Omani zijn naar goed voorbeeld vaiT
hun sultan een volk van de dialoog
mmn
MET DE HAVENLOODS IN OMAN
Know how van Europoortgebied helpt bij razend
snelle ontwikkeling van olie- en gas-industrie
Het sprookje van Oman begon allemaal bij de man die het idee had en de hele staat enthousiast wist te maken: Zijne Majesteit Sultan Qaboos Bin
Said Al Said(57). In minder dan 30 jaar tijd wist hij van de Golfstaat Oman - tot aan 1970 een nog grotendeels primitief landje van nomaden en
onontgonnen bodemschatten - een moderne natie te maken die eensgezind werkt aan zelfstandig beheer en rechtvaardige verdeling van alle na
tuurlijke rijkdom die de bodem biedt.
Was de vader van deze Sultan nog traditioneel behoudend, ook in zijn geloofsbeleving, de zoon, Sultan Qaboos, koos voor een samengaan van tra
ditie en moderne ontwikkeling. Hij bewees dat overtuigd en belijdend Islamiet zijn geenszins de vooruitgang in de weg hoeft te staan. En dat to
lerantie richting andersdenkenden evenmin tot ontheiliging leidt.
In het Oman van vandaag kent niemand armoede. Over essentiële zaken van het leven zoals watervoorziening, middelen van bestaan, electriciteit,
goed (gratis) onderwijs en goede gezondheidszorg (ook gratis) kan iedereen beschikken. Maar ook aan luxere voorzieningen als een telefoonaan-
sluiting(ook mobiel), televisie en computers hoeft het zelfs wie nog wel in een tent woont, niet te ontbreken.
De Omani zijn trots. Van nature maar ook op wat in onvoorstelbaar korte tijd is bereikt. 'Een kijkje in de keuken' wordt dan ook niet als potten-
kijken gezien maar door iedereen open, hartelijk en vooral met respect tegemoet getreden.
TEKST: ELS NEIJTS
FOTO'S: PETER DE KIEVITH van JANSSEN DE KIEVITH FOTOGRAFIE
yVlET DANK AAN HET SULTANAAT VAN OMAN
Naar verwachting zal alle beheer van 's lands
industrie in het jaar 2007 in handen zijn van
Omani. Tot op heden wordt nog veelvuldig
gebruik gemaakt van de expertise van ande
ren. Ook van Nederlanders uit onze regio. De
Director General Gas Petroleum, onderdeel
van het Ministry of Petroleum Minerals,
Khalifa Al Hinai heeft er zeer regelmatig mee
te maken.
'Sinds het begin van onze groei zijn we af
hankelijk geweest van anderen', beaamt hij
volmondig. 'We moesten wel, om onszelf te
kunnen ontwikkelen. Vanzelfsprekend is het
einddoel om helemaal selfsupporting te wor
den. Naar verwachting zal dat in 2007 het ge
val zijn. Maar ook dan zal er geen sprake zijn
van éénrichtingsverkeer. We waren, zijn en
blijven een volk van de dialoog. We vormen
een natie die altijd al buitenlandse contacten
onderhield. Ook Omani hebben door de tijd
heen gereisd en zelfs delen van Afrika geko
loniseerd. Kruisbestuiving van culturen is een
goede zaak.'
Op cursus in Nederland
Sinds 1981 heeft Oman een kleine eigen raffi
naderij voor 'binnenlands gebruik'. Met een
productie van 80.000 vaten per dag blijft er
niet voldoende over voor de export. Wel con-
cureert sinds twee jaar de eigen detailhandel,
opererend onder de naam Al Maha, met de
servicefen tankstations van BP en Shell. 'We
halen ze in', lacht Al Hinai maar voegt er eer
lijkheidshalve aan toe dat Shell en BP niet
verder meer mogen uitbreiden. Hetgeen niet
betekent dat Shell- of BP-mensen al snel het
land uitgeknikkerd zullen worden. Ook in de
toekomst zal, weliswaar onder andere om
standigheden, samenwerking nog steeds het
streven zijn. 'Uitwisseling van deskundigheid
door tijdelijk van werkplek te wisselen, cur
sussen in Nederland volgen, on-the-job-cur-
sussen en -trainingen', somt Al Hinai een paar
mogelijkheden op. Zelf bezocht hij de haven
van Rotterdam ook uitgebreid. 'En ik heb in
Leeuwarden een cursus bij Shell gedaan.',
voegt hij toe. 'Groot en leuk', herinnert hij
zich van onze haven. 'Het was ook heel bij
zonder aan den lijve te ervaren wat klimaat
verschillen voor invloed hebben op hetzelfde
soort werk. Bij jullie zijn de werkdagen bij
voorbeeld langer. Wij werken minder uren:
van 6.30 tot 14.30. Met ons klimaat -in de zo
mer is het echt ondraaglijk heet- kan dat niet
anders. Bij sommige productieprocessen van
olie is airconditioning niet mogelijk. Dan
moeten we het doen met een beetje wind. Als
die er al is.'Alsof alle olie in de grond al niet
een gigantisch kapitaal vertegenwoordigt,
vond men in 1989 ook nog eens gas in de
grond. Na de ontdekking van dit eerste
Omaanse Slochteren werd meteen tot actie
overgegaan en in 1990 werd de volgende bron
aangeboord. 'Vooralsnog hebben we genoeg
voor binnenlands gebruik', meldt Al Hinai.
'En', niet zonder trots, 'in het jaar 2000 hopen
we ons eerste productiebedrijf te kunnen ope
nen. In november '97 is de eerste steen door
Sultan Quaboos gelegd en in het jaar 2000
zullen we de eerste tanker onze haven zien
binnenlopen. De eerste landen waarnaar we
gaan exporteren zijn Korea en Japan.'
'Alleen hadden we het niet gekund'
Op de vraag of de hele natie niet zeer gedisci
plineerd te werk dient te gaan om dergelijke
snelle ontwikkelingen mogelijk te maken ant
woordt Khalifa Al Hinai: 'We geloven alle
maal in de idealen van de sultan en energie
winning heeft bewezen een solide industrie te
zijn. Het is allemaal begonnen met iemand die
het idee had én enthousiast wist te maken.
Sr r*
is
Cultuur en toerisme
Oman wordt vooral door zakenlieden van alle
nationaliteiten bezocht maar kent sinds kort
ook opkomend toerisme.
De vlucht vanuit Nederland naar de Omaanse
hoofdstad Muscat kent standaard een tussen
stop in de Verenigde Arabische Emiraten:
Dubai of Abu Dabi. De luxe vliegt je meteen
om de oren, evenals de hoofdbedekking van de
vrouwen en van veel mannen. Sommige vrou
wen dragen onder de over het hele gezicht ge
slagen zwarte sluier nog eens extra een zwart
masker. Uitsluitend onder een bepaalde lichtval
valt iets te bespeuren wat op donkere ogen lijkt.
De tussenlanding blijkt een voorproefje van
wat komen gaat. Vanaf het goed georganiseerde
en zwaar airconditioned vliegveld van Muscat,
Seeb International Airport, glijdt de taxi van
Amerikaanse makelij naar het hotel via een ui
termate schone, goed onderhouden /en inge
richte route. Het ritje blijkt maatgevend voor de
rest van het land. De infrastructuur is nog niet
zo uitgebreid dat ieder hoekje of gaatje geasfal
teerd bereikt kan worden, maar de wegen die er
zijn beslaan alle uithoeken van het land en zijn
van uitstekende kwaliteit.
De hotels blijken op belangrijke plaatsen - gro
tere steden als Muscat, Salala en Sur - luxe en
zeer internationaal georiVenteerd. Alleen op
wat meer verlaten plekken is sprake van enigs
zins vergane glorie. Wat overigens zo haar ei
gen charme heeft.
De service is uitstekend en biedt vele extra's als
dag en nacht roomservice, was- strijk- en
stoommogelijkheden, de allernieuwste commu
nicatiemogelijkheden, een boodschappendienst
en vaak meerdere restaurants. Van Europees tot
Afrikaans en Aziaties.Als zeevarende en vis
sende natie kent Oman vanzelfsprekend ook de
mooiste en lekkerste vissen die de zee te bieden
heeft. Overal ongelimiteerd verkrijgbaar, ka
kelvers in een van de talloze soukhs of met vak-
kenis bereid in de restaurants.
Oman off the tracks: sinasappels eten
en kamelen aaien
De internationale allure en luxe van de steden
maakt extra nieuwsgierig naar de natuur. Het
allerhandigste is een auto (4-wheel-drive) met
chauffeur en/of gids huren maar zelf rijden kan
ook. Fly-drives zijn bij enkele gespecialiseerde
reisbureaus in Nederland te boeken en sinds
kort doet ook de NBBS zaken in Oman (zie de
allernieuwste brochure).
Het voordeel van auto met chauffeur/gids -
vooral bij tochten van meerdere dagen - is het
directe contact met 'echte' Omani. In het begin
nog uiterst correct afstandelijk, maar voor wie
zich echt geinteresseerd toont een onuitputtelij
ke bron van informatie en anekdotes. Na enig
over en weer uitwisselen
van beleefdheden,
blijkt veel meer mo
gelijk dan de gebaan
de paden en afgespro
ken routes. Op plek
ken waar je anders
niet zou komen, word
je uitermate hartelijk
welkom geheten op
boerderijen en in dor
pen. Zoals gaandeweg
blijkt steeds met een-
enhetzelfde ritueel:
Omani koffie (lekker)
met vijgen en sinasap
pels die de
gastheer(de gast
vrouwen) blijven achter
de schermen) je hapklaar blijft voorhouden tot
je echt niet meer wil. Het Omaanse landschap
biedt in grote lijnen eenzelfde aanblik: deels
begroeide bergen en bergjes, heuvels en steppe
achtige gebieden. Relatief veel bomen, groen,
zelfs bloemen en kamelen van een klein soort
die, sinds de vervoersmogelijkheden zo gemo
derniseerd zijn genieten van een ongecompli
ceerd leven in de vrije natuur. Bij een stop in de
'middle of knowhere' blijken ze gemakkelijk
benaderbaar en de atmosfeer van het platteland
van een ongekende rust. En weer blijkt het
voordeel van een gids. Na enkele tientallen ki
lometers hotsen en botsen wordt de auto stilge
zet. Er moet gelopen worden om enkele hon
derden meters verder verrast te worden door
een onverwacht prachtig aanblik van een even
onverwacht landschap: een brede rivier die
vanuit de bergen het land instroomt en alles
langs zijn oevers in onwaarschijnlijke tinten
groen tovert. De chauffeur en gids kijken pre
cies even vragend: Mooi hé?
Nizwa: een stad waar je ogen en tijd te
kort komt
Aan het eind van een van de tochten wacht bij
terugkeer in de bewoonde wereld een nieuwe
verrassing: de stad Nizwa. Met prachtige archi
tectuur, een gigantisch fort, een originele va
riant op het begrip veemarkt en een atmosfeer
die je zo'n prettig gevoel van welkom en thuis
zijn geeft datje ter plekke zou kunnen besluiten
er een paar jaar te blijven. Lang rondzwerven
zit er echter niet meer in want de vermoeidheid
heeft stevig toegeslagen en de avond valt snel.
Het geboekte hotel blijkt ook al een ware oase.
De enige spaak in het luxe wiel steekt het vol
tage. Eigen electrische apparaten'doen het niet
op een Omaans stopcontact. Maar zoals eerder
biedt ook hier het hotel de oplossing in de vorm
van een adapter of een leenfohn.
De volgende ochtend ligt het fort vanuit de ver
te uitnodigend te glinsteren, als een fraai drie
dimensionaal voorbeeld
van de Omaanse cul
tuur en geschiedenis.
Oman kent vele for
ten. Dat van Nizwa is
een van de grootste.
De vele vertrekken en
hoeken en gaten geven
heden ten dage gehei
men uit lang vervlo
gen tijden prijs.
In de directe omge
ving van het fort - een
korte wandeling door
de souks te gaan -
wordt veemarkt ge
houden. Na de laatste
poort onderdoor te zijn
gegaan, breekt een vrolijk
tumult los. De rollen van mens en dier zoals je
die voorstelt bij een veemarkt, lijken hier te zijn
omgedraaid. De verkopers van de beesten sleu
ren hun vee in gestrekte draf langs de in een
grote cirkel groepeerde belangstellenden. Luid
loven en bieden begeleiden de dieren en hun ei
genaars op hun talloze rondjes over het plein.
Hier en daar wordt gestopt om voelen en anders
keuren mogelijk te maken. Hoewel niet in gro
te getalen aanwezig, be
palen de aangevoerde
gigantische stieren het
beeld. Temeer omdat
de eigenaren af en toe
niet in staat zijn de
kanjers in toom te
houden. Waar en wan
neer ze maar, de kans
schoon zien, bestijgen
de 'bulls' elke dame
die binnen hun bereik
komt. Tot grote hilari
teit van hun menselij
ke soortgenoten.
Nizwa verlaten ver
oorzaakt al bijna
heimwee maar het
vooruitzicht op een bezoek aan nomadenfami-
lies werkt verzachtend. Hoewel het fokken van
kamelen voor vervoer niet dringend noodzake
lijk meer is, doet een aantal nomadenfamilies
dat nog wel. Als vanouds hoeden zij deze en
hun andere dieren vanaf de rand van de woe
stijn: Wahibi Sands. Geel zand zover je kunt
kijken, begroeid met pollen groen. De stilte is
oorverdovend en maakt wat zweverig. Hoewel
een auto al te horen is voor je hem aan de hori
zon ziet verschijnen, ligt in de tenten en onder
afdakjes vrijwel iedereen te slapen. Eenmaal
dichbij blijken de tenten voorzien van luxe za
ken als televisie, computer en zelfs telefoon.
Water komt uit een container die de overheid
een paar keer per week laat vullen. De kinderen
melden zich het eerst en graaien de gids gie
chelend de foto's van vorige bezoekers uit han
den. Pas dan verheft de oudste heer des huizes
zich van zijn matje om de visite te begroeten.
Ook hier zorgen de vrouwen vanaf de achter
grond voor koffie, de sinasappels en de vijgen.
Als de mannen daarna op kameleninspectie
gaan, moet de enige vrouw bij de dames en kin
deren blijven. Zo gauw de jeep wegrijdt ver
dwijnen de maskers en sluiers en wordt er met
handen en voeten een spervuur van vragen af
gevuurd, in borsten en billen geknepen en geïn
specteerd wat een witte zoal aan ondergoed
draagt. Gillen van de lach. Er komt verstopt
snoepgoed te voorschijn en uit een flesje diep
rode nagellak voor gemeenschappelijk gebruik
krijgen ieders vinger- en teennagels een verfje.
De tijd lijkt stil te staan. Aan de absoluut vreed
zame gezelligheid komt onmiddellijk een einde
als een van de kinderen het geluid van de te
rugkerende auto waarneemt. Maskers voor, lap
pen om en wegkruipen weer. Met gebaren en
een paar woorden Engels van een van de jon
gens wordt duidelijk gemaakt dat blijven loge
ren tot de mogelijkheden behoort. Dat zou de
heer des huizes ook prima vinden. De vrouwen
liggen meteen weer in een stuip van het lachen
bij het idee. Toch maar niet. Vannacht vertrekt
het vliegtuig al weer.
;<pf
v:.-
