BREED
ZIEN
IS...
PROGRAMMEURS
Onbezoldigd werken kan
nu aardig wat opleveren
Na 100 jaar is de handgemaakte Ronson nog steeds springlevend
ZOMERMENU
62.50
egas
Rubberen piramide nieuw
baken in Museumpark
JJÖ&r öft
P
Zwerven door
natuurgebied de
Kwade Hoek
Abonnementen
de Doelen
mviimw
nSüHZBA
Veel belangstelling
voor nieuw
theaterseizoen
l
g\ro
Knipselkunst uit het Groningse
GIRO 330070
DONDERDAG 3 JULI 1997
27-481
Buiten de duinverzwaring en
waterkering ligt op Goeree
het natuurgebied de Kwade
Hoek. Bij extra hoog water
zoekt het zeewater er zijn
weg. Daarom groeien er veel
zoutminnende planten. Wie
een kijkje wil nemen kan in
juli en augustus mee met de
wekelijkse excursies onder
leiding van gidsen van het
IVN. Iedereen is welkom. Om
zelf op pad te gaan moet je lid
zijn.
Mensen, die mee willen met een
excursie moeten van te voren een
kaartje kopen bij VVV Oud
dorp. Er zijn excursies iedere
dinsdagavond in juli en augustus
om 19.00 uur. De excursies wor
den begeleid door gidsen van het
IVN. Het vertrekpunt is de par
keerplaats aan de Oostdijkseweg
tussen Havenhoofd en Ouddorp
(aan de kant van Havenhoofd).
De zee heeft veel invloed op het
terrein. Bij extra hoog water lo
pen grote delen onder water. Op
het brede strand kun je zien hoe
zich honderden nieuwe duintjes
vormen. Bij storm veranderen ze
vaak van vorm of Worden ze
volledig weggespoeld door het
zeewater. Achter de duinen lig
gen strandvlaktes en prachtig
begroeide duinvalleien. Op een
deel van het terrein grazen koei
en. Ze houden de begroeiing
kort, waardoor er hier veel bij
zondere soorten planten voorko
men en weidevogels hier een ge
schikte broedplaats kunnen vin
den. Ook de verschillen in 'zoet
en zout' in de bodem zorgen
voor een rijke plantenwereld.
Melkkruid, zeekraal en lamsoor
houden juist van zoute bodems,
duinviooltje, geel walstro en
nachtsilene hebben net zo lief
geen zout.
KWAPE
HOEK
De abonnementenverkoop voor het
seizoen 1997/1998 van de door de
Doelen geprogammeerde series is
ten opzichte van vorig jaar met 15%
gestegen. Voor de meeste series zijn
nog kaarten beschikbaar. Voor het
kopen en bestellen van abonnemen
ten kan men contact opnemen met
de Doelenkassa, tel. 010 - 2171717.
Op zondag 6 juli vindt in de
binnenstad van Dordrecht de
Dordtse Boekenmarkt
plaats. Na het doorslaande
succes van de Eerste Dordtse
Boekenmarkt in 1996 werd
besloten er een jaarlijks te
rugkerende gebeurtenis van
te maken. Van 10.00 tot
17.00 uUr bieden meer dan
170 handelaren in ruim 360
kramen hun antiquarische en
tweedehands boeken aan.
Een aantrekkelijk activitei
tenprogramma langs het
markttraject zorgt voor af
wisseling tijdens het neuzen
in de boeken.
Was de Dordtse Boekenmarkt
in 1996 al in één klap de groot
ste professioneel opgezette
markt in het westen van ons
land, dit jaar is de belangstelling
van de antiquaren zo groot dat
het markttraject uitgebreid is.
Er zijn meer dan 60 nieuwe
deelnemers en een groot aantal
deelnemers van vorig jaar
Gelukzoekers weten de weg naar Dordrecht te vinden
schreef opnieuw in, nu met
meerdere kramen. De organisa
tie zorgt er echter voor dat het
markttraject 'beloopbaar' blijft.
Het 'rondje boekenmarkt' loopt
vanaf het Scheffersplein via
Voorstraat, Boomstraat, Taan-
kade, Steegoversloot, Museum
straat, Nieuwstraat, Hofstraat
en Hof door het oude stadsdeel
van Dordrecht. Activiteiten vin
den plaats langs het gehele boe
kenmarkttraject, op de Groen
markt en in de Vleeshouwers
straat.
Gidsje
Een wandeling langs de kramen
biedt verrassingen voor verza
melaars, fervente lezers en
scharrelaars. Een handige weg
wijzer hierbij is het gratis Boe
kenmarktgidsje dat aan de be
zoekers wordt uitgedeeld en al
vanaf eind juni bij de VVV in
Dordrecht verkrijgbaar is. Het
boekje kan gratis uitgereikt
worden dankzij de medewer
king van het bureau Consult en
is gedrukt in een oplage van
5000 exemplaren. In het gidsje
staan naam en adres van de
deelnemers, hun kraamnum-
mers en specialisaties vermeld.
Ook bevat het een plattegrond-
je, toeristische gegevens van de
stad en het activiteitenprogram
ma. Langs het gehele traject
vinden activiteiten plaats. Er is
muziek en straatanimatie. Ho
recabedrijven openen hun ter
rassen en de kunsthandels, gale
ries, antiquariaten en antiek
handels van het 'Kunstrondje
Dordt' zijn van 12.00 tot 17.00
uur geopend.
Voor kinderen is er van alles te
doen op de Groenmarkt en in
de Vleeshouwersstraat: een kin
derboekenmarkt, puzzletocht,
Dikkertje Dapwedstrijd en een
open podium rond Annie
M.G.Schmidt. In Teekenge
nootschap Pictura lezen Dordt
se dichters hun poëzie voor en
vertellen bekende Dordtenaren
over Dordrechts heden en verle
den. In het Centrum Beeldende
Kunst is een expositie over de
Dordtse schrijfster Top Naeff
en in Het Hof staat een com
pleet theebuffet klaar. Muziek
is er ook in de tuin van het
Dordrechts Museum en op het
Statenplein kunnen bezoekers
een kijkje nemen bij de opgra
vingen en de tentoonstelling in
het Archeologisch informatie
centrum.
De organisatie van de Dordtse
Boekenmarkt is in handen van de
Dordtse Vereniginging van
Kunst- en Antiekhandelaren in
samenwerking met de Gemeente
Dordrecht en VVV Zuid-Hol
land Zuid. Inlichtingen: VVV,
078-6132800.
WAT ANDERS DAN
TOEKIJKEN J
Een staaroperatie kost
in India/70,
M/V
3 JULI
I JA, IK ONTVANG GRAAG DE STUDIEGIDS I
I
I
COMPUTERIJ: DE SPRINGPLANK NAAR EEN BAAN.
In club- en buurthuizen, bij sport
verenigingen, in de gezondheids
zorg en bij tal van instellingen
zouden ze zich geen raad weten
zonder de inzet van deze onbe
taalde krachten. Omdat hun bij
drage in de stad en op het platte
land zo belangrijk is, is er nu een
nieuwe prijs voor vrijwilligers
werk. 'Het Nationale Compli
ment' is de naam van deze onder
scheiding, die door de Nederland
se Organisaties Vrijwilligerswerk
(NOV) wordt uitgeloofd, in sa
menwerking met de Rabobank.
Er is zo'n 75.000,- aan prijzen
geld te verdelen. Deze prijzenpot
is opgedeeld in landelijke en re
gionale prijzen waarmee menig
vrijwilligersproject heel veel
goeds zou kunnen doen. Er zijn
vijf regionale 'Complimenten'
van elk 5.000,-, die op de Inter
nationale Vrijwilligersdag (7 de
cember) worden uitgereikt. Drie
landelijke 'Complimenten' groot
ƒ25.000,- 15.000,- en f 10.000,-
worden op 12 juni 1998 uitge
reikt. Dan viert de Rabobank
haar 100-jarig bestaan.
Het mooie van het Nationale
Compliment is dat elk klein of
groot vrijwilligersproject een
kans heeft om te winnen. Ook
projecten die in wijk of buurt of
in de provincie al langer bestaan
of juist dit jaar pas van de grond
zijn gekomen, kunnen volgens
de jury hoog gewaardeerd wor
den. Voorwaarden voor winnen
zijn onder meer dat het idee ook
elders in Nederland kan worden
uitgevoerd, het moet echt vrij
willigerswerk zijn en anderen op
positieve ideeën brengen; ook
moet het idee financieel haal
baar zijn. Het thema van de prijs
luidt in het eerste verkiezingsjaar
'Samen investeren in de toe
komst'. Daarom zullen projec
ten waarin duurzaamheid, sa
menwerking en ondersteuning
een rol spelen extra hoog wor
den gewaardeerd. Lokale en re
gionale vrijwilligersprojecten die
willen meedingen naar het 'Natio
nale Compliment' kunnen een in
formatiefolder aanvragen bij
NOV in Utrecht, tel. 030-
2319844.
door PI ETER KERSTEN
Iedereen die wordt geconfronteerd met de klassieke Ronson
aansteker gaat spontaan vertellen. Bij de firma Alfons 't Hart,
Ronson-verdeler voor de Benelux, worden ze regelmatig gebeld.
Alfons 't Hart, de directeur, 'Soms wordt je er wel eens een
beetje gek van'. Mensen bellen om te praten, hun hart te luch
ten. Ronson is meer dan een produkt, het vertegenwoordigt voor
veel mensen een stuk geschiedenis. En met de aansteker in de
hand, cadeau gekregen, geërfd of eindelijk weer gevonden op
een rommelmarkt, is dat verleden er weer en moet erover ge
praat worden. In de sobere na-oorlogse jaren had ieder zichzelf
respecterend burger toch nog een Ronson. 'Anders telde je niet
mee. Men legde daar zelfs zonder problemen een maandsalaris
voor neer'.
Op aanstekergebied hebben de 't
Hart's, een familiebedrijf, een
museale functie. Particulieren
sturen regelmatig oude adver
tenties of folders op. Je zou bijna
vergeten dat er ook nog een ne
ring gedreven moet worden. Dat
lijkt op de tweede plaats te
staan. Belangrijker is het delen
van een passie. Een passie voor
een bijna volmaakt voorwerp
waarvan de geschiedenis meer
dan 100 jaar terugreikt en dat
nog steeds op dezelfde manier
gemaakt wordt als destijds, ge
heel met de hand en met veel
liefde.
Lucifer
Louis Aronson, Amerikaan, was
een ongedurig uitvinder. Hij
vond een procédé uit waarmee
goud en chroom op metaal kon
worden aangebracht (electropla
ting). Dit wordt nog steeds toe
gepast. In 1896 bedenkt hij de
'safety match', onze huidige luci
fer, waarbij het giftige fosfor
door zwavel vervangen werd.
Daar begint de legendarische ge
schiedenis van 'mag ik een vuur
tje'.
De eerste aansteker die niet al
leen een vonk kon produceren
maar ook nog een vlam, was de
tondeldoosaansteker. Een staaf
je, met daaraan een in vloeistof
gedrenkt lont, wordt langs een
strip gehaald en met de hierdoor
ontstane vonk ontbrandt het
lont. Deze aansteker werd onder
de naam 'Wonderlighter' op de
markt gebracht, in vele model
len, waarbij vooral het tafelmo
del erg in trek was.
Europa
In Europa was men Amerika
voorbijgestreefd en was men al
verder met de aansteker: een
benzine-aansteker met een vuur
steenontbranding. Wel was het
zo dat er, om een vlam te krij
gen, drie handelingen nodig wa
ren. Aronson zag hier mogelijk
heden. Hij vindt een aansteker
uit waarbij alles in 'e'en hande
ling kan gebeuren. Het is de
Ronson Banjo, in 1928 gepaten
teerd, de eerste mechanische
aansteker ter wereld en nog
steeds deel uitmakend van de
Ronson collectie.
De aansteker wordt steeds ver-'
der verfijnd. In 1948 de gasaan-
steker, in 1954 de hervulbare
aansteker, in 1957 het multifill
ventiel.
Maar dan ontstaat er een ont
wikkeling die Ronson bijna fa
taal werd: 1977 kwamen Bic en
Gilette met de wegwerpaanste-
Alfons (sr) en Emil 't Hart handelen in vuur
kers op de markt. En, stond
Ronson in de jaren zestig nog op
de zevende plaats op de wereld
ranglijst van bekende merken
tussen Coca Cola, General Mo
tors en Ford, in 1980 was het
bedrijf op sterven na dood.
Duurzaamheid
Bij de firma 't Hart zijn ze ervan
overtuigd dat kwaliteit en duur
zaamheid het op den duur altijd
wint van de wat mindere en dus
goedkopere produkten. Dat zie
je op alle fronten in de samenle
ving. Ook de antirookstemming
kan hen niet deren. 'Daar zie je
hetzelfde. Er ontstaat een kwali
teitsroker. Liever één goede si
gaar per dag, dan een doosje
kleintjes' Mag je een sigaar wel
met een aansteker aansteken?
Zoon Emil 't Hart: 'Met een
benzine-aansteker, dat is zo'n
beetje het ergste watje kan doen,
maar met een gasaansteker, dat
is een goede zaak.
Er zijn niet veel voorwerpen die
bestand zijn tegen de tijd. Is het
daarom dat veel mensen erva-
nuit gaan dat Ronson wel niet
meer gemaakt zal worden? Of
komt het doordat er steeds min
der van die stijlvolle tabakswin
kels zijn? Nog steeds worden ze
gemaakt die Ronsons en, naast
de meer hedendaagse modellen
ook nog de klassieke modellen
zoals de Premier, waarvan er al
meer dan 50 miljoen een weg
hebben gevonden naar een eige
naar. 'Soms komen er Ronson's
ter reparatie binnen van meer
dan 40 jaar oud. met het garan
tiebewijs er nog bij. Er is dan
voor het eerst iets gaan haperen
en meestal kunnen we dat in een
handomdraai herstellen. Op een
Ronson is een jaar garantie,
maar in de praktijk is het een
levenslange garantie, want als
het niet te gek is wordt het gratis
gerepareerd en binnen een dag
teruggezonden.'
Driedelig
Vesten worden niet meer zoveel
gedragen, waar laatje zo'n kost
baar bezit?, vraag ik, wegwer
paanstekerbarbaar die ik ben.
De meeste kostuums blijken een
speciaal aanstekerzakje te heb
ben. En daar draag je zoiets.
De meeste Ronsons verdwijnen
aan de bar. De aansteker wordt
duidelijk zichtbaar naast de siga
retten neergelegd. Deze pronk
zucht wordt noodlottig wanneer
men even naar het toilet loopt.
Want gewild is de Ronson nog
steeds. Overigens, je hebt er al
'e'en voor een bedrag tussen de
80 en 100 gulden.
Rundercarpaccio
Lauw-warme komkommersoep
Lamsbiefstukjes met honing-tijmsaus
Vers fruit met yoghurt-room
Markt 39,
Vlaardingen
tel.: 010 4604177
In de maand juli krijgt u van ons, bij een fac
tuurtotaal van 150.-, op dit aantrekkelijke
menu nog eens een KORTING VAN VIJF EN
TWINTIG GULDEN tegen inlevering van
deze advertentie.
Wel even van tevoren en contant betalen.
De korting geldt niet in samenloop met andere
kortingen/dinercheques.
Het leggen van de 'Eerste Band'
start vormde het startsein. Beel
dend kunstenaar Olaf Mooij be
gon zondag 29 juni met de bouw
van zijn piramide op de geasfal
teerde vlakte in het Museum
park in Rotterdam. Het kunst
werk, dat voornamelijk bestaat
uit autobanden, wordt voorzien
van speciale rook- en geluidsef
fecten en krijgt een hoogte van
12 meter, 's Avonds maken lich
teffecten de piramide tot lich
tend baken in het Museumpark.
De werkelijke bouw start op
dinsdag 1 juli en duurt tot 20
juli. Gedurende deze periode is
het terrein dagelijks toegankelijk
voor het publiek. In het weekend
ligt de bouw stil, maar zijn er op
zondag 6, 13 en 20 juli speciale
acts (aanvang 13.00 uur) bij de
piramide geprogrammeerd.
Het kunstwerk wordt voltooid op
20 juli, de eerste dag dat in het
MuseumPark De Oase, een gra
tis toegankelijke 'speelplaats'
voor kinderen van 6 t/m 12 jaar,
van start gaat.
De Piramide is een initiatief van
One Only Productions en komt
mede tot stand dankzij een bijdra
ge van Rotterdam Festivals.
GELOOF IN EIGEN KRACHT
Er blijkt grote belangstelling te
bestaan voor het opera, dans en
toneelaanbod dat in het nieuwe
seizoen verwacht wordt in de
Rotterdamse Schouwburg. Veel
mensen maakten reeds een keuze
uit het theaterprogramma
97/98. Een geruststellende ge
dachte voor iedereen die dat nog
niet deed: er zijn op dit moment
voor alle voorstellingen nog
kaarten beschikbaar.
Het is nog tot 1 juli as. mogelijk
om via de bestelbon uit de sei
zoensbrochure 97/98 uw keuze
uit het programma vastleggen.
Mocht de seizoensbrochure niet
(meer) in uw bezit zijn, dan kan
deze aangevraagd worden op
nummer 010 - 404 41 11.
Het nieuwe seizoen zal te zijner
tijd feestelijk geopend worden
met 'De Keuze van de Schouw
burg'. Van 1 tot en met 14 sep
tember zullen nogmaals de
mooiste, aangrijpendste en
meest bijzondere voorstellingen
van het afgelopen seizoen gepre
senteerd worden. Een goede ge
legenheid om gemiste voorstel
lingen alsnog te gaan zien of
kennis te maken met deze ge
slaagde producties.
Aan houders van een Schouw-
burgkaart krijgen het exclusieve
voordeel om tot en met 28 juni
voor deze voorstellingen kaarten
te kopen. Zij kunnen daarvoor
in de Schouwburgwinkel. De
normal? kaartverkoop start op
zaterdag 16 augustus.
GEEF
ASTMAPATI ENTEN
MEER LUCHT
5S055
Astma Z: Fonds
In het Nederlands Museum
van Knipkunst in Schoonho
ven is de expositie 'Knipsels uit
Groningerland' te bekijken;
het is de eerste tentoonstelling
die wordt gehouden in het ka
der van de 'Zomerse Honderd-
daagse', die loopt tot begin
september. Aanleiding voor
deze presentatie van Gronings
knip-en snijwerk uit eigen col
lectie is de zilvertentoonstel
ling 'Groninger Keur' van het
NGZK-Museum. Opvallende
stukken op de tentoonsteiling
zijn het huwelijksknipsel
ZuurKuipers uit 1892, ge
knipt door Geert Jager
(ca. 1823-1916) uit Helium, en
de schoenmakerswerkplaats
van Geert Jan Dik uit Wilder-
vank/Veendam, gemaakt door
een anonieme kunstenaar in
1835. Deze, en vele andere
werken zijn reeds in de jaren
vijftig verzameld door museu
moprichter Wiecher Lever. In
de periode 1947-1956 had hij
veel kontakt met de folkloriste
Eline Huizenga-Onnekes, die
onderzoek verrichtte naar le
ven en werk yan Groningse
knipkunstenaars.
'Knipsels uit Groningerland' is
te zien tot 14 juli in het Neder
lands Museum van Knipkunst,
Stadhuisstraat 7. Openingstij
den: dinsdag t/m zondag van
12.00 tot 17.00 uur en na af
spraak (tel.0182-387000).
Een naamknipsel uit 1764
JIT
boekenwurmen
Zo'n 50 miljoen mensen zijn blind
of ernstig slechtziend. Vaak is dat
mede een armoede-probleem. In
negen van de tien gevallen leven
zij in Azië en Afrika. In Zuidoost
Azië wordt zelfs elke minuut
een kind blind door een tekort aan
vitamine A in de voeding.
U kunt helpen. Een volledige
staaroperatie (vooronderzoek, op
name, operatie, maaltijden en na-
controle) kost slechts 70,-. Met
uw bijdrage geeft ZIEN iemand
uitzicht op een nieuwe toekomst.
ZIEN.
6. 2012 LK Haarlem
023 - 534 36 08
Computerij is een landelijk opererend
automatiseringsbedrijf. Computerij,
afdeling GOA verzorgt in samen-
W werking met het regionale bedrijfsleven
verschillende automatiserings-, logistieke
en administratieve beroepsopleidingen.
Wil je een baan in de automatisering, ben je gemoti
veerd. Maar beschik je niet Ihelemaalover de juiste
opleiding of werkervaringDan ligt hier een kans
voor jou. Computerij is voor diverse bedrijven uit
jouw regio op dit moment op zoek naar:
ENTHOUSIASTE (AANKOMENDE)
een afgeronde HAVO, VWO, MBO-opleiding of een
afgebroken HBO-opleiding
analytisch denkvermogen
programmeerervaring door opleiding of hobby is
een pré
een eenjarige praktijkgerichte beroepsopleiding
(full-time) tot programmeur/ontwerper
een landelijk erkend diploma
'training on the job', dus werkervaring is verzekerd
vrijwel zeker een baan in de automatisering na
afloop van de opleiding
Ben je geïnteresseerd bel dan (010) 411 78 11 en meld
je aan als kandidaat. Wil je eerst meer informatie ont
vangen over de opleiding, stuur dan onderstaande
bon in of kom naar de VOORLICHTINGSAVOND OP:
Locatie:
Rotterdam Westblaak 131 (010) 411 78 11
Aanvang 19.00 uur
I
I NAAM
VOOROPLEIDING
EÊËFTIJD
POSTCODE
TELEFOON
Computerij, afdeling GOA
Antwoordnummer 40186,
I 3040 VB Rotterdam (postzegel niet nodig).
Gebruiksvoorwerp of statussymbool?
foto JANSSEN DE KIEVITH
RESTAURANT
'Wegwerpkinderen' heten ze, de zwerfkinderen in El Cartucho.
Ik hoorde over 'n organisatie die alleen met lokale hulpverle
ners werkt: Mensen in Nood. Met hun hulp zoek ik de kinderen
op, geef ze onderdak, scholing, werk.
<=L-
Gabriel Guerra, coordinator zwertklnderproject Bogota. Colombia
3
foto LEUNIS VERLINDE
STEUNPUNT VOOR 1.6 MILJOEN NEDERLANDERS
