Met het diploma matroos vaar je een goede toekomst tegemoet
HER
DER
Oud zijn in Sri Lanka
De naakte waarheid
Inschrijving
schrijversdag
geopend
n
Ingebouwde chip maakt
fiets diefstalbestendig
Hartpatiënten fietsen in
Frans heuvellandschap
Enquete onder
gehandicapte
jongeren
Beperkt treinverkeer
COURAGE n
door LIANNE VAN ECK
'Je moet gemotiveerd en een beetje avontuurlijk zijn, geen van
negen tot vijf mens zijn, geen last van heimwee hebben en je ar
men uit de mouwen willen steken. Dan is het beroep matroos
hartstikke leuke. Lekker afwisselend ook.' Aan het woord is
Muriël Wijmans. Op een haar na heeft zij het diploma matroos
in haar bagage. Ze volgt de opleiding bij het Centraal Arbeids
bureau Scheepvaart in Rotterdam (CAS). Samen met Patrick
de Weerdt vertelt ze hoe ze bij het CAS terecht kwam en wat ze
van de opleiding en het beroep vindt.
De dag dat de 'witte reus' (Her
man Steur) in hun leven ver
schijnt. betekent voor veel dak
loze bejaarden in Sri Lanka het
einde van een zwervend be
staan. Het is de dag dat zij
ontdekken dat er een hemel op
aarde bestaat, want zo ervaren
de inmiddels 170 bewoners van
het 'Nederlands Welkom Dorp
voor Dakloze Bejaarden' hun
nieuwe 'thuis' in Wilagedera.
Het is de stichting Family Help
die zich als één van de weinigen
mede inzet voor straatarme be
jaarden, een groep die meestal
wordt vergeten in de buiten
landse hulpprogramma's.
Sri Lanka, ten zuidoosten van
India, staat de laatste jaren
sterk in belangstelling van de
welgestelde toerist, maar heeft
helaas
ook een schaduwzijde, die
wordt gekenmerkt door bittere
armoede. Begin jaren tachtig
werd Herman Steur geconfron
teerd met het schrijnende be
staan dat vooral alleenstaande
moeders, weduwen en bejaar
den zonder kinderen moeten lei
den. Hoewel de vishandelaar uit
Monnickendam naar Sri Lanka
was gekomen om er een lokale
garnalenpellerij op te gaan zet
ten, besloot hij zijn vak te laten
voor wat het was en zich voor
taan alleen nog maar in te zet
ten voor de allerarmsten van Sri
Lanka. Dit resulteerde in 1980
in de oprichting van het Family
Help Programme.
Het jongste initiatief van het
Family Help Programme is het
Nederlands Welkom Dorp voor
Dakloze Bejaarden. 'Al kort na
dat ik naar Sri Lanka was ver
huisd, lag ik 's nachts vaak wak
ker van het idee dat er in Co
lombo en andere grote steden
honderden bejaarden op straat
moeten slapen. Hongerig, nat
en verlaten liggen ze letterlijk in
de goot. Vaak hebben ze ook
nog reumatiek. Je hoort wel
eens dat deze zwervers niet an
ders willen. 'Onzin', volgens
Steur, 'ook op Sri Lanka wil
iedereen boven de vijftig wel een
dak boven z'n hoofd en iets
warms in z'n maag.
In 1993 vatte Steur het plan op
om een compleet dorp voor
dakloze bejaarden te gaan bou
wen. Drie jaar later, in 1996,
was het Nederlands Welkom
Dorp een feit 'Het is het groot
ste project ooit door het Family
Help Programme in Sri Lanka
ondernomen en het eerste en
enige initiatief voor bejaarden,
een groep die doorgaans geen
aandacht krijgt in ontwikke
lingswerk en andere hulppro
gramma's.' Tientallen Neder
landse particulieren, bedrijven,
instellingen en fondsen hebben
de bouwkosten van de honderd
huisjes 10.000,- per stuk)
voor hun rekening genomen. In
totaal kunnen er vierhonderd
bejaarden in het dorp terecht.
Prince de Lignac
Bijna ééné jaar nadat Jos Brink
het Welkom Dorp officieel
opende, kunnen 210 bejaarden
deze hemel op aarde hun 'thuis'
noemen. Het dorp oogt als een
kleurrijke oase. Knusse, typisch
Hollandse huisjes in alle kleu
ren van de regenboog.
Veel huisjes en alle straten in
het dorp dragen Nederlandse
namen; de Tineke de Nooylaan,
de Prince de Lignaclaan, noem
maar op. 'Als eerbetoon aan al
die Nederlanders die ons (finan-
Nederlands Welkom Dorp voor Dakloze Bejaarden
cieel) hebben geholpen om de
realisatie van het dorp mogelijk
te maken', legt een trotse Steur
uit. Meteen daarna slaat zijn
stemming om als we vragen
naar de tientallen leegstaande
huisjes. Steur: 'Ja, helaas. We
hebben dan wel plaats voor
vierhonderd mensen, we hebben
pas 210 'sponsors'.
Adoptie
Nederlanders kunnen een dak
loze bejaarde voor 60 gulden
per maand adopteren. Dat
komt neer op zo'n 2 gulden per
dag om iemand een heerlijke
oude dag te bezorgen. Pas als
zich in Nederland weer een
nieuwe 'sponsor' aanmeldt,
kunnen wij de straat op om
iemand op te halen. We hebben
dus nog 190 adoptanten nodig
om alle huisjes te vullen. Ook
voor alleenstaande ouderen en
vaderloze gezinnen bestaat een
dergelijke regeling. Zij kunnen
voor een bedrag van f.15,- of f.
30,- per maand worden geadop
teerd; dat geld wordt iedere
maand als een uitkering aan de
geadopteerden in lokale valuta
uitgekeerd. Stichting Family
Help Programme, tel.: 0299 -
403318.
Op 11 oktober vindt in Leiden
de Zuid-Hollandse Schrijvers
dag plaats, een festival voor
iedereen die wel eens iets schrijft;
van dagboeken tot brieven, van
gedichten tot verhalen, van co
lumns tot toneelstukken. Maar
ook lezers en luisteraars kunnen
er hun hart ophalen.
Op het programma staan work
shops schrijven (onder meer
poëzie, proza, smartlappen, to
neel, reisverhalen, columns,
hoorspel en kinderverhalen), een
dichtersspreekuur met Elly de
Waard en open podia waar dich
ters, verhalenschrijvers en vertel
lers kunnen voordragen uit eigen
werk.
Op drie themabijeenkomsten
wordt informatie gegeven over
de volgende onderwerpen: hoe
richt ik een dichterspodium op,
hoe richt ik een schrijfgroep op
en hoe geef ik een bundel uit in
eigen beheer. En op de Schrijf-
markt kunnen bezoekers terecht
voor informatie over literaire
tijdschriften, uitgeverijen,
schrijfcursussen etcetera.
Tot slot staat er een poëtische
rondvaart door de Leidse grach
ten op het programma.
De Zuid Hollandse Schrijvers
dag wordt georganiseerd door
Kunstgebouw, stichting kunst
en cultuur Zuid-Holland en
vindt plaats in het Leids Volks
huis aan de Apothekersdijk te
Leiden. Het programma begint
om 10.30 uur en eindigt rondom
17.00 uur.
De inschrijving voor de Schrij
versdag start al in juni. Het aan
tal plaatsen op de workshops is
beperkt. Belangstellenden wor
den daarom verzocht snel te rea
geren.
Nadere informatie en inschrijffor
mulieren kunnen worden aange
vraagd bij Kunstgebouw, Broek
molenweg 16, 2289 BE Rijswijk.
Tel. 015 - 215 45 15.
Er is veel te weinig bekend
over wat kinderen en jonge
ren met een lichamelijke han
dicap doen of zouden willen
doen in hun vrije tijd. Dit is
voor de Provincie Zuid-Hol
land aanleiding geweest om
een onderzoek op poten te
zetten. Er zullen honderd in
terviews gehouden worden
met jongeren in de leeftijd
van 5 tot en met 25 jaar. De
interviews duren een uur.
Om een goed onderzoeksre
sultaat te krijgen wordt nog
kontakt gezocht met verte
genwoordigers uit de volgen
de groepen:
13 t/m 18 jaar:
Rolstoelers, 4 meisjes en 2
jongens; Doven en slechtho
renden, 2 meisjes en 2 jon
gens; Overigen (astmatisch,
ernstige voedselallergie, epi
leptisch, spastisch), 3 meisjes
en 4 jongens.
19 t/m 25 jaar:
Rolstoelers, 6 jongens;
Doven en slechthorenden, 2
jongens; Blinden/slechtzien
den, 2 jongens; Overigen: 6
jongens.
Doe mee en bel 070 - 346 92
312 (Mieke Klaver) of 070 -
346 82 00 (Frans Harte).
Op zaterdag 28 juni van 21.00 uur
tot einde reizigersdienst is er geen
treinverkeer mogelijk tussen Gouda
Goverwelle, Woerden en Breukelen
in verband met het vervangen van
spoorbruggen. Hierdoor rijden er
geen intercity's tussen Rotterdam-
/Den Haag en Utrecht v.v. NS zet
snelbussen in tussen de stations Rot
terdam CS, Den Haag CS en
Utrecht CS, tussen Gouda en Woer
den en tussen Gouda en Utrecht CS.
Meer informatie
in de wekelijkse gele folder, verkrijg
baar aan alle-NS-loketten.
Het CAS verzorgt de opleiding
in samenwerking met het
Scheepvaart- en Transport Col
lege in Rotterdam. Aan wal
wordt vier maanden theorie ge
volgd en aan boord zes maanden
stage. Het is een landelijke oplei
ding. Met het diploma Matroos
Rijn- en Binnenvaart op zak is
de arbeidstoekomst verzekerd.
De overheid heeft namelijk be
paald dat alle Rijn- en binnen
vaartschepen minimaal één gedi
plomeerd matroos aan boord
moet hebben. Totdat alle vaca
tures zijn ingevuld, hebben de
schippers vrijstelling.
toekomst
De leerlingen van de opleiding
krijgen in verband met het be
houd van uitkering een jaar de
tijd het diploma te behalen. Na
tuurlijk bevinden zich onder de
leerlingen ook lichtmatrozen die
van hun werkgever het diploma
moeten behalen.
door AARTJAN PRONK
De komende zomermaanden
krijgen bewoners uit de Rand
stad de kans om in het Zuid
hollandse duinengebied na
tuurontwikkeling op de voet
te volgen. In praktisch alle
kustplaatsen van Goeree
Overflakkee tot De Zilk, een
stadje net boven Noordwijk
gelegen, geven natuurgidsen
voorlichting over de ingrijpen
de veranderingen welke zich
in het duingebied voltrekken.
'Duinen voor de Wind' heet het
project waarin de Voorlichter-
spool Natuur en Milieu en de
Stichting Duinbehoud gezamen
lijk hun krachten hebben gebun
deld. Naast excursies door het
bewuste gebied verzorgen de
gidsen diapresentaties en lezin
gen waaraan organisaties en /of
geinteresseerden deel kunnen ne
men. Dat het Zuidhollands
duinlandschap in het zonnetje
gezet wordt is nodig omdat er
van alle kanten bedreigingen zijn
meent Anneke van Leeuwen. Zij
is provinciaal consulente van de
Vereniging Natuur en Milieu
educatie en zij noemt en passant
Patrick is 23 jaar en hoorde op
het arbeidsbureau in Zeeland
van de opleiding. Muriël is 20 en
woont in Rotterdam. Zij was het
naar school gaan zat en zocht
een alternatief. Zij werd door
haar moeder op de opleiding ge
attendeerd. Beide jonge mensen
schreven zich in voor de intro
ductieweek en besloten ervoor te
gaan. Alvorens zij tot de oplei
ding werden toegelaten onder
gingen zij een medische keuring.
Patrick en Muriël vertellen geen
spijt van deze beroepskeuze te
hebben. Logisch, want niet al
leen zijn ze in hun sas over het
vak en de toekomstmogelijkhe
den, op het privé vlak zit het met
hen ook snor: er groeide iets
moois tussen hen en de verliefd
heid is inmiddels met een verlo
ving bevestigd. Samen hebben ze
hun toekomst uitgestippeld. Na
het behalen van het diploma wil
len ze ook het Rijnpatent, het
Radarpatent en het Baggercerti-
ficaat binnenhalen.
enkele voorbeelden van die be
dreigingen. Van Leeuwen kan
niet om de aanleg van de Tweede
Maasvlakte heen. De uitbreiding
in zee gaat ten koste van Voor-
ne's Duin is haar stellige mening.
Maar ook elders staan kustloka-
Muriël vindt dat het vak ma
troos ook uitstekend geschikt is
ties onder druk door oprukken
de bebouwing, bebossing, water
winning of intensieve recreatie.
De duinen, ontstaan door wind
en golven, lijden onder de nega
tieve gevolgen van menselijke in
vloed, maar diezelfde mens (kan
voor vrouwen. Ze lacht een beet
je als het liedje 'Daar was laatst
ook ingrijpen om de natuur
waarden in de duinen proberen
te versterken. Daarover gaat het
project 'Duinen voor de Wind'
want het tij moet om verzekert
Anneke. Omdat dit ingrijpen ge
paard gaat met bomenkap, af-
een meisje loos, die wou gaan
varen als lichtmatroos' wordt
aangehaald en legt uit: 'Dat is
een matroos zonder diploma. In
haar dienstboekje staat het stem
pel 'lichtmatroos'. Ik ga straks
bij de Rijksverkeersinspectie het
stempel matroos halen.'
De werkzaamheden van een ma
troos bestaan uit het schoonma
ken en onderhouden van het
schip, het onderhoud aan moto
ren en het aan- en afmeren. De
maaltijd bereiden kan ook tot de
werkzaamheden behoren.
Nieuwe technologie heeft het
werk aan boord aantrekkelijker
gemaakt. Bovendien heeft de
toenemnde grotere snelheid van
de schepen en de invoering van
volcontinu-vaart ervoor gezorgd
dat er wat meer regelmaat is
gekomen in de werktijden van de
bemanning. Wat is gebleven is
de vrijheid en het avontuur. In
combinatie met de betere werk
omstandigheden en vernieuwin
gen is werken in de binnenvaart
nog aantrekkelijker geworden.
Ben je tussen de 18 en 25 jaar en
gemotiveerd is, in het bezit van
een diploma MAVO of LBO-B
met minimaal vier vakken op
B-niveau is en sta je ingeschreven
als werkloze bij het arbeidsbureau
dan kun je je voor de opleiding
inschrijven. In september 1997 en
januari 1998 starten nieuwe oplei
dingstrajecten. Belangstellenden
kunnen bij de consulent van het
CAS informatie krijgen onder te
lefoonnummer: 010-476 52 44.
plaggen en het dempen van ka
nalen waarbij machines worden
ingezet kan dat leiden tot mis
verstanden bij het publiek. Het
project 'Duinen voor de Wind'
informeert over deze actuele za
ken en ontwikkelingen in het
duingebied.
Van Leeuwen ontkent dat het
maar een idee of probeersel van
deze of gene is. Zij benadrukt
dat hier een doordacht plan van
aanpak betreft dat inmiddels
vertaald is in beleid met als doel
de dynamiek in de duinen terug
te krijgen. De verwachting is dat
met een scala aan maatregelen
de toekomst van de duinen is
verzekerd en dat flora en fauna
beter gedijen en zelfs uitbreiden
in variatievormen. Zeshonderd
instanties zijn inmiddels bena
derd, maar er is nog plaats over
voor belangstellende particulie
ren om mee te doen aan de lezin
gen, diapresentaties en excursies
die nog de hele zomer en herfst
duren.
Voor informatie staat het tele
foonnummer van de Voorlichter-
spool Natuur en Milieu open. Het
nummer is: 010-477.96.69, het
adres: G.W. Burgerplein S in
Rotterdam. Bij deelname is een
geringe vergoeding verplicht.
Vorige week, om precies te zijn
op 21 juni, ging in het Friese
Bergum de actie 'Vrij Zicht, toon
respect, tank select' officieel van
start. Een actie die zich ten doel
stelt is autorijders de gelegenheid
te bieden te tanken zonder daar
bij blootgesteld te worden aan
schappen met erotische en por
nografische bladen. De stations
die in dit opzicht 'clean' zijn.
worden gecertificeerd en krijgen
een poster met het logo van 'Vrij
Zicht' en het opschrift 'Gezins
vriendelijke winkel, pornografie-
vrij!'. Mensen die zichzelf of hun
kinderen willen vrijwaren van
ongewenste confrontatie met
bloot, weten dat ze hier geen
gevaar lopen.
De heer Gunnink van de actie
organisatie (Vrij Zicht is een ini
tiatief van de Nederlandse afde
ling van Christenen voor de
Waarheid): 'ons idee is dat het
steeds geaccepteerder is dat je
overal met porno en erotiek ziet,
los van het feit of je dit wilt of
niet. Een TV kun je tenminste
nog uitzetten, maar als je bij
voorbeeld met je kinderen door
V D loopt en je ziet zelfs daar
daar de schappen met porno
banden, wat moet je dan. Vroe-
Na een hartoperatie en of in
farct honderden kilometers
fietsen in heuvelachtig gebied,
dat is wel degelijk mogelijk.
Begeleid door een vijfkoppig
medisch team gaan tien (ex-
)patiënten het deze zomer in
groepsverband bewijzen tij
dens een Fietsvakantie van een
week in Frankrijk.
De groep heeft zich verenigd in
de Stichting "Fietsen Houdt Het
Hart Gezond'. Dit unieke initia
tief, opgezet en bedacht door
Marjan Jiskoot (hartrevalidatie
therapeute) en Jaap van Zeben
(ex-hartpatient), wordt finan
cieel mogelijk gemaakt door tal
van sponsors. Cardiologen, ka
merleden en bekende Nederlan
ders als Toon Hermans, Johan
Cruyff en Johan Stekelenburg
vormen het comité van aanbeve
ling.
De tien mannen en vrouwen, in
26-1001
ger gingen de dingen tenminste
nog van onder de toonbank'.
De Shell stations in Nederland
hebben enige tijd geleden een
aantal bladen uit de shops ver
wijderd. Dit uit marketing over
wegingen. De Shell-shops ont
wikkelen zich, in samenwerking
met Albert Heijn, meer tot su
permarkten, er zal daardoor ook
ander publiek binnen gaan lopen
en een goede zakenman zal na
tuurlijk willen vermijden iemand
tegen het hoofd te stoten. Echter
Shell beschouwd Penthouse en
Playboy (de zgn. P&P-bladen)
als maatschappelijk geaccepteer
de fenomenen. P&P's zullen
daarom gewoon op de Shell sta
tions te koop blijven.
De initiatiefnemers van Vrij
Zicht gaan een stuk verder. Ook
de covers van bladen als Panora
ma, Actueel en Nieuwe Revue
bijvoorbeeld vinden zij blikver-
troebelend en vinden daarom
geen genade.
Hoe moet het dan als je met je
kinderen een sigarenwinkel bin
nenloopt? De heer Gunnink:
'benzinestations zijn alleen nog
maar een begin, vervolgens zul
len andere verkooppunten aan
de orde komen'.
leeftijd variërend van 27 tot 66
jaar, denken dagelijks zestig tot
zeventig kilometer af te leggen.
Gespecialiseerde therapeuten,
een technicus, een assistent-car
dioloog en een cardioverpleeg-
kundige fietsen mee. Het peloton
wordt door een heuse bezemwa
gen gevolgd. De assistent-car
dioloog, werkzaam ln een maat
schap verbonden aan het St. An-
toniusziekenhuis in Nieuwegein,
waar de hele equipe onder be
handeling was /is, wordt voor
deze week vrijgemaakt. De
groep vertrekt op 31 augustus
a.s. De Stichting beschouwt li
chaamsbeweging als beste vorm
van revalidatie. Naar schatting
vele tienduizenden hartpatiënten
mijden lichamelijke inspanning,
waar dit juist na een operatie of
infarct wel dringend geboden is.
Wie meer wil eten over dit initia
tief: Fietsen houdt het hart ge
zond, Jaap van Zeben, secretaris,
030-6032317.
ft
De duinen staan bloot aan tal van bedreigingen
De nieuwe Personal Bike met ingebouwde chip
Veel Nederlandsers fietsen niet. Niet zozeer omdat ze dat verve
lend vinden, maar, zo toonde onderzoek aan, omdat ze bang zijn
voor diefstal van hun fiets. Niet minder dan 27 van de niet-
fietsers noemt deze oorzaak. De toekomstige populariteit van de
fiets hangt dus nauw samen met methoden die ontwikkeld kunnen
worden om de fietsendiefstal terug te brengen. Een fiets met een
ingebouwde chip is een voor de hand liggende oplossing: een
ingebouwde chip maakt het mogelijk om via een afleesapparaat
vast te stellen wie de eigenaar is.
Het functioneren vergt een sluitend nationaal registratie en identi
ficatiesysteem. En daar zit nogal wat aan vast. Partijen als
chipleverancier, databankbeheerder, inbouwstations moeten op
'e'en lijn komen en met name politie en justitie moeten overtuigd
worden van het nut van het systeem.
Vooruitlopend op een goed functionerend centraal registratiesys
teem, dat er naar verwachting begin 1998 zal zijn, heeft Batavus
reeds een fiets op de markt gebracht met een ingebouwde chip: de
zgn. Personal Bike. Niet alleen een prettig idee, zo'n chip, maar
ook nog ingebouwd in een fiets die er zijn mag.
De eigenaar van dit schap komt niet in aanmerking voor een Vrij Zicht
certificaat
N,
Muriël en Patrick hebben hun hart aan de binnenvaart en elkaar verloren
Vrijheid, avontuur en afwisseling
foto: JAN VAN TEEFFELEN
1 f
'Duinen voor de Wind' vraagt
aandacht voor toekomst duinen
foto LEUNIS VERLINDE
foto LEUNIS VERLINDE
foto JANSSEN DE KIEVITH
tcrOTTf'
