Franse muziek met een
swingend Cubaans sausje
Romantisch het nieuwe
millennium in op 't water
Chukotko rituelen blijven
in dans en zang bewaard
m
Met vogelgids en snert
door befaamd wetland
BREED
IT
Schrijfevenement
met literaire top
Oude uniformen
komen tot leven
Marco Borsato bij
de Sint op schoot
Speciale dag voor
dak- en thuislozen
Aanmelden voor Camel Trophy langs bountyeilanden alleen mogelijk via internet
46-1004
Met nu al zevenhonderd
inschrijvingen en ruim honderd
schrijvers, uitgevers, dichters,
recensenten en redacteuren uit
de Nederlandse literaire top is
het duidelijk dat de Nederlandse
Schrijfdag een bijzonder evene
ment gaat worden. Zaterdag 20
november staat het universiteits
gebouw Roeterseiland in
Amsterdam helemaal in het
teken van literair schrijven: van
podiumpoëzie tot autobiogra
fisch schrijven en publiceren op
internet. De Schrijfdag wordt
geopend op 10.30 uur met een
openbare schrijftraining en zal
worden afgesloten met een lite
rair diner. Naast een uitgebreide
schrijfmarkt is er een doorlo
pend programma met optredens
van literaire prijswinnaars, pre
sentaties van literaire tijdschrif
ten en interviews en lezingen
over uiteenlopende onderwerpen
zoals het uitgeven van een boek
en de zakelijke kant van schrij
ven. Tevens zijn er vijftig works
hops waar de deelnemers
schrijfles kunnen krijgen van
een bekende schrijver.
Universiteitsgebouw Roeters
eiland is gevestigd aan de
Roetersstraat 11 en de schrijfdag
vindt plaats van 10.30 tot 22.00
uur. Meer informatie is te vinden
op www.Xs4all.nl/~schryven/.
Veel ontwerpen en uitvoeringen
van de kleurrijke, bijzondere
(ceremoniële) uniformen die
Frans Smits in zijn zestigjarige
loopbaan heeft ontworpen zijn te
zien in de tentoonstelling
"Militaire Chique, Frans Smits
en 60 jaar uniform'. Op zaterdag
20 november wordt om 14.00
uur door Frans Smits jr. een dia
lezing en rondleiding over de
wisseltentoonstelling rond zijn
vader gegeven en op zondag 21
november organiseert de
Napoleontische Associatie der
Nederlanden vanaf 12.30 uur
een levende tentoonstelling met
een dertigtal officieren en man
schappen uit eind 18e en begin
19e eeuw. Gekleed in historische
uniformen geven zij uitleg over
hun kleding, wapens, leven op
bivak, exercities en veldslagen.
Om 12.30, 13.30, 14.30 en 15.30
uur geven zij een uitgebreide
toelichting.
De toegang tot het museum
moet worden betaald, maar deel
name aan de lezing/rondleiding
en presentatie van de NAN is
gratis. Belangstellenden dienen
zich wel vooraf op te geven bij
de afdeling Communicatie
Presentatie, tel. (015) 2150549.
Het Feest van Sinterklaas, dat op
28 november wordt gehouden in
de Utrechtse Jaarbeurs, beloofde
al iets bijzonders te worden,
maar inmiddels kan het niet
meer stuk. Marco Borsato heeft
namelijk toegezegd dat ook hij
van de partij zal zijn! De komst
van de populairste zanger van
Nederland, die onlangs zijn
nieuwe single 'Binnen' uit
bracht, zal de feestvreugde zeker
nog meer verhogen. Behalve een
twee uur durende show met
optredens van sterren uit het
hedendaagse kinderamusement
.bestaat het Feest van Sinterklaas
ook uit een actief voorprogram
ma. Vanaf 13.30 uur kunnen de
kinderen zich uitleven op diver
se activiteiten, waarna om 15.00
uur het feest -onder leiding van
Paul de Leeuw- echt zal losbar
sten. Na afloop van de show ont
vangt ieder kind een gratis supri-
sepakket.
Kaarten kosten fl. 37,50, fl. 35,-
fl. 32,50 en fl. 30,-/ school-
plaatsen fl. 10,- (prijzen exclu
sief servicekosten) en zijn ver
krijgbaar bij de 150 grotere
postkantoren, Ticket Service
(0900 3001250) en de andere
bekende voorverkoopadressen.
Dak- en thuislozen, "de grote
politiek', hulpverleners en bur
gers kunnen elkaar beter kennen
Tijdens de derde landelijke dak-
lozendag 'Uitje Dak' die woens
dag 17 november wordt gehou
den in de Nieuwe Kerk aan het
Spui 175 in Den Haag.
Het programma bestaat uit vijf
onderdelen: een discussie,
theater, een gevarieerd muziek
programma, het nationaal
StraatPoezieFestival en een
kunstdoolhof. Meer info over
dit evenement, dat van 14.00 tot
23.00 uur duurt, bij R. Jezek,
Het Projectburo, tel. (020)
4904333.
Voor het tweede jaar op rij
sluit Dolfinarium
Harderwijk een succesvol
seizoen af met meer dan 1
miljoen bezoekers. In totaal
brachten in het seizoen
1999 1.040.000 mensen een
bezoek aan de Wereld van
de Zee. Ook de afdeling
horeca beleefde een uitste
kend seizoen. Op het park
werd maar liefst meer dan
15.000 liter frisdrank en
400.000 porties friet gecon
sumeerd; alle genuttigde
hotdogs zouden achter
elkaar gelegd een lint van
17,4 kilometer vormen.
Hoewel het Dolfinarium inmid
dels met de wintersluiting
begonnen is, gaan van 26
december tot en met 2 januari
2000 de poorten weer even open.
Een week lang is Europa's groot
ste zeedierenpark een sfeervolle
zee van plezier.
Het park is in winterse stijl
gedecoreerd, uitbundig verlicht
en bovendien zijn er speciale
shows waarin de dolfijnen en
zeeleeuwen de hoofdrol spelen.
Het park is tijdens de kerstperio
de dagelijks geopend van 11.00
tot 17.00 uur (om 15.30 uurslui
ten de toegang en de kassa's). Op
Oud- en Nieuwjaarsdag is het
Dolfinarium echter gesloten.
Het Dolfinarium opent vervol
gens haar deuren weer op 26
februari.
Dolfinarium Harderwijk viert
volgend jaar op 8 juli haar 35e
verjaardag. Het eerste jaar van
het nieuwe millennium zal daar
om in het teken staan van dit lus
trum. Gedurende het seizoen
zullen verscheidene thematische
evenementen met een feestelijk
tintje op het park plaatsvinden.
Toegangsprijzen voor het sei
zoen 2000 variëren van fl. 29,50
p.p. (voor kinderen van 4 tot en
met 11 jaar, bezoekers met een
handicap en 65+-ers op vertoon
van pas) tot fl. 32,50 per persoon
voor volwassenen.
Voor groepen vanaf 25 personen
zijn er speciale toegangsprijzen
en arrangementen.
door DICK SNIJDERS
Na negentien edities met
vooral heel veel modder,
waarbij met vierwielaange-
dreven auto's gereden werd
door het meest ruige ter
rein, krijgt de Camel
Trophy in 2000 een heel
andere invulling. Op 30
juni starten achttien teams
in Tonga voor de eerste
Trophy die in drie weken
tijd vooral over grote
wateroppervlakten voert.
In 1999 werd voor het eerst
sinds het begin geen Camel
Trophy gehouden. Toch betekent
dat geen einde aan de traditie,
maar wel is en wordt er opnieuw
een stap gezet naar een verdere
modernisering van het evene
ment. Werden er in 1997 en
1998 al verschillende 'moderne'
sporten aan het evenement toe
gevoegd, nu is zelfs afscheid
genomen van partner
LandRover, die met de robuuste
terreinwagens de inhoud van
achttien van de negentien voor
gaande edities mede heeft
bepaald. Met grote hoeveelhe
den paardenkrachten zullen de
deelnemers zich evenwel nog
steeds kunnen voortbewegen. De
soms enorme afstanden tussen
de verschillende bountyeilanden
zullen met speciaal ontworpen
Rigid Inflatable Boats, voorzien
van ook al speciaal ontworpen
Honda viertaktmotoren, afge
legd worden.
Anders dan bij voorgaande gele
genheden staat nog niet vast dat
Nederland ook daadwerkelijk
met een echt Nederlands team
vertegenwoordigd zal zijn. 'We
zijn nu volop bezig met het rek
ruteren van kandidaten,' legt
Rose Teunissen van de Stichting
Camel Trophy uit. 'Maar voor
het komende evenement hebben
wij de verantwoordelijkheid
voor de Benelux-landen en
Scandinavië. Uiteindelijk zullen
wij twee teams selecteren, maar
hoe die samengesteld zullen
zijn, is nog niet bekend. Vaak
blijkt alles wat makkelijker te
gaan als je een team vormt met
iemand uitje eigen taalgebeid en
van je eigen cultuur, maar het is
niet uitgesloten dat het gemeng
de teams zullen worden.'
Ook nieuw is de manier van aan
melden en selecteren.
Aansluitend bij alle moderne
ontwikkelingen kan dat alleen
maar via de internetsite van
Camel Trophy. Bezoekers van
www.cameltrophy.com vullen
een elektronisch aanmeldings
formulier in en kunnen alleen als
kandidaat geregistreerd worden
als zij ook hun e-mailadres ach
terlaten. 'Dat kan met alle gratis
internetproviders toch geen
financiële barrière meer vor
men,' meent Teunissen.
Persoonlijkheidsinterviews
Tijdens de eerste selectie die
volgt, hoeven kandidaten -
anders dan andere jaren- niet te
bewijzen wat ze zoal op sportge
bied in hun mars hebben. Terwijl
de deelnemers komende zomer
in de Pacific bijvoorbeeld moe
ten iaten zien hoe zij het er dui
kend vanaf brengen en wat zij op
een wakeboard presteren, gaat
het in de belangrijkste selectie
vooral op de persoonlijkheid.
'Dat wordt gewoon heel erg
belangrijk tijdens het komende
evenement,' is de stellige over
tuiging van Rose Teunissen. 'Je
gaat met je partner hele afstan
den over het water afleggen. Dan
is het waanzinnig belangrijk dat
de teamleden wat persoonlijk
heid betreft goed bij elkaar pas
sen, Het is dan ook de bedoeling
dat wij in januari de verschillen
de landen afgaan om bij de men
sen die uit de eerste ronde naar
voren gekomen zijn een per
soonlijkheidsinterview af te
nemen.'
Wie dat persoonlijkheidsinter
view 'overleeft' is er al zeker van
een prachtig evenement mee te
maken. Er is komend jaar voor
het eerst geen internationale
selectie, waarbij alle teams die
aan het evenement deel gaan
nemen worden geselecteerd,
maar er wordt in groepen van
landen een laatste selectieronde
gehouden. 'Voor ons betekent
dat, dat we in de derde week van
maart met in totaal 36 mensen
naar Curasao gaan,' stelt Rose
Teunissen kandidaten een prach
tige reis in het vooruitzicht. 'De
selecties worden onder andere
gehouden bij de duikschool van
ex-Trophydeelnemer Hans van
der Eeden. Mensen die al een
duikbrevet hebben, krijgen een
test, wie dat nog niet heeft, krijgt
duikles. Maar we zullen dan ook
gaan wakeboarden en mountain-
biken. Resultaat van de selectie
moet zijn dat we terugkomen
met twee teams van drie perso
nen. Dat betekent dat er van
ieder team nog één moet afval
len. Dat gebeurt uiteindelijk tij
dens speciale boottrainingen die
we later in Engeland zullen hou
den. Van ieder team wordt er dan
één reservelid.' Voordat de gese
lecteerden echt in Tonga aan de
start staan, zullen ze nog een
flink aantal trainingen meema
ken. In Nederland, maar waar
schijnlijk ook in Noorwegen.
'Dat is dit jaar een absolute
must,' vindt Teunissen. 'Bij ter
reinrijden kun je nog denken dat
iedere deelnemer met een rijbe
wijs in ieder geval kan autorij
den. Met het vervoermiddel van
dit jaar is dat heel anders. Daar
moeten de deelnemers nog echt
mee om leren gaan. En wil je
veilig de eindstreep bereiken,
dan is dat wel van levensbelang.'
zijn nu volop bezig met het rek- maar via de internetsite van ten laten zien noe zij nei er uui- wie uai pcisuuinijMiciusu.^.-
Na La Mano Negra was het even stil rond Tom Darnal. De gitarist en
toetsenist van de partyband bij uitstek, deed inspiratie op in Cuba en
startte samen met trompettist Barbaro en zijn Yaruba Family een
nieuw project op. Na zes jaren op en neer reizen tussen Havana en het
18e arrondissement van Parijs staat P18 als een huis.
Drum Rhythm Night presenteert P18 met Urban Cuban. Op 2, 3,4 en
5 december zal de Frans-Cubaanse Latinband PI8 live te beleven zijn
in Nijmegen, Groningen, Amsterdam en Eindhoven. Ook deze keer
zorgt Drum Rhythm weer voor een uitgebalanceerde mix van DJ- en
liveperformance. Naast PI8's jungle DJ Sree en sets van de resident
DJ's is op 2, 3 en 4 december The Skank Around Sambasystem ach
ter de draaitafels te vinden.
PI8 is een smeltkroes van hard-step jungle, Latin house en Congo
percussion met hier en daar een rustpuntje voor de voeten. De bin
dende factor is het party element, want niets is universeler dan dat
aldus Tom Darnal.
PI8, Urban Cuban is op donderdag 2 december in Doornroosje te
Nijmegen om 21.00 uur (tel. 024 - 355 98 87), vrijdag 3 december
in Vera te Groningen om 22.00 uur (tel. 050 - 313 46 81), zaterdag
4 december in Club de Ville (Westergasfabriek) te Amsterdam om
23.00 uur (tel. 020 - 681 30 68) en zondag 5 december in Effenaar te
Eindhoven om 22.00 uur (tel. 040 - 243 55 59).
Supporting dj's, Skank Around Salsa System (2,3,4 december) LX
Pacific (4 december) en Ginger Burns (5 december). Meer informa
tie is ook te vinden op www.drumrhythm.com.
Oud Nieuw dit jaar thuis vieren? Thuis tv kijken en spelletjes
doen? Of toch iets anders? Om de komst van de nieuwe eeuw te vie
ren, wordt dit jaar veel aandacht besteedt aan 'creatieve oplossingen'
voor een Millenniumfeestje. Zo kan het nieuwe jaar in nostalgische
sfeer ingeluid worden op de Raderstoomboot de Majesteit.
De kapitein en zijn bemanning staan om 21.00 uur bij de loopplank
gereed voor de ontvangst met een feestelijke cocktail. Terwijl het all
round showorkest speelt, worden de trossen losgegooid voor de
afvaart langs de enerverende sky-line van de wereldhaven.
Eén van de hoogtepunten van deze avond is ongetwijfeld de specta
culaire presentatie van het luxe buffet, dat met de showlift uit de vloer
omhoog komt. Het scheeporkest zorgt voor de vrolijke noot, de tafel
goochelaar tovert de lekkerste oliebollen en appelflappen te voor
schijn. Klokslag twaalf uur barst het feest met een sprankelende toast
in alle hevigheid los. Terwijl de antieke stoomfluiten het oude jaar
uitblazen, dansen de feestgangers het nieuwe jaar in. Vanaf het schip
hebben de gasten een schitterend uitzicht op het vuurwerk boven de
stad. Kan het romantischer? Voor fl. 290,00 per persoon all-in kan
een bijzonder millenniumfeestje gevierd worden.
Elk jaar komen steeds meer
mensen erachter dat exotische
dieren ook in het 'koude'
Nederland kunnen leven. Het is
ook een bijzondere ervaring om
de dieren door de seizoenen
heen te volgen en de winter kan
daarbij niet ontbreken. Daarom
heeft Safari Beekse Bergen deze
winter nog meer speciale evene
menten gepland dan voorheen.
Bovendien geldt in dit seizoen
het speciale wintertarief van fl.
16,- per persoon. Kinderen tot 3
jaar kunnen onder begeleiding
gratis naar binnen. Dit speciale
wintertarief is 1 november inge
gaan en geldt tot en met 31
maart 2000.
Safari Beekse Bergen heeft voor
deze laatste winter van de eeuw
grootse plannen. Op 4 en 5
december, het weekend van
Sinterklaas, zullen de dieren van
Safari Beekse Bergen hun
'schoen zetten' en op tweede
kerstdag zal er een speciaal
kerstdiner geserveerd worden
voor de dieren. Tevens is Safari
Beekse Bergen geopend op
oudejaarsdag alsmede de eerste
dag van het nieuwe millennium.
Niet alleen in de lente maar ook
in de winter worden er op Safari
Beekse Bergen nieuwe dieren
geboren. Op dit moment is de
kudde van Schotse Hooglanders
uitgebreid met drie jonge kalfjes
en staat een hoogzwangere koe
op het punt nieuwe jongen te
werpen. Vervolgens is het park
drie jonge zwarte zwaantjes rij
ker en op de Wandelsafari zijn
tevens drie jonge pinguïns te
bewonderen. In Safari Beekse
In het uiterste puntje van noord
oost Siberië ligt Chukotka, de
Arctische landstreek van de
gelijknamige Eskimo gemeen
schap. In een gebied waar men
nauwelijks enig leven zou ver
moeden, leven de Eskimo's al
eeuwen lang met een zeldzame,
rijke cultuur, geïnspireerd op de
bijzondere natuur. In Anadyr, de
hoofdstad van dit land, werd in
1968 het Chukotko Eskimo
Ensemble 'Ergyron' opgericht
om de eeuwenoude tradities te
behouden en te revitaliseren. Het
gezelschap bestaat uit negentien
zangers en dansers, onder lei
ding van de sjamaan Vassil
Kevkei en zijn dit jaar voor het
eerst te zien in West-Europese
theaters.
De voorstelling van het
Chukotko Eskimo Ensemble
'Ergyron' gaat 2 december in de
Stadsschouwburg in Utrecht in
première en het gezelschap zal
verder onder meer te zien zijn op
15 december in de
Stadsgehoorzaal in Vlaardingen,
(tel. 010-4340500), op 16
december in de Goudse
Schouwburg te Gouda (tel.
0182-513750) en op 8 januari
2000 in het Theater Zuidplein te
Rotterdam (tel. 010-4816500).
Voor meer informatie kan con
tact worden opgenomen met
Theaterburo Schmid, tel. (030)
6375530.
Bergen gaat het leven in de win
ter gewoon door.
De meeste dieren van Safari
Beekse Bergen kunnen in princi
pe in de winter naar buiten.
Alleen bij gladheid, extreme kou
of een gevaarlijke combinatie
van vocht, wind en kou moeten
sommige dieren binnen blijven.
De ene diersoort kan immers
beter tegen de kou dan de ande
re. De verzorger bekijkt iedere
dag de weersomstandigheden en
beslist vervolgens of het dier
naar buiten kan. Zelfs als
bepaalde diersoorten vanwege
slecht weer binnen moeten blij
ven, zijn zij voor het publiek te
zien. De stallen van de neus
hoorns en olifanten zijn toegan
kelijk voor de bezoekers. Zij
vinden hier zelfs extra informa
tie over deze diersoorten.
De openingstijden van Safari
Beekse Bergen in de winter zijn
als volgt: in november van 10.00
tot 16.30 uur, in december en
januari van 10.00 tot 16.00 uur,
in februari van 10.00 tot 16.30
uur en in maart van 10.00 tot
17.00 uur. Voor meer informatie:
0900 - 2335732 35 cent per
minuut).
Het Bezoekerscentrum De Hollandse Biesbosch te Dordrecht houdt
ook dit jaar tijdens de wintermaanden de traditionele
Snertvaartochten.
Tijdens deze tochten door de winterse Biesbosch wordt speciaal aan
dacht besteed aan de vogels in dit gebied. De Biesbosch is een inter
nationaal befaamd 'wetland'. Het gebied vormt voor vele ganzen- en
eendensoorten een ideale plek om te overwinteren.
De snertvaartochten worden begeleid door deskundige vogelgidsen.
Daar waar vogels te zien zijn, wordt door de schipper de boot even in
'ruststand' gehouden zodat het voor iedereen mogelijk is de diverse
vogels goed te observeren. Aan boord zijn verrekijkers en een teles
coopkijker aanwezig. Voorafgaande aan de vaartocht worden in het
bezoekerscentrum een aantal dia's vertoond met de vogels die moge
lijk tijdens de vaartocht te zien zijn; het herkennen van deze vogels
wordt daardoor eenvoudiger.
Tijdens de vaartocht wordt in de verwarmde salon van de rondvaart
boot een kop erwtensoep geserveerd.
De tochten worden gehouden op 21 november, 12 en 19 december, 9,
23 en 30 januari, 6, 13 en 20 februari. Daarnaast ook op vrijdag 7
januari. Op dinsdag 28 en woensdag 29 december en op zondag 2
januari wordt aan boord een glas Glühwein met een oliebol in plaats
van een kop erwtensoep geserveerd. Alle tochten beginnen om 12.30
uur met een inleiding. De afvaart is om 13.00 uur. De duur van de
vaartocht is minimaal twee uur, als er veel vogels te zien zijn wat lan
ger. Deelname, inclusief erwtensoep, kost voor volwassenen fl. 18,-,
65 plussers betalen fl. 15,50 en kinderen van 4 tot en met 12 jaar
mogen voor fl. 13,- mee. Aanmelden kan bij het Bezoekerscentrum
De Hollandse Biesbosch, tel. (078) 630 53 53. Reserveren is gewenst.
Honden zijn tijdens de vaartocht niet toegestaan.
jloods
u
Dolfijnen klaar voor de kerstdagen
Nederlanders met Scandinaviërs
in de slag om plaats in twee teams
Voordat de deelnemers naar Tonga afreizen wordt speciale aandacht besteed aan de vaardigheden met de speciale boten
foto: LEUN1S VERLINDE
In Safari Beekse Bergen gaat het
leven in de winter gewoon door
Zebra 's in de sneeuw: het is een bijzondere ervaring om de dieren in de winter te volgen.
