HER
DER
Anouk, Papa Wemba en bekende politic
samen in de strijd voor rechtvaardigheid
Uit 'Zeepen 'Margarinewerd een multinational geboren
Lotgenotenlijn voor manisch-
depressieven beter bereikbaar
Ook kakkers gaan 'Kinki'
Nieuwe opleidingen De Gaarde
Deelnemers gezocht
voor onderzoek
kanker en werk
Zuiderzeemuseum
Geldwijzer Scholieren
TNO Preventie en Gezond
heid en het Nederlands Insti
tuut voor Albeidsomstandig-
heden doen samen onderzoek
naar de gevolgen van kanker
in de werksituatie. Het doel
van het onderzoek is inzicht te
krijgen in de factoren, die het
behoud van werk of een suc
cesvolle terugkeer naar het
werk belemmeren of juist mo
gelijk mallen. Met deze infor
matie kan de beeldvonnq,
kennis en begeleiding worden
verbeterd van bijvoorbeeld
werkgevers, arbodienst en uit
voeringsinstellingen en instel
lingen voor arbeidsintegratie
of-reïntegratie.
TNO zoekt mensen die willen
meewerken aan dit onderzoek
Het gaat om mensen die nu tus
sen de 20 en 60 jaar oud zijn, een
vonn van kanker hebben of heb
ben gehad en op het moment dat
de ziekte begon betaald werk
hadden. Medewerking bestaat
uit het invullen van een vragen
lijst. Er wordt gevraagd naar de
problemen die men heeft onder
vonden in het werk, bij terugkeer
naar het werk of bij het opnieuw
vinden van werk. Ook mensen
met positieve ervaringen worden
gezocht. Personen die willen
meewerken aan het onderzoek
kunnen contact opnemen met
TNO Preventie en Gezondheid,
telefoon (071) 5181670. Het on
derzoek is anoniem en in over
eenstemming met de wetgeving
op het gebied van de privacy.
Als dank ontvangt iedere deelne
mer een kleine attentie en een
samenvatting van de onder
zoeksresultaten. Het onderzoek
wordt gesubsidieerd door het
Koningin Wilhelmina Fonds.
14-1001
In 1998 bestaat het Zuider
zeemuseum 50 jaar. Onder de
noemer 'Het Groot Ver
nieuwd Zuiderzeemuseum,
een halve eeuw verbeelding
van het verleden' wordt dit
gouden jubileum het hele jaar
door met verschillende activi
teiten gevierd. De start vindt
plaats op zaterdag 4 april met
de opening van het Kinderei
land door staatssecretaris me
vrouw T. Netelenbos.
Deze speciale presentatie in het
buitenmuseum is op maat ge
maakt voor kinderen van 4 tot
en met 12 jaar. Zij maken er
kennis met het dagelijks leven
van de bewoners van het eiland
Marken rond 1930. De presenta
tie is toegankelijk voor klassen
van de basisscholen en in de
weekenden en schoolvakanties
kunnen individuele bezoekertjes
er een heerlijke tijd beleven.
In de zomer vormt de opening
van het vernieuwde binnenmu
seum éen van de hoogtepunten
in dit jubileumjaar.
Het Kindereiland bestaat uit
'Het Onderhuis', 'Het Verhalen-
huis' en 'Het Woonhuis'. Kinde
ren maken er kennis met een
bijzondere episode uit de vader
landse geschiedenis. Het Zuider
zeemuseum bestaat uit een bui-
ten- en binnenmuseum. Het bui
tenmuseum geeft een beeld van
het dagelijks leven tussen 1880-
1930 met 130 woningen, winkels,
werkplaatsen, een haven en een
natuurgebied. Ambachtslieden
zoals de kuiper en visroker zijn
er aan het werk. Vanaf 1 juli is
de combinatie met het verbouw
de binnenmuseum weer moge
lijk. Het museum is dagelijks ge
opend van 10.00-17.00 uur (in juli
en augustus t/m 19.00 uur). Infor
matie: 0228-318260 (automati
sche infolijn) of 0228-351111 (se
cretariaat).
Vorige week stond er in het arti
kel 'De Rekenmeesters van het
NIBUD' een prijs van fl. 6,50
vermeld voor de GeldWijzer
scholieren. Naar nu blijkt moet
dit fl. 16,50 zijn. Door overma
king van dit bedrag, onder ver
melding van bestelnummer Cl8
op Postbankrekening 36 87 00
van "het NIBUD in Utrecht,
wordt het boekje toegestuurd.
zijn immers een dagelijks terug
kerende realiteit. Met de mani
festatie in Rotterdam willen de
Nieuwe Wereldorganisaties de
politiek tonen dat Nederlanders
breder geïnteresseerd zijn dan
alleen in hun eigen huis, baan
en vriendenkring.
In een aantal debatten en the
maspreekuren worden Neder
landse politici aan de tand ge
voeld worden over deze onder
werpen. Wie deel wil nemen,
kan een toegangskaart ophalen
bij de entrée van de manifesta
tie. Behalve politieke activitei
ten zijn er optredens van de
Zairese zanger Papa Wemba, de
Nederlandse Anouk, Fernando
Lamerinbas, Dignity, en de
winnaars van twee afleveringen
Kleurrijk Talent - dé talenten
jacht voor wereldmuzikanten:
de Marokkaans/Nederland
se/Indische formatie Noujoum
Raï en de Turks/Nederlandse
meidenband Kardelen. Ook
presenteren de deelnemende or
ganisaties zich. Zo zal het Hivos
via internet en een videoscreen
een interactieve bijeenkomst
van mensenrechtenactivisten
onder leiding van NRC-corres-
pondent Koert Lindijer in Nai
robi uitzenden. Via Foster Pa
rents en het Radio Nederland
Trainingscentrum kunnen kin
deren een radioprogramma ma
ken.
Paspoortspel
Kennismaken met de deelne
mende organisaties kan ook
door mee te doen aan een spel:
met een speciaal paspoort erva
ren hoe het is om asiel aan te
vragen of kijken in een nage
bouwd vluchtelingenkamp met
een veldhospitaal. Te winnen is
een reis naar de Filippijnen.
Voor kinderen is er een speciale
Werelddroomfabriek waar ze
een werelddroomdoek kunnen
maken. Er is hier speciale peu-
teropvang waar ondermeer reis
verhalen worden voorgelezen.
Een optreden van Anouk of
Papa Wemba, debatten met
politici, mobiel internetten en
een exotische markt. Dit is
slechts een greep uit de acti
viteiten op de landelijke ma
nifestatie van de Nieuwe We
reld Campagne op de Wilhel-
minapier in Rotterdam. Op 4
april is deze manifestatie
gratis te bezoeken van
11.00-18.00 uur.
De Nieuwe Wereld Campagne
is een inititief van veertig Ne
derlandse maatschappelijke or
ganisaties waaronder de Novib,
Amnesty International, Milieu
defensie, vakbonden en kerke
lijke organisaties.
De campagne is gestart uit on
vrede met de politiek die de
afgelopen regeerperiode geen
echte stappen heeft gezet op
weg naar een eerlijke, duurzame
en rechtvaardige wereld. De
deelnemende organisaties plei
ten dan ook voor een wereld
waarin iedereen meetelt en het
milieu niet wordt vergeten.
Kleurrijke talenten
Heel concreet pleiten de organi
satoren onder meer voor een
extra vermindering van de C02
uitstoot (een belangrijke oor
zaak van het ozongat), halver
ing van de armoede in 2015, het
uitbannen van kinderarbeid en
het naleven van de rechten van
de mens. Armoede, honger, on
derdrukking, ecologische ram
pen, oorlog en andere oorzaken
dat mensen moeten vluchten
Menige na-oorlogse geboortegolfer zal er onder geleden heb
ben: het resultaat van ettelijke uren huisvlijt van ma gecombi
neerd met de met margarinezegeltjes bij elkaar gespaarde wol.
Een nieuwe trui die goed was voor sissend uitgesproken peste
righeden: 'van de Blue Band zeker', daarmee armoede in het ou
derlijk huis suggererend. De hieropvolgende vechtpartij was niet
zelden goed voor gat in de knie van de broek, zodat het voordeel
per saldo niet postief uitviel voor de toch al door zorgen gekwel
de ouders.
We hebben het over de tijd van 'Niet voor het gewin, maar voor
het gezin' (Piet de Gruijter), de PMC-club (Albert Heijn) en de
Blue Band, waarvan de Rotterdammer, in het pré-supermarkt
tijdperk, het 'blue' consequent uitsprak als het franse 'bleu', en
het 'band' afwisselend als het nederlandse woordje band of het
engelse 'bent', maar wel met een harde 't'.
Het zal de kritische koopjesjager
niet ontgaan zijn: een tijdelijke
prijshalvering van de 250 en 500
grams verpakking van Blue
Band margarine. Het merk be
staat 75 jaar en viert dit onder
het Katja Schuurmanachtige
motto: 'wij zullen er altijd voor
je zijn'.
De geschiedenis van Blue Band
kenmerkt zich door exclusieve
en bijzondere reclame-campag
nes. Ook uit de geschiedenis van
bijvoorbeeld de King pepermunt
(eveneens een 75-jarig bestaan
dit jaar) blijkt dat zo tussen de
jaren 20 en 40 verrassende mar
keting concepten in ons land uit
gewerkt werden. Onze eigen va
derlandse fabrikanten blijken in
teressante stof voor de marke
tingstudent te kunnen leveren.
Reuzel
Het fenomeen margarine (surro
gaat-boter) danken we aan de
Franse keizer Napoleon III. Het
ging het Frankrijk van Napole
on III voor de wind. Aan de
vraag naar boter kon niet vol
daan worden en de boterprijzen
rezen de pan uit. Bovendien was
er voor de manschappen die aan
de Frans-Duitse oorlog meede
den boter nodig, die langer
houdbaar was. De Franse che
micus Mège Mouriès kreeg de
opdracht een ander produkt te
ontwikkelen: margarine.
In tegenstelling tot in Frankrijk
steeg in Nederland de populari
teit van margarine snel. In 1880
kende ons land al tientallen mar
garineproducenten, waaronder
de twee grootste Van den Bergh
en Jurgens. We moeten daarbij
bedenken dat met de opkomst
van de industrie er niet zoveel
meer uitgetrokken werd om
warm te lunchen. Schafttijden
werden korter en men stapte
over op het eten van brood.
Premiums
Brood, besmeerd met reuzel, wel
voedzaam maar niet lekker.
De eerste margarinemerken ver
schijnen kort na 1900 op de
markt. Vitello van Van den
Bergh en Solo van Jurgens. Van
meet af aan worden de merken
begeleid door allerlei cadeau-ac
ties. Zoals bijvoorbeeld een on
gevallen verzekeringspolis voor
één week bij één pakje margari
ne. Iedere week een pakje, het
hele jaar verzekerd.
Toen de botermarkt tijdens de
Eerste Wereldoorlog inzakte
ging het de margarine fabrikan
ten verder voor de wind, maar
de economische recessie van de
jaren 20 ging ook hun deuren
niet voorbij. De concurrentie
was moordend en de prijzen zak
ten door de bodem heen.
Van den Bergh was achterop ge
raakt bij Jurgens en besloot daar
eens goed paal en perk aan te
stellen. In 1923 werd besloten
een nieuw merk op de markt te
zetten, tegen een hogere prijs en
een betere kwaliteit: Blue Band.
De eerste plantaardige margari
ne op basis van grondnotenolie,
die reeds in Engeland en België
met succes door Van den Bergh
geïntroduceerd was.
Versch
Een campagne met de slogan
'Blue Band versch gekarnd' is
een succes. Door het woord
'versch' verdwijnt het surrogaat
idee wat naar de achtergrond. Er
wordt volgens een duidelijke
marketingconcept gewerkt en
een aantal unieke reclame activi
teiten gaan van start.
Ze worden bij de PTT de stem-
pelrechten van de districten Oss
en Nijmegen gekocht (de thuis
havens van concurrent Jurgens)
met als gevolg dat een tijdlang
ook alle enveloppen van Jurgens
voorzien waren van de aanspo
ring 'Koop nu Blue Band versch
gekarnd'. De PTT schrok van
het schandaal dat hierdoor ont
stond.
De onderlinge prijzenoorlog
bracht de concurrenten uiteinde
lijk elkaar: overleven was moge
lijk door een fusie. In 1929 was
Van den Bergh en Jurgens een
feit, die samen gingen in de Mar
garine Unie. In 1929 fuseerde de
Margarine Unie vervolgens met
Lever Brothers. Uit zeep en mar
garine werd Unilever geboren.
Gezond
In de jaren dertig verschuift het
accent van de smaak (Versch ge
karnd) naar de gezondheid van
met name de kinderen: 't is Blue
Band dat hun weerstand geeft'
en 't is Blue Band dat z'n groei
bevordert'. Hier werd de basis
gelegd voor de thematiek die
ook nu nog in de reclame-uiting
en overheerst: de zorg van de
moeder voor de ontwikkeling
van de kinderen. In 1936, na de
verrijking van de margarine met
vitamine A en D verschijnt ook
het motto Rijk aan vitaminen.
Oorlogsjaren
In de laatste oorlogsjaren is er
geen Blue Band meer. Er zijn
geen geschikte grondstoffen. De
gedachte aan Blue Band wordt
levend gehouden door reclames
met kleine recepten met de slo
gan 'Als er weer Blue Band is..'.
Dat duurt overigens nog tot
1947. In 1949 wordt de toevoe
ging van vitaminen door de
Overheid verplicht gesteld.
In de jaren 50 breekt er een
prijzenoorlog tussen de groot
grutters uit. Bij Blue Band ver
schijnt het strikje op de verpak
king. Echter, alle reclame-acties
ten spijt (Blue Band encyclope
die, botervlootactie), alleen een
substantiële kwaliteitsverbete
ring kan werkelijk een groter
marktaandeel opleveren. De toe
voeging van boteraroma (sinds
1954) levert een verniewude en
verbeterde smaak, op.
De Nassaukade (zie foto's), nu
naast het braakliggende voor
malige Oranjeboomterrein, is
sinds mensenheugenis de plek
waar Blue Band gemaakt wordt.
Met ingang van 1 maart 1998
is de Nederlandse Stichting
voor Manisch Depressieven
(NSMD) beter bereikbaar.
Per die datum is de NSMD
van 09.00 tot 21.00 uur be
reikbaar onder telefoonnum
mer: 0900 - 202 53 77 (22
cent per minuut). Voor ant
woorden op vragen omtrent
mds (manisch-depressieve
stoornis) kan zich wenden tot
deze lotgenotenlijn van de
NSMD.
ledereen (ongeacht of men nu
wel of niet mds-patient is) die
belt naar het nieuwe telefoon
nummer, vindt altijd een luiste
rend oor. De lotgenotenlijn
wordt immers bemenst door
vrijwillige medewerkers, patiën
ten, nauw betrokkenen of erva
ringsdeskundigen. Vragen zoals:
hoe kan ik het beste omgaan met
mijn manisch-depressieve part
ner, wanneer komt de psychiater
in beeld en kan ik zomaar stop
pen met mijn medicijnen nu het
goed gaat, worden zo goed mo
gelijk beantwoord, zonder hier
bij op de stoel van de arts te
gaan zitten. Vanzelfsprekend zal
men, indien nodig, worden
doorverwezen naar huisarts,
psycholoog of psychiater.
MDS
De manisch-depressieve stoornis
is een psychiatrisch ziektebeeld
dat bij ongeveer 150.000 Neder
landers voorkomt. Het is tevens
de meest onderbehandelde
stoornis, aangezien slechts zo'n
30.000 patiënten in behandeling
zijn. Iedereen kent zijn ups en
downs'; bij verdrietige gebeurte
nissen voelen we ons somber, bij
vrolijke zijn we blij en optimis
tisch. Bij mensen met mds komt
de stemming soms niet overeen
met de realiteit. De werkelijk
heid wordt dan als te somber
(depressieve fase) of juist als té
mooi ervaren (manische fase).
De schommelingen in het ge
voelsleven van manisch depres
sieven zijn dan ook extremer dan
bij 'normale' mensen. Pas wan
neer er één of meer depressieve
en manische perioden zijn gcon-
stateerd, is er sprake van een
manisch depressieve stoornis.
De exacte oorzaak van mds is
nog niet bekend. Vooralsnog is
mds niet te genezen, wel te be
handelen met medicijnen (meest
al Lithium, terwijl Carbamaze-
pine en/of Valproïnezuur ook
worden voorgeschreven).
Vakbroeders waarschuwden.
Het zou een te groot risico
zijn je op zo'n kleine doel
groep te richten. Het zou
ook te extreem, te kunstzin
nig zijn. Kinki werd door de
traditionele kapperswereld
bij voorbaat gedoemd een
stille dood te sterven. Eigen
wijze trendsetters Haidy en
Mark zetten door.
Na een half jaar kwamen de
opdrachten van 'style' bepa
lende magazines als Cosmo
politan. Kinki was ais leefs
tijl geaccepteerd en telde
mee.
Op de maand af vijf jaar later
vertelt Mark: 'Het joeg de
adrenaline en de nodige dosis
motivatie door onze lijven. Nu
weten we dat Kinki bedreigend
was. Er was nog geen vakge
noot geweest die zo vernieu
wend durfde te zijn en de moed
had om uit het geijkte patroon
te stappen.
Nu blijkt onze doelgroep zelfs
heel breed te zijn en zit in onze
stoelen de punker naast de
wethouder en de skater naast
de wat oudere tijdbewuste
vrouw. Eigentijdse tot uiterst
extreme mensen die naar Kinki
komen voor het ontstaan van
hetgene dat staat. Het zit 'm in
het verstand waarmee Kinki
het bij elk individu neerzet. Wij
wachten niet totdat het in is.
Onze kracht zit 'm in het stapje
voor zijn. Gecombineerd met
vakmanschap, enthousiasme
en het stellen van grenzen heeft
van Kinki een gezond lopend
bedrijf gemaakt. Iedereen is bij
ons welkom, zolang fatsoen
een rol speelt en er geen drugs
in het spel zijn. Kinki is geen
coffeeshop, maar een cultuur
waar mensen met allerlei vor
men van make-up, kleding en
uitingen komen die niets zeg
gen over de klasse, de afkomst
en de intelligentie die er achter
schuilen.'
Voor kakkers
Maart stond in het teken van
vijfjaar Kinki. 'In the picture'
was het thema op de laatste
zaterdag van de maand. In de
kijker staat Kinki binnenkort
weer. Mark: 'Willen we eigen
wijze trendsetters blijven, dan
zullen we continue op een ac
ceptabele wijze moeten blijven
vernieuwen. We zijn constant
op zoek. In New York en Bar
celona hebben we contacten
met hele eigenwijze jongeren
groepen met een bepaald ver
wachtingspatroon. Zal ik met
een paar woorden een beetje
kietelen? Niemand weet het
nog. Een Kinki in de Chill Out
van de Bijenkorf voor kakkers.
Een innovatief Kinki-concept
waarop Haidy en ik patent
hebben gekregen. De contrac
ten met de Bijenkorf zijn rond.
Ook mijn meissies clausule
'niet beperkt worden in creati
viteit' is geaccepteerd. Een
Kinki zonder spiegels, maar
met..., die in mei opengaat.'
Met ingang van het nieuwe
schooljaar wordt op 'de Gaarde'
een groot aantal nieuwe oplei
dingen gestart. De minister van
Landbouw heeft de Gaarde, een
school voor voorbereidend agra
risch beroepsonderwijs in Baren-
drecht, toestemming verleend
om ook opleidingen te verzorgen
in het kader van het leerlingstel
sel.
Voor elke met goed resultaat af
gesloten module krijgt de leer
ling een certificaat. Na twee jaar
kan men alle certificaten gehaald
hebben en krijgen de leerlingen
het bijbehorende diploma. De
opleiding plantenteelt kon al een
groot aantal jaren op De Gaarde
gevolgd worden. Nu zijn de mo
gelijkheden uitgebreid met de
leerlingstelsels: Bloemschikken,
Groene ruimte (groenvoorzie
ning) en Levensmiddelentechno
logie.
Belangstellenden kunnen bellen:
0180-612197. Op zaterdag 4 april
is het 'Open Dag', van 10.00 -
16.00 uur. Adres: Dierensteinweg
2, Barendrecht.
Goed voorbeeld doet goed volgen: de Turks/Nederlandse meidenhand
Kardelen
Foto JANSSEN DE KIEVITH
Winnaar van Kleurrijk talent '97: Noujoum Raï
Foto: JANSSEN DE KIEVITH
'Wij zullen er altijd voor je zijn'
door PI ETER KERSTEN
De Nassaukade heeft een rijke historie. Hier een schouw van de bedrijfsauto's, eindjaren '30
Zwaar sjouwwerk vergt een goed alternatief voor de reuzel. Foto begin
iaren '20
Vijfjaar Kinki
Foto JANSSEN DE KIEVITH
door LIANNE VAN ECK
