Nieuwe stichting bundelt informatie op gebied van haar
Wijziging van de Huurprijzenwet woonruimte
Energiezuinige apparaten met premie beloond
Sportieve cadeaubon
NATIONALE
SPORTIJÏÏO
HER^DER
Gezondheidsraad heroverweegt
verbod op foliumzuurverrijking
www.duitsewijn.nl
Slachtofferhulp wil
't beste uit Europa
Meer rechten voor huurder bij achterstallig onderhoud
DE HAVENLOODS
02 - 1001
Informatie over wijnen uit
Duitsland is vanaf vandaag ook
via internet beschikbaar. Speci
fiek voor de Nederlandse markt
heeft het Informatiebureau voor
Duitse Wijn de site www.duitse-
wijn.nl ontwikkeld.
Op de site staan meer dan 150
importeurs van Duitse wijn in
Nederland vermeld. Bezoekers
kunnen naast verkooppunten
ook informatie vinden over
wijnreizen, het aromawiel, wij
nevenementen en andere we
tenswaardigheden. Op culinair
gebied treft de bezoeker iedere
maand weer een passend gerecht
voorzien van een wijntip. De ko
mende maand staat een recept
van wijnvrouw Lucette Faber op
de website. Het aanvragen van
brochures en ander promotie
materiaal is ook mogelijk via de
site.
www.duitsewijn.nl sluit aan bij
de stijlverandering die Duitse
wijnen op dit moment in eigen
land doormaken. De komende
tijd wordt de aandacht gericht op
de jonge, trendy consument.
Naast een veranderende smaak-
richting van de wijnen komt dit
tot uiting in de nieuwe huisstijl
van het Deutsches Weininstitut.
Slachtofferhulp Nederland
heeft zes 'best practice' -
regelingen uit Europa over
genomen om de rechtsposi
tie van slachtoffers van een
misdrijf of een verkeerson
geluk te verbeteren. Deze
zijn samengevat in het
Manifest 'Het Beste uit Eu
ropa' dat op 11 december
werd overhandigd aan mi
nister Korthals van Justitie.
Het Fonds Slachtofferhulp
en Slachtofferhulp Neder
land vierden die dag hun
respectievelijk tienjarig en
vijftienjarig jubileum sa
men met de 1500 vrijwilli
gers en 250 beroepskrach
ten.
In 'Het Beste uit Europa' pleit
Slachtofferhulp Nederland voor
invoering van betere wetgeving
ter bescherming van slachtoffers
van huiselijk geweld. Deze
slachtoffers zijn slecht te be
schermen, omdat de politie geen
wettelijke mogelijkheid heeft
een verdachte aan te houden
voordat bewezen is dat deze
schuldig is. Dat betekent dat de
slachtoffers uit huis geplaatst
worden. In Oostenrijk is een wet
waardoor de politie de verdachte
uit huis kan plaatsen. De wet
regelt dat individuen in hun huis
beschermd worden. In Groot
Brittannië hebben slachtoffers
wettelijk spreekrecht in het straf
proces. Slachtofferhulp Neder
land pleit voor invoering daar
van in Nederland, met de kantte
kening dat slachtoffers die
hiervan geen gebruik willen ma
ken, daartoe niet verplicht kun
nen worden. In het juridisch en
emotioneel ondersteunen van
slachtoffers en getuigen in de
rechtbank loopt Groot Brittannië
ook voorop. Dit is van belang,
omdat slachtoffers dan beter zijn
voorbereid op de rechtsgang en
zich meer gerespecteerd voelen.
Soms moeten de politie en het
Openbaar Ministerie extra on
derzoek verrichten naar daders
en slachtoffers. Hierdoor kunnen
slachtoffers tot getuigen worden.
Slachtofferhulp Nederland wil
dat in dat geval gratis rechtsbij
stand voor slachtoffers in ernsti
ge gewelds- en zedenzaken be
schikbaar komt. In Duitsland
bestaat sinds 1998 een wet waar
door deze slachtoffers recht heb
ben op een gratis slachtofferad
vocaat. In Frankrijk bestaat een
goede regeling voor schadever
goeding door de overheid aan
slachtoffers en nabestaanden. In
Nederland kent het Schadefonds
Geweldsmisdrijven een vergoe
ding toe, als tegemoetkoming in
kosten. In Frankrijk wordt de
werkelijke schade vergoed, ma
terieel en immaterieel, en be
staat voor nabestaanden een
goede smartengeldregeling. In
onder andere Finland en België
is bemiddeling tussen dader en
slachtoffer, mediation, op ruime
schaal ontwikkeld. Slachtoffer
hulp Nederland streeft naar een
situatie waarin slachtoffers door
bemiddeling psychische schade
kunnen herstellen en schadever
goeding met de dader kunnen
regelen.
Slachtofferhulp Nederland blijft
de komende jaren werken aan
verbetering van de positie van
slachtoffers. Het is een buiten
kans om met de voortschrijden
de Europese integratie gebruik
te maken van 'best practices' van
anderen. Zo krijgt de belangen
behartiging van slachtoffers van
een misdrijf of een verkeerson
geluk een nieuwe impuls.
'Als je haar maar goed zit',
is een veelgehoorde kreet.
Helaas zijn de meeste men
sen juist niet tevreden over
de wijze waarop hun haar
zit. Zo vindt de één dat het
haar te vet is waardoor het
slap langs het gezicht
hangt. De ander vindt zijn
haar juist te droog waar
door het haar erg snel klit.
Een andere veelgehoorde
klacht gaat over het ontbre
ken van een volle haardos.
Bijna alle mannen krijgen te
maken met de 'klassieke manne
lijke kaalheid'. Hierbij geldt de
volgende vuistregel: 20% van de
mannen zijn kaal op hun 20ste,
40% van de mannen zijn kaal op
hun 40ste en 70% van de man
nen zijn kaal op hun 70ste.
Klassieke mannelijke kaalheid is
een vorm van kaalheid waarbij
mannen in eerste instantie kale
inhammen krijgen. Daarna kan
de gehele bovenkant van de
schedel kaal worden. De kaal
heid kan ook starten op de kruin
en zich zo verder over het hoofd
verspreiden. Over de oorzaak
van klassieke mannelijke kaal
heid doen veel bakerpraatjes de
ronde. Zo zou het worden ver
oorzaakt door het dragen van
petten, hoeden en helmen (mili
taire dienst), het gebruik van
shampoo, het te frequent wassen
van het haar of het hebben van
roos. Niets is echter minder
waar. Klassieke mannelijke kaal
heid wordt hoofdzakelijk veroor
zaakt door het mannelijke hor
moon DHT. Dit hormoon verkort
namelijk de duur van de haarcy-
clus aanzienlijk. Daarnaast spe
len ras, geslacht, leeftijd en erfe
lijkheid een rol.
Ondanks het feit dat wetenschap
pers spreken over een vorm van
'klassieke mannelijke kaalheid'
krijgen ook vrouwen met deze
vorm van kaalheid te maken; uit
eindelijk zelfs veertig procent.
Het proces verloopt dan echter
op een andere wijze. Opvallend
is dat vrouwen geen kale inham
men krijgen. Juist bij het voor
hoofd blijft er meestal wel een
rand haar over. Bij vrouwen
wordt de gehele haardos minder,
soms blijft er zelfs zo weinig
haar over dat de hoofdhuid door
het haar heen schijnt.
Vroeger was geen enkel kruid
gewassen tegen deze vorm van
kaalheid, maar de laatste jaren
worden er steeds meer goede
oplossingen gevonden. De één
kiest voor een goed passende en
niet van echt te onderscheiden
haarwerk, de ander zoekt de op
lossing in een haartransplantatie.
Voor mannen is er voorts nog
een medicament (minoxidil) dat
uitkomst kan bieden. Ook zal
volgend jaar een nieuw medicijn
op de markt komen dat bij man
nen een verdere toename van
kaalheid tegengaat.
Sinds kort is in Nederland de
Stichting HAARcentrum actief.
Binnen deze stichting werken
kappers, drogisten, dermatolo
gen, consumentenorganisaties,
wetenschappers, onderzoeksin
stituten, farmaceuten en deskun
digen afkomstig vanuit verschil
lende bedrijven uit de haarbran-
che samen om de laatste
wetenschappelijke informatie op
het gebied van haar en haarver-
zorging te bundelen. Nieuwe in
zichten en resultaten van weten
schappelijk onderzoeken worden
verwerkt en per onderwerp neer
gelegd in een zogenaamde facts-
heet. Tot nu toe heeft het HAAR
centrum drie factsheets opge
steld, te weten: 'vet haar', droog
haar' en 'klassieke mannelijke
kaalheid'. Deze factsheets zijn
tegen kostprijs (fl. 5,- per stuk) te
bestellen bij het HAARcentrum,
Postbank 78.58.659, onder dui
delijke vermelding van de ge
wenste factsheet(s). In voorbe
reiding zijn onder andere facts
heets over de invloed van
voeding op de haarconditie en
het ontstaan van kaalheid als
gevolg van een ziekte.
Wie een woning of een ka
mer huurt met ernstig ach
terstallig onderhoud, kan
sinds kort de huurcommis-
sie vragen de huurprijs van
de woonruimte te verlagen
totdat de gebreken zijn ver
holpen.
Op 30 november is de Huurprij
zenwet woonruimte gewijzigd.
Daardoor hebben huurders meer
rechten gekregen wanneer de
verhuurder zijn plichten niet
nakomt. De verhuurder is ver
plicht de grotere reparaties en
het groot onderhoud aan de
woning te verrichten.
Bij gebreken spreekt de huurder
de verhuurder als eerste aan op
zijn plicht de woning goed te
onderhouden. Als dit niet tot het
gewenste resultaat leidt, heeft
een huurder een nieuwe moge
lijkheid gekregen de verhuurder
aan te sporen ernstige klachten te
verhelpen. Hij kan de huurcom-
missie verzoeken de huurprijs
van de woning te verlagen totdat
de klachten afdoende zijn aange
pakt. Daarmee hoopt de overheid
dat ernstige gebreken of tekort
komingen aan huurwoningen en
huurkamers in de toekomst eer
der verholpen zullen worden.
Klachten verhelpen
De huurcommissie kan de ver
huurder niet dwingen de gebre
ken aan te pakken. De huurcom
missie doet alleen uitspraken
over de huurprijs. Om de ver
huurder rechtstreeks te dwingen
de gebreken aan de woning te
verhelpen blijven de bestaande
procedures via de gemeente of
de kantonrechter bestaan. Toch
heeft de huurder een belangrijk
nieuw middel in handen gekre
gen de verhuurder aan te sporen
ernstige gebreken aan de woning
te verhelpen. In de oude situatie
konden huurders bij gebrekkig
onderhoud slechts bezwaar aan
tekenen tegen de jaarlijkse huur
verhoging. In het vervolg kan de
huurder de huurcommissie dus
verzoeken de huur te verlagen
totdat de klachten zijn verhol
pen. De huurverlaging kan bij
zeer ernstige gebreken overigens
behoorlijk oplopen.
Nulpuntenlijsten
De huurcommissie kan niet bij
elke onderhoudsklacht besluiten
de huurprijs te verlagen. Dat
doet zij alleen bij zeer ernstige of
ernstige klachten. Deze klachten
zijn opgenomen in de zoge
noemde nulpuntenlijsten. De
lijsten bevatten klachten die het
woongenot ernstig of zeer ern
stig schaden. Voorbeelden van
zeer ernstige tekortkomingen
zijn het ontbreken van een toilet
of een niet functionerend riool
systeem. Andere ernstige gebre
ken liggen vooral in de sfeer van
groot onderhoud, zoals lekkages
van regenwater, condensvocht
dat schimmel veroorzaakt of een
slechte staat van onderhoud in
het algemeen. Dergelijke klach
ten zijn een goede reden om
huurverlaging te vragen wanneer
de verhuurder de klachten niet
tijdig verhelpt. In het algemeen
geldt hoe ernstiger de klachten,
hoe lager de huur tijdelijk zal
zijn. De huqrcommissie zal per
geval beslissen welke huurverla
ging gaat gelden. Bij zeer ernsti
ge gebreken kan de huur ver
laagd worden tot 25 procent van
de maximale huurprijs voor uw
woning.
Werkwijze
De huurder meldt een onder
houdsklacht schriftelijk aan de
verhuurder. Wanneer de verhuur
der de ernstige klachten niet bin
nen zes weken verhelpt kan de
huurder terecht bij de huurcom
missie. Hij vraagt de huurcom
missie uitspraak te doen over de
onderhoudsklacht en eventueel
de huur tijdelijk te verlagen. Het
adres van de huurcommissie is
bekend bij de gemeente. De
huurder levert het ingevulde for
mulier in bij de huurcommissie.
Voor de procedure betalen huur
der en verhuurder legeskosten
van 25 gulden (in sommige
gevallen wordt vrijstelling ver
leend). Wanneer de onderhouds
klachten ernstig genoeg zijn kan
de huurcommissie besluiten tot
huurverlaging. Deze huurverla
ging gaat in op de eerste dag van
de maand nadat het formulier is
ingeleverd. De huurverlaging
geldt totdat de klachten zijn ver
holpen.
Informatie
Brochures over de nieuwe proce
dure kan men aanvragen bij het
Ministerie van Volkshuisvesting
Ruimtelijke Ordening en Mi
lieubeheer, telefoon 070-
339 50 50.
Voor eigenaars van bestaan
de woningen met een bouw
vergunning van voor 1 ja
nuari 1998 zijn er premies
voor het aanbrengen van
isolatie, energiezuiniger
verwarming en isolerend
glas. De bedragen kunnen
variëren van 10 tot 500 gul
den per voorziening. Op 1
januari 2000 start de over
heid met het geven van sub
sidies voor energiezuinige
apparaten en milieubewuste
verbeteringen aan wonin
gen. Eigenaars van de
nieuwste huizen (na 1 janu
ari 1998) komen niet in
aanmerking voor een pre
mie op energiezuinige
maatregelen, omdat die hui
zen al moeten voldoen aan
de energieprestatienorm en
dus al energiezuinig zijn.
De overheid heeft een bud
get van 200 miljoen gulden
beschikbaar gesteld.
Wie in aanmerking wil komen
voor de premies kan bij het eigen
energiebedrijf en/of bij de leve
ranciers van energiezuinige ap
paraten een aanvraagformulier
verkrijgen.
De premies op energiezuinige
huishoudelijke apparaten lopen
uiteen van 100 tot 450 gulden.
Het betreft bijvoorbeeld koelkas
ten, vaatwassers, diepvrieskasten
en wasmachines. De subsidies
zijn afgesproken in het regeerak
koord. Een aantal energiebedrij
ven bood al premies aan, maar
vanaf 1 januari 2000 wordt de
landelijke regeling van het Rijk
van kracht.
De huishoudelijke apparaten die
in aanmerking komen voor de
subsidie zijn in de winkel her
kenbaar aan het A-label. Wie
twee apparaten met A-label tege
lijkertijd aanschaft, wordt ook
nog eens met extra 50 gulden
boven het premiebedrag be
loond. De winkeliers verstrek
ken, nadat tot koop is overgegaan
en de apparaten daadwerkelijk
zijn betaald, een formulier dat
samen met de kopie van de aan
koopbon en het originele ener
gie-label moet worden opge
stuurd naar het energiebedrijf.
Het energiebedrijf betaalt binnen
twee maanden het bedrag uit. In
het nieuwe belastingstelsel stij
gen de milieuheffingen. De ho
gere heffingen moeten de kas
van de overheid met 3,7 miljard
spekken. Kopers van energiezui
nige apparaten kunnen dus de
hogere lasten die zij aan de broek
krijgen enigszins drukken.
Verwij deringskosten
Iedereen die een elektrisch appa
raat aanschaft betaalt een bedrag
aan verwij deringskosten. De
winkelier is verplicht het oude
apparaat in te nemen, zodra een
zelfde is aangekocht. De winke
lier is niet verplicht bijvoorbeeld
een oude diepvriezer in te nemen
als een nieuwe koelkast is ge
kocht.
De oude diepvriezer dient aan de
reinigingsdienst te worden aan
geboden.
Sport is als onderdeel van de maatschappij de laatste jaren sterk
veranderd. In vele opzichten ten goede van de sport en de (top)
sporters. In andere gevallen heeft dit tot minder positieve effecten
geleid, met name voor wat betreft de breedtesport. De bewe
gingsarmoede onder de jeugd en het stijgend ziekteverzuim onder
werknemers zijn zorgwekkend. De Nationale Sportbon streeft
ernaar om deze trends met ingang van het nieuwe millennium
tegen te gaan. Naast de groeiende aandacht vanuit de politiek en
de vele sportieve successen van Nederlandse sporters op mondiaal
niveau, is De Nationale Sportbon van mening dat de consument
nog één extra zetje nodig heeft om daadwerkelijk weer actief een
sport te gaan beoefenen.
Naar verwachting zal De Nationale Sportbon in de zomer van
2000 landelijk verkrijgbaar en inwisselbaar zijn bij accommoda
ties en detaillisten. Met deze cadeaubon kan men de volgende
sporten beoefenen: bowling, fitness, karten klimmen, schaatsen,
skaten, skiën, snooker/poolbiljart, squash, tennis en zwemmen.
Daarnaast is de Nationale Sportbon ook in te wisselen bij sport-
detaillisten voor het aanschaffen van sportartikelen.
De afgelopen maanden heeft de Nationale Sportbon draagvlak ge
creëerd bij diverse sportbonden, gemeenten en brancheorganisa
ties binnen de sport. Zo is het idee bij de Nederlandse Bowling Fe
deratie, de KNLTB, de Nederlandse Klim- en Bergsport Vereni
ging, de Koninklijke Nederlandse Krachtsport en Fitnessfederatie
en de Squash Bond Nederland enthousiast ontvangen, wat heeft
geleid tot verschillende vormen van samenwerking. De komende
maanden staan in het teken van het benaderen van de sportaccom
modaties en de sportdetaillisten, waarna volgens planning de bon
begin zomer 2000 op de toonbank ligt.
Verrijking van bepaalde voedingsmiddelen met foliumzuur
-sinds januari 1998 verplicht in de Verenigde Staten- blijkt
effectief om tekorten aan deze B-vitamine tegen te gaan.
Dit is de conclusie van een Amerikaans onderzoek onder
enkele honderden mannen van middelbare leeftijd. Vóór
de verplichte verrijking had 22% van deze mannen een
laag gehalte aan foliumzuur in het lichaam, na de ver
plichte verrijking was dat nog maar 2%.
In de Verenigde Staten is het toevoegen van foliumzuur aan meel,
rijst en pasta sinds januari 1998 verplicht. De oorspronkelijke reden
voor deze maatregel is het verhogen van de foliumzuur inneming van
vrouwen in de vruchtbare leeftijd. Extra foliumzuur verkleint name
lijk de kans op een baby met een aangeboren afwijking zoals een
'open ruggetje'. Dat ook andere groepen in de bevolking door de ver
plichte verrijking gemiddeld zo'n honderd microgram extra folium
zuur binnenkrijgen, wordt op dit moment niet als een probleem
gezien. Er zijn namelijk aanwijzingen dat extra foliumzuur de kans
op hart- en vaatziekten zou kunnen verkleinen.
In tegenstelling tot de Verenigde Staten is foliumzuurverrijking van
voedingsmiddelen in Nederland juist verboden, omdat een bestaand
tekort aan vitamine B12 -wat kan resulteren in schade aan de zenu
wen- onopgemerkt zou kunnen blijven als iemand een grote hoeveel
heid foliumzuur (meer dan 1 mg) neemt. Maar inmiddels zijn er
moderne technieken om een vitamine B12 tekort te meten, waarbij
dit probleem niet optreedt. Gezien de potentiële gezondheidseffecten
van foliumzuur heroverweegt de Gezondheidsraad momenteel dit
verbod op foliumzuurverrijking.
Supplementen met foliumzuur zijn wel toegestaan in Nederland.
Deze worden officieel geadviseerd aan vrouwen die zwanger willen
worden om de kans op een baby met een aangeboren afwijking te ver
kleinen.
Steeds meer zwangere vrouwen blijken foliumzuursupplementen te
gebruiken om de kans op een aangeboren afwijking te verkleinen. In
1994 gebruikte nog geen tien procent een supplement met deze B-
vitamine, inmiddels is dat meer dan zestig procent. Echter, slechts
36% van de zwangere vrouwen gebruikte foliumzuur in de gehele
geadviseerde periode, namelijk minimaal vier weken vóór tot mini
maal acht weken na conceptie. Dit blijkt uit een onderzoek van de
Universiteit Groningen onder 453 zwangere vrouwen in Noord-
Nederland.
Sinds 1993 adviseert de Gezondheidsraad een foliumzuursupplement
te gebruiken aan vrouwen die zwanger willen worden. De kans op
een aangeboren afwijking door een zogenoemd neurale-buisdefect
zoals een 'open ruggetje' wordt hierdoor meer dan gehalveerd. Eind
1995 is het Voedingscentrum een nationale campagne gestart om dit
advies onder de aandacht te brengen. Uit het genoemde onderzoek
blijkt dat zowel in de periode voorafgaand aan deze campagne als in
de periode erna het gebruik van foliumzuursupplementen is toegeno
men.
Het is nog niet onderzocht of er inderdaad minder baby's met 'open
ruggetjes' in Nederland worden geboren nu zwangere vrouwen op
grotere schaal foliumzuursupplementen gebruiken. In Engeland,
waar het foliumzuur advies sinds 1992 geldt, is daar recent wel
onderzoek naar gedaan. Sinds de jaren '70 blijkt het aantal aangebo
ren afwijkingen al vanzelf te dalen door onbekende oorzaak. Sinds
1992 is er geen sterkere daling gevonden in het aantal aangeboren
afwijkingen, ondanks de toename in foliumzuur gebruik onder zwan
gere vrouwen. Een mogelijke verklaring is het lage foliumzuur
gebruik in Engeland; ongeveer dertig procent van de zwangere vrou
wen start in Engeland met een foliumzuursupplement nog voordat ze
zwanger zijn. Het is de vraag of dit percentage nog hoger kan. In
Engeland is namelijk slechts ongeveer zestig van de zwangerschap
pen gepland. Een geplande zwangerschap is uiteraard een voorwaar
de om vóór de conceptie al met foliumzuur te kunnen beginnen.
In Nederland, waar circa 85% van de zwangerschappen gepland is,
zou er mogelijk nog wel ruimte voor verhoging van het supplement-
gebruik zijn. In het Groningse onderzoek was de helft van de zwan
gere vrouwen die geen foliumzuursupplementen hadden gebruikt,
van plan dit een eventuele volgende keer wel te doen.
De geadviseerde hoeveelheid extra foliumzuur (400 microgram) is
hoger dan wat een normale voeding bevat (200-300 microgram).
Bovendien wordt 'natuurlijk' foliumzuur uit de voeding minder goed
opgenomen dan 'synthetisch' foliumzuur uit supplementen of ver
rijkte voedingsmiddelen.
Toch is het wel mogelijk om het foliumzuurgehalte in het lichaam te
verhogen door veel foliumzuur rijke .voedingsmiddelen te eten, zo
blijkt uit een recent Nederlands proefschrift. Het is echter de vraag of
dat in de praktijk haalbaar is, want naast een normale voeding moet
iemand heel wat groente en fruit, die rijk is aan foliumzuur, extra
eten: zo'n 350 gram spinazie, broccoli, spruitjes, boontjes of erwtjes,
één stuk citrusfruit en één glas sinaasappelsap per dag. De extra foli
umzuur die dit oplevert (circa 350 microgram), heeft bijna hetzelfde
effect op het foliumzuurgehalte in het lichaam als een foliumzuur
supplement van 250 microgram.
JI O O d 8
foto: JANSSEN DE KIEVITH
