De Kast op de bres
voor de panda
Witlof voor beginners
voor
'Tijd voor toen' wil
cultuur aaibaar maken
De troostkoffer
voor huilerige baby's
HER DER
Groepsonderdak
Rechten au pair
zwart op wit
Mojo verbiedt
crowdsurfen
Bellenblazen: wetenschap van water, glycerine en Dreft
Duizenden Surinaamse migranten
dreigen uitkering te verliezen
Brood is meer dan halfje wit
mm
33 - 1001
Er op uit met familie, vrienden
of personeel? Op zoek naar
onderdak in eigen land voor
groepen? De nieuwe gids
'Groepsaccommodaties in
Nederland 2001' geeft voor elk
type gezelschap verschillende
suggesties voor onderdak op
maat: van herberg tot kasteel en
van boerderij tot congrescen
trum.
De gids bevat ruim tweehonderd
overnachtingadressen voor groe
pen. De opgenomen bedrijven
zijn geclassificeerd van één tot
en met vijf sterren door de
Stichting Classificatie Kampeer
en Bungalowbedrijven.
De accommodaties zijn per pro
vincie ingedeeld. Op een provin
ciekaartje wordt de vestigings
plaats van de bedrijven aangege
ven. Per bedrijf wordt een
omschrijving gegeven van de
faciliteiten, het maximale aantal
gasten, de kosten, de recreatie
mogelijkheden op het bedrijf en
in de omgeving. Door middel
van pictogrammen ziet de lezer
in een oogopslag of er maaltij
den gemaakt worden of groepen
zelf kunnen koken, wat de
afstand van het logeeradres is tot
het openbaar vervoer, of er voor
zieningen voor gehandicapten
zijn en of het betreffende bedrijf
een activiteitenprogramma kan
organiseren.
De gids is vanaf 8 september af
te halen bij alle VVV's, ANWB-
kantoren en ANVR-reisbureaus.
OMZETGROEI - De omzet
van de detailhandel is in de eer
ste helft van dit jaar 4,7 procent
hoger dan in dezelfde periode
van 1999, zo blijkt uit cijfers van
het CBS.
De afgelopen vijf jaar steeg de
omzet alleen in het eerste half
jaar van 1998 sterker.
De rechtspositie van de au
pair in Nederland is sinds kort
een stuk duidelijker. Dit blijkt
uit het Tussentijds Bericht
Vreemdelingencirculaire
(TBV) betreffende uitwisse
ling, dat sinds vorige week
van kracht is.
In de circulaire worden
wederzijdse rechten en plich
ten expliciet benoemd en ook
moeten zowel au pair als ont
vangend gezin voortaan een
officiële overeenkomst onder
tekenen. Een au pair mag
maximaal twintig uur per
week worden ingezet.
De vakbond FNV ijvert zich
sinds een paar jaar voor de
rechtsbescherming van de au
pairs in Nederland. Samen
met au pair-bemidde-
lingsbureau's en belangen
groeperingen drong zij bij
staatssecretaris Cohen aan op
meer duidelijkheid in de
regelgeving en meer controle
op de bestaande wetgeving.
Ondanks het succes is Kitty
Roozemond, vice-voorzitter
van de FNV, er nog niet hele
maal gerust op. 'De
Arbeidsinspectie moet wel
actief toezicht houden en niet
alleen in actie kunnen komen
als er een klacht wordt
gemeld.' Bovendien vindt
Roozemond dat er een laag
drempelig en vertrouwd
meldpunt moet komen voor
au pairs met vragen, klachten
of problemen.
De directie van Mojo Concerts
heeft besloten om met onmid
dellijke ingang het zogenoemde
crowdsurfen tijdens door haar
georganiseerde concerten en fes
tivals te verbieden. 'De kans dat
crowdsurfers zichzelf of anderen
letsel toebrengen, is onaanvaard
baar groot geworden', stelt de
concertpromotor. Het eerste eve
nement waarbij het verbod geldt,
is A Campingflight To Lowlands
Paradise dat op 25,26 en 27
augustus in Biddinghuizen
wordt gehouden.
Crowdsurfers zijn bezoekers van
concerten en festivals die zich
tijdens optredens over de hoof
den van andere bezoekers een
weg richting het podium banen.
Dit verschijnsel leidt volgens
Mojo tot veel hinder en ergernis
bij overige bezoekers en kan
bovendien lichamelijk letsel tot
gevolg hebben. Bezoekers die
het verbod overtreden, lopen het
risico te worden verwijderd van
het concert of het evenement.
De veiligheid op en rond concer
ten en festivals kreeg onlangs
opnieuw veel aandacht na de tra
gische gebeurtenissen op het
Deense Roskilde-festival. Daar
vonden negen mensen de dood
door verdrukking.
Het Wereld Natuur Fonds
(WNF) start woensdag 6 sep
tember in samenwerking met de
TROS-televisie de 'Week van de
Panda'. Ook de Friese band De
Kast draagt een steentje bij en
bezocht een aantal WNF-projec-
ten in Zuid-Afrika. Ook namen
ze samen met de Zuid-
Afrikaanse gospelgroep
Bergville Vuka het speciaal voor
het WNF geschreven nummer
'Leven en Laten Leven' op. Het
nummer verscheen onlangs op
een speciale mini-cd die gratis
wordt toegezonden aan iedereen
die tijdens de actieweek dona
teur van het WNF wordt.
De leden van De Kast hoefden
niet lang na te denken toen het
WNF hen voor de actie vroeg.
'We zijn allemaal gek op de
natuur', vertelt zanger Syb van
de Ploeg. 'Dat kan ook niet
anders als je op het Friese platte
land bent opgegroeid, want daar
komt de natuur elke dag aan de
oppervlakte. We zijn ook altijd
blij als we weer terug in
Friesland zijn. Ik vind het heer
lijk om daar te kanovaren of
door de velden te rennen. Kees
Bode houdt weer ontzettend veel
van birdwatching, het ontdekken
van zeldzame vogels. En zo
heeft elk van ons op zijn manier
wat met die natuur.'
Toch was het niet alleen omwil
le van de natuur waarom De
Kast zijn medewerking aan dit
project gaf. 'Het is natuurlijk
ook het avontuur dat je daar
beleeft. Het is een ander land,
een andere cultuur. Daar waren
we allemaal heel nieuwsgierig
naar. Bovendien kregen we zo de
kans om ter plekke te zien waar
het geld dat het WNF ophaalt
naar toe gaat.'
Het opnemen van de cd had nog
heel wat voeten in de aarde, ver
telt Syb. 'Wij hebben het eerst in
de studio van Henk Temming en
Sander van Herk in Loenen aan
de Vecht opgenomen. Die opna
me is toen via internet naar
Zuid-Afrika gestuurd. Daar is
het nummer gedownload, waar
na Bergville Vuka het heeft inge
zongen. Vervolgens is het hier
gemixt en tot slot is de gemixte
versie weer naar Zuid Afrika
gestuurd zodat wij het als play
back konden gebruiken bij onze
optredens daar.' Voor dezelfde
mini-cd nam De Kast in Zuid-
Afrika nog vier nummers op.
'Een ervan is een origineel Zulu-
lied dat we samen met muzikan
ten uit Shaka Zulu hebben
gezongen. Geen idee hoe de titel
luidt. Wij hobbelden maar een
beetje mee. Maar leuk is het wel
en er zit een enorme swing in.'
Het bezoek van De Kast aan
Zuid-Afrika wordt op 9 septem
ber op TV 2 door de TROS uit
gezonden. Voorafgaande aan de
muziekspecial staat de docu
mentaire 'De Reuzenpanda, de
laatste vluchteling' op het pro
gramma. De TROS start de
Week van de Panda op 6 septem
ber met de BBC-documentaire
'Walvissen in Beeld'. Op 8 sep
tember is er een speciale afleve
ring van Amazone Report vanuit
Brazilië. Daarin praat Anniko
van Santen onder andere met de
Nederlander Mare van
Rosmalen. Deze wetenschapper
bestudeert al vele jaren planten
en dieren in de Amazone.
Onlangs ontdekte bij een nieuw
soort aap. Samen met Anniko
gaat hij raar de plek in de jungle
waar deze apen leven. De actie
week wordt op 11 september
afgesloten met een talkshow.
door MARK KIVIT
en ROB KOKKELINK
Bellenblazen kinderspel?
Niks van waar. De zeepbel
is niets minder dan
Wetenschap. En de wisse
lende kleurschakeringen
van een vliegende bel vol
doen aan de hoogste esthe
tische normen. Niet voor
niets hebben natuurkundi
gen lijvige boeken over het
onderwerp geschreven en
wisselen fanatici op inter
net formules voor het per
fecte sopje uit.
Eerst wat elementaire zeepbelfy-
sica. De bel bestaat uit drie
lagen, namelijk een zeer dunne
laag water met aan weerszijden
zeepmoleculen. Die maken het
water elastischer. De bewegende
water- en zeepmoleculen veroor
zaken stromingen, die het licht
steeds anders weerkaatsen.
Alhoewel de meeste bellen voor
tijdig knappen voltrekt het
natuurlijke stervensproces zich
door lucht die langzaam uit de
bel ontsnapt, ontdekte de
Amerikaanse zeepbelgoeroe
Eiffel Plasterer. De vettige zeep
moleculen vertragen zo'n einde,
net als een afgesloten ruimte.
Ruwe handen en voeten
De receptuur voor een goede bel
bevat in ieder geval afwasmid-
del, water en glycerine. Bezuinig
niet op het afwasmiddel.
Goedkopere merken geven een
ongelijkmatige, waardeloze
structuur aan het sop, blijkt uit
eigen onderzoek. Het Canadese
merk Ultra Ivory Blue of het
Amerikaanse Joy schijnen top
pers te zijn, maar de meeste
Nederlandse A-merken voldoen
ook prima. Glycerine - niet te
verwarren met nitroglycerine -
zorgt voor de stevigheid van de
bel en is voor een paar piek per
flesje te koop in zo'n beetje elke
apotheek. Wie na het bellenbla
zen glycerine overhoudt: het is
een probaat middel tegen ruwe
handen en voeten.
Over de ideale verhoudingen
tussen genoemde ingrediënten
verschillen de meningen. Voor
normaal gebruik volstaan twee. a
drie koppen afwasmiddel,
drieënhalf tot vier liter water en
twee a drie eetlepels glycerine.
Wie een stevige bel wil blazen
neme eenderde deel gewone bel
lenblaas, eenderde deel water en
eenderde deel glycerine, wordt
getipt op het internet. Er is een
bel mee geblazen die wel drie
maanden stand hield. Zeggen ze.
Maar wat is er leuker dan zelf te
experimenteren? Schroef daarbij
vooral het aandeel glycerine in
de brouwsels eens flink op. En
wees niet al te scheutig met
afwasmiddel. Gooi een geslaagd
sopje na gebruik nooit weg,
maar bewaar het in een open
potje. Omdat de alcohol lang
zaam uit het afwasmiddel ver
dampt wordt het er met de dagen
alleen maar beter op, is de ver
onderstelling van ene Marcia uit
Canada.
Hulpmiddelen
Wie een grote bel wil blazen
doet er goed aan een automa
tisch bellenblaaspistool te kopen
met uitschuifbaar 'mondstuk'.
Een afstand van circa vijf centi
meter tussen luchtopening en
mondstuk blijkt ideaal. Voor
pakweg een tientje te koop in
bijna elke speelgoedwinkel. Wie
het echt groots aan wil pakken
gaat aan de slag met grote cir
kels en dito sopbakken.
Bellenblazers die kiezen voor
kwantiteit kopen een professio
nele bellenblaasmachine. Kost
een paar dollars maar dan heb je
er ook een hele hoop. Leuk voor
de minder gevulde portemon
nee: een wybervormige con
structie van circa vier bij acht
centimeter. In de bellenblaas
ermee, een zwiepende armbewe
ging en het regent zeepbellen. Te
koop in feestwinkels, vaak in
champagnevormige flessen. Wie
op elk moment een bel wil kun
nen blazen - en wie heeft af en
toe geen onbedwingbare behoef
te - koopt bij de speelgoedwin
kel een bellenblaaspen.
Overigens mag ook de symboli
sche waarde van de zeepbel niet
onderschat worden. Een zoekop
dracht met een populaire brow
ser levert al gauw negenhonderd
pagina's op waarin de zeepbel
een rol speelt. Wie het wereld
wijde web afzoekt ('soapbub-
ble') treft een veelvoud aan.
Tussen al die pagina's een enke
le met praktische informatie
over het fenomeen - www.explo-
ratorium.edu is een absolute
must - maar vooral veel zeep
belsymboliek. Soms wordt de
bel misbruikt door gebakken
lucht te suggereren. Vaker wordt
gezinspeeld op de kwetsbaar
heid van de bel. Zoals bij de
zeepbeleconomie, die elk
moment uit elkaar kan spatten.
Kwestie van een beetje glycerine
toevoegen, weten we nu.
Tips voor de mooiste, grootste
en stevigste bel, het ultieme
mondstuk of het perfecte sopje?
Bel 010-469 97 56 of mail
havenloods@havenloods.wege-
ner.nl.
Niet iedereen is er dol op: witlof.
Toch is de groente een graag
geziene gast in restaurants.
Witlof is goed te combineren en
ziet er bovendien fraai uit. Voor
de gezondheidsfreak: naast
mineralen bevat witlof veel cal
cium, natrium, ijzer en vitamine
B en C, jubelt groentegigant The
Greenery.
Witlof stamt uit de familie van
de cichorei, hiertoe behoren ook
andijvie en roodlof. De
Romeinen, Grieken en
Egyptenaren kenden de cicho-
reibladeren al als groente. Pas
rond 1890 begon de teelt van
witlof in een aantal Belgische
plaatsen, waaronder Brussel.
Frankrijk, België en Nederland
zijn de belangrijkste witlofpro-
ducerende landen. En inmiddels
is Nederland de grootste
Europese exporteur van witlof.
Kropjes witlof worden op bij
zondere wijze geteeld. In de
lente wordt er gezaaid op het
land. Hier groeien dan wortels
uit. Deze wortels, pennen
genaamd, worden in het najaar
uit de grond gehaald en bewaard
in een koelcel. De pennen wor
den rechtop in houten bakken
gezet, waar ze dicht op elkaar in
stromend water staan. De bak
ken worden bewaard in een don
kere ruimte waar de temperatuur
goed te regelen is. Hierdoor kan
elke pen in drieëntwintig dagen
uitgroeien tot een kropje witlof.
Dit zorgt ervoor dat witlof het
hele jaar door vers verkrijgbaar
is. Het is dus onterecht dat veel
mensen denken dat witlof een
echte wintergroente is.
Wie witlof koopt, moet er op let
ten dat de groente blank tot gelig
van kleur is. Om de kropjes hun
kleur te laten behouden, kan
men ze het beste op een donkere
plaats bewaren. Als witlof te
veel in het licht komt, wordt het
namelijk groen. Witlof heeft een
heel karakteristieke eigen
smaak. Liefhebbers houden van
het 'bittertje'. Deze bitterheid
kan eventueel weggenomen wor
den door circa een halve centi
meter van de pit weg te snijden.
Door het koken verliest witlof
zijn heldere witte kleur. Een paar
druppels citroensap in het water
voorkomt dat.
Witlof wordt bij voorkeur op een
koele en donkere plek bewaard.
In de ijskast blijft witlof een
week vers.
Door zijn veelzijdigheid is wit
lof te gebruiken in en bij allerlei
schotels. Het struikje is boven
dien op allerlei wijzen te berei
den. Zo past gekookte witlof
prima bij een stukje vlees, zoals
rollade of een gehaktbal. Rauwe
witlof maakt een salade knappe
rig en fris. Gestoofde witlof
smaakt goed bij ontbijtspek,
ham en ossentong.
Een tip voor roerbakken witlof
in een pastagerecht (hoofdge
recht voor 4 personen).
Kook 400 gram pasta beetgaar.
Snijd 4 kropjes witlof in grove
stukken. Het witlof in een wok
met twee eetlepels olijfolie roer
bakken. Witlof eruit nemen. In de
wok 150 gram verkruimelde
blauwsehimmelkaas, 150 decili
ter witte wijn en evenzoveel
room tot een sausje roeren.
Rooster 100 gram pijnboompit
ten in een droge koekenpan tot
ze bruinig zijn. Het witlof nog
even verwarmen in de saus.
Vervolgens de pasta op de bor
den leggen en het witlof met saus
erover verdelen,
pijnboompitten.
Garneren met
De FNV start een proefproces als de regering de problemen rond de
Wet Beperking Export Uitkeringen (BEU) niet oplost. In een brief aan
het kabinet schrijft de vakcentrale dat vele duizenden Surinaamse
migranten hun recht op een uitkering dreigen te verliezen.
De Wet BEU, die op 1 januari is ingegaan, moet controle op het gebruik
van uitkeringen mogelijk maken. Mensen die in Nederland rechten
hebben opgebouwd kunnen hun volledige uitkering bij terugkeer naar
het vaderland slechts behouden wanneer de Nederlandse staat met het
remigratieland een handhavingsverdrag heeft. In dit verdrag staan
bepalingen over het toezicht op het gebruik van uitkeringen zoals de
AOW, WAO en de Kinderbijslag. Voor een groot aantal 'exportlanden'
waaronder Turkije en Marokko, bestaat inmiddels een handhavingsver
drag. Tussen Nederland en Suriname is er nog steeds niets geregeld.
Gevolg is dat Surinamers noodgedwongen afzien van hun voornemen
om terug te keren. Anderzijds dreigen Surinamers die voor 1 januari al
waren teruggekeerd alsnog in 2003 hun uitkering te verliezen. De FNV
dringt bij het kabinet aan op een noodoplossing waarbij de
Nederlandse ambassade in Paramaribo de controletaak op zich neemt.
De FNV herinnert het kabinet er aan dat veel juristen de wet strijdig
vinden met internationale verdragen. Ook het Lisv en de Sociale
Verzekeringsbank wezen in hun adviezen hierop. In de Eerste Kamer
hing het wetsvoorstel daardoor lange tijd aan een zijden draadje.
De FNV heeft inmiddels een lijst met namen van personen die in een
proefproces hun zaak voor de rechter willen brengen. In maart was er
nog een drukke protestbijeenkomst waar Surinaamse belangenorga
nisaties, ouderenbonden en de FNV hun misnoegen uitten over de Wet
BEU. In Suriname is inmiddels door de vader van Ruud Gullit een
actiegroep opgericht.
Meer mensen warm laten lopen voor het Nederlands cultuurhisto
risch erfgoed; dat hoopt het bureau voor Toerisme Recreatie AVN
te bereiken met een dertigtal dagexcursies. Thema is 'Tijd voor toen'.
De bezoekcijfers van musea en monumenten kunnen stijgen als cul
tuur 'aaibaar' en smaakmakender wordt, menen de initiatiefnemers.
Een aantrekkelijker, levendig en verrassend aanbod moet het ver
meende stoffige imago van cultuurtoerisme verdrijven en het erfgoed
toegankelijker maken voor een gevarieerd publiek.
Het excursieprogramma biedt voor ieder wat wils. Wat te denken van
een rondleiding door de Gildekamer en een excursie in en onder het
eeuwenoude monument De Hampoort in Grave, gecombineerd met
een cursus kruisboogschieten; voorzien van knapzak een tocht per
Schokkerwagen door de oude straatjes van Schokland maken; op pad
gaan met de Hanzekoopman in Hattem of Zwolle; een theaterrond
leiding door, over en onder het fort van de Nieuwe Hollandse
Waterlinie; meedoen aan een verrassende gevelstenenzoektocht door
Blokzijl of onder begeleiding van kunstenaars beeldend aan de slag
gaan in Sloten.
De eerste excursies vinden plaats op 9 en 10 september. Daarna kan
men ieder weekend gedurende drie maanden direct een arrangement
boeken. Deze staan wekelijks in De Reiskrant van De Telegraaf en in
een groot aantal huis-aan-huiskranten. Daarnaast zijn ze vanaf begin
september te vinden op internet: www.tijdvoortoen.nl. De excursies
zijn zeven dagen per week telefonisch te boeken, zelfs tot op het
allerlaatste moment tijdens de koffie op een weekendochtend.
In 'Tijd voor toen' werken zes cultuurhistorische projecten samen: de
Friese Elf Steden, De Hanzesteden, De Gouden Cirkel, De
Nederlandse Vestingsteden, VOC en Utrecht Historisch Hart van
Nederland.
Brood is meer dan het stoffige halfje bruin of wit. Brood is genieten.
Want het 'is een puur en eerlijk product dat past in de hedendaagse
trends van intenser leven, genieten, kwaliteit boven kwantiteit en ont
haasten.' Althans dat wil het Voorlichtingsbureau Brood ons laten
geloven. Op de vernieuwde internetsite www.brood.net probeert het
bureau de missie kracht bij te zetten. Met informatie over de ruim
vijfenzeventig broodsoorten die in Nederland worden gebakken,
belegsuggesties, een broodquiz en recepten.
Een mediterrane uitsmijter voor twee personen. Snijd een lii en grote
rode paprika in reepjes. Verhit twee eetlepels olijfolie in een koeken
pan en roer de reepjes op matig vuur in circa drie minuten gaar. Roer
er een theelepel tijm doorheen en breng op smaak met zout en peper.
Snijd twee kleine ciabatta's open, leg op elk een plak ham en verdeel
het paprikamengsel over de broodjes. Bak in dezelfde koekenpan vier
spiegeleieren. Bedek ze met evenzoveel plakken mozzarella. Laat de
kaas smelten en maal er wat peper over. Leg de spiegeleieren op de
ciabatta's.
De ene baby huilt meer dan de andere en sommige baby's huilen
gewoon veel. Door het kindje te troosten, krijgt het een gevoel van
vertrouwen, warmte, veiligheid en geborgenheid. Mensen die op
zoek zijn naar een passende manier om hun kindje te troosten kun
nen, op indicatie van de wijkverpleegkundige, in aanmerking komen
voor de troostkoffer. Voor de samenstelling van de troostkoffer is een
beroep gedaan op mensen die met huilbaby's werken. Naast een
informatiemap met brochures en literatuur bevat de koffer onder
meer een slang(draagdoek), babyhangmat, babybadstoeltje en
video's. De troostkoffer kan rustig thuis worden uitgeprobeerd, waar
bij men zonodig wordt begeleid. Hulpmiddelen waarop een kindje
goed reageert, kunnen ook worden gekocht.
Ouders die lid zijn van het Servicepakket van Opmaat kunnen de
troostkoffer op verwijzing van de wijkverpleegkundige twee en zo
nodig vier maal weken huren. De huurprijs bedraagt 12,50 gulden per
week. Ouders die nog geen lid zijn kunnen zich aan de uitleenbalie
aanmelden, waarna ook zij de troostkoffer kunnen huren. Het lid
maatschap kost 25 gulden per kalenderjaar.
Meer informatie via de Opmaat Zorglijn: 0900-8664 (22 et. per
minuut).
De Kast in Zuid-Afrika
foto: WNF/MARTIJN VAN TRIEST
De breekbare schoonheid
van een verstilde ademtocht
sa»
Het bellenblaaspistool (rechts) is ideaal voor grote bellen, de 'wyber' moet het hebben van kwantiteit.
foto: XEES QUAADGRAS
