ALGEMEEN
Seriese 'acteert' haar songs
Onsterfelijk noodlotsdrama
Onder de de fossielen is een 150 miljoen jaar oude, versteende oervogel
Nieuwe vleugel Natuurmuseum brengt
Darwins evolutietheorie tastbaar tot leven
Regio Haven zoekt
'modellen' voor expositie
'Begrensde ruimte' tijdens
Open Dag Vrije Academie
.V
r
Passionate: podium voor literatuur met kloten
Gezond achter
het beeldscherm
Internationaal
vrijwilligerswerk
Mensengidsen
in plaats van
reiswijzers
WEEK 24
Tegen de verdrukking
Geef Büch maar 'n skelet
Opgezette pinguin
Geheimzinnige ruimte
Als het maar
goed geschreven is
Literatuur moet juist
wel verheven zijn!
Publiceren in Passionate
24-1001
Er is een interactieve vraagbaak
verschenen voor het optimaal in
richten van de kantoorwerkplek
en het juiste gebruik van het
beeldscherm. Het is de 'Erga-
disc', een diskette die medewer
kers met een PC op de eigen
werkplek kunnen gebruiken. De
Ergadisc is een initiatief van een
groep samenwerkende Arbo-
diensten van grote banken en
verzekeraars en wordt door het
NIAS op de markt gebracht.
De Ergadisc is ontwikkeld als
antwoord op het toenemend
aantal klachten als gevolg van
het (ongezond) werken met
beeldschermen. Pols-, nek- en
schouderklachten als gevolg
daarvan zijn hard op weg een
belangrijke beroepsziekte te
worden.
Voor nadere informatie kan men
bellen met het NIAS in Amster
dam, tel. 020-5498404'465/504.
SIW Internationale Vrijwilliger-
sprojekten is op zoek naar jon
geren die deze zomer een blik
over de grens willen werpen in
een internationaal vrijwilliger-
sprojekt.
De projekten, die zo'n twëe tot
drie weken duren, zijn een smelt
kroes van jongeren uit verschil
lende culturen. Opknappen van
huizen, het organiseren van spe
lactiviteiten voor kinderen, maar
ook werk in de natuur is moge
lijk. SIW heeft zo'n 1000 projek
ten over de hele wereld om je
vakantie op een andere manier
te besteden.
Via een internationaal projekt
kom je in aanraking met ver
schillende culturen. Het is een
goedkope en actieve manier om
je vakantie te besteden. Werker
varing is niet vereist. Trouwens,
er wordt niet alleen maar ge
werkt...!
SIW heeft een informatiepunt in
Rotterdam, le Middellandstraat
103, dat is geopend op donder
dagavond van 19.00 tot 21.00
uur (tot en met 29 juni 1995).
Hier zitten ervaren jongeren
over de mogelijkheden van zo'n
projekt kunnen vertelen. Infor
meren bij het landelijk bureau
kan ook op tel. 030-317721, Wil
lemstraat 7, 3511 RJ Utrecht.
Typisch 1 Typisch
I--K ANSKS\< «WRKIiNl
Typisch (Typisch
i/.s\WnW>,vu?£
Typisch....
Zijn de Fransen zonder uitzon
dering een gevaar op de weg?
Gaan de Grieken gebukt onder
een collectief minderwaardig
heidscomplex, terwijl de inwo
ners van Zweden juist behept
zijn met een overdreven superio
riteitsgevoel? Zijn de Amerika
nen eigenlijk nooit de puberteit
ontgroeid? Komen Spanjaarden
geen enkele afspraak na? En
hebben de Engelsen een vol
strekte afkeer van kinderen?
Een nieuwe serie Dat zijn nou
typisch, .geeft op al dat soort vra
gen antwoord.
De Dat zijn nou typisch...uitga
ven zijn geen reisgidsen maar
mensengidsen. Hebbelijkheden
en onhebbelijkheden komen aan
de orde. Recht door zee en met
een vleugje ironie worden rele
vante zaken als seks, cultuur,
eten, humor en karakter bespro
ken. Geen taboe gaan de schrij
vers uit de weg en ook de Neder
landers worden niet gespaard.
Foto: ROBERT HENDRIKS
Astrid Seriese kan bijna alles, van subtiel jazzy zingen tot uitbar
sten als een orkaan. Met een tekstbehandeling die bijna theatraal
wordt, zingt ze liedjes van Tom Waits, Kurt Weil en Harold
Arlen.
Astrid Seriese staat ze op zaterdag 17 juni om 21.00 uur met haar
programma 'Secret World' in Popular aan de Westkruiskade 26-28
te Rotterdam. Reserveren kan op 010-436 52 83.
Met een geheel eigen en eigen
tijdse bewerking van de onsterfe
lijke en noodlottige vertelling
Romeo Julia luidt Scapino de
viering in van een jubileum. Sca
pino bestaat dit jaar 50 jaar.
Directeur en choreograaf Ed
Wubbe creëerde deze nieuwe
versie van wat wel gezien wordt
als één van de hoogtepunten van
de westerse cultuurgeschiedenis.
Met zijn eigen energieke bewe
gingsidioom benadrukt hij zowel
het universele als het eigentijdse
karakter van dit klassieke drama
door middel van een hedendaag
se vormgeving en de integratie
van verschillende allochtone cul
turen.
Behalve de 28 dansers van het
gezelschap participeert een mul
ticultureel ensemble van 6 musici
live in de voorsteling. Onder lei
ding van componist Henk van
der Meulen ontwikkelen de
Turkse, Surinaamse, Argentijn
se, Nederlandse, Afrikaanse en
Indiase musici nieuwe composi-
Pamela Momoet ontwierp de
kostuums. Het decor is naar het m
ontwerp van Ed Wubbe.
Hoewel Scapino geen specifiek 1
dansgezelschap meer is voor de AJHL,:
jeugd, heeft het gezelschap ge- fff*
meend, uit respect voor de oor- imf j WÊ
spronkelijke doelstelling van de ft/-
oprichters, in dit jubileumjaar m
een deel van de aandacht aan Sp.
een ander bijzondere instelling te
Op 16 juni a.s. vindt de première
plaats van Romeo Julia plaats 3(| B
in de Rotterdamse Schouwburg.
De opbrengst van deze avond is in
z'n geheel bestemd voor Unicef.
Try-OUt op 15 juni. In Rotterdam Esperanza Aparicio-Romero en Javier Perez-Pont in een hedendaagse vertaling van Romeo Julia RR1TSFN
ook nog te zien op 17 en 18 juni.
door AART JAN PRONK
De eerste fase in de vernieuwing van het Natuurmuseum Rot
terdam is voltooid. Vorige week vrijdag 9 juni opende schrijver-
/presentator Boudewijn Büch de Parkzaal in de nieuwe vleugel
van het gebouw waar tot 6 november de tentoonstelling Top
stukken Tentoon te bezichtigen is.
Deze topstukken doen hun naam waarlijk eer aan. Verschillen
de Nederlandse musea hebben hun meest originele stuk uit de
collectie aan Rotterdam afgestaan. Daardoor is voor het eerst
de fossiele Archaeopteryx te zien. Deze versteende oervogel
leefde in het Jura-tijdperk zo'n 150 miljoen jaar geleden.
Archaeopteryx heeft reptiel- en
vogelkenmerken in zich verenigd
en vormt het tastbare bewijs van
Darwin's evolutietheorie. In de
nabijheid van de Archaeopteryx
en slechts gescheiden door een
velours gordijn ligt de reuzesala
mander van Scheuchzer. Hij zag
er 269 jaar geleden geen sala
mander, maar een mens in. Een
mens die volgens de Zwitserse
arts de zondvloed moest hebben
meegemaakt. Hij gaf het de
naam Homo Diluvii: de zond-
vloedmens. Later kreeg de Fran
se wetenschapper Cuvier
1769-1832) het fossiel in handen
en herkende er een reuzesala
mander in. Het fossiel heeft een
geschatte ouderdom van 20 mil
joen jaar. Elk fossiel heeft zijn
eigen verhaal en is een getuigenis
van de verandering der soorten
van het leven op aarde.
Ondanks deze belangwekkende
exemplaren scoren natuurhisto
rische musea niet hoog in bezoe
kersaantallen.
Büch zei het dan ook een won
der te vinden dat Rotterdam te
gen die verdrukking in is uitge
breid. Overal ter wereld waar hij
geweest is blijkt het met natuur
historische musea niet goed te
gaan. „Jammer", vond Büch,
want „ze geven vaak een kunst
zinnige visie op de natuur, dé
allerhoogste vorm van kunst."
De natuurhistorische musea
zouden zelf ook alles aan doen
om het beeld van aftakeling
compleet te maken.
Buch: „Van geheimzinnige, stof
fige en donkere ruimten met op
gezette beesten wordt omgescha
keld naar educatieve ruimten
waar de natuur zo debiel moge
lijk wordt afgeschilderd. Er ko-
nn
Boudewijn Büch tijdens zijn openingsspeech
foto's JANSSEN EN DE KIEVITH
De Archaeopteryx waarvan er slechts 5 van zijn op de wereld
men klapbordjes met vragen als
Wat is een vogel, bordje open
klappen: een dier dat vliegt. En
behalve die klapbordjes worden
de ruimten ook nog eens volge
stouwd met electronica.
De programmamaker verkon
digde de vreemde stelling dat hij
skeletten en opgezette dieren
prefereert boven de levende na
tuur. Ter illustratie vertelde hij
een verhaal over Nieuw Zeeland.
Zijn televisieploeg liep dagen en
nachten door de wildernis achter
een Kiwi- en een Keavogel aan.
Met veel inspanning lukte het
enkele seconden opnamen te
maken. Later -tijdens een be
zoek aan een plaatselijke dieren
tuin- deed de directie het hek
voor hem open en liet eenzelfde
Kea zich probleemloos filmen.
Nog een fase verder en je bent
aangeland in een historisch mu
seum. Opgezette dieren kunnen
nu eenmaal niet onderstreepte
Büch zijn vreemde voorliefde.
De schrijver vertelde ook over
zijn ervaringen op het eiland
Mauritius waar hij een uitzen
ding over de uitgestorven dodo
maakte. Als dank voor zijn be
langstelling kreeg hij een uiterst
zeldzaam dodo-botje kado. Als
tegengebaar zond hij maanden
later de televisiebeelden naar de
gulle geven op Mauritius, die
daarop door zijn superieur op
staande voet werd ontslagen.
Tot slot volgde nog een leuke
anekdote die zich 15 jaar geleden
in de dierentuin van Antwerpen
afspeelde. Büch filmde een zieke
pinguin. „Krijg ik hem als hij
dood is" vroeg hij. Acht jaar
later ging de telefoon! De pin
guin was dood en reeds opgezet.
Het exemplaar stond in Roosen
daal op Büch te wachten maar
de douane stelde vast dat het
hier een koningspinguin betrof
die voorkwam op de lijst dieren
die niet geïmporteerd mogen
worden. De douanier liet het
beest op kosten van Büch vernie
tigen. Dit verhaal vormde de in
leiding tot een pleidooi om zui
nig om te gaan met historische
collecties.
De tentoonstelling Topstukken
Tentoon leent zich het best om in
intieme sfeer bezichtigd te wor
den. Niet met honderd mensen
achter je in een rij zoals bij de
opening. Er zijn tientallen bui
tengewoon interessante mu
seumstukken te zien in een don
kere, geheimzinnige ruimte. Pre
cies de ambiance die Büch zo zei
te waarderen. Wat hem betrof
kan de Parkzaal niet meer stuk.
Het Natuurmuseum is te vinden
aan de Westzeedijk 345 (in het
Museumpark tegenover de
Kunsthal).
De openingstijden zijn dinsdag
tot en met zaterdag van 10.00 tot
17.00 uur.
Op zon- en feestdagen van 11.00
tot 17.00 uur. Toegangsprijs 5
gulden voor volwassenen en 3
gulden voor kinderen en met
kortinskaart.
Rotterdam gaat na de viering van
vijftig jaar bevrijding aandacht
besteden aan de wederopbouw
van de stad. Onder de noemer '50
jaar Wederopbouw - 50 jaar Toe
komst', worden onder meer drie
tentoonstellingen gepresenteerd:
de Wederopbouw, Rotterdam
2045 en Regio Haven.
Voor de tentoonstelling Regio-
de Haven zoekt men nog naar
modellen van schepen, gebouwen
en bruggen uit de regio, die ge
maakt zijn door bewoners. De
Euromast, de Willem Ruys, oj de
kerk van Geervliet, alles is moge
lijk. De organisatie maakt een
selectie en de gekozen modellen
worden tentoongesteld in de voor
malige aankomst- en vertrekhal
van de HAL op de Wilhelminaka-
de.
De gevarieerdheid van de regio
wordt duidelijk gemaakt aan de
hand van een maquette van 40 bij
17 meter op de Kop van Zuid.
Projecten op het gebied van recre
atie, industrie, grootstedelijke in
frastructuur en kleinschalige pro
jecten worden getoond.
Wie een bijdrage denkt te kunnen
leveren aan Regio Haven, kan -
liefst schriftelijk en voor eind
juni - contact opnemen met de
Manifestatie '50 jaar Wederop
bouw- 50 jaar Toekomst', t.a.v.
Margot van Riessen, Wijnstraat
84b, 3011 TP, Rotterdam, tel.
010-233 00 14, fax 010-
433 18 54. Indien mogelijk wordt
er prijs gesteld op brieven met een
foto van het model.
Wie overweegt een cursus beel
dende kunst te volgen wordt uit
genodigd eens een bezoek te
brengen aan de Vrije Academie
Rotterdam tijdens de Open Dag
op zondagmiddag 18 juni.
Cursisten tekenen, schilderen,
beelhouwen, edelsmeden en
tuinarchitectuur exposeren eigen
werk, dat vanuit het thema 'be
grensde ruimte' werd gemaakt.
Tijdens deze middag zijn ook
leerlingen van de Dansschool
van de Stichting Kunstzinnige
Vorming Rotterdam te gast, die
een aantal choreografieën zullen
laten zien die speciaal voor dit
thema ontwikkeld werden.
Vanaf 13.00 bent u welkom. Om
16.00 uur gaan de deuren weer
dicht. Schonebergerweg 45, Rot
terdam, 010-4775397.
door RICHARD VAN SANTEN
Precies een jaar geleden zijn
ze begonnen met hun literaire
maandblad Passionate. En
waarom? Omdat er in Rotter
dam geen enkel literair blad
was 'en dat is toch wel een
beetje vreemd voor een metro
pool'. Daarnaast hebben
hoofdredacteur Giel van
Strien en eindredacteur Paul
van der Schoor zelf ook lite
raire aspiraties en willen ze
voor de publicatie van hun
werk niet aangewezen zijn op
de arrogante, Amsterdamse
grachtengordel. Rotterdam is
voor hen braakliggend terrein
en er is niks wat zij niet kun
nen wat ze in Amsterdam wèl
kunnen.
„Die tijdschriften in Amsterdam
worden gevuld met schrijvers die
al lang naam hebben gemaakt.
Wij willen met Passionate een
podium zijn voor nieuw talent.
Niet gebonden aan een uitgever,
want dan wordt het een folder
voor een uitgeverij", zegt Paul
van der Schoor. „Het is toch
belachelijk dat er in Rotterdam
en omgeving geen enkel intellec
tueel podium is. Rotterdam
heeft een cultureel- en intellec
tueel minderwaardigheidscom
plex. Er is wel cultuur, maar dat
is altijd zo populair." Of zoals
Kees Versteeg in één van zijn
aforismen in het juni-nummer
opmerkt: Cultuur betekent pas
wat in Rotterdam als je ergens de
onderbenen van Joke Bruys ziet
liggen.
Een podium krijgt natuurlijk pas
een functie als er iemand op gaat
staan en Giel van Strien geeft
aan dat dat vooral een kwestie
van dóen is. „We willen schrij
vers net even over de drempel
helpen. Je kan natuurlijk je hele
leven gaan zitten wachten tot er
iemand op je afkomt die ontdekt
dat je een geweldig schrijver
bent, maar dan kan je wel blijven
wachten en dan komt er nog
niemand."
Het nieuwe talent hoeft voor de
redactie van Passionate niet per
se uit Rotterdam te komen om
kans te maken op publicatie.
Ook wat men schrijft is niet echt
van belang: dat kan proza of
poëzie zijn, maar ook een poli
tiek essay. „Als het maar goed
geschreven is", zegt Van der
Schoor, en hij improviseert voor
de vuist weg een definitie van
literatuur: „Literatuur is met
woorden vormgeven aan gevoe
lens en visies op een manier
waarbij je als lezer gedwongen
wordt na te denken en waarbij je
niet meteen alles weggeeft. Als je
schrijft over iemand die eenzaam
is, schrijf je niet hij is eenzaam
maar probeer je door een origi
nele beschrijving van bijvoor
beeld de kamer waarin die per
soon zit, duidelijk te maken dat
hij eenzaam is."
Van Strien heeft een heel andere
definitie: „Literatuur is wat mij
raakt. Dat kan ook een boek van
Nietzsche zijn, ook al is dat ei
genlijk filosofie. Voor mij mag
die definitie veel breder."
Hoe het ook zij, Passionate wil
in elk geval afwijken van de ge
vestigde orde. „Het mag alle
maal wel wat steviger, minder
gereformeerd. De Nederlandse
literaruur is in feite heel calvinis
tisch. Het is nog altijd die strijd
tegen de straf van God", vindt
Van der Schoor. Giel van Strien
heeft niet zoveel moeite met dat
onderwerp, volgens hem zit het
calvinisme de literatuur op een
heel andere manier in de weg:
„Je mag hier niet met je kop
boven het maaiveld uitsteken.
Het is altijd maar de middel
maat."
Bijval van Paul: „Het moet ge
durfder. Wat je nu ziet is dat
allerlei thema's zwaarwegend
behandeld worden, maar altijd
vanuit de middenklasse. Ik zou
weieens een roman willen lezen
over de actuele problemen van
iemand met een uitkering. Het
hoeft allemaal niet zo verheven."
„Tuurlijk wel!" valt Giel hem in
de rede, „Literatuur moet juist
wel verheven zijn!"
„Maar je kunt toch ook verhe
ven schrijven over actuele onder
werpen?" is het weerwoord van
Van der Schoor. „Literatuur
moet meer kloten hebben!"
Volgens Giel zit het probleem
echter niet in de kloten van het
geschrevene en komt het met de
schrijvers ook wel goed. „Laat
die nou maar gewoon schrijven,
of het nou goed is of minder
goed. Het zijn die instellingen en
die organisaties. Die moeten
steeds maar betaald worden en
subsidies krijgen, terwijl de echte
vijand - de beeldcultuur - uit het
oog verloren wordt. Al die men
sen die maar zappend op de bank
zitten."
In de toekomst hoopt Passionate
te kunnen drijven op inzendin
gen van het al eerder genoemde
frisse talent. Het is niet de be
doeling dat de redacteuren de
kolommen zelf vol blijven schrij
ven. „Onze namen moeten zo
snel mogelijk naar het colofon
verdwijnen", zegt Van Strien.
Literaire bijdragen dienen in
drievoud gezonden te worden
naar: Giel van Strien, Zwaerde-
croonstraat 26A, 3021 WT te
Rotterdam. De tekst dient ook
op een diskette in WordPerfect
beschikbaar te zijn.
Passionate verschijnt iedere eer
ste woensdag van de maand. Los
se nummers zijn voor 7,50 ver
krijgbaar in de boekwinkel. Wie
na aanschaf besluit tot het nemen
van een abonnement, kan achter
in, in het colofon, lezen hoe dat in
elkaar steekt en wat dat kost.
Paul van der Schoor (links) en Giel van Strien: op de bres voor een
intellectueel podium in Rotterdam en omgeving.
Foto JANSSEN DE KIEVITH