Mira de bitch en
lieve dochter Guusje
Mystieke klanken
en 'weirde' deuntjes
Kaartverkoop
SCHAT
Als David
tegen
Goliath
«SS
DE WOELGEEST
SCHIEDAM - Mevrouw Winston is slinks, probeert alles om
het bedrijf van haar man te slijten aan de hoogste bieder. De
bitch wil haar ega zelfs onder curatele laten plaatsen.
Dochter Guusje is een tegengesteld karakter van moeder
Mira: lief meisje met het hart op de goede plaats. Ellie
Hoogendijk en Eva Nagtegaal spelen de rollen van hun leven
in een buitenspektakel dat zijn weerga in de regio niet kent.
Zij (Ellie) al met de VUT maar jong ogend. Vlot gekleed in wit met
rood. Donkere krullen, mooie stem, mooie dame trouwens. En zij
(Eva) pas twintiger. Zou een dochter van Ellie kunnen zijn. Lang
zwart haar. Mooie stem, mooie meid. Zou in televisieland als babe te
boek staan. Beide hebben naast dat puur vrouwelijke ook een artistie
ke, zeg maar intellectuele kant.
Ze zijn verslaafd aan 'het toneel' en misschien nog meer verslaafd aan
de buitenspektakels van Schat. En sinds kort liefhebsters van regis
seur Arie de Mol (Els Inc.). 'Een topvent', volgens Ellie. 'Schiet nooit
uit zijn slof en is een kei in zijn vak. Hij gaat gewoon voor het hoog
ste', vult Eva haar aan. De twee dames zijn eigenlijk best bescheiden
maar dat ze voor de ultieme acteerprestatie gaan steken ze niet onder
stoelen of banken.
Dat hoeft ook niet want Ellie en Eva zijn ervaren diva's. Ellie, al sinds
jaar en dag lid van amateurvereniging Apollo, gaat volgend seizoen
haar droom in werkelijkheid omzetten. Als amateur heeft ze een rol
gekregen in de Els Inc.-productie Casimir en Caroline van Horvath.
Ze is met de VUT en heeft eindelijk tijd om als prof te gaan werken.
In totaal zal ze zo'n 35 maal meespelen met het Schiedamse gezel
schap. Eva werd als 13-jarige gegrepen door de Schat-productie 'Ver
duisterd'. Met grote ogen zag ze hoe 'groot' Schiedamse acteurs en ac
trices konden zijn. Ze moest en zou acteren. Werd lid van Jeugdthea
ter Hofplein en, ja, ook van Schat. Ze heeft er wel eens aan gedacht
om van het acteren haar vak te maken maar heeft het losgelaten om
dat ze ook goed kan studeren. Ze doet bedrijfskunde... wellicht veel
meer kans op een baan dan een onzeker bestaan als toneelspeelster.
Toch wil en moet ze dat grote doel bereiken ep rust ze, net als Ellie,
niet voordat ze deelgenoot is van de perfectie.
4 mei. 21.55 uur. Op de oude werf waar van Wilton, waar eens
noeste arbeiders uit het Waterweggebied de Brandersstad op de inter
nationale kaart zetten, zullen Ellie en Eva elkaar zinderend van span
ning toi-toi-toi wensen. 'Nog vijf minuten', roept een productieas
sistent. Ze zijn er samen met al die andere medewerkers klaar voor!
SCHIEDAM-De koek is op
voor de Schiedamse
Winston Werf. Het groot
ste bedrijf van de stad is ge
doemd ten onder te gaan. Om de
sociale onrust in te dammen moet
een grootscheeps jubileumfeest
het naderende onheil voorlopig
verhullen. Achter de schermen
wordt druk onderhandeld over
het voortbestaan van de scheeps
werf, maar bij directeur Guus
Winston stapelen de persoonlijke
problemen zich hoog op. Liefde
en dood, vriendschap en verraad,
weinig beroerende zaken des le
vens blijven hem bespaard.
De situatie is licht ontvlambaar
als echtgenote Mira zich ook nog
eens tegen hem keert en stukje bij
beetje alles wat hij liefheeft af
breekt. Zij schroomt daarbij niet
iedereen te ge- of misbruiken die
op haar pad komt. Guus' geliefde
dochter Guusje gelooft, als enige,
nog oprecht in de reddende
kracht van de ware liefde.
Maar zowel voor haar vader als
voor de scheepswerf is het te laat.
'De Woelgeest van Winston' is
het nieuwste openluchtspektakel
van Stichting Schat Producties.
De locatie
Zoals gebruikelijk vindt een
Schatproductie plaats op een lo
catie waar zich een belangrijk
stukje geschiedenis van de stad
heeft afgespeeld. Na de Ruïne, de
Oude Sluis, het Stadserf en de
Lange en Korte Haven speelt de
Woelgeest van Winston op het
voormalige Wilton terrein dat nu
eigendom is van Mammoet-van
Seumeren BV. Er zal een com
pleet openluchttheater verrijzen
dat ingesloten ligt tussen de
Nieuwe Maas, de Wiltonhaven en
de Benelux metrolijn. Zittend op
de tribune is nog een klein stukje
zichtbaar van de bijzondere dia-
bolovorm van het hoofdkantoor
van Mammoet, 'de Bolder', maar
de aandacht gaat echter vooral uit
naar de statige Wiltonvilla, die
een belangrijk aandeel heeft in de
voorstelling, aan de overkant. Dit
gebouw is het toonbeeld van de
economische gebeurtenissen die
de havens en de stad Schiedam
jaren geleden in hun greep hiel
den.
Special effects
De natuurlijke decorstukken in
de haven, de lichtjes, kranen en
voorbij varende schepen, geven
'De Woelgeest' een dynamisch
karakter die zijn weerga niet
kent. Naast deze indrukwekken
de omgeving, zal het publiek van
Schat ook dit keer vergast zal
worden op vele special effects.
Auto's, fietsen, brommers, maar
ook shovels, kranen en containers
komen in actie. Het water van de
Haven zal, zoals in bijna elke
voorgaande productie, natuurlijk
ook niet ongebruikt blijven en
zelfs de Brandweer van Schie
dam draagt een steentje bij.
Het dramatische verhaal van de
familie Winston zal zich op een
50 meter lange kade ontvouwen
en per avond kunnen 550 mensen
plaats nemen op een speciale tri
bune Het publiek krijgt van 4 tot
en met 8 mei hoe dan ook een
spektakel van formaat voorge
schoteld!
Het orakel in de Woelgeest is omgeven met Oosterse
mystiek. Iets waar schrijver of regisseur part noch deel aan
hebben gehad. De vondst is namelijk van Auke Pol, hofcom-
ponist sinds de eerste productie van Schat. Hij besloot het
orakel vergezeld te laten gaan van de klanken van de gang-
sa, een soort Indonesische xylofoon. "Een beetje toeval want
ik was net terug van een reis naar Bali, waar ik kennis had
gemaakt met het instrument."
Voor de Woelgeest heeft Auke Pol een kleine cd (drie kwartier) vol ge
schreven. Net als de acteurs begint ook het werk van de componist
met het doorlezen van het script om zich een idee te vormen van het
verhaal. "Na de zomer ga ik eens een kijkje nemen bij de repetities,
daarna komt de muziek vanzelf. Als componist moet je flexibel zijn.
De muziek is niet heilig want het draait om het geheel van de voor
stelling. Het is uiteindelijk de regisseur die beslist. Het kan voorko
men dat ik het mes moet zetten in een bepaald muziekstuk of anders
om, er een minuutje bij moet schrijven."
Dezelfde riedel
Verschillende personages in het stuk hebben een eigen, herkenbaar
melodietje gekregen. Zo is daar de psychiater met zijn 'weirde-deun-
tje' en ook de breedsprakige OR-voorzitter steekt elke keer dezelfde
riedel af. Symbolisch is de muziek in de 'Romeo en Julia'-achtige lief
desscène. "De muziek wordt gespeeld door een piccolo en een tuba,
het hoogste en laagste instrument uit het blaasorkest. De twee melo
dielijnen kunnen niet bij elkaar komen, waarmee ik het onbereikbare
van die liefde heb willen onderstrepen. Veel van de muziek in de
Woelgeest is bedoeld om de scènes te versterken. Dat zijn geen melo
dietjes die je na afloop na kunt fluiten, ze smelten samen met het
beeld."
Een groot deel van de voorstelling wordt op cd gezet. Voor het live
gedeelte is een 23 man sterk blaasorkest aanwezig. Tijdens de voor
stelling bevindt Auke Pol zich in de 'orkestbak', waar hij verantwoor
delijk is voor de toetsen en de grote trom. "Het is slechts een klein rol
letje maar ik vind het leuk om te doen. Eén keer heb ik gewoon tus
sen het publiek mogen plaatsnemen bij efen Schatvoorstelling en daar
voelde ik me tamelijk ontheemd. Laat mij maar tussen de andere mu
zikanten zitten." v
Kaarten voor De Woelgeest zijn tijdens kantooruren verkrijgbaar
bij de VVV Schiedam. De WV is ook telefonisch bereikbaar via
nummer: (010) 473 30 00. De toegangsbewijzen kosten 10,00 per
stuk 7,50 65+Pas). De voorstellingen vinden plaats van 4 mei tot
en met 8 mei en beginnen om 22.00 uur. De organisatie adviseert
de toeschouwers rekening te houden met het weer. Voldoende war
me kleding en makkelijk schoeisel is een vereiste. Indien te koud,
kan men ter plaatse een deken lenen.
Meer informatie over SCHAT en een routebeschrijving naar de lo
catie is te vinden op www.schat-producties.nl.
Opgegroeid als zoon van een ouderling in het streng gelovige vis
sersdorp Katwijk aan Zee, voelt Arie de Mol (42) zich vertrouwd
in het decor van schepen en reders. Ook het verhaal van de nieu
we Schatproductie is uit zijn hart gegrepen. De Mol regisseert dit
grootse openluchtspektakel, dat van 4 tot en met 8 mei in de
Havens van Schiedam zal worden gespeeld.
Arie de Mol is regisseur en artistiek leider van Els incorporated, dat
sinds 2000 het stadsgezelschap is van de gemeente Schiedam. Na de
afronding van zijn regieopleiding in Amsterdam, regisseerde De Mol
meer dan 25 producties, voornamelijk bij Els ine. Daarnaast doceert
hij op de Toneelacademie Maastricht, wordt hij regelmatig gevraagd
voor gastregies bij andere gezelschappen en geeft hij workshops aan
professionals en amateurs. Toen Arie door de gemeente Schiedam
werd gevraagd de nieuwste Schatproductie te regisseren, twijfelde hij
geen moment. Over enkele dagen zal de langdurige voorbereidingstijd
zijn vruchten afwerpen. Het publiek kan dan zien waar de acteurs van
Schat onder bezielende leiding van De Mol zo hard aan hebben ge
werkt.
Amateurs
Een Schatproductie wordt uitsluitend gespeeld door amateurs en Arie
de Mol is erg tevreden over het talent en de inzet van de groep. "In de
ze voorstelling staan een aantal mensen met net zoveel talent als pro
fessionals. Maar je moet wel de gelegenheid hebben om dat talent
vroeg te kunnen ontwikkelen. Professionele acteurs hebben op basis
van een jarenlange opleiding een techniek ontwikkeld, waardoor ze
een rol snel eigen kunnen maken.
De Schatspelers kunnen ook een professioneel niveau behalen, maar
daarvoor moet heel intensief geoefend worden. We repeteerden de af
gelopen maanden daarom minimaal twee keer per week en de resulta
ten zijn absoluut zichtbaar!"
Het verhaal
De "Woelgeest" speelt zich af op een scheepswerf en draait om de
strijd van directeur Guus Winston tegen de overname van zijn karak
teristieke werf door de Amerikaanse Multinational Mac Warren. De
Mol benadrukt dat het verhaal op geen enkele wijze is gebaseerd op
de recente geschiedenis van de Schiedamse scheepswerven. "Dan zou
je discussies gaan krijgen of het allemaal wel werkelijk zo gegaan is
als in het stuk, en daar gaat het mij totaal niet om. Ik ben geen histo
ricus, maar theatermaker. Wat ik wil vertellen, is verwoord in de strijd
van Guus Winston; het doet mij echt pijn dat kleine winkeliers moe
ten verdwijnen ten koste van grote supermarktketens. Het is geen ver
rassing dat Arie de meeste voeling heeft met het personage van
scheepsbouwer Guus. "Guus is de drager van het probleem. Hij is
geen volmaakte man, maar juist zijn fouten maken hem zo sympa
thiek. Guus is naïef en eigenwijs, en eigenlijk vind ik dat geen slech
te eigenschappen." Een bepaalde monoloog van Guus verwoordt Arie-
's gevoel volkomen:
"Terwijl de wereld aan grootheidswaanzin ten onder gaat dienen wij -
in alle bescheidenheid, maar niet zonder trots- juist de menselijke
maat, de kleine visserij. En daarom wil ik graag het glas heffen op al
le kleine dingen die dapper weerstand bieden tegen hun ondergang.
Als David tegen Goliath. En als de Coöp tegen de commerciële me-
gaworst." Maar hier spreekt niet alleen toneelpersonage Guus Winst
on, hier preekt ook de zoon van een ouderling uit Katwijk aan Zee.
Arie de Mol is toch dicht bij huis gebleven.
HET NIEUWE STADSBLAD - WOENSDAG 28 APRIL 2004
18 - 1441
Woelige geesten in
Schiedamse Haven
•^Mark Kivit
pWB
•^Henky Vermaas
