overgangsklachten gebruiken liever hormoonpleis
ters dan hormoontabletten. Dat blijkt uit een enquete van het
onderzoeksbureau R M waarvan de resultaten onlangs bekend
werden gemaakt.
Het merendeel van de vrouwen dat hormoonpillen krijgt, neemt
deze medicijn niet volgens voorschrift in. Terwijl de arts in veel
gevallen een behandeling van 1 tot 2 jaar adviseert, gebruiken de
vrouwen de tabletten vaak niet langer dan 2 of 3 maanden. Ook
worden herhaalrecepten voor een nieuwe hormoonkuur vaak niet
afgehaald bij de apotheek.
Het probleem van tabletten slikken lijkt nu echter te zijn overwon
nen. Sinds kort is er namelijk een hormoonpleister (Estracomb)
op de markt die het voor het eerst mogelijk maakt hinderlijke
overgangsklachten zoals opvliegers en nachtelijk zweten te behan
delen zonder gebruik te maken van hormoonpillen.
De nieuwe pleister bevat zowel het hormoon oestrogeen als het
hormoon progesteron. Tot nu toe was er alleen een pleister
beschikbaar met het hormoon oestrogeen en moest het hormoon
progesteron via een tablet worden ingenomen. Vrouwen vonden
deze behandeling lastig. De combinatie van oestrogeen en proges
teron is echter wel nodig om onregelmatig bloedverlies en afwij
kingen aan het baarmoederslijmvlies te voorkomen. De nieuwe
combinatiepleister Estracomb moet tweemaal per week vervangen
worden. Hormoonpillen zijn dus niet meer nodig.
De Arnhemse gynaecoloog en menopauze-expert dr. Huub van
Leusden denkt dat de nu in Nederland geïntroduceerde combina
tieverpakking van hormoonpleisters het gebruiksgemak zal ver
groten. „Deze therapie zal de hormoonbehandeling voor vrouwen
acceptabeler en eenvoudiger maken", aldus de Arnhemse vrouwe
narts. Voor informatie het gratis tel. 06-0222204.
Met ingang van het komend zomerseizoen biedt Maaskant Reizen
deelnemers aan haar busreizen van 4 dagen en langer een bijzon
dere service. Zij kunnen gebruik maken van de Deel-Taxi voor
vervoer van en naar diverse opstapplaatsen. De Deel-Taxi haalt
de reizigers thuis op en garandeert hen tijdig op het vertrekpunt
van de Maaskant touringcar aanwezig te zijn. Bij thuiskomst staat
de taxi klaar om de vakantiegangers aansluitend naar huis te
brengen. De aan deze service verbonden kosten bedragen retour
slechts f. 10.- p.p. wat vergelijkbaar is met het tarief van het O.V.
De proef met taxivervoer van en naar opstapplaatsen geldt voor
reizigers die max. 5 O.V.-zones (ca. 20 km) wonen van de
opstapplaatsen Bergen op Zoom, Breda, Den Bosch, Den Haag,
Dordrecht, Oss, Roosendaal, R'dam en Tilburg. 'Als de reacties
op de nieuwe vervoersmogelijkheid positief blijven dan zullen wij
deze unieke service zeker uitbreiden naar al onze opstapplaatsen.
Het vergroot op een aantrekkelijke manier de zelfstandgiheid van
de reizigers, wat vandaag de dag van groot belang is', aldus R.S.
Smits, Sales manager bij Maaskant Reizen
i
foto ROB HENDRIKS
Op Duinrell zijn vele taken te verrichten
foto metro
door IRENE VF.RINGMEIJF.R
Diapresentatie van de boerderijen door Frits van Oostroom
foto LEUNIS VERLINDE
