IT
Wooncomfort of kunst vanuit een kist
f
Der Breogei
ORANJE
BOVEN!
6?5
595
395
15.50
ORANJE
TOMPOEZEN
ORANJE
ORANJE
ORANJE
VLAAI
Jeugdjournaalformule goed
bruikbaar voor nieuws ouderen
Kunst kopen in Loevestein
'n Italiaantje doen
Oranje uitvergroot
ROZIJNENSLOF
Het tienjarig bestaan van de
Schouwburg heeft Peter Snel
geïnspireerd tot een prachtig
gebonden boekje: 'Tien jaar
Rotterdamse Schouwburg, 'n
Italiaantje'.
In de vorm van een theaterwoor
denboek heeft de auteur een
aantal specifieke vaktermen, we
tenswaardigheden en meningen
over de Rotterdamse Schouw
burg bijeengebracht. Zo is 'n Ita
liaantje bijvoorbeeld het snel
doornemen van de tekst door
auteurs, met weglating van pau
zes, zonder kostuums of decors.
Naast de verzameling van woor
den uit het theaterjargon ('da
mestasje', 'punttrek', 'koperen
kees' om er eens een paar te
noemen') blijkt het een prima
manier om de geschiedenis in
vogelvlucht door te nemen, als
ware het het doen van 'n Itali
aantje. Journalist Peter Snel was
theaterrecensent bij het Haagse
Het Binnenhof en jarenlang
hoofdredacteur van het Rotter
damse uitgaansblad Magazijn
Uitgeverij De Kist, ISBN 90
74515-09-6, fl. 17,50. Verkrijg
baar bij de Schouwburg en
Boekhandel voorheen Van Gen
nep aan de Oude Binnenweg te
Rotterdam. Binnenkort wellicht
ook in andere erkende boekhan
dels.
18-1004
Jack Brandsma (in 1997 af
gestudeerd aan de Academie
van Beeldende Kunsten Mi
nerva in Groningen) ontwierp
het zgn. 'mobiel huishouden'.
Hiermee wil hij leegstaande
gebouwen tijdelijk bewoon
baar maken. Denk bijv. aan
oude scholen, fabrieken, kan
toren of zwembaden. Ruim
tes die oorspronkelijk niet
voor wonen bedoeld zijn en
waar de menselijke maat
zoek is. Geborgenheid of inti
miteit is er moeilijk te vin
den. Het mobiel huishouden
bestaat uit drie multifunctio
nele kisten, die al naar ge
lang de behoefte, getransfor
meerd kunnen worden in een
bed, een keuken en een kast.
Momenteel te zien in Galerie
Ecce, Witte de Withstraat
17-19, Rotterdam. Tot 31
mei. Open dinsdag tot en met
zaterdag van 11
uur. Koopavond
00 - 17.30 21.00 uur. Zondag van 12.00
van 19.00- -17.30 uur.
Tijdens de Landelijke Fietsdag (zaterdag 9 mei) zetten 160 boe
ren en tuinders in heel Nederland hun deuren open voor het pu
bliek onder het motto: Landelijke Fietsdag, Welkom op de
boerderij. De openstelling van de agrarische bedrijven is een ini
tiatief van de Stichting Public Relations Land- en Tuinbouw in
samenwerking met de regionale landbouworganisaties. Publiek
Uronawet spelen is in de stallen, kassen of tuinen welkom tussen 09.00 en 16.00
uur.
De lancering van het compu
terspel 'het Labyrint' vormt
de start van een reeks activi
teiten voor jongeren rondom
de viering '150 jaar grond
wet'. Het uitgangspunt is
steeds: Stel je voor dat er
geen grondwet was.
In het 'Labyrint' hebben buiten
aardse wezens de 23 grondrech
ten afgepakt. Spelers (jongeren
tussen 12 en 18 jaar) worden
uitgedaagd die rechten weer te
rug te veroveren. Eenmaal bin
nen in het Labyrint, kiest men
om de beurt één van de aanwezi
ge personages en gaat - dwalend
door vijf verschillende ruimtes -
op jacht naar de bijbehorende
grondrechten.
Labyrinth kan via Internet
(www kunstbende.nl/vande-
grondaf/labyrint) gespeeld wor
den of via een cd-rom. Op Inter
net kan men andere spelers te
genkomen en daarmee 'chatten'.
Wie aan het eind van de maand
de hoogste score heeft wint pitti
ge prijzen (in mei voor fl. 1000,—
aan cd-bonnen).
De CD-ROM kost slechts fl. 5,--
(bijdrage voor adm. en verzend
kosten); overmaken op giro
nummer 6259217 t.n.v. vande-
grondaf! in Amsterdam o.v.v.
'CD-ROM' en het postadres.
Het WK komt eraan en dat
zullen we merken. In sommige
huizen worden al tv-tribunes
in elkaar getimmerd, de eer
ste opblaasbare menhirs zijn
gesignaleerd en de echte ken
ners voeren nu al verhitte dis
cussies over de te volgen spel-
tactiek in Frankrijk. Hoe is
die on-Nederlandse passie
voor Oranje toch te verkla
ren? In het boekje 'Dat is nou
typisch Oranje' geeft voetbal-
specialist Jurryt van de Voor-
en een levendige, spitse be
schrijving van het 'fenomeen'
Oranje.
In het boekje komen alle facet
ten van Oranje aan de orde. Hoe
kijkt men in het buitenland tegen
ons nationale elftal aan? Wan
neer werd Oranje echt populair?
Wat waren de eerste grote suc
cessen? Op een ludieke manier
worden alle hoogtepunten en
grootheden van de populairste
ploeg van Nederland langsgelo
pen. Karakter, speelwijze, hu
mor: alles wordt met lichte iro
nie en in vrolijke anekdotes be
handeld.
De 'Dat zijn nou typisch...'
boekjes van uitgeverij Krikke
tellen 64 pagina's en zijn voor
8,95 verkrijgbaar bij boekhan
del, kiosk en warenhuis.
Er is veel te zien op deze bedrij
ven. Ook voor de jeugd. Kinde
ren kunnen er bovendien kleur
platen krijgen en voor jong en
oud is aantrekkelijk informatie
materiaal beschikbaar. Op zater
dag 9 mei kan in het hele land
worden kennisgemaakt met de
wijze van wonen en werken op
de boerderij of tuinderij. Op de
ene route is bijvoorbeeld een
kaasboerderij open waar de
heerlijkste zuivel wordt bereid.
Op weer een andere route kan
men terecht bij een rundveebe
drijf die de melk aan de fabriek
levert. Wellicht kan een stukje
boerenkaas worden geproefd of
worden genoten van een beker
verse melk. Ook kunnen fietsers
terecht bij akkerbouwbedrijven.
Hier kan men machines en werk
tuigen bekijken die worden ge
bruikt bij het ploegen, eggen,
zaaien, bemesten, verzorgen en
oogsten van de gewassen. Weer
andere routes komen langs tuin
bouwbedrijven. Hier staat de
teelt van bloemen, planten,
groenten en fruit centraal. Som
mige routes leiden langs land
bouwmusea waar diverse lan-
bouwwerktuigen te bezichtigen
zijn.
De bedrijven die onderweg be
zocht kunnen worden zijn duide
lijk aangegeven met de richting
borden 'Landelijke Fietsdag,
welkom op de boerderij/tuinde
rij'-
Voor meer informatie kan men
terecht bij de deelnemende VVV
kantoren, die de verschillende
routes uitgeschreven hebben.
Centraal informatienummer
aangaande deze dag is: 070 -
3141420.
Welke bedrijven?
Opengestelde boerderijen en Binnenkort weer goed voor graskaas
tuinbouwbedrijven per fietsrou
te tijdens de Landelijke Fietsdag
in Zuid-Holland:
Fietsroute VVV Alphen aan de
Rijn en Boskoop: Boerderij Val-
kendam, Kortstecksterweg 32,
Alphen aan de Rijn. Zorgboer
derij, zuivelproductie. Er zijn
hier producten te proeven.
Fietsroute 1 van VVV Dordrecht:
L.A. Vos, Tiengemeten 33,
Zuid-Beijerland. Akkerbouwbe
drijf waar aardappelen, plantuit
jes, granen en bieten worden ver
bouwd.
Fietsroute 2 van VVV Dordrecht:
Arboretum Munnikenpark, De-
velpad 169, Zwijndrecht. Allerlei
soorten bomen, struiken en
planten. Bezoekerscentrum 't
Weetpunt met informatie over
het Develgebied.
Fietsroute VVV Gouda: Kaas
boerderij T. den Boer, Steinse-
dijk 37, Haastrecht en zuivel-
boerderij C.H. Vroege, Westein
de 79, Driebruggen.
Fietsroute VVV Middelharnis: F.
van de Velde, Peuterdijk 59,
Herkingen. Aspergekwekerij
(stempelpost). Kaasboerderij
Bouwlust, Onwaardsedijk 1,
Dirksland. (stempelpost).
Fietsroute VVV Ouddorp: J. van
der Wende, Groenendijk 22,
Ouddorp. Melkveehouderij.
Fietsroute VVV Roelofarends-
veen: J. Jong, Sotaweg 8, Roelof-
arendsveen. Potplantenkwekerij.
Fietsroute VVV Schiedam: A.
van der Harg, Onderweg 14,
Pijnacker. Melkveehouderij.
C.J. v.d. Burg, Leeweg 13, 2615
CL Berkel en Rodenrijs. Biolo
gische Komkommerkwekerij.
Fietsroute I VVV Voorburg:
Kaasboerderij Rustdam, Zuid-
buurtseweg 34, Zoeterwoude.
Fietsroute 2 VVV Voorburg:
Kaasboerderij Van Leeuwen, 's
Graven weg 3, Nootdorp.
Fietsroute VVV Warmond: Vee
houderij Warmendam. Was-
beeklaan 7, Warmond.
Fietsroute VVV Zoetermeer: S.
Sonneveld, Anthuriumweg 5,
Bleiswijk. Paprikakwekerij.
De toren van Babel spreekt al eeuwen tot de verbeelding en is
een begrip geworden dat ook in deze tijd nog actueel is. Het
staat voor alle activiteit waarbij menselijke maat of verhoudin
gen uit het oog worden verloren. Van 2 mei t/m 2 november
1998 is de expositie 'De waanzin ten Top', 3000 jaar Toren van
Babel' te zien in het hoofdgebouw van het Bijbels Openluchtmu
seum. De tentoonstelling laat aan de hand van aansprekende
maquettes, objecten, gravures en spotprenten zien wat de echte
toren van Babel voor een bouwwerk was en hoe kunstenaars la
ter met het thema zijn omgegaan.
grootse bouwplannen, milieube
leid enzovoort.
Bij de tentoonstelling verschijnt
een catalogus (72 pagina's) met
teksten van Remco Groetelaers
en Jan van Laarhoven en prach
tige kleurenillustraties, uitgege
ven in samenwerking met uitge
verij SUN (24,50). Kinderen
kunnen de tentoonstelling ver
kennen aan de hand van een
spannende speurtocht (f 2,50).
Bijbels Openluchtmuseum, Profe-
tenlaan 2, Heilig Landstichting
Openingstijden expositie 'De
Waanzin ten top': 2 mei - 2 no
vember 1998, dagelijks 9.00 17.30
uur.
Het bijbelse verhaal over de to
ren van Babel neemt niet meer
dan enkele regels van het boek
Genesis in beslag. Het vertelt
hoe de mensen op aarde besloten
een gigantische toren te bouwen
die moest reiken tot aan de he
mel. God zag dat aan en werd
wat nerveus: als mensen in staat
bleken een toren te bouwen tot
aan de hemel, wat zouden ze dan
allemaal nog meer kunnen?
Om de macht van de mensen te
breken verzon Hij een list: Hij
gaf groepen mensen ieder hun
eigen taal. Vanaf dat moment
konden ze elkaar niet meer ver
staan. Dit noemen we de Baby
lonische spraakverwarring. Gro
te projecten zoals een torenbouw
waren er daardoor niet meer.
Een verdeel- en heerspolitiek
dus.
Het mythologische verhaal van
de torenbouw vindt zijn oor
sprong in de hoge, trapvormige
tempelheuvels, ziggurats, die
vanaf het derde millennium voor
Christus in het Nabije Oosten
werden gebouwd. De oudste
tempelheuvels bereikten een
hoogte van ca. 30 meter, later,
omstreeks 600 v. Chr., werden
torens van bijna 100 meter hoog
te gebouwd. Tot die latere reeks
behoort de Toren van Babyion.
Het eerste deel van de expositie
gaat over de archeologische ge
schiedenis van de toren. Wat we
ten we nog van de 91 meter hoge
toren die Nebukadnessar liet
bouwen en wat is er nog van
over? Ook wordt aandacht be
steed aan andere tempelheuvels
zoals die van Ur, Uruk enzo
voort, en aan de religieuze bete
kenis van deze bouwwerken.
Van enkele torens worden in
drukwekkende maquettes ge
toond. Tevens is er aandacht
voor andere gebouwen uit het
oude Babyion, zoals de Istjar-
poort. Van deze wereldberoem
de poort is op de expositie een
gedetailleerd model te zien. Een
tweede onderdeel van de exposi
tie wordt gevormd door afbeel
dingen van de toren zoals die
door kunstenaars werden ge
maakt. Niemand van deze kuns
tenaars had de ziggurats in Me-
sopotamië ooit gezien maar be
schrijvingen van reizigers inspi
reerden tot fantastische tekenin
gen waarvan velen ter lering en
vermaak werden opgenomen in
bijbeluitgaven en andere boe
ken. Mede tengevolge van die
publicaties werd de toren een
symbool van alle menselijke
hoogmoed. In onze eeuw hebben
veel politieke tekenaars het mo
tief dan ook graag gebruikt, in
relatie tot financieel beleid,
'De aanbiedingen zijn eveneens^
van de bovenste plank,
met oranje boven(op)!
KOFFIEBROODJES
4 STUKS
4 STUKS
MET SPIJS
500 GRAM
10 A 12
PERSONEN
Op koninginnedag is onze winkel geopend van 8.00 - 13.00 uur
voor de genoemde oranje-producten en broodjes/krentenbollen.
Schiedam - Lange Kerkslraal 35a - TcL/Fav 010 420 0» 70
Schiedam 's-Gratenlandseneg 303 - IH/l ax 010 - 473 22 02
'De makers van het nieuws
voor volwassenen zouden
een voorbeeld moeten nemen
aan de manier waarop het
Jeugdjournaal beeld en ge
sproken commentaar op el
kaar laat aansluiten.' Dat
concludeert Juliette Walma
van der Molen in haar
proefschrift 'Children's re
call of television and print
news'.
Uit een onderzoek waarbij de
ene helft van een groep kinde
ren naar onderwerpen uit het
Jeugdjournaal keek en de an
dere helft alleen de tekstversie
te lezen kreeg, blijkt dat de
kinderen die naar de televisie
hadden gekeken, het nieuws
beter onthielden. Wanneer
men zo'n experiment uitvoert
bij volwassenen blijkt daaren
tegen dat zij de gedrukte tekst
van het 8 uur Journaal beter
onthouden dan de televisiever
sie. Laat men volwassenen ech
ter naar het Jeugdjournaal kij
ken, dan blijken ook zij het
televisienieuws beter te ont
houden. Dat ligt aan de goede
aansluiting tussen tekst en
beeld bij het Jeugdjournaal. Bij
het gewone Journaal laat deze
te wensen over.
Onderzoeksopzet
Walma van der Molen liet de
helft van een groep van 152
kinderen uit groep 6 (9- en 10-
jarigen) en groep 8 (11- en 12-
jarigen) van de basisschool
naar vijf onderwerpen uit het
Jeugdjournaal kijken. De an
dere helft liet zij de gedrukte
versie van deze vijf onderwer
pen van het Jeugdjournaal le
zen. (De items waren zo geko
zen dat de gedrukte versies ook
zonder kennis van de begelei
dende televisiebeelden als op
zichzelf staande tekst te begrij
pen waren.) Zij stelde beide
groepen kinderen vragen om te
kijken hoeveel ze van de be
richten hadden onthouden.
Van de kinderen die naar de
televisieversie van het Jeugd
journaal hadden gekeken, be
antwoordde 51% de vragen
goed, terwijl van de kinderen
die de vijf berichten alleen had
den mogen lezen 42% de vra
gen juist beantwoordde. Dit
leervoordeel van de televisie
boven gedrukte tekst was even
groot bij goede als bij matige
lezers.
Tot dusver werd bij kinderen
nauwelijks onderzoek gedaan
naar de herinnering van
nieuwsberichten gepresenteerd
via verschillende media. Bij
volwassenen werd wel een
groot aantal mediavergelijken-
de experimenten uitgevoerd.
Deze studies wezen consistent
uit dat volwassenen gedrukt
nieuws beter onthouden dan
televisienieuws. De belangrijk
ste verklaring luidde tot nu toe
dat de krant geschikter is om
nieuwsinformatie over te dra
gen dan de televisie, omdat de
krantenlezer meer controle kan
uitoefenen over de informatie
verwerking dan de televiesie-
kijker.
Kinderen onthouden televisie
nieuws beter. Walma van der
Molen zocht naar een verkla
ring voor dit verschil. Ze liet
groepen volwassenen respectie
velijk tekstversies van het 8 uur
Journaal lezen en naar het 8
uur Journaal kijken. Daaruit
kwam naar voren dat volwas
senen de tekstversies beter ont
hielden dan de televisieversies.
Maar uit een vergelijking tus
sen tekstversies en televisiever
sies van het Jeugdjournaal bij
volwassenen, bleek dat volwas
senen net als kinderen meer
van de televisieversie van het
Jeugdjournaal onthielden. Het
ligt dus aan het verschil tussen
het 'gewone' journaal en het
Jeugdjournaal.
Van vrijdag 1 tot en met
zondag 3 mei organiseert
Slot Loevestein in samen
werking met Stichting Ars
Movendi het derde Loeves
tein Kunstfestijn. Onder het
thema 'Recht uit het Hart'
zullen kunstenaars uit zeer
verschillende disciplines zo
wel werken maken als tonen
tijdens dit kunstfestival.
Het Loevestein Kunstfestijn
wil het direkte kontakt tussen
publiek en kunstenaars bevor
deren; zowel volwassenen als
kinderen kunnen volop mee
doen aan demonstraties en
workshops. Er zullen doorlo
pende demonstraties zijn van
kunstenaars uit de beeldende
vakken, textiele werkvormen
en de podiumvakken, zoals te
kenen, schilderen, beeldhou
wen, glaskunst, wandkleden,
muziek, dans en theater. Ook
kan men zich inschrijven voor
een workshop. Voor kinderen
wordt een eigen plek gecreëerd
in het Kinderkunstkasteel. Op
de Kunstmarkt kan men tegen
zeer lage prijzen (vanaf enkele
guldens) bestaande kunst aan
schaffen of kunst die tijdens
het festival is gemaakt.
Het thema 'Recht uit het Hart'
is gekozen om drie redenen.
Ten eerste vanwege de relatie
van Slot Loevestein met de
grondlegger van het Neder
lands Recht, Hugo de Groot
(Grotius), die van juni 1619 tot
maart 1621 gevangen zat op
Loevestein. Voor de kunste
naars is kunst een scheppende
behoefte die recht uit het hart
komt. Tenslotte is het nabijge
legen Gorinchem dit jaar Cul
tuurstad van Zuid-Holland en
als zodanig een centrum van
kunst en cultuur. Slot Loeves
tein is daar nauw bij betrok
ken. Het thema zal als een rode
draad door het festival lopen
en tot uiting komen in zowel
de workshops als de demon
straties en de kunstexpositie.
Het Loevestein Kunstfestijn is
dagelijks geopend van 10.00
tot 17.00 uur. De entreeprijs is
voor volwassenen fl. 12,50,
CJP/kinderen van 4 t/m 12
jaar fl. 10,-, Pas 65 fl. 11,- en
MJK/kind t/m 3 jaar 5,-.
Deelname aan de workshops
dans, mime en theater kost fl.
7,50, de overige workshops
zijn 15,- (incl. materiaal). Tij
dens het Kunstfestijn worden
de normale rondleidingen ver
vangen door kunstrondleidin
gen o.l.v. conceptueel kunste
naar Rini Biemans.
Q
foto:LEUNIS VERLINDE
foto:LEUNIS VERLINDE
Kijken, proeven, ruiken en voelen
p—1.11L'.l,1JL ,1 ,,L„
tt «UMirti uiüJfi wa Im&HUvn'. urn
4M! miM %>mi m m
La
foto:JANSSEN DE KIEVITH
De Waanzin ten Top: drieduizend
jaar 'Toren van Babel-cultuur'
Margreet Greve geeft workshops poppenkastpoppen maken
foto: MARCEL KOPPEN
t
