Rotbuurt
Spelen onder
de slang
m
Etaleren in de kelder en spelen in de lucht
Positieve ontwikkeling
Beste bitterballen
INNOVATIEPLEIN
DONDERDAG 19 JUNI 2003
t»
SCHIEDAM
VAN DE NIEUWE OPLEIDINGEN
HOGESCHOOL ROTTERDAM-HES
Bibliotheek Noord
officieel heropend
m
I
De Hemaflat van architect H.A. Leppla (1935)
Vlaardingse mag van ruimtevaart proeven op International Space Camp
NGEZONDEN BRIEF
NGEZONDEN BRIEF
Try outs toneelstuk
Annie M.G. Schmidt
op de kaart
WORKSHOPS RUST EN STILTE
HET NIEUWE STADSBLAD
WOENSDAG 11 JUNI 2003 24 - 1441
INGEZONDEN
BRIEF
Vader en zoon fietsen naar het C.
van Zantenplein om zoonlief te
helpen met zijn huiswerk. Vader
en zoon zijn licht autistisch en
daar hoort vergeetachtigheid bij.
De fiets van zoon wordt goed
vastgezet, maar pa vergeet zijn
fiets. Er spelen veel kinderen,
ouders zitten op de galerij. Vader
en zoon zijn ongeveer dertig mi
nuten. Ze komen beneden en
fiets weg! En niemand heeft wat
gezien, alleen dat er wel een aan
tal jongelui weg zijn. Waar
schijnlijk met fiets van vaders!
Vergeten is menselijk, maar ste
len is crimineel. Wat een menta
liteit. Bah, wat wonen we in een
rotbuurt! Jongelui, wanneer jul
lie dit lezen, hoop ik echt dat jul
lie geweten parten gaat spelen en
dat jullie het fatsoen hebben om
de fiets terug te zetten. Ook deze
man heeft hard moeten werken
voor deze fiets. Hoe zouden jul
lie je voelen, als er iets gejat
wordt van dat van jou is? Ik denk
behoorlijk klote! Nou, hij ook.
Schiedam
SCHIEDAM - Onder het motto
'Samen in de stad, natuurlijk in
de bibliotheek! hield de Openba
re Bibliotheek Schiedam 2 juni
een mini-symposium over moge
lijkheden van samenwerking tus
sen de bibliotheek en lokale part
ners. Koos van Lith, preventie
medewerker van de Riagg Rijn
mond Noord West hield een be
toog over het belang van samen
werking tussen instellingen voor
geestelijke gezondheidszorg en
de plaatselijke bibliotheek. Mari
Nelissen, directeur Openbare Bi
bliotheek Oss, liet zien hoe zijn
bibliotheek samenwerkt met cul
turele instellingen in de stad.
Wethouder Ton de Swart ging
tenslotte in op het belang van sa
menwerking tussen de biblio
theek en andere instellingen 'ter
bevordering van de sociale cohe
sie in de stad'.
In aansluiting hierop maakte hij
de bestaande samenwerking
zichtbaar door gekleurde linten,
in handen van bestaande samen
werkingspartners, te verzamelen
en bijeen te binden om deze bun
del vervolgens officieel in han
den te geven van Astrid Schulp,
Hoofd Filialen van de Openbare
Bibliotheek Schiedam. Met deze
handeling verrichte de wethou
der de officiële heropening van
de vernieuwde vestiging aan het
Bachplein.
SCHIEDAM - De try outs van
de toneelvoorstelling 'Annie
M.G. - De dochter van de Domi
nee' worden onder meer op
maandag 23 tot en met woens
dag 25 juni in Schiedam ge
speeld in het Theater aan de
Schie. Wat is toch het geheim
van Annie M.G. Schmidt? Hoe
kon een anonieme archivaris van
Het Parool zich opwerken tot de
op afstand populairste schrijfster
van het land? Op die vragen
geeft Ton Vorstenbosch een ant
woord in het deels op historisch
materiaal gebaseerde 'Annie
M.G. - De dochter van de domi
nee'. Het is een indringend beeld
van de vrouw met wie heel Ne
derland opgroeide. Annie Sch
midt wordt gevolgd vanaf een
moment waarop ze in haar per
soonlijke leven een paar grote
-ampen heeft te doorstaan. Ton
Vorstenbosch schetst een boei
end beeld van het privé-leven
van Annie Schmidt, haar dro
men, wensen, angsten en verlan
gens en de mensen die op een
aijzondere wijze dat ongewone
leven hebben ingekleurd. 'La-
:hen mag van God', is één van
Je uitspraken van Annie M.G.
Schmidt, die haar leven en werk
rebben gekleurd; een leven dat
zonder een milde, soms ironi
sche, soms bijtende humor niet
valt voor te stellen.
De rol van Annie wordt vertolkt
loor Marisa van Eyle.
KUNSTGEBITTEN
SCHIEDAM - Spelen op straat
zonder gehinderd te worden door
auto's en ander voorbij razend
verkeer. Dat wil elk kind wel. En
een dag per jaar kan dat ook.
Dan wordt er namelijk de Natio
nale Straatspeeldag gehouden,
waarbij straten voor alle verkeer
wordt afgesloten, zodat kinderen
uit de buurt er zonder gevaar
kunnen spelen. Woensdag was
het zover. De Boerhaavelaan was
die dag helemaal een fijne dag
om te spelen, omdat de brand
slang er aan te pas kwam. Niet
alleen vermaakten de kinderen
zich uitstekend met het water,
het pleintje kreeg zo zelfs een
goede schrobbeurt.
door Marinke Steenhuis
In 2002 kreeg Schiedam er
ruim veertig nieuwe Rijks
monumenten bij; gebouwen
die van zo'n groot histo
risch belang voor de stad
zijn, dat ze bijzondere be
scherming verdienen. Alle
veertig zijn het zogenaamde
'jonge' monumenten, ge
bouwd in de periode 1850-
1940. Rond de Koemarkt
staan twee van deze jonge
monumenten, beide gereed
gekomen in 1935: de voor
malige H.A.V.-bank in gele
steen, van architect Dudok
aan de Koemarktbrug, en
de vroegere 'HEMA-flat'
van architect Leppla, op de
hoek van de Rotterdamse-
dijk en de Broersvest.
In de jaren dërtig veranderde de
\oemarkt van een i*Érkt—eh-fla-
neerplein aan de rand van de ou
de stad in een verkeersknoop
punt op de route van Rotterdam
naar Vlaardingen. De verkeers-
doorbraak werd aangegrepen om
langs de route een bebouwing
van grootstedelijke allure te re
aliseren. De lage polderbebou
wing langs Broersvest en Rotter-
damsedijk moest plaatsmaken
voor nieuwe gebouwen als hotel
De Kroon (1927), de passage
met destijds ook een theater
(1932), de H.A.V. bank (1935)
en de HEMA-flat met hoog-
bouwappartementen (1935). De
vier nieuwe gebouwen moesten
van de Koemarkt een modern
grote-stadsplein maken, net zo
als het Hofplein voor de Tweede
Wereldoorlog in Rotterdam
functioneerde.
De HEMA-flat, zo genoemd om
dat de Hollandsche Eenheids
prijzen Maatschappij (HEMA)
de eerste huurder was van de
winkelruimte op de parterre, is
nog steeds het hoogste gebouw
dat als een baken aan de Koe
markt staat. Als een scharnier
vouwt het zich om de hoek van
Broersvest en Rotterdamsedijk.
De flat werd ontworpen door de
van oorsprong Duitse architect
H.A. Leppla.
Leppla had een eigen bureau en
werkte tevens parttime bij het
bureau van de Rotterdamse ar
chitect ir. J.H. van den Broek, dat
beroemd was geworden met de
Van Nellefabriek (1929). De flat
vormt het sluitstuk van een gro
ter project op deze plek; Leppla
ontwierp ook de lagere 'zijvleu
gels' met winkels ter weerszijden
van de flat.
Benauwd
Leppla vond dat de indeling van
etagewoningennïWer het alge
meen veel te wensen overliet.
Nauwe gangen, weinig licht, be
nauwde kamers en slechte venti-
latiemogelijkheden maakten het
gestapelde wonen doorgaans niet
erg comfortabel. Dat moest beter
kunnen. In 1932 had hij in de
Bijenkorf in Rotterdam al een
modelwoning mogen inrichten
en meubileren.
Terwijl verkeerskundigen stu
deerden op de beste oplossingen
voor het verkeer over de Koe
markt, boog Leppla zich over de
verkeersstromen in de woning.
In talloze diagrammen en platte
gronden probeerde hij de wonin
gen zó te ontwerpen, dat iedere
vierkante meter optimaal ge
bruikt werd, en de bewoners el
kaar zo min mogelijk in de weg
liepen. Het gebouw zat vol han
dige oplossingen en technische
snufjes. Zo situeerde Leppla de
trappenhuizen met liften in de
afgeschuinde glazen hoeken ('s
avonds prachtig verlicht) en
plaatste hij daarachter de keu
kens en bergplaatsen, zodat een
'onregelmatig grondvlak voor
woon- en slaapvertrekken' werd
voorkomen. Iedere denkbare
handeling in huis werd door Lep
pla onderzocht. Hij noemde dat
'woonbehoeften' en onder
scheidde daarin verschillende
categorieën, zoals lichamelijke
reiniging, gezellig samenzijn,
spelen, leren, muziek maken,
planten en bloemen en ziek-zijn.
De moderne mens verrichtte in
huis naar Leppla's idee actieve
bezigheden: televisiekijken komt
bij hem nog niet voor. Alle
woonbehoeften hadden hun ei
gen, vaste plaats. Hij schreef zijn
bevindingen op in de vorm van
vraag (architect) en antwoord
(bewoner). 'Waar worden gezel
schapsspelen gedaan? In de
woonkamer of zijkamer.', 'Waar
blijven asch en afval? Door vuil
niskoker in de keuken naar bene
den.'
Aardappelvoorraad
Leppla's analyses leidden tot in
gebouwde kasten en een werk-
balkon (voor schoenenpoetsen,
de kolenkit en de aardappelvoor
raad). Ook een doorgeefkast met
elektrische verwarmingsplaat
tussen keuken en eetkamer en
zijkamer die door
een
een
schuifdeur bij de woonkamer be
trokken kon worden moesten het
wooncomfort vergroten. Op de
zevende etage kwamen de trap
pen en liften uit op een dakter
ras, bestemd als kinderspeel
plaats, met zitjes in de open
lucht! Het was gedeeltelijk over
dekt en rondom voorzien van
glazen windschermen.
Met de wensen van de HEMA
werd tijdens de bouw rekening
gehouden. Zo waren in de kel
derruimte de fietsenstalling,
bergruimten, centrale verwar
ming, magazijnen, garderobe en
toiletten voor het personeel on
dergebracht. De etalage-uitstal
lingen werden in speciale deco
ratieruimten in de kelder voorbe
reid en vervolgens via luiken in
de etalages geplaatst. Leppla's
complex aan de Koemarkt werd
uitgebreid gepubliceerd in het
moderne architectuurtijdschrift
De 8 en Opbouw.
Leppla's project straalt een opti
mistisch geloof in de toekomst
uit. De flatwoningen waren na
drukkelijk bedoeld voor de beter
gesitueerde gezinnen: er was re
kening gehouden met een dienst
bode, die zich zou kunnen terug
trekken in de keuken.
Graag kom ik in contact met be
woners die al lang wonen in de
HEMA-flat of over foto's be
schikken van woningen, de He-
ma of het dakterras.
De gemeente Schiedam luidde
met de hoogbouw van Leppla
een nieuw tijdperk in op het ge
bied van woningbouw. Na de
Tweede Wereldoorlog zou de
stad met wijken als Nieuwland
en Groenoord uitgroeien tot een
nationaal paradepaardje van mo
derne woningbouw. Momenteel
gaan deze wijken grootschalig
op de schop. Zorgvuldigheid is
daarbij geboden. Laat Leppla's
traditie van telkens zoeken naar
goed wonen en zijn prachtige
vormgeving een voorbeeld zijn
voor de revitalisatie van Schie
dam's na-oorlogse wijken.
door MARK KIVIT
VLAARDINGEN De ster
ren oefenen een onweerst
aanbare aantrekkings
kracht uit op de 16-jarige
Puck Barendregt uit Vlaar
dingen. "Van kinds af aan
wilde ze maar een ding en
dat was astronaut worden.
In het begin denk je
ach...maar ze heeft het idee
nooit meer los gelaten",
verduidelijkt haar vader. Is
dat op zich al geen makke
lijke beroepskeuze, zonder
wiskundeknobbel is het
heelal wel heel ver weg.
Maar binnenkort kan de
16-jarige scholiere van
Spieringshoek toch aan den
lijve ondervinden wat een
ruimtereiziger zoal te wach
ten staat. Ze is namelijk één
van de twee Nederlandse
afgevaardigden voor het In
ternational Space Camp in
het US Space Rocketcen-
ter te Hansville (Verenigde
Staten).
Voor het ruimtekamp mogen 31
landen een jongens en een meis
jes afvaardigen. De Nederlandse
deelnemers werden geselecteerd
middels een wedstrijd. Naast pa
rate ruimtevaartkennis in de
vorm van een quiz moesten de
deelnemers een open vraag be
antwoorden: hoe de ruimtevaart
aantrekkelijker te maken voor
het grote publiek. Na wat rond
snuffelen op internet wist Puck
Barendregt een goed verhaal in
elkaar te timmeren: 'Helium 3
delven op de maan om er hier op
aarde energie mee op te wek
ken', om maar wat te noemen en
'het publiek laten zien welke
producten dankzij de ruimtevaart
zijn ontwikkeld zoals navigatie
systemen en mobieltje'; 'in het
leven roepen van een ESA litera
tuurprijs voor hét beste boek
over ruimtevaart.' Ze werd uitge
nodigd om haar zienswijze tij
dens een finaleronde te presente
ren. De jury bleek onder indruk
van zowel haar powerpoint-pre-
sentatie als het visitekaartje dat
ze alvast heeft gemaakt: 'First
Dutch Woman in Space'. "Ik
vond het hartstikke leuk dat ik
aan de finale mee mocht doen.
Verder had ik eigenlijk nergens
op gerekend dus het was een gro
te verrassing."
Echte ruimtereis
De deelnemers aan het Interna
tional Space Camp zullen de
dampkring niet verlaten maar
verder verloopt het programma
als een echte ruimtereis. "In ie
der geval gaan we een simulatie-
vlucht met de Space Shuttle
doen. Ik denk dat je een bepaal
de taak krijgt, de meters goed in
de gaten moet houden en zorgen
dat je niet neerstort. Ook wordt
een ballonvaart gemaakt, een
ramp geoefend en gaan we dui
ken. Het zijn tien lange dagen,
we moeten elke dag om 6.30 uur
opstaan." Gevechten tussen hy-
persnelle ruimtejagers en licht-
sabel-gevechten staan niet op het
programma. Dat zal haar ergens
moeten spijten want de fascina
tie voor de ruimtevaart begon
voor Puck Barendregt bij het
zien van de film Star Wars. Ge
tuige de filmposters en model
ruimteschepen op haar kamer is
de liefde voor het ruimtesprook
je nog lang niet voorbij. "Vooral
de eerste drie films vind ik nog
steeds geweldig", vertelt ze en
thousiast al weet ze dat 'serieu
ze' ruimtevaartamateurs daar op
zijn minst merkwaardige tegen
aan kijken.
Een studie ruimtevaarttechnie
ken in Delft leek de dichtstbij
zijnde opstap voor een Neder
landse scholiere met ruimtevaar
tambities.
"Jammer genoeg ben ik niet zo
goed in natuurkunde en schei
kunde. Ik heb een vakkenpakket
met talen en hele makkelijke
wiskunde.
Dan word je niet op zo'n studie
toegelaten." Te wanhopen hoeft
ze echter nog niet, weet haar va
der: "Uit gesprekken heb ik be
grepen dat echt niet allen tech
neuten worden aangenomen.
Ook goede mensen voor de com
municatie functies zijn bijvoor
beeld hard nodig. Zeker nu de
ruimtevaar kampt met imagopro
blemen." De droom is dus nog
niet helemaal vervlogen. Puck
lacht: "Als ik maar bij de NASA
kan werken, al is het als koffie
juffrouw. Nou ja, dit staat in ie
der geval goed op mijn cv"
Naar aanleiding van mijn reactie op een negatief stuk over de ge
meente Schiedam van de heer Rose, reageerde de heer Rose weer op
mij. Nu lijkt het mij weinig zinvol, om als krant een vervolg rubriek
te plaatsen over telkens hetzelfde onderwerp, toch wil ik u vragen dit
als afsluiting te plaatsen.
Het is werkelijk een gegeven, dat Schiedammers een vrij negatieve
kijk hebben op hun stad. Dit moet ergens een oorzaak hebben. Op dit
moment is er een positieve ontwikkeling gaande in Schiedam en het
is in ieders belang dat dit doorzet. Het tweede stuk van de boze heer
Rose over mij, geeft een heel ander beeld. Het is jammer, dat hij dat
niet deels heeft meegenomen in zijn eerste ingezonden brief.
Met wat zoekwerk kwam ik erachter, dat de heer Andreas Rose eige
naar is van een schitterend ambachtelijk bedrijf, hij vervaardigd baro
meters en daar'hoort ook het glasblazen bij. Deze man blijkt een heel
hardwerkende positieve ondernemer te zijn, waar men diep respect
voor kan hebben. Dit heb ik hem hierna ook persoonlijk geschreven.
Nogmaals heel erg jammer, dat door die eerste brief van hem een ver
keerd beeld naar buiten werd gebracht, met daarop vólgend mijn re
actie.
Het omgekeerde bleek waar. Wil je als Schiedam naar buiten treden
en toeristen aantrekken, moet je juist dit soort ambachtelijke bedrij
ven koesteren. Dat men nooit op het idee is gekomen de Korenbeurs
in te richten voor ambachtelijke ondernemers is mij een raadsel. Dat
de creativiteit niet verder ging, door daar maar een tafeltennis vereni
ging in te zetten, zegt al genoeg. Hierna gevolgd door een heel ander
uiterste. Life-style is mooi, anders was ik er zelf niet mee begonnen,
het moet wel betaalbaar en leuk blijven. De winkeliers van de bin
nenstad moet een mix zijn van onder andere ambachtelijke en vooral
betaalbare Life-Style ondernemers. Iedere stadskern wordt al bepaald
(verziekt), door een Hema - V&D - Blokker - Marskramer - Dixons
en meer van die ketens. Mooie voorgevels worden vervangen door
moderne puien en 'versierd' met schreeuwerige reclameborden. Ik
denk, dat het streven van de gemeente, niet zo gek is.
Het andere deel van de Hoogstraat - Dam - moet een andere uitstra
ling hebben. Ondanks de grote fouten die in het verleden zeker zijn
gemaakt, heb ik er vertrouwen in dat Schiedam een hele leuke ge
meente gaat worden. Ambachtelijke bedrijven zoals die van de heer
Rose, ga daar zuinig mee om. Dit past juist in deze historische bin
nenstad. Veel succes meneer Rose!
G. de Winter, Schiedam
Daar zaten we dan. Twee jongens van begin 20 die benieuwd waren
naar het stadsgesprek in het Theater aan de Schie.
Eenmaal zittend op een stoel kwamen tot de conclusie dat er wel erg
weinig 'gewone' Schiedammers aanwezig waren. Zoals later in de
kranten al aangegeven, bestond het publiek vooral uit raadsleden,
ambtenaren, bewonersverenigingen en politici.
Uit de workshops veiligheid, communicatie, wonen en binnenstad ko
zen we veiligheid. Burgemeester Scheeres ging met de aanwezigen in
gesprek over veiligheidsgevoelens, lichtblauwe brigade en politie. Al
thans, dat was hij van plan, ware het niet dat het kleine groepje 'ech
te' Schiedammers het blijkbaar liever had over enorme schandalen zo
als een fiets die al vier maanden aan een paal staat ergens in een
mooie wijk, een parkeerplaats die te dicht op de uitgang van een reeds
jaren leegstaand pand gelegen ligt en, als klapper, zichzelf vermaken
de jongeren die tijdens een zwemfeest per ongeluk gebruikers van de
Fluisterboot voorzien van drie druppels authentiek Schiedams grach
tenwater.
Naar eigen zeggen werden deze mensen met hun klachten keer op
keer van het kastje naar de muur gestuurd. Stiekem dacht ik: "Vind je
het gek?!"
Maar dat was dan ook heel stiekem, want wie ben ik om andermans
ergernissen te bekritiseren?
Als jongeren uit Schiedam vonden wij het interessant om deze avond
bij te wonen, vanuit het oogpunt dat wij mee willen praten over actu
ele onderwerpen in Schiedam. We willen onze mening kunnen geven
en wethouders kritische vragen stellen over hun gekozen beleid. Niet
alleen kritiek leveren, ergernissen uiten en de gemeente daar de
schuld van geven, nee, wij willen praten en meedenken, omdat wij als
jonge burgers uit Schiedam het beste willen voor onze stad en na
tuurlijk voor onszelf. Want laten we eerlijk zijn, een beetje Schie
dammer heeft over alles wel een mening met bijbehorende kritiek
naar anderen toe, zonder dat er ook maar een poging wordt gedaan
een en ander te veranderen.
Dat is een taak van de gemeente, hoor ik velen al zeggen. En die
zelfde gemeente organiseerde maandagavond 2 juni voor alle Schie
dammers een stadsgesprek, om serieus en volwassen te praten over
Schiedam, om uw mening te horen, om uw aangebrachte ideeën aan
te horen en om het signaal af te geven naar de Schiedammer anno
2003, dat de tijd van een stoffig eenzijdig en bureaucratisch gemeen
tebestuur wat betreft de gemeente verleden tijd is.
Laten we ze die kans nou gewoon eens geven, zonder te denken dat er
toch niets zal veranderen, want aan die gedachte heeft helemaal nie
mand iets.
Ik hoop u allemaal te zien tijdens het volgende stadsgesprek, zodat de
schalen met bitterballen, kipstukjes en loempiaatjes dan wel leeg wor
den gegeten.
Ruud de Groot, Schiedam
In de Blauwe Brug worden door Stichting Welzijn Schiedam de
workshops 'rust in drukte' en 'stilte in geluid' gegeven. De
workshop worden gehouden op donderdag 12, 19 en 26 juni en
kosten 5 euro per workshop.
KOM NAAR HET
Studievoorlichting 010 241 44 00 www.hogeschool-rotterdam.nl
1
Ziekenfonds/particulier
Reparaties klaar terwijl u
wacht
•Vernieuwen: in overleg met
uw wensen
Dagelijks geopend van
08.30-17.00 uur
Behandeling volgens afspraak
Tandprothetische Praktijk
Veringmeier
Nieuwe Haven 131, Schiedam
Tel. 010-4261417
Hof van Spaland 45, Schiedam
Tel. 010-4711320
Foto MARIE SUZANNE ASSIE ROEL DIJKSTRA
Ir 1
skk
iema-flat aan de Koemarkt van architect Leppla.
Foto MARIE SUZANNE ASSIE ROEL DIJKSTRA
'Astronaut worden' is voor
Puck een echte meisj esdroom
Puck Barendregt wist na het zien van Star Wars zeker dat ze de ruimte in wil.
Foto: FRED LlfiOCHANT/ ROEL DIJKSTRA
INNOVATIE
JOUW TOEKOMST
