Fietsen: ideale vorm van vervoer en het werkt vet weg
Nooit meer lekke banden
\v»
tow
A Rotterdam
"aw 1wcmood-Dl',s las,i8'
Soepele fietsjes van starre fabrikanten
FIETSEN
Een nieuwe fiets kopen
Ontwikkeling en verbetering
van fiets gaat gestaag voort
pMO,dl»va»--:.ro^^
SSStoWTS» te
SS»S te °"S«te O-
9007
Met fietsen heb je bijna altijd wind tegen, zo weet elke Nederlander die ooit wel eens de pe
dalen ronddraaide. Zeilers kunnen daar trouwens ook een aardig mondje over meepra
ten. En dan het feit dat het hier ook bijna altijd regent, nee: plenst, met bakken uit de
hemel komt. Kortom, het is voor fietsers een en al lijden en droefenis dat de klok slaat.
Onzin natuurlijk. Wie regelmatig fietst weet dat het
meestal juist droog is, met nu en dan een paar lekker
frisse spettertjes. Echt stortregenen doet het maar wei
nig. En dan valt er meestal wel even te schuilen.
Bovendien zijn er uitstekende, heel klein opvouwbare
regenpakken verkrijgbaar.
Fietsen is gewoon leuk. Het is de meest ideale vorm
van vervoer voor wie wat meer van de omgeving wil
zien. Want in een auto zie je niets, en raas je allerlei
interessants met een bloedgang voorbij. Al fietsend
zie je wel dat dartele veulen door de wei springen, en
wel die fuut met jongen op haar rug, en wel dat inte
ressante doorkijkje. Alleen dat van die eeuwige tegen
wind klopt wel een beetje. Want met een beetje door
trappen ga je al gauw sneller dan de wind. En dan lijkt
het net of je tegenwind hebt.
Verder is fietsen gezond: longen die buitenlucht vol
zuurstof te verwerken krijgen, beenspieren die belast
en dus sterker worden, vetrollen die worden wegge
trapt, en ook de conditie vaart er wel bij. En bij dat al
les is het ook nog milieuvriendelijk.
Over hoe gezond fietsen is kan trainingsadviseur Cees
Vermunt honderduit praten. Enthousiast brandt hij los:
'Het hart wordt sterker en gaat economischer werken,
de bloedvaten gaan meer open, de bloeddruk daalt, het
aantal rode bloedlichaampjes neemt toe zodat er per
minuut meer zuurstof kan worden getransporteerd. De
longen gaan beter functioneren, de ademhaling wordt
dieper en de longinhoud wordt groter. Ook neemt de
spierkracht toe. De stofwisseling gaat sneller en eco
nomischer, botontkalking wordt tegengegaan. Voorts
is er een verhoogde afbraak van vetstoffen in het
bloed. Dit is belangrijk bij het voorkomen van ader
verkalking. Het zenuwstelsel wordt gunstig beïnvloed
en er ontstaat een betere weerstand tegen ziekten, met
name tegen infectieziekten als griep en verkoudheid.
Het aantal stresshormonen neemt af, waardoor men
beter is opgewassen tegen de stress van het dagelijks
leven.'
Vermunt voegt er aan toe dat in vergelijking met an
dere sporten het risico op blessures bij fietsen klein is.
De gewrichten en banden worden veel minder zwaar
belast. Daardoor kan fietsen tot op zeer hoge leeftijd
worden volgehouden.
Zowel om de conditie te verbeteren als om af te val
len is het beter om vier tot zes keer per week een uur
te fietsen dan een keer per week zes uur, beklemtoont
Vermunt. Ook is het zaak niet gelijk alle remmen los
te gooien, maar geleidelijk aan de belasting en de fre
quentie op te voeren. Belangrijk is dat men zorgt voor
een goede afwisseling van belasting en rust. Bij het
opvoeren van de belasting moet de frequentie worden
verminderd zodat de belaste onderdelen van het li
chaam zich kunnen herstellen. 'Dat weten zelfs veel
topwielrenners niet', aldus Vermunt.
De trainingsadviseur is een voorstander van variatie:
'Door het lichaam steeds anders te prikkelen, moet het
zich telkens weer aanpassen en dat resulteert in con
ditieverbetering.' Met variatie bedoelt hij dat de ene
keer een langdurige training met lage intensiteit wordt
uitgevoerd, de andere keer een kortdurende training
met hoge belasting, en vervolgens weer een menge
ling van beide. Het mag duidelijk zijn dat er ook uit
stekend kan worden getraind op weg van huis naar
werk of school.
Om af te vallen is het het beste om langdurig te fiet
sen, meerdere uren, met een lage tot matige intensi
teit. Op deze manier wordt voor de levering van ener
gie de vetvoorraad van het lichaam aangesproken, en
dat is ook precies de bedoeling. Om echt af te vallen
is het echter wel zaak ook goed te eten: dus niet te
veel en niet te vet. 'Want 'ieder pondje gaat door het
mondje' blijft altijd van toepassing', weet Vermunt.
De spieren aan de voorkant van de bovenbenen en de
kuitspieren worden bij fietsen het meest ontwikkeld.
De spieren aan de achterzijde van de bovenbenen
gaan alleen meedoen wanneer de voeten met speciale
schoenen aan de eveneens speciale trappers zijn be
vestigd zodat er ook aan de trappers kan worden ge
trokken. 'Voor ballonkuiten hoeven dames niet bang
te zijn, want die krijg je alleen maar bij zeer langdu
rig in een hoge versnelling fietsen', lacht Vermunt. Hij
voegt er aan toe dat fietsen wel allerlei andere spieren
in het lichaam zeer licht belast, maar nagenoeg zonder
effect.
'Voor een strakke buik moeten er echt andere oefe
ningen worden verricht. Wel kan fietsen een slanke
taille opleveren.'
Tot slot raadt Vermunt aan om van tevoren en na af
loop de gebruikte spieren voorzichtig op te rekken,
niet verend, maar statisch gedurende twintig tot dertig
seconden. Dat maakt de door de spanning korter ge
worden spieren weer langer en soepeler en vermindert
de kans op blessures. De bovenbeenspieren kunnen
worden gerekt door het onderbeen tegen het onder
been aan te trekken, de kuitspieren door een been naar
achteren te zetten met de voet plat op de grond en ver
volgens met het lichaam naar voren te buigen.
f P.OOO.OOOste
Mensen die niet op geld hoeven
te kijken, kunnen zonder meer
een lichtgewicht supertoerfiets
met alles d'r op en d'r aan kopen.
Anderen zullen echter wel eerst
enige katten uit bomen moeten
kijken voor ze een fiets aanschaf
fen. De vraag rijst waar de fiets
voor wordt gebruikt: woon-
werkrijden, toeren, zo hard mo
gelijk scheuren, of meer het rui-
Vroeger of later gaat aluminium
kapot op de lassen. Gelast staal is
sterker, maar het sterkst zijn sta
len fietsen met lugs, de verbin
dingsstukken."
Fietsenmaker nummer 2: 'Onzin.
Ik zie bijna nooit dat een alumi
nium frame kapot gaat.'
Het meest veelzeggend is de ga
rantie die fabrikanten geven: tien
jaar op een stalen frame, vijfjaar
gere terreinwerk. Voor elk doel is
er wel een fietstype.
Bijvoorbeeld de 'City bike'. Dan
zijn er toerfietsen, all terrain bik
es (atb), randonneurs, racefietsen
en hybrides. Die laatsten zijn
volgens de boekjes een menge
ling van race-, atb- en stadsfiet-
sen, maar in de praktijk toch
meer een toerfiets voor de grote
re afstanden. En dan zijn er nog
ligfietsen. Over steviger gespro
ken: er kan worden gekozen tus
sen het ouderwetse maar goede
staal, het sterkere chroommo-
lybdeenstaal, aluminium, titani
um en superlichte, supersterke
koolstof. Soms zal de keus gaan
tussen (chromo)staal en alumini
um. Het laatste wordt in dikkere
buizen gebruikt, die daardoor
stijver zijn dan stalen buizen bij
een lager gewicht. Over de le
vensduur van aluminium frames
in vergelijking tot die van staal
zijn de meningen verdeeld.
Fietsenmaker nummer 1
op een aluminium frame..,
De meeste fietsen zijn voorzien
van een schakelsysteem. De
vraag wordt dan: versnellings
naaf of derailleur, In z'n alge
meenheid luidt het antwoord:
wie een broertje dood heeft aan
onderhoud plegen moet een fiets
met naaf nemen. Die heeft dan de
keus tussen drie, vier of zeven
versnellingen. Een derailleur
vereist wèl een regelmatige
schoonmaak- en invetbeurt.
Maar dan heb je wel vijftien tot
ruim twintig versnellingen.
Mensen die meer willen weten
kunnen voor f5,95 een koopgids
halen in boekhandel of tijdschrif
tenwinkel. Nog een tip als het op
kopen aankomt: loop meerdere
handelaren langs. De meesten
geven wel een korting op de ad
viesprijs. Maar waar de een stopt
bij 5%, gaan anderen wel tot 10,
15 en 20%. En er zijn zelfs fiets-
supermarkten waar tot 50% kor
ting op fietsen wordt gegeven...
Een nieuwe
ontwikkeling:
schijfremmen.
Moderne buitenbanden voor fietsen zijn
voorzien van anti-leklagen, gemaakt van
supersterke kunstvezels als aramide of
kevlar. Daar op rijdend komen lekke
banden veel minder vaak voor dan vroe
ger. Toch kan een lekke band nog steeds
het fietsplezier behoorlijk vergallen, al
heeft een slimme fietser natuurlijk een
plakset en fietspompje paraat.
Er bestaan nu echter banden die niet
meer lek kunnen raken. Ze zijn er in al
lerlei maten, dus voor allerlei velgen, en
met een zestal verschillende profielen,
van fijn tot grof. Daarnaast zijn er zes
behoorlijk harde kleuren: rood, blauw,
groen, roze, geel en zwart. De banden
zijn van massieve, een klein beetje in-
drukbare kunststof. De prijzen vari van
55 tot 70 gulden.
De banden zijn zwaarder dan luchtban
den. Dat betekent dat er iets harder moet
worden gewerkt. Volgens fabrikant
Massive Movement BV te Almere zijn
de banden slijtvaster dan rubber banden.
Zeven versnellingen
onderhoud niet nodig.
Aan het prototype van de fiets: twee wielen achter elkaar, verbonden
door een frame, een stuur- en een voortbewegingsmechanisme, zal
niet snel meer worden getornd. Dat er echter op fietsgebied nog vo
lop te ontwikkelen valt, tonen grote en kleine fietsenbouwers elk jaar
weer opnieuw. Dat komt mede omdat de fiets nog nooit zo populair is
geweest als de afgelopen jaren.
Zo heeft de firma Shimano net weer nieuwe velgremmen ontwikkeld
die, met een grotere hefboomwerking, nog krachtiger werken dan de
cantilever remmen. De 'rollerbrake', van dezelfde fabrikant, is een soort
trommelrem, met een simpele maar logische en vooral doeltreffende
constructie. Het geheel zit afgedicht in een met vet gevulde trommel en
het remt als een tierelier.
De zevenversnellingsnaaf van Shimano betekent een enorme vooruit
gang ten opzichte van de al tientallen jaren oude drieversnellingsnaaf.
Concurrent Sachs heeft hier ook niet stil gezeten, want heeft ook een ze
venversnellingsnaaf beschikbaar, en werkt aan een model met twaalf ver
snellingen. Ook werken beiden voortdurend aan soepeler schakelende
systemen.
Andere fabrikanten leggen zich toe op schijfremmen of hydraulische
remsystemen. Die worden echter nog nauwelijks standaard gemonteerd.
Nog in ontwikkeling is de 'flexguard'. Dit is een flexibele bescherming
die derailleurschakelsystemen moet beschermen tegen stof, vocht en
vuil. Een prototype is ontwikkeld door de afdeling Industrieel Produkt
Ontwerpen van de Haagse Hogeschool, samen met fietsfabrikant Koga-
Miyata. Naar verwachting maakt de flexguard een fiets zo'n tweehon
derd gulden duurder.
Ligfietsen vormen een andere ontwikkeling op fietsgebied. Mensen die
er eenmaal aan gewend zijn willen niet anders meer. Het is comfortabe
ler dan een conventionele fiets. Grootste voordelen zijn dat de kracht van
de beenspieren effectiever wordt ingezet en dat de liggende houding de
stroomlijn beter en de luchtweerstand minder wordt. Daardoor kan er
met minder moeite veel harder worden gereden. Veertig tot vijftig kilo
meter per uur is redelijk haalbaar. Op een andere fiets moet je je daarvoor
uit de naad trappen.
Wel zijn ligfietsen nog duur, vanwege de kleine aantallen die door even
eens kleine bedrijfjes worden vervaardigd. Inmiddels hebben echter ook
grote(re) fabrikanten ligfietsen op stapel staan.
nuVunneu^e;:;;ds
de vraag: n°g en a
I f 0iti2.eviagen' r(\et\ genoWen waardeten- ^waffve 5 nogvpeTponfie VA je dromen
V^>Jdedd.^jo de l0£ bootP^otmen^ut01p00rt v\aaidwSen'Ca,pm fliefbefba*^ep\assetv. blauw en
dïetd-daa1 B v,raakWsla^aUe havens m ^ol m ScVéedara- bVyood)ei~ ,eg de Beeu^fi W krjjgbaar
had van een ^fRottetdatn^ ^dden-D^afJ verder *eg
lweerr0.
dank* voort"
de vol® de
.„„iVme,*.„eYVu Vaneen_vvpnd. Bn
vraag'
I durend op roi ^n. De deter
I ,-tuveomgevnn, rdengeV_ wen^aar"
twintig aanVe" wel erg weinig. De kans dat de fiets van
eis nog - veetponfie je dromen alleen in Middellandse zee-
de koop t v,0orpiau«''" cutopo«j'Yn ^ding^'^"^ methetkand^L, p^assen. blauw en tropische nachtzwart ver-
^\andhijv°oi:^e^'weg de Reenv-fik ui krjjgbaar is, is niet ondenkbaar. En
a een de Rott®ïdaWS r(\en van B°uer ^üdden-k)e n iets ver er „he\e Oude dan zul je maar de pest hebben aan
derug ^eïin0°vaartenenkoe7e ^impenet^^ uieden\angs L Qvet te va- VA Middellandse zeeblauw en tropische
UCma\depaad3esU^ondXevenh«we^ ieke^°ndje eaue-enfiels| eïvvanWhoo Rijd 1 nachtzwart en do, zyn brand_
,S "did*«o® lwKcM^LLel B f'eBe dotó«®,eCie 1 Van die fletstabrikanten is bM
^Verderop de v{a de Heine"° duinen, de {iets trouwens helemaal niet zo slim
aS' rmdBefiet .,Pkant°P' a „-weilanden, fc xwoegen Want de brandweerrood-klanten
1 na3L Dordrecht e fietsV,af pLsthe\emaa^aat Gelder^ stappen vrolijk naar de concur-
Oi\
blauw
niet
dan zul je maar de pest hebben aan
Middellandse zeeblauw en tropische
nachtzwart en dol zijn op brand-
weerrood. Dat is lastig.
op brand-
j ofte
mop» V»teKom 1las,i8'
te» li"wJdeva»Bod®Cte„Ï»te1 leWê„wen en Van die fietsfabrikanten i
^Verier»? de de Heine»0 J»»'31. „et. de f»K 1 trouwens helemaal niet zo
i'aaS- r,,,dBei)et ,,p kant °P' vjei\anden' k xwoegeU Want de brandweerrood-kl
ïnnaatO^rdrechtBgt^ üetsv/aatdrg^eWaai naar toe - Ge\det\a*d stappen vrolijk naar de cc
?«oreske Do. evene» er eer«® UnecWU l0, W „n, die wet hun ïoorteul
ndenvan^oonie e et 0moatdeW.^e Weibuden 7ettendefi°ssenbn30 tot9-0° ua!.e50 Rovende^ heeft. Elke autodealer k,
De Bernisse naat Spi^-enlSPen uurfie rel dus niet van een retour - .,,cdüg sraU°ns va dat vertellen. Vooral vro
^ed!tte m de 0p de W g*'het op vinden kleuren belangnj
Dat
is het
rouwens helemaal niet zo slim.
Want de brandweerrood-klanten
stappen vrolijk naar de concur
rent die wel hun voorkeurkleur
niet
Want de
^aaS'VeoudBeijeriande!l7e\tantop- weft»0611' ,oe zwoegen --
ten naar dtechtkS.td J pens t heiemaainaa Ge\dedand
rappen vroujK naar de concur-
"ent die wel hun voorkeurkleur
heeft. Elke autodealer kan ze
dat vertellen. Vooral vrouwen
die wel
hun
.00 uvi Roven de heeft. Elke autodealer k
loutü wchtig stati°ns u\ dat vertellen. Vooral vrotA,
ït op 10 vinden kleuren belangrijk.
c- a,isverkriigbaalbl5
<aak gta Die starheid zet zich vt
kan
ze
vrouwen
,.dV.i»'P ee» »c1, leiefoon8>ds- 51,1»»!. bl) kantoren B en4c 1 ,|.tar vllI
bet teelt over do«» se» °8„ U 1 raar. Stel d
E° \r Ten reerenóe j^etijk de te* V00I Rotterter» 0at 8el wll,. da, v
Lrf 8 e» °'tBK L de f* - „-fflg*" billen
H Sd verte'i^Sens veel Maar denk maar niet d
^^dgSboekhande^U0^oerden. 1 bijvoorbeeld een kleine bij
.IstwndBtf" I 1 Ded,
Die starheid zet zich voort waar het
derdelen betreft. Op een fiets van
bepaald type zit een bepaald zadel
on-
of
en netreit. up een fiets van
epaald type zit een bepaald zadel ei
laar valt niet aan te tornen. Dat i:
raar. Stel datje zo'n fraai leren zade
wilt, dat van lieverlee lekker naar d(
een
,doWet£t 'VS edkoop U ^Se hebben d,
mogehjk go h 0ver docu drN,0or de haa\
en
daar
raar. Stel datje zo'n fraai leren zadel
wilt, dat van lieverlee lekker naar
z=====:^ eigen billen wordt gevormd. Zalig
dat. Maar denk maar niet dat je dat kunt regelen, n
bijvoorbeeld een kleine bijbetaling.
fraai
raar.
dat
de
gen Dinen worat gevormd. Zalig
ïaar niet dat je dat kunt regelen,
kleine bijbetaling.
zit
dat je dat
met
een
De dealer: Meneer, zo'n zadel kost
moet u dus ook betalen.
piek
en dat
84
Van Henry Ford, uitvinder van auto's pro- w>, ra«r p: «KM H 9
duceren aan de lopende band, mocht een |Ku Bvl vfÊÈ J f
klant elke kleur auto kopen 'zolang het HR|\W j
maar zwart is'. Latere fabrikanten waren
Zo niet fietsfabrikanten. Bij de meeste SjKSjjlï 'wStSSÊMk
fietsen kan een klant namelijk maar uit
twee, hooguit drie kleuren kiezen. Dat is S
wel erg weinig. De kans dat de fiets van *5^ ,—w— 1
De klant: Maar ik lever daar
toch ook een zadel voor in?
En dat kost 55 gulden.
De dealer: Ja, daar blijf ik dan
mooi mee zitten.
De klant: Maar dat kunt u dan
toch verkopen?
De dealer: Nee meneer, dat
werkt zo niet.
De flexiguard
beschermt de
derailleur.
En natuurlijk heeft de dealer het laatste woord.
Kijk, dat is nou raar, om niet te zeggen klantonvrien
delijk, star, en zeker niet slim. Maar ja, wie weet...,
verlaat de geest van Ford ooit ook de fietsfabriek.
Vooropgesteld dat de weergoden
meewerken is de tijd nabij dat
er weer uitgebreide fietstochten
door de Hollandse dreven kun
nen worden gemaakt.
Daarom een pagina over de voordelen
en mogelijkheden van het fietsenaan
gevuld met enkele ontwikkelingen en
tips op fietsgebied.
De tekst en de kleine foto's op deze pagi
na zijn van:
Havenloodsredacteur Kees Quaadgras.
De grote foto is van
Havenloodsfotograaf Leunis Verlinde.
1
UgUll UI IC MC UI C
l\
is