Boekenweek 2002: lezen over de liefde
De driehoeksverhouding als ultiem bewijs van de liefde
Elisabeth
Barillé £en modelpaar
Acda de Munnik komen met boek vol teksten, (liefdes)liedjes en bladmuziek
Liefde van kleintjes voor beestjes
Liefde, ambities
én wraak in
Berlijn!
Om nu of later aan te schaffen
Vo8afe
over
'De meeste mensen bepreken zich omwille van een vals gevoel van veiligheid
Biggetje Be^nnie
A
Over een liefde die gepassioneerd,
verwarrend, maar boven alles
onmogelijk is
NovoteL
Hebba
dichten
de
R oman
O
x
WOENSDAG 13 MAART 2002
NS1-19 i
Stichting Weerwoord, Bibliotheek
theater, Centrale Bibliotheek
Rotterdam, Stichting Dunya, Dutch
Renaissance, Cultureel Centrum
De Badcuijp en de Iraanse Stichting
voor Cultuur en Kennis organise
ren nog gedurende de rest van de
maand een aantal activiteiten in het
kader van de Vrije Boekendagen
2002.
Deze Vrije Boekendagen hebben als
doel het publiek in contact te brengen
met de schrijver die uitgeeft in eigen
beheer of wordt uitgegeven in kleine
oplagen. Ook kleine uitgeverijen
nemen hieraan deel.
Voor de organisatoren van de
Rotterdamse Vrije Boekendagen is de
reactie van dichters en schrijvers dit
jaar boven alle verwachtingen
geweest. Ver boven de 300 ingezon
den gedichten en prozafragmenten
vormen de basis waarop in
Rotterdam, in het kader van de Vrije
Boekendagen 2002, meerdere acti
viteiten worden georganiseerd.
Nog tot en met 20 maart is er een con
stante Literaire Bezetting van de
Centrale Bibliotheek Rotterdam,
Hoogstraat 110, bij Station Blaak.
Gedichten en proza van meer dan 155
inzenders worden in groot formaat op
de verschillende etages opgehangen.
Ook het aangrenzende Café Dik T en
de foyer van het Bibliotheektheater
zullen uitvergrote gedichten ontvan
gen.
Op 20 maart, vanaf 14.30 uur is er
Boekenmarkt in de foyer van het
Bibliotheektheater, waar allerlei klei
ne uitgeverijen en auteurs met uitga
ven in eigen beheer hun scheppingen
zullen aanbieden. Entree gratis.
Eveneens op 20 maart, vanaf 20 uur
en ook gratis entree is het Monumen
taal programma van de Vrije
Boekengen 2002 in Rotterdam.Een
werkgroep bestaande uit de dichters
Marjan van der A, Lilian de Dreu,
Amir Afrassiabi en David Boelee
heeft een selectie gemaakt uit de meer
dan 155 auteurs die werk inzonden.
De geselecteerde schrijvers zullen
deze avond uit hun werk voorlezen.
Verder is er een kritische noot van de
hand van Peter Ouwerkerk, Redactie
chef Kunst en Cultuur van het Rot
terdams Dagblad. Ook staat er
muziek op het programma. De pre
sentatie wordt gedaan door Harold de
Boer.
Op 22 maart, 20 uur, gratis entree
vindt de presentatie plaats van de
winnaars van de 12de Dunya
Poëzieprijs 250 dichters van 12 ver
schillende nationaliteiten dingen mee.
Verder presenteert in dit programma
Remco Ekkers de bundel "Een ver
duistert toch de zon" van de Irakese,
in Nederland woonachtige dichter Ali
Albazzaz.
Op 24 maart, 17 uur, gratis entree is
het weer Wordl-Lounge, het literair
jongerenprogramma ook in het
Bibliotheektheater. Poetry, spoken
word, storytelling en open mie voor
nieuw talent!
Meer informatie:
Stichting Dunya, Juan Heinsohn Huala,
tel. 0140-233 09 10, juan@dunya.nl
Stichting Weerwoord, Wim Keursten,
tel. 010-465 82 01,
w.l.keursten@zonnet.nl
Dat het ook in de 'betere krin
gen' zelden alleen rozengeur en
maneschijn is in de liefde ont
hult de saga Hotel Hotel
Quadriga van Jenny Glanfield.
Op de bruiloft van Graaf Ewald
ontmoet Karl Jochum zijn toe
komstige vrouw Ricarda Graber.
Hun ambities en doorzettingsver
mogen zorgen ervoor dat een
droom werkelijkheid wordt. Hotel
Quadriga, een monument van
Karls organisatietalent en het
gevoel voor stijl van zijn vrouw
Ricarda, opent op de dag dat hun
dochter Viktoria wordt geboren.
Zij grjaeit op tussen de Berlijnse
adel die het hotel bezoekt, en
wordt verliefd op de zoon van één
van de belangrijkste adellijke
families. Een verliefdheid met
dramatische gevolgen...
Hotel Quadriga is een fascineren
de familiesaga die zich afspeelt
aan het eind van de negentiende
en het begin van de twintigste
eeuw: van de glorie van het Duitse
keizerrijk en de tragedies van de
Eerste Wereldoorlog tot de drama
tische opkomst van Hitiers Derde
Rijk.
Kommer en kwel in de liefde
tegen dramatische achtergrond
van maar liefst twee wereldoor
logen. En daarmee een geschie
denisles in romanvorm.
Wanneer de Boekenweek 2002 op woensdag 13 maart van
start gaat start onder het motto: Hebban olla vogala nestas-
over de liefde zou er best eens voor al wie leest een emotio
nele hel los kunnen barsten. Want dit motto, ontleend aan
de eerste tekst in de Nederlandse taal: Hebt hagunnan
hinase hic enda thu wat unbidan we nu. ('Zijn alle vogels
met hun nest begonnen, waar wachten we nog op?') kan
heel wat meer losmaken dan roze-wolk-herinneringen.
Daar hoef je bij mogelijk(?) gebrek aan eigen ervaringen
de literatuur maar voor op te slaan. Van Boeketreeks -
waar het meestal nog goed komt - tot de pure drama's uit
de klassieke literatuur als Orpheus en Eurydice of Romeo
en Julia. Vrijwel niemand ontkomt aan de liefde. Ofwel
zoals Wim K. Schippers ooit verwoordde: 'Iedereen doet het
behalve ik en jij, komt er nog wat van?'
$e'
De liefde in al haar facetten -
zeker ook de dodelijke - daar
draait het dus om, die tien dagen
in maart die we Boekenweek
noemen. Om literatuur over onze
hoge en lagere emoties betreffen
de dit oergevoel. Dat kunnen
grote klassieken zijn maar ook
letterkundige monumenten van
de lage landen zoals Saidjah en
Adinda tot Turks fruit. De liefde
reikt een oneindige hoeveelheid
titels aan. Van Anna Karenina tot
Rode rozen en tortilla's, Zout op
mijn huid en Ik ook van jou.
747.000
Boekenweekgeschenken
Een selectie van aan het
Boekenweekthema gerelateerde
boeken is opgenomen in het
Boekenweektijdschrift.
Boekenweekgeschenk 2002 is
De ijsdragers van Anna Enquist,
ook dit jaar weer een hardcover
uitgave. Na diverse gedichten
bundels, waaronder
Soldatenliederen en romans als
Het geheim is De ijsdragers de
eerste novelle van haar hand.
Connie Palmen (1999), Harry
Mulisch (2000) en Salman
Rushdie (2001) zijn voorbeelden
van auteurs die Anna Enquist
voorgingen als schrijvers van het
Boekenweekgeschenk. Zolang
de voorraad van 747.000 exem
plaren strekt krijgt iedereen die
minimaal 11,11 in de boekhan
del besteedt deze novelle cadeau.
Jaarlijks verschijnt in de
Boekenweek eveneens een essay
waarin een auteur zijn visie geeft
op het thema.
Geert Mak, Jan Mulder, Remco
Campert en Hafid Bouazza zijn
enkele auteurs die Marek van der
Jagt voorgingen als schrijvers
van het Boekenweekessay. De
titel van Markeks essay 2002 is
Monogaam, eveneens vanaf 13
maart verkrijgbaar in de erkende
boekhandels en in warenhuizen.
Anna Enquist houdt tijdens De
Boekenweek een heuse toer-
nee. Binnen deze regio komt ze
op 17 maart naar Rotterdam.
Daar zal ze van 11.00 tot 11.25
uur in het Bibliotheektheater
naast de Centrale Bibliotheek,
Hoogstraat 110.
Els Neijts
'Om ons heen het gerucht
van de wereld
Uiteindelijk vervloek je
altijd degene met wie je
getrouwd bent
Eén nacht van extase, twin
tig jaar verveling
Maximale levensduur van
de begeerte: twee jaar
Haat: echtelijk wrat
Handlangers in de desillu
sie, één in onverschilligheid
Leugen. Verbittering,
Wrok.'
De tekst op de achterflap
van Een modelpaarde vijf
de roman van Elisabeth
Barillé die vlak voor de
Boekenweek gepresenteerd
werd verraadt aan een goed
verstaander al meteen de
heftigheid en omvang van
het onderwerp van dit
boek: het toelaten van een
derde binnen een overigens
uitstekende relatie.
Of zoals Barillé zelf verwoordt:
"Het is de liefde die je vrij laat
zijn". Een modelpaar is een
roman die zeer discussiegevoe-
lig is: Hoe ver kan je gaan in je
vrijheid? Bestaat er één ware
liefde? Wat betekent trouw?
Hierdoor is het boek, behalve
om zijn literaire inhoud, ook
zeer interessant voor de discus
sie.
Monika Lewinski en
Mitterand
Barillé beschrijft het gegeven
van de driehoeksrelatie niet
vanuit een puur theoretische
insteek. Ze gelooft er écht in.
'De meeste mensen zijn te bang
en onzeker om in vrijheid te
X
h~
h-
Een modelpaar is uitgegeven door Uitgeverij Thoth.
die
en
kunnen leven. Ze leggen zich
zelf eindeloos beperkingen op
om zich veilig te voelen terwijl
dit alleen maar een vals gevoel
van veiligheid oplevert. Emo
ties als jalouzie worden
gebracht als horend bij houden
van, als een logisch gevolg van
de ware liefde. Bij het ontbre
ken van jaloezie zou de liefde
niet echt en waarachtig zijn.
Allemaal onzin, allemaal
angst.' In het boek verwoordt
een van de hoofdpersonen
dezelfde overtuiging met de
woorden: 'Het ondraaglijke aan
de moraal is dat ze ons uitein
delijk altijd inhaalt.'
De Franse schrijfster
gedeeltelijk in Parijs
Amsterdam woont aangezien ze
getrouwd is met een
Nederlander erkent dat haar
Franse achtergrond zeker mee
speelt in haar overtuiging.
Fransen staan niet voor niets te
boek als een volk voor wie bui
tenechtelijke escapades als een
gegeven in het leven verweven
zitten.
'Dat heeft ook met religie te
maken", verklaart Barillé. In
Frankrijk spelen geen calvi
nistische ideeën mee. Dat heb
je kunnen zien aan hoe gerea
geerd werd op de slippertjes
van Mitterand. Die werden
menselijk dus begrijpelijk
bevonden en daarmee geen heet
hangijzer. Kom daar maar eens
om in Nederland. Of, erger, in
de States. Ongeveer tegelijker
tijd speelde die zaak met
Monika Lewinski. Wat een
gedoe!'
Alleen uit liefde
Het paar van Barillé ontbreekt
het aan niets. 'We zijn gelukkig,
allang, sinds onheugelijke tij
den, van 's morgens vroeg tot -
gelukkig - 's avonds laat.
Gelukkig samen, gelukkig indi
vidueel én als we tijdelijk van
elkaar gescheiden zijn", over
peinst de vrouwelijke helft van
het paar. Toch is zij degene die
bij afwezigheid van haar man
zich overgeeft aan pure lust met
een bevriend stel waar ze zich
achteraf schuldig en kwaad over
voelt. 'Waarom neem je hen en
vooral jezelf kwalijk dat ze je
het genot hebben geschonken
wat jij van mij eist?' luidt de
liefdevolle reactie van haar man
als ze alles opbiecht.
Nadrukkelijk wijst hij haar er
Elisabeth Barillé woont afwisselend in
Parijs en in Amsterdam
ook op dat 'We zijn geneigd zijn
alles wat ons zwaar valt als iets
hogers te beschouwen en neer te
kijken op het geluk dat ons ten
deel valt.'
In Het modelpaar wordt minu
tieus beschreven hoe zowel klei
ne dagelijkse zaken als zwaar
filosofische beweegredenen
meetellen in het kiezen voor lust
in vrijheid. Het paar zoekt en
vindt een derde, een vrouw die
bij hen allebei past. Na verschil
lende verwikkelingen waarbij
'de gewenste derde' komt, gaat
en tenslotte zonder opgaaf van
redenen voor langere tijd ver
dwijnt valt met name de vrou
welijke helft van het echtpaar in
een emotionele afgrond. En dan
blijkt misschien wel de enige
noodzakelijke voorwaarde
waarop een dergelijk drieman
schap stand kan houden. 'Je
moet meer van de ander houden
dan van jezelf, luidt de heilige
overtuiging van de man. En hij
zorgt er dan ook voor dat er een
gelukkige hereniging van komt
die bedoeld is om te blijven.
Sinds 1995 staan Thomas
Acda en Paul de Munnik
samen op de planken. Drie
theaterprogramma's heb
ben ze inmiddels op hun
naam staan. Zwerfon, Life
is What Happens To You
While You're Busy Making
Other Plans, en Its Only
Cabaret But I Like it.
De programma's oogstten veel
succes en de titelloze debuut-cd
Acda en de Munnik, voortgeko
men uit Zwerfon werd beloond
met twee keer platina. Het
tweede album Naar Huis, met
materiaal van het tweede thea
terprogramma, werd na verloop
van tijd beloond met drie keer
platina. Van dit album ver
scheen in mei 1998 de hitsingle
Niet of nooit geweest. In 1999
kreeg Acda en de Munnik hun
eerste Edison. In december
2000 verscheen het album Hier
Zijn, met liedjes uit het derde
en tevens laatste deel van de tri
logie It's Only Cabaret But I
Like it. Ook dit album werd
beloond met platina. Acda en
De Munnik zijn theater-makers
pur sang en de liedjes zijn
steeds toelichtingen op hun the
aterteksten. Trilogie is een
compilatie van de drie theater
programma's. David
Middelhoff (basgitaar, zang),
Dave van Beek (drums) en J.B.
Meijers (gitaar, toetsen) verzor
gen de muzikale begeleiding
voor Trilogie. Samenstelling en
regie: Ruut Weissman.
Het boek
Tegelijk met het begin van de
serie voorstellingen komt bij
Uitgeverij Nijgh Van Ditmar
het boek Trilogie uit. Voor het
zich ontwikkelt. Acda en De
Munnik maken op een geestige
en scherpe manier het alledaag
se bijzonder en geven kleur aan
thema's als liefde, vriendschap
en vergankelijkheid. Met foto
's van Bob Bronshoff.
Van 19 t/m 24 maart zijn er
voorstellingen in Koninklijk
Theater Carré in Amsterdam
en van 27 t/m 31 maart in het
Nieuwe Luxor Theater in
Rotterdam. Helaas zijn alle
voorstellingen reeds uitver
kocht maar het boek is vanaf
19 maart overal koop. De
prijs is 18,50, de uitgever
Nijgh Van Ditmar.
Peuters en kleuters kunnen wegsmelten bij verhaaltjes over kleint
dieren. Waar ze bij hun ouders zelf klein zijn, zo voelen zij zich vaal
verantwoordelijk voor de 'van hen afhankelijke', kwetsbare kleint
beestjes die zij wel zullen beschermen.
Niet helemaal in het kader van de Boekenweek - maar als je toch in dt
winkel bent - maar net uitgekomen prentenboekjes in deze sfeer zijr
Dottie's kuikens van Julie Sykes en Jane Chapman en Biggen
Dottie's kuikens is het vervolg
op het succesvolle Dottie's eierer
en behandelt het mysterie van dt
verdwenen kuikens
Het is vroeg in de morgen
etenstijd! Zou de boer al voei
hebben gestrooid? Dottie de kip
gaat heel even kijken...
Maar als ze terugkomt zijn haai
zes kuikens verdwenen. Dottk
gaat op zoek. Ze vindt haar kui
kens terug - op één na. Waar kar
hij toch gebleven zijn? De illustratrice, Jane Chapman (Plymouth
Engeland 1970) studeerde aan de Kunstacademie en legde zich na haai
studie toe op portretschilderen en het ontwerpen van knuffelbeesten
Sinds een aantal jaren houdt ze zich fulltime bezig met het illustrerer
van kinderboeken. Ze heeft inmiddels een groot aantal publicaties op
haar naam staan. Haar werk wordt getypeerd door warme kleuren en de
tekeningen zitten vol grappige details. In de boeken staan steeds dierer
centraal, die zij op geheel eigen wijze gestalte geeft.
In Biggetje Bennie trekt niet alleen dit kleine varkentje de aandacht. Dii
bijzondere prentenboek is namelijk nog voorzien van illustraties var
Herman Brood en niemand minder dan Jan wolkers heeft het voorwoorc
geschreven. Alleen al daarom als collectors item de aanschaf meer dar
waard.
Frans Lasès Herman Brood
*«*-
Over het verhaal:
Biggetje Bennie mag voor het eerst alleen buiten spelen. Al snel ontdek
hij hoe leuk modder kan zijn. Maar als hij thuiskomt, is het snel over mei
de pret: zijn moeder herkent hem niet meer! Waar is zijn mooie rozt
kleur gebleven? Voor het televisieprogramma Villa Achterwerk schreei
Frans Lasbs een serie korte verhalen over jonge dieren en him eerste
kennismaking met de wereld buiten. Deze verhalen werden tijdens dt
uitzending geïllustreerd door een bekende kunstenaar.
Herman Brood maakte op zijn eigen, karakteristieke wijze tekeninger
bij het verhaal van Biggetje Bennie. Met veel vaart heeft Brood de bele
venissen van het ondeugende biggetje op papier weten vorm te geven.
Een ideaal cadeauboek voor zowel kinderen als (volwassen) liefhebben
van het werk van Brood!
Priis 9,95
In Onmogelijk Verliefd van Katarina von Bredow komt het aloude
thema jong meisje/oudere
gebonden man loepzuiver aan de
orde. Met name de verwarring,
het gebrek aan weerbaarheid en
het tomeloze verdriet van de 19-
jarige Elin worden koel maar
daardoor des te indringender
beschreven.
Verliefd worden op de vader van
je beste vriendin. Dat overkomt
de negentienjarige Elin.
Tijdens een schrijfcursus leert ze
Paul op een heel andere manier kennen. Hij is niet langer Tessa's
vader, de aardige buurman met wie haai familie al jaren bevriend is
plotseling is hij een man die haar klamme handen en verwards
gedachten bezorgt. Paul op zijn beurt lijkt blij te zijn met iemand ts
kunnen praten over boeken en schrijven. Hun band verandert echtei
als Elin Paul een brief schrijft, waarin haar gevoelens voor hem dui
delijk worden.
Vanaf dat moment komt hun relatie in een stroomversnelling terecht
Elins liefde voor Paul is onstuimig en totaal, maar buiten de gepassi
oneerde momenten die ze samen beleven, is Paul een gelukkig
getrouwde huisvader. Elin raakt meer en meer verward door haai
eigen gevoelens en haar vriendschap met Tessa - die van niets weet -
komt ernstig onder druk te staan. Langzaam maar zeker realiseert zs
zich dat haar liefde voor Paul onmogelijk is.
Katarina von Bredow (Zweden, 1967) volgde de kunstacademie ir
Stockholm en wist lange tijd niet of ze kunstschilder of schrijvei
wilde worden. Uiteindelijk besloot ze tot het laatste. Ze schrijf
meestal over ongebruikelijke relaties, omdat ze wil weten hoe menser
reageren als ze in een situatie belanden waarin de enige mogelijke
keuze het onmogelijke lijkt te zijn.
Katarina von Bredow schreef tot nu toe vier jeugdromans waar
van Onmogelijk verliefd de tweede is die in Nederland verschijnt
Haar debuut Ik en mijn broer verscheen in 1994.
eerst is een selectie van de tek
sten van de programma's na te
lezen, Ook bevat het boek de
liedjes, uitgewerkt op bladmu
ziek. Over twee vrienden, wat
ze doen en hoe de vriendschap
Wie van mensen houdt maar daarin vaak
teleurgesteld wordt zou zich eens kunnen
verdiepen in het zojuist in pocket uitge
komen Met de beste bedoelingen van
Duke Robinson.
Robinson schreef dit zelfhulpgidsje naar
AA-aanpak (negen punten) om De onbe
wuste fouten die aardige mensen maken -
zoals de ondertitel luidt - aan te tonen welke
valkuilen er schuilen in altijd maar menslie
vend, begripvol en opofferend te willen
zijn. Zijn eerste drijfveer was dat hij daar
zelf onder en aan leed.
Het boekje werd al 1997 uitgegeven in 1998
in het Nederlands vertaald maar is er dan nu
in goedkope uitgave en de beschreven pro
blematiek - plus de mogelijke gedragsver
anderingen - zal voor velen nog onvermin
derd gelden. Tijd om daar verandering in te
brengen.
Robinson benoemt negen valkuilen en legt
daarna per punt uit hoe het ook anders kan.
Hij besluit steevast ieder aandachtspunt met
En je zult nog steeds een aardig iemand
zijn.
De negen kardinale fouten zijn volgens
Robinson:
Proberen volmaakt te zijn
Te veel hooi op je vork nemen
Niet zeggen wat je wilt
Je boosheid onderdrukken
Tegen onredelijkheid in proberen te pra
ten
Leugentjes om bestwil vertellen
Advies geven
Anderen redden én
Mensen die verdriet hebben beschermen
Wie daar iets of meer in herkent kan nu
voor een prikkie eindelijk eens voor zich
zelf aan het werk. Met de beste bedoelingen
is een uitgave van Sirene. Eveneens zojuist
in pocket uitgekomen bij dezelfde uitgever.
Op weg naar Prospect House, Naar de
Zuidpool, Kumari, mijn dochter uit
Nepal en Zomaar een moord in Lisabon.
Accor
ROTTERDAM-SCHIEDAM
PAASBRUNCH
1e paasdag, zondag 31 maart
12.00 uur
Wij ontvangen u met een heerlijke champagnecocktail, vervolgens kunt u onbeperkt
gebruik maken van ons extra uitgebreide brunchbuffet.
Uiteraard ontbreekt ook een overheerlijk dessertbuffet niet.
De kleintjes kunnen paaseieren zoeken, en daarna kunnen zij zelf hun pannenkoek
versieren, op hun eigen buffet vinden zij tevens frites, kroket, kipnuggets.
27,50
(kinderen tot 12 jaar 50% reductie)
Wilt u reserveren voor deze paasbrunch bel dan:
Novotel Rotterdam-Schiedam,
Hargalaan 2, 3118 JA Schiedam
Tel.: 010-4493702
L
I
Met een voorwoord van Jan Wolkers
hotels
